Tranh Tụng Và Tái Kiểm Phiếu Trong Bầu Cử Vào HĐGS Quận
Cuộc bầu cử vào chức vụ Giám Sát Viên Quận Cam (GSV) năm 2007 sẽ đi vào lịch sử chính trị về nhiều khía cạnh, một trong những điểm chính là câu nói “mỗi lá phiếu đều quan trọng” vì mỗi lá phiếu đều có thể thay đổi kết quả cuộc bầu cử. Vì sự khác biệt giữa các ứng cử viên chỉ có 7 phiếu, nhiều người vẫn luôn thắc mắc là ý muốn thực sự của các cử tri là như thế nào, hay ai đã thực sự có nhiều phiếu hơn.
Khi nhận định về kết quả bầu cử này, mọi người nên nhớ rằng trong cuộc bầu cử vừa qua, có khoảng 7,600 cử tri gốc Việt đã nhận được phiếu bầu khiếm diện nhưng không gởi trở lại phòng bầu cử trước ngày bầu cử. Trong số 25,000 cử tri gốc Việt có thể bỏ phiếu tại phòng phiếu, chỉ có khoảng 2,650 người đi bầu, tức khoảng hơn 10% mà thôi. Do đó, có khoảng 90%, tức khoảng 22,350 cử tri gốc Việt trong khu vực bầu cử có thể bỏ phiếu nhưng đã không đến phòng phiếu bỏ phiếu trong ngày bầu cử.
* Tiến trình hiện nay
Tại buổi điều trần đầu tiên và sáng ngày thứ sáu, 2 tháng 3, Chánh Án Michael Brenner đã chấp thuận một án lệnh cho phép các luật sư của ƯCV Trung Nguyễn được nhận các bản sao của khoảng hơn 200 phiếu bầu đã được tranh chấp. Án lệnh này cũng đi cùng với nhiều điều ràng buộc để ngăn cấm các thành phần liên hệ không được tiết lộ các văn kiện này đến các cơ quan truyền thông hay công cộng để tránh danh tánh của các cử tri phải được hoàn toàn giữ kín và bảo mật.
Ngoài ra, Chánh Án Brenner cũng ra lệnh rằng luật sư đôi bên phải trở lại toà vào sáng ngày thứ hai, 5 tháng 3, để quyết định một ngày đưa vấn đề ra xét xử. Theo Luật Bầu Cử, ngày xét xử phải được ấn định trong vòng từ 10 đến 20 ngày.
Sau cuộc kiểm phiếu lại kết thúc vào ngày 26 tháng 2, Giám Đốc Phòng Ghi Danh Bầu Cử Neal Kelly đã tái xác nhận rằng ƯCV Janet Nguyễn đã thắng ƯCV Trung Nguyễn với 7 phiếu và tổng số phiếu sau cùng là 10,919 và 10,912. Trước đó, theo kết quả sau ngày bầu cử, ƯCV Trung Nguyễn đã thắng UCV Janet Nguyễn cũng chỉ với 7 phiếu và tổng số phiếu lúc đó là 10,920 và 10,913.
Theo sau kết quả tái kiểm phiếu và công bố kết quả mới, ƯCV Trung Nguyễn đã nộp đơn kiện tại toà để phản đối kết quả cũng như tiến trình tái kiểm phiếu. Vấn đề tranh chấp này được đang được xét xử tại toà án.
Nếu Chánh Án Brenner phán quyết từ chối đơn kiện của ƯCV Trung Nguyễn, kết quả sau cùng vừa qua sẽ được coi là chính thức và ƯCV Janet Nguyễn đương nhiên sẽ được công nhận là Tân Giám Sát Viên của Quận Cam. Ngược lại, nếu Chánh Án Brenner phán quyết rằng các thủ tục tái kiểm phiếu đã không được thi hành theo luật định như có ghi trong đơn kiện, kết quả tái kiểm phiếu sẽ được coi là vô giá trị và kết quả phiếu bầu trước đó sẽ được coi là chính thức. Trong trường hợp đó, ƯCV Trung Nguyễn sẽ được công nhận là GSV mới của Quận Cam.
