Nhân một cơ hội hãn hữu, người viết có dịp gặp gỡ và nói chuyện với Thượng Nghị Sĩ Joe Dunn, ứng cử viên vào chức vụ State Controller hay Tổng Kiểm Soát Tài Chánh (còn gọi là Bộ Trưởng Tài Chánh Tiểu Bang, Chief Financial Officer), vì chức vụ này kiểm soát và điều hành ngân sách của Tiểu Bang California.
-H: Xin chào Thượng Nghị Sĩ. Nghe nói ông đang ứng cử vào một chức vụ có rất nhiều quyền hạn về.. tiền bạc, chức vụ mà người ta gọi đùa là "nắm bao tử" của mọi người dân trong Tiểu Bang. Xin Thượng Nghị Sĩ cho biết sơ qua về tầm quan trọng của chức vụ này.
-Đ: Xin chào nhà báo. Chức vụ này, thực sự là chỉ điều hành tiền bạc chi thu của Tiểu Bang thôi, chứ không dám "nắm bao tử" của ai cả. Trọng trách chính thức của người được chọn là phân phối ngân sách theo nhu cầu đích thực của từng ngành, từng ban. Người chịu trách nhiệm làm Tổng Kiểm Soát hay Bộ Trưởng Tài Chánh này, ngoài nhiệm vụ phân phối ngân sách cho 62 Hội Đồng Quản Trị (Boards) của Tiểu Bang, còn quyết định sự chính xác và tuân thủ luật pháp của mỗi một khiếu kiện chống lại Tiểu Bang về tiền bạc, phân phối chi trả các món nợ kể cả việc trả tiền Xổ Số, kiểm soát việc thuê mướn và trả lương cho nhân viên, thông báo cho công chúng biết về tình hình tài chánh, thuế má, kiểm soát việc chi tiêu xem có phù hợp với lợi ích của dân chúng không mà tăng lên hay giảm đi...
-H: Như vậy thì đúng là "nắm bao tử" của người dân rồi! Từ tiền lương, thuế má, đến tương lai trúng Số nữa! Xin Thượng Nghị Sĩ cho biết số tiền mà vị điều hành này nắm trong tay là bao nhiêu"
-Đ: Trên 300 tỉ đô la!
-H: Trời đất! Sao mà nhiều tiền dữ vậy" Hãy tưởng tượng một người mà "ngồi" trên một đống tiền hàng 300 tỉ đô!
-Đ: Thật đúng là nhiều lắm! Vì Tiểu Bang California là một trong những tiểu bang lớn nhất nước Mỹ, lại đứng hàng thứ 6 về sức mạnh kinh tế nếu tính chung cả các quốc gia khác trên toàn thế giới, do đó mà tiêu xài nhiều tiền như vậy!
-H: Một khi mà nắm tiền, thì chắc quyền hạn phải bao la trên nhiều phương diện. Tổ chức nào, cơ quan nào cũng cần tiền để sống còn. Mà nếu nhiều quyền hạn thì phải nhiều trách nhiệm. Người đứng đầu chức vụ này phải có thật nhiều kinh nghiệm về tài chánh, có phải không"
-Đ: Thật thế! Tôi đã từng là Chủ Tịch (Chair) của Ủy Ban Ngân Sách và Tài Chánh Thượng Viện. Tôi cũng là Chủ Tịch của Tiểu Ban Thương Mại và Giao dịch Á Châu. Ngoài ra, tôi còn là Chủ Tịch của nhiều Tiểu ban khác nữa.
-H: Xin ông cho biết ông đã được bầu vào chức vụ Thượng Nghị Sĩ này từ bao giờ" Và trong thời gian làm Thượng Nghị Sĩ, ông đã thực hiện được vụ nào mà ông cảm thấy hãnh diện nhất"
-Đ: Tôi vốn là Luật sư, đã tốt nghiệp Cử Nhân hạng danh dự. Tôi đắc cử lần đầu vào năm 1998. Sau đó, tôi được dân chúng tín nhiệm và tái đắc cử năm 2002. Việc làm tôi hãnh diện là đã can thiệp cho cộng đồng Việt Nam làm "Neo" được thắng trong các vụ kiện phi lý chống lại giới công nhân này. Tôi đã chiến đấu chống lại những thế lực ngầm nhằm triệt tiêu việc làm chính đáng của giới làm "Neo", từ đó các anh chị em trong ngành này đã an tâm mà tạo sự nghiệp cho chính mình. Tôi cũng đã sát cánh với cộng đồng Việt Nam từ nhiều năm trước, từ vụ Trần Trường, Đêm Không Ngủ, Tưởng Niệm Tháng Tư Đen, Tượng Đài... hầu như tất cả những hoạt động chính trị, xã hội của cộng đồng, tôi đều có tham dự, từ lớn đến nhỏ. Ngoài ra, với chủ trương cung cấp gia cư cho các vị cao niên, tôi đã thúc đẩy Tiểu Bang thi hành những đạo luật cung cấp gia cư (housing) cho người già, nhất là các cụ Việt Nam. Một khi có sự tắc trách, tôi liền can thiệp ngay. Đã có rất nhiều trường hợp, không phải vào kỳ bầu phiếu đâu, tôi đã can thiệp về vấn đề gia cư cho cao niên thành công tốt đẹp. Tôi bảo vệ trẻ em, nhất là chương trình sức khỏe cho trẻ em. Một việc quan trọng khác là tôi đã lột trần sự bất trung thực của công ty Enron, đem lại công bằng cho các nhân viên, các người lao động, những người đóng góp công sức trong việc làm cho đất nước này phồn thịnh. Tôi chống lại việc các hãng thuốc lá quảng cáo khuyến khích trẻ em hút thuốc. Do đó, tôi đã được giải thưởng "Thượng Nghị Sĩ Xuất Sắc" do các thành viên nghiệp đoàn cứu hỏa, giáo chức, vận tải, y tế... và nhiều nghiệp đoàn khác trao tặng.
-H: Thật ra, không ai có thể phủ nhận rằng ông đã đứng bên cạnh cộng đồng Việt Nam từ rất lâu trong mọi công tác. Dịp này, ông ứng cử trong phạm vi nào, có liên hệ nhiều đến Little Saigon không"
-Đ: Địa hạt mà tôi ứng cử nằm chung quanh thủ đô tị nạn của các bạn, gồm các thành phố Anaheim, Buena Park, Fullerton, Garden Grove, Santa Ana, và Westminster.
-H: Như vậy, hy vọng những thành phần nào trong cộng đồng đã từng biết ông, nghe nói về ông, hay tham dự sinh hoạt chung với ông sẽ không quên sự đóng góp của Thượng Nghị Sĩ, nhất là các vị làm "neo", sẽ suy nghĩ về ông trong cuộc bỏ phiếu lần này. Trường hợp ông đắc cử vào chức vụ Bộ Trưởng Tài Chánh, mong không quên nhu cầu đích thực của cộng đồng chúng tôi.
Chu Tất Tiến.