Hoãn Xử 5 Nghi Can Khủng Bố Định Tổ Chức Tại New York
SAN JUAN, Puerto Rico - Trong lúc quân đội chuẩn bị vụ xét xử tội ác chiến tranh đầu tiên dưới thời Obama, trường hợp chống lại các kẻ chủ mưu trận tấn công khủng bố trên lãnh thổ Hoa Kỳ ngày 11-9 đang bị đình trệ vì các lý do chính trị và pháp lý - tù nhân Omar Khadr là công dân Canada bị tố cáo hạ sát 1 binh sĩ Hoa Kỳ ở Afghanistan, đuợc lệnh ra toà tại căn cứ Guantanamo vào ngày 9-8.
Nghi can Khalid Sheikh Mohammed (KSM), tự nhận chủ mưu vụ 11-9 và 4 đồng lõa, đang bị giam tại Guantanamo, chưa bị truy tố - sau nhiều tháng suy xét, chính phủ Obama chưa quyết định xét xử 5 người này tại toà quân sự hay toà dân sự. Sự dời hoãn này gây phẫn nộ các gia đình nạn nhân khủng bố, cũng tạo ta 1 tình thế khác thuờng.
Không viên chức nào nói đến kế hoạch xét xử 5 nghi can đã đuợc chuyển từ nhà giam bí mật của CIA qua Guantanamo năm 2006. Hồi Tháng 11, bộ trưởng tư pháp Eric Holder loan báo 5 nghi can gồm KSM sẽ ra toà ở Manhattan - nhưng Bạch Ốc đổi ý và xét lại sau các phản ứng từ địa phương, vì các lý do tốn kém và an ninh.
Cho tới nay, quân đội và Bộ tư pháp yêu cầu truyền thông dò hỏi với Bạch Ốc - hôm Thứ Sáu, 1 viên chức hành pháp tuyên bố với điều kiện ẩn danh rằng Bạch Ốc vẫn chưa quyết định nơi xét xử 5 nghi can. Luật sư của họ và giới quan sát không tin rằng quyết định có thể đuợc biết trước cuộc tổng tuyển cử Tháng 11.
Trong lúc vận động tranh cử TT, ông Obama phê bình toà quân sự thụ lý tội ác chiến tranh thành lập thời TT tiền nhiệm - nhưng, ông thảo luận với Lập Pháp để chấp nhận 1 số thay đổi. Ông nói : muốn giữ loại toà án này như là chọn lựa với 1 số tù khủng bố, như Khadr, như là 1 phần trong kế hoạch giải thể trại giam Guantanamo, nơi đang giam giữ 175 người.
Dù thay đổi, cảm tình viên của TT Obama không tán đồng toà quân sự - như Liên Đoàn Dân Quyền ACLU góp ý, rằng toà quân sự có thể xét xử dựa trên các bằng chứng thu thập bằng cách không thich hợp, hay dựa trên các cung khai không thể phối kiểm.
Về trường hợp nghi can Khadr, giới chỉ trích nhắc lại rằng đuơng sự bị bắt lúc 15 tuổi, là khi còn vị thành niên. Luật sư chỉ định của Khadr cảnh báo hôm Thứ Bẩy : chính phủ Obama sẽ bị ghi nhớ về việc xét xử 1 trẻ em. Ngoài ra, các luật gia nhắc nhở : điều chưa rõ là toà quân sự có cho phép nghi can nhận tội và bị hành quyết hay không, như KSM và 4 đồng loã đã tỏ dấu muốn chết như là tuẫn đạo.