Việc GSV đắc cử Janet Nguyễn có được tuyên thệ nhận chức mới hay không trong thời gian tới đây sẽ không có ảnh phưởng trong phán quyết của toà án trong hồ sơ tranh tụng này.
* Hồ Sơ Đơn Kiện
Đơn kiện nộp tại toà án Quận Cam vào ngày 27 tháng 2 vừa qua dưới tên một cử tri gốc Việt tên là Nguyễn Can, có những lập luận chính như sau:
1. Theo Luật Bầu Cử (Elec. C. Sect. 19253(b)(1)) khi tái kiểm phiếu, tất cả các phiếu bầu bằng máy phải được tái kiểm phiếu bằng phiếu giấy lưu giữ từ các máy bầu phiếu thì mới được xem là tái kiểm phiếu toàn diện. Trong cuộc tái kiểm phiếu vừa qua, ƯCV Janet Nguyễn chỉ yêu cầu tái kiểm phiếu tự động bằng máy mà thôi sau khi có được lợi điểm trong tiến trình đếm phiếu khiếm diện và không đồng ý kiểm chứng các phiều bầu bằng giấy lưu giữ từ các máy bầu phiếu này. Do đó, theo lập luận trong đơn kiện, kết quả kiểm phiếu mới phải được tuyên bố là vô giá trị và kết quả trước đó phải được công nhận là chính thức.
2. Cũng theo Luật Bầu Cử, tất cả cuộc tái kiểm phiếu phải được hoàn tất một cách trọn vẹn thì Phòng Ghi Danh Bầu Cử mới có thể công nhận kết quả mới mới của cuộc tái kiểm phiếu. Trong tiến trình tái kiểm phiếu vừa qua, có tất cả hai cuộc kiểm phiếu được tiến hành song song với nhau, một của ƯCV Janet Nguyễn và một của một cử tri có tên là Gerald Feather, một cử tri từ Thành Phố Garden Grove. Trong tiến trình tái kiểm phiếu, mỗi bên chỉ đếm có khoảng 1 nửa số phiếu mà thôi. Do đó, các luật sư đại diện cho ƯCV Trung Nguyễn cho rằng theo luật bầu cử, mỗi đương sự chỉ hoàn tất tái kiểm phiếu khoảng một nửa số phiếu mà thôi và do đó cuộc tái kiểm phiếu chưa được hoàn tất một cách trọn vẹn. Phán quyết của toà án đối với lập luận này cũng có thể ảnh hưởng đến vấn đề có được công nhận kết quả cuộc tái kiểm phiếu hay không.
3. Thêm vào các lập luận trên đây, nguyên đơn Nguyễn Can cũng còn liệt kê khoảng 21 lá phiếu bị loại ra từ các phiếu cho ƯCV Trung Nguyễn, hay 18 lá phiếu được công nhận cho ƯCV Janet Nguyễn một cách bất hợp lệ. Đa số các vấn đề tranh cãi trên mỗi lá phiếu liên quan đến vấn đề có chữ ký, chữ ký tắt, câu nói hay dấu hiệu mà cử tri viết trên lá phiếu mà có thể ảnh hưởng đến giá trị của phiếu bầu. Các lập luận này dựa trên một nguyên tắc chung của luật đếm phiếu là xác định ý muốn của cử tri cho dầu có một vài điểm sai sót không đúng luật lệ mà không ảnh hưởng đến việc xác định ý muốn của cử tri.
Phán quyết của toàn án trên mỗi vấn đề trên đây đều có thể đưa đến việc thẩm định lại giá trị pháp lý của kết quả cuộc tái kiểm phiếu. Nếu kết quả tái kiểm phiếu không được công nhận, kết quả đó coi như không có giá trị và kết quả trước đó phải được tái công nhận là chính thức. Nếu kết quả tái kiểm phiếu được công nhận bởi toà án, đơn kiện sẽ được huỷ bỏ và kết quả tái kiểm phiếu sẽ được coi là chính thức.
