Cali: Đang Cạn Tiền, Sắp Trả Nợ Hết Nổi, Đòi Tăng Thuế Thương Vụ Thêm 1.5 Cent
LOS ANGELES - Hai tháng ngắn ngủi vừa qua các nhà làm luật ở California đã khó khăn để lấp đầy lỗ hổng 15 tỉ đô trong ngân sách tiểu bang. Đó là trong số những thiếu hụt lớn nhất trong lịch sử của tiểu bang. Hiện nay tiểu bang đang đối diện thêm một thiếu hụt 11 tỉ đô nữa và có thể không thể trả được hàng tỉ đô trong mùa xuân này.
Sự sút giảm đáng kinh ngạc trong mức thu nhập mà không có tiền lệ trong thời hiện đại, nhưng California thì không đơn độc một mình. Phần lớn các tiểu bang - nhiều tiểu bang với những ngân sách đã cắt giảm thật nặng và trông cậy vào các quỹ đột xuất trong tương lai hay tăng thuế - đang gấp gáp tìm các phương thức để qua khỏi thời gian còn lại của năm mà không cắt giảm những dịch vụ đang có hay tăng thuế.
Một số các thống đốc, gồm Arnold Schwarzenegger của California và David A Paterson của New York, đã triệu tập phiên họp quốc hội đặc biệt để đối phó với cơn khủng hoảng.
Những thống đốc khác đang yêu cầu ngưng việc thuê nhân viên và nhiều cắt giảm khắp tiểu bang. Một vài tiểu bang phát hiện ra các qũy bảo hiểm thất nghiệp đang cạn, chỉ vì nhiều mức độ cư dân không có việc làm tăng cao.
Thu nhập sút giảm - kết quả của một tập hợp bất thường của những thu nhập cá nhân, thương vụ, tư bản và thuế công ty rơi xuống đáng kể - đã tạo ra những lỗ hổng trong các ngân sách mà chỉ trong một số tuần lễ hay vài tháng và điều đó đã đến sau những phiên họp quốc hội khó khăn.
H. D. Palmer, phát ngôn nhân của Bộ Tài Chánh California, nói rằng, "Quang cảnh tài khóa đã bị thay đổi một cách nền tảng trong vòng 6 tháng qua."
Tại Michigan, để giảm phí tổn trả cho giờ làm việc thêm, một vài đường phố sẽ được rải muối trong mùa đông này. Tại Ohio, nơi mà tỉ lệ thấp nghiệp trên 7%, tiểu bang có thể cần một khoảng vay liên bang lần đầu tiên trong 26 năm để tran trải chi phí thất nghiệp. Tại Nevada, tiểu bang hầu như tùy thuộc vào tiền thuế thương vụ và thu nhập của các sòng bài, một giới chức y tế nói rằng tiểu bang có thể không thể nào trả được các món nợ trong vài tháng tới.
Tại California, thống đốc Schwarzenegger, đảng Cộng Hòa, và các nhà lập pháp tiểu bang đang sửa soạn để đấu tranh cho một đề nghị tăng thuế thương vụ 1.5 cent trong khi ở New York, thống đốc Paterson, thuộc đảng Dân Chủ, đã đưa đề án tiết kiệm trị giá 5.2 tỉ đô, cắt giảm quan trọng đối với Medicaid và giáo dục.
Chạy theo chiều hướng kinh tế hiện nay, nhiều tiểu bang với những khó khăn tồi tệ là những tiểu bang mà việc bùng nổ giá nhà cửa đã chuyển vào trong một khủng hoảng tiền vay mượn mua nhà qua 2 năm nay.
Lỗ hổng ngân sách năm nay của Rhode Island tượng trưng 11% của toàn bộ ngân quỹ tiểu bang. Câu chuyện tương tự tại Arizona, California, Florida và Nevada.
Thêm nữa, cơn khủng hoảng của thị trường tài chánh đã có tác động tức thì và lan rộng đối với ngân sách tiểu bang. Nhiều tiểu bang đã mất thu nhập từ thuế tư bản và các phụ thu khác mà đã bị bốc hơi, và việc gia tăng thất nghiệp đã giảm thuế thu nhập của tiểu bang trong khi tiền chảy vào các quỹ thất nghiệp.
Dân Mỹ cũng đã ngưng mua sắm, đã làm tổn hại cho các tiểu bang mà dựa vào tiền thuế thương vụ, như Florida và Arizona. Các tiểu bang trông cậy vào du lịch, như Nevada và Hawaii, cũng đã bị tổn hại bởi vì khách hàng bớt chi tiêu.
Hơn nữa, việc siết chặt tín dụng toàn quốc làm cho các doanh nghiệp khó khăn vay mượn tiền, làm cho tiểu bang bị mất mát. Khi California tạm thời không thể kiếm tiền đối với các thị trường tín dụng trong nhiều ngày sẽ dẫn đến việc cầu cứu quỹ cứu cấp của liên bang, nhiều giám đốc ngân sách tiểu bang khắp cả nước đã lưu ý đến giây phút khủng khiếp này.
Lý do chính yếu mà các tiểu bang không có khả năng trả nợ bởi vì họ không tìm được tín dụng - California, giống như nhiều tiểu bang, thường mượn tiền khi họ thiếu tiền trong hy vọng có thu nhập sau đó - đã lần hồi trở thành cơn khủng hoảng tín dụng quốc gia và quốc tế lớn hơn. Một số các nhà chuyên môn ngân sách nói rằng vấn đề có thể là một báo hiệu: các thành phố và quận hạt với mức định giá tín dụng xấu có thể sẽ bị cắt hẳn trong năm tới, và và điều đó có thể tốn kém cao hơn cho việc đưa ra các trái phiếu.