Dân Mỹ Gốc Á Đa Dạng Ghi Thống Kê Phức Tạp Hơn
SAN FRANCISCO - Nhóm chữ "Mỹ gốc Á" (Asian American) đang biến dần vào quên lãng, cũng y hệt như chữ "gốc Đông phương" (Oriental), phải không"
Vấn đề là, ngày càng có nhiều người Mỹ gốc Á không muốn xaì chữ naỳ, vì cho là chữ này không nói đúng sắc tộc họ muốn nói.
Như Mae Lopez, 27 tuổi, ngụ ở West Sacramento, nói là cô muốn xài chư "Mỹ gốc Phi Luật Tân" (Filipino American) để tự chỉ về mình, còn chữ "Mỹ góc Á" thì rộng quá, lỏng lẻo mơ hồ quá...
Bản thống kê dân số Hoa Kỳ về mục sắc tộc có ghi 15 sắc dân để người ghi tự chọn, và một ô trống để tự điền vào nếu muốn chỉ định về mình bằng sắc dân khác. Vấn đề là: không có bao nhiêu người tự ghi mình là "Mỹ gốc Á."
Thời thập niên 1960s với các cuộc biểu tình đòi dân quyền đã thiết lập các liên minh sắc tộc đòi quyền lợi. Lúc đó, nhóm chữ "Mỹ gốc Á" (Asian American) được sử dụng để chứng tỏ rằng người Châu Á gắn bó với đất nước Mỹ, trong khi chữ "dân Đông phương" (Oriental) không liên hệ gì với Châu Mỹ thì bị đẩy lùi vào quá khứ.
Năm 1968, để nối cầu hoạt động với dân da đen, dân gốc Latinos, và với thổ dân da đỏ Hoa Kỳ, Yuji Ichioka, sử gia của đaị học UCLA đã thành lập tổ chức có tên là Asian American Political Alliance (Liên Minh Chính Trị Mỹ Gốc Á).
Trong khi đó, Sonney Chong, 65 tuổi, trưởng thành ở Phố Tàu San Francisco khi gần như toàn bộ di dân gốc Á lúc đó đều tự gọi mình là "Oriental" (dân Đông Phương), nói rằng ông thành lập tổ chức CAPITAL (Hội Đồng Người Châu Á Thái Bình Dương Chung Sức Bênh Vực và Lãnh Đạo) năm 1995 là có ý gồm cả người Mỹ gốc Phi Luật Tân, vì gom cả dân các đaỏ Thái Bình Dương vào.
Cô Mai Nguyễn, người tới Mỹ năm 4 tuổi, tự gọi cô là Mỹ gốc Á, vì có chung một khát vọng tìm tự do.
Nhưng ông giáo Lee Yang, 40 tuổi, và vợ là Bo Moua, đã chạy trốn cộng sản từ Lào trong thống kê 2010 tự ghi là sắc tộc Hmong. Yang nói, "Chúng tôi chỉ trông như gốc Á," nhưng văn hóa khác biệt nhiều. Trong khi người Việt, người Hoa, người Nhật và Hàn Quốc chung ảnh hưởng Phật Giáo, Khổng Giáo, Lão Giáo... nhưng nhiều người Hmong là đạo Tin Lành.
Pascual Fidel, 79 tuổi, thuộc hội Filipino American National Society (Hội Người Mỹ Gốc Phi Luật Tân) nói chính dân Phi Luật Tân cũng có nhiều ngôn ngữ và vùng dị biệt; ông nói gốc Phi Luật Tân thực ra có gần với Indonesia và mã Lai hơn là Đông Á. Thực ra, trước đó, sách lịch sử Mỹ laị ghi dân Phi Luật Tân là gốc caucasian (gốc da trắng, vùng giữa Châu Âu và Trung Đông).