Vấn đề các phiếu bầu được đánh dấu lầm ô bầu
Đơn kiện này không đề cập đến một vấn đề mà nhiều cơ quan báo chí đã nhắc đến, đó là việc có khoảng 68 phiếu bầu, đa số đến từ các cử tri gốc Việt, đã đánh vào ô cuối cùng của phiếu bầu nhưng thực ra ô cuối cùng đó là cho các ứng cử viên viết tên vào (write-in candidate). Trong cuộc vận động tranh cử, ƯCV Trung Nguyễn đã kêu gọi cử tri chọn ứng cử viên sau cùng trong danh sách. Nhiều cử tri đã vô tình đánh dấu hay tô đen vào ô sau cùng với ý định bầu cho ƯCV Trung Nguyễn mà không hay biết là ô đó chỉ dành cho ƯCV viết tên vào mà thôi.
Các phân tích của các chuyên gia về thống kê dữ kiện cho thấy trong cuộc bầu cử vừa qua, khoảng 95% các cử tri gốc Việt đã bầu cho các ƯCV gốc Việt, trong đó khoảng 53% đã bầu cho ƯCV Trung Nguyễn trong khi khoảng 43% đã bầu cho ƯCV Janet Nguyễn. Đây là các số liệu được phân tích theo các công thức khoa học dựa trên các dữ kiện chính thức từ Phòng Ghi Danh Bầu Cử.
Các người ủng hộ cho ƯCV Trung Nguyễn tin rằng các phiếu bầu này đã có ý bầu cho Trung Nguyễn vì tên của ƯCV Trung Nguyễn nằm ngay phía trên và kế cạnh ô được đánh dấu. Nếu không, làm sao có thể giải thích được rằng có nhiều người như vậy đã bỏ công tô đen vào ô bầu đó để không bầu cho ai hết. Một số lượng phiếu bầu lớn như vậy cho thấy có sự lầm lẫn của cử tri trong khi bỏ phiếu và sự lầm lẫn đó không thể được dùng để vô hiệu hoá phiếu bầu của họ.
Tuy nhiên, các thành phần chống đối vẫn có thể biện luận rằng dựa trên các phiếu bầu đó thì vẫn không thể biết được là phiếu bầu cho ai cũng như phiếu bầu đã sai một nguyên tắc căn bản là đánh lầm ô bầu. Thông thường trong các cuộc bầu cử khác, vẫn có người đánh dấu vào ô cuối như vậy.
Đây là một sự tranh cãi về sự tương quan của ý muốn cử tri và tuân theo luật lệ bầu cử mà rất tiết sẽ không được toà án xét xử trong đơn kiện này. Lý do vấn đề này không được nêu ra trong đơn kiện này là dựa trên căn bản pháp lý, lập luận có vẻ yếu hơn so với các vấn đề khác được nêu ra trong đơn kiện.
* Kết luận
Cho dầu kết quả sau cùng cho cuộc bầu cử cũng như vụ kiện chống đối kết quả bầu cử hiện nay, các cử tri gốc Việt vẫn có quyền hãnh diện về một thành quả chính trị mà cộng đồng đã chứng tỏ được trong kỳ bầu cử vừa qua cũng như nhiều bài học mà mọi người có thể thâu nhận được trong nhiều cuộc bầu cử sắp tới.
Tất cả mọi người rồi sẽ phải chấp nhận kết quả của hệ thống pháp luật để bắt đầu một tiến trình hàn gắn trong cộng đồng theo sau một cuộc tranh cử mà đã gây nhiều rạn nứt trong khối cử tri gốc Việt. Đây là trách nhiệm chung của mọi người có quan tâm đến quyền lợi của cộng đồng.
Gửi ý kiến của bạn
