PHOTO: Giáo Sư Đoàn Viết Hoạt, phải, trong buổi hội thảo.
ARLINGTON, VA - Trong buổi hội thảo do Diễn Đàn Dân Chủ tổ chức tại trường Luật Khoa, George Mason University, Arlington, Virginia chiều hôm 10-3, GS Đoàn Viết Hoạt nhận định rằng "Ban lãnh đạo cộng sản tại Việt Nam, kể từ sau sự xụp đổ của Liên Sô và khối Đông Aâu đã và đang phải tự điều chỉnh đường lối và chính sách của họ cho phù hợp với tình hình mới của thế giới và khu vực. Họ điều chỉnh cả trong quan hệ với quốc tế, lẫn trong cách đối phó với những hậu quả của việc thay đổi đường lối của họ ở trong nước. Nhờ những điều chỉnh đó họ vẫn còn tồn tại. Họ cũng tồn tại được nhờ nhu cầu chiến lược khu vực của Mỹ và của thế giới đối với Trung quốc cũng như với cả vùng Á Châu Thái Bình Dương." GS Hoạt tin rằng CSVN không phải chỉ đơn giản ở trong tình trạng "đổi mới hay là chết" mà là "đổi mới rồi chết".
Theo GS Hoạt, trong vòng 20 năm tới sẽ không còn Cộng Sản ở Á Châu, kể cả Trung Hoa, Việt-Nam và Bắc Hàn. Tuy nhiên, người Việt-Nam ở trong nước hay hải ngoại, cầm phải tiếp tục đấu tranh để rút ngắn tiến trình dân chủ chứ không thể ngồi chờ để tự do dân chủ tự nhiên tới. GS Hoạt nói tiếp sở dỉ CSVN "tồn tại cũng còn vì phiá dân chủ Việt Nam chưa tạo được sức mạnh có tính quyết định làm lêch cán cân lực lượng về phía mình. Quần chúng hải ngoại dù dứt khoát chống cộng hiện đang chìm lắng xuống sau những phong trào sôi nổi trước đây. Quần chúng trong nước, lực lượng chủ yếu cho một phong trào chính trị không cộng sản, dù bất mãn và mong muốn thay đổi, chưa nhìn thấy và chưa tin tưởng vào một giải pháp nào cụ thể tốt hơn thay thế hiện trạng."
GS Hoạt phân tích rằng "Một cuộc chiến mới đã bắt đầu, với một trận tuyến mới đã hình thành. Đó là trận tuyến dân tộc, dân chủ và tiến bộ. Trận tuyến mới này đã phân chia lằn ranh mới. Một bên là những người Việt yêu nước, yêu tự do dân chủ, chống độc tài, nghèo đói lạc hầu, đòi hội nhập thế giới tiến bộ. Một bên là tập đoàn thiểu số lãnh đạo độc tài, lạc hậu, đặt quyền lợi riêng tư bè nhóm lên trên quyền lợi của người dân và của dân tộc." GS Hoạt định nghĩa khối nhân dân Việt-Nam chống lại tập đoàn thiểu số lãnh đạo độc tài và lạc hậu, không những gồm những người quốc gia thuộc miền Nam trước đây, mà còn có thêm nhiều thành phần mới: "Ở trong nước là những cán bộ và đảng viên cộng sản chống đối, những nông dân và công nhân bị bóc lột áp bức, những trí thức và văn nghệ sĩ phản kháng, và khối tín đồ đông đảo của các tôn giáo. Ở hải ngoại là những người Việt tị nạn từ miền Bắc, những người Việt tị nạn hoặc đang sống tạm bợ ở Liên Sô và Đông Aâu, và một số du học sinh. Đấy là chưa kể một thành phần khá đông đảo chiếm khoảng một nửa tổng số dân Việt hải ngoại: đó là những người trẻ trên dưới 20, sinh ra và lớn lên ở hải ngoại, hiện có nhiều tiềm năng chưa được khai phát."
GS Hoạt công nhận một thử thách và nêu ra một nghi vấn: "Rõ ràng là thực tế đó đang đặt ra cho những người Việt quốc gia cũ một thách thức hết sức to lớn. Liệu chúng ta có tầm nhìn đủ rộng lớn, khả năng đủ linh động để tập hợp được những thành phần đa dạng nhưng rất đông đảo này không" " Ông kêu gọi: "chúng ta cần mở rộng tầm nhìn và sách lược riêng hiện nay, cần hôi nhập thành phần riêng của chúng ta vào trong trận tuyến chung của cả dân tộc. Con đường tiến đến dân chủ phải bắt đầu bằng việc điều chỉnh tầm nhìn và sách lược này. Mở rộng tầm nhìn và sách lược sẽ giúp chúng ta vận dụng được những yếu tố thuận lợi hiện nay ở cả trong nước lẫn hải ngoại và thế giới để sớm thiết lập được chế độ dân chủ trên đất nước chúng ta." Đây là một điểm then chốt trong sách lược khả thi mà GS Hoạt tin rằng nó sẽ mang lại tư do và dân chủ cho đất nước.
GS Hoạt cho rằng CSVN vẫn mưu mô chỉ muốn đổi mới để tiếp tục duy trì độc quyền chính trị và văn hoá. Hoa-Kỳ có quyền lợi riêng, mục tiêu chiến lược, phương thức làm việc phù hợp với vị thế siêu cường của họ. Theo ông, những người dân chủ Việt Nam, trong và ngoài nước "ở vị thế thuận lợi hơn để tác động trực tiếp vào nhiều yếu tố thuần túy Việt Nam mà người Mỹ không có đủ điều kiện để tác động được." Người Việt-Nam phải đóng vai chủ động. GS Hoạt tin rằng "Kinh tế thị trường, xã hội dân sự, văn hóa tự do và chính trị dân chủ là những xu thế không thể đảo ngược và không gì ngăn cản được." Theo ông Hoạt một kịch bản dân chủ của Việt-Nam gồm nhiều yếu tố nội tại và ngoại vi: "Lộ trình dân chủ và phát triển bị chòng chành giữa hòa bình ổn định và bạo loạn xã hội." Một lộ trình dân chủ tốt đẹp nhất cho Việt-Nam tránh được bạo loạn gồm ba giai đoạn. Giai đoạn một chuyển từ chế độ độc tài toàn trị sang độc tài pháp quyền. Trong giai đoạn hai, kinh tế thị trường phát triển, Việt-Nam hội nhập vào cộng đồng thế giới về các phương diện kinh tế, thông tin, giáo dục và văn hoá. Ban lãnh đạo CSVN chấp nhận đối thoại chính trị. Trong giai đoạn ba, chế độ độc tài pháp quyền chuyển qua chế độ dân chủ pháp trị đa đảng.
Lộ trình này có thể thực hiện được nếu những người dân chủ biết tổng hợp lực lượng dân tộc, cả trong lẫn ngoài nước, cả mới và cũ và cả quốc lẫn cộng. GS Hoạt nhận định sách lược dân chủ cần mang ba tính chất toàn dân, toàn diện (văn hoá, kinh tế, chính trị) và toàn cầu (khắp nơi có người Việt). Điều kiện thực hiện sách lược dân chủ hiện nay thuận tiện vì sự giao lưu dễ dàng và áp lực quốc tế mạnh mẻ. GS Hoạt lập đi lập lại nhiều lần Việt-Nam phải có một chế độ tự do dân chủ thật sự, theo đó nguyên tắc pháp trị (rule of law), trong sáng (transparency) phải được tuyệt đối tôn trọng, mọi hình thức độc tài áp chế phải huỷ bỏ. Theo đó Đảng Cộng Sản có quyền tồn tại như ở bên Âu Châu nhưng chế độ Cộng Sản sẽ tiêu tan. Tuy nhiên cái thứ Đảng Cộng Sản Leninit, Stalinit, Maoit đã thật sự bị huỷ diệt và không thể tái xuất hiện.
Buổi hội thảo đã kéo dài 3 giờ dưới sự điều hợp của ô. Nguyễn Cao Quyền, một nhà bỉnh bút và cũng là Điều Hợp Viên của DĐDC. Buổi hội thảo đã quy tụ đuợc khoảng gần 60 người tham dự, thu thập được nhiều ý kiến sâu sắc. Cuộc thảo luận sôi nổi nhưng rất trật tự và thể hiện tinh thần thật sự dân chủ. Đây là một truyền thống lâu nay của Diễn Đàn Dân Chủ.
GHICHÚ: Bài diễn văn của GS Đoàn Viết Hoạt đăng cùng số báo này, nơi Phần Diễn Đàn.
Gửi ý kiến của bạn
