Ứng cử viên John Dương (thứ nhì từ trái) và một số thân hữu người Hoa trong buổi gặp gỡ ở San Francisco tối ngày 25.8 (ảnh Bùi Văn Phú)
- Bùi Văn Phú
Miền Bắc California, với San Jose là trung tâm sinh hoạt của người Việt, đã chứng tỏ là nơi mà những ứng viên gốc Việt có thể tìm được sự ủng hộ, nếu chứng tỏ rằng họ là người có khả năng tham gia sinh hoạt chính trị dòng chính và phản ánh được quyền lợi của cộng đồng.
Trong quá khứ người Việt vùng San Jose-Oakland-San Francisco đã ủng hộ các ứng viên địa phương như nghị viên Madison Nguyễn, ủy viên giáo dục Lân Nguyễn và nhiều ứng viên từ phương xa đến như các dân biểu Trần Thái Văn từ nam California, Hubert Võ từ Houston, Texas; hay nghị viên Westminster Andy Quách, ứng viên dân biểu liên bang từ Quận Cam Tân Nguyễn.
Trong cuối tuần 25 tháng Tám vừa qua, ứng viên thị trưởng thành phố Irvine John Quốc Dương (www.johnduongformayor.com) đã từ miền nam California lên miền bắc vận động sự ủng hộ tinh thần và tài chánh cho việc tranh cử của ông. Đã có ít nhất ba buổi gặp gỡ, tiếp xúc giữa ứng viên John Dương với nhiều giới trong cộng đồng người Hoa và người Việt ở San Francisco, Milpitas và San Jose.
Tại mỗi nơi, thông điệp vận động tranh cử của ông John Dương là sự quan ngại về mức độ phát triển quá nhanh của thành phố Irvine, do đương kim thị trưởng Beth Krom liên minh với ba nghị viên và một tổ hợp phát triển có nhiều quan hệ với thành phố, đề xướng xây dựng thêm nhiều nghìn đơn vị gia cư trong vòng năm năm tới. Theo ông John Dương, hiện là thành viên của ủy ban tài chánh của thành phố Irvine, thì thành phố đang tiêu tiền một cách phí phạm khi chi phí cho một công ty tư vấn phát triển cho những công việc không cần thiết, vì dự án đó cần tới ít nhất 20 năm để phát triển mà giới lãnh đạo thành phố thì đang muốn làm nhanh nhưng thiếu những chuẩn bị cho hạ tầng cơ sở, giao thông, giáo dục, vệ sinh, như thế sẽ làm phẩm chất đời sống của dân cư Irvine kém đi.
Quan trọng hơn cả là cách đối xử với cư dân gốc Đài Loan của thị trưởng Beth Krom, khi bà đại diện thành phố ký kết văn kiện kết nghĩa giữa Irvine và thành phố Xuhui, Trung Quốc vào tháng 5.2006. Ông John Dương phát biểu trong một buổi gặp gỡ với người Hoa ở San Francisco rằng: “Việc kết nghĩa giữa những thành phố là điều nên làm và ông hoan nghênh việc đó.” Nhưng ông nói văn kiện kết nghĩa mà thị trưởng Krom ký kết lại cấm không cho người gốc Đài Loan được treo cờ hay hát quốc ca Đài Loan trong phạm vi thành phố Irvine và đó là điều làm cho những cư dân gốc Đài Loan nổi giận vì thành phố Irvine đã kết nghĩa với thành phố Taoyuan của Đài Loan từ năm 2000.
Ứng viên John Dương nói thêm là khi được hỏi về văn bản kết nghĩa với những điều lệ ngăn cấm cư dân gốc Đài Loan như thế thì bà thị trưởng Krom đã trả lời giới truyền thông rằng bà chỉ ký văn bản do những người phụ tá đưa lên mà không đọc nó. Bà nói đó chỉ là một tờ giấy và đã có sự hiểu lầm. Điều này chứng tỏ sự vô trách nhiệm của một một thị trưởng. Ứng viên John Dương ghi nhận rằng vì sự việc kết nghĩa đó, mấy trăm cư dân gốc Hoa đã kéo đến toà thị chính Irvine biểu tình phản đối bà Krom và trong một phiên họp của hội đồng thành phố với sự tham dự của hơn một trăm người gốc Hoa, thị trưởng Krom đã tìm mọi cách để đình hoãn, kéo dài phiên họp đến ba giờ sáng để không cho những cư dân gốc Đài Loan có cơ hội lên tiếng. Ứng viên John Dương coi đây là một sự khinh thường cư dân người Hoa nói riêng và người gốc châu Á nói chung. Quyết định ra tranh cử chức thị trưởng của ông là nói với cử tri rằng người gốc châu Á không chấp nhận để cho những người đại diện dân khinh thường họ như thế được. Thành phố Irvine có 190 nghìn dân, một phần ba gốc châu Á, đông nhất là người Đài Loan, Hàn Quốc. Số người Việt chiếm khoảng 5% đến 7%.
Đường lối tranh cử của John Quốc Dương đã được sự ủng hộ của nhiều sắc dân Hoa cũng như Việt và nhiều khuynh hướng chính trị. Trong chuyến đi vận động ở miền Bắc California, nhiều người Việt trong vùng đã đến ủng hộ ông, trong số có nhiều nhân vật của cộng đồng: luật sư Đoàn Đức Hiển, ông Nguyễn Phú, ông Nguyễn Duy Tưởng, kỹ sư Võ Bình, ông Hoàng Thế Dân, dân biểu Trần Thái Văn, nghị viên Garden Grove Janet Nguyễn, ủy viên giáo dục San Jose Lân Nguyễn, ông David Thuận Mạc, ông Nguyễn Tiến Đạt, ông Bryan Công Đỗ, ông Ryan Hubris Nguyễn, ông Sang Nhim, ông Trần Hồng Phúc, luật sư Huỳnh Hà, luật sư Jackie Dương, ông Tony Lâm, ông bà Lê Văn Hướng, ông bà Lê Văn Chiêu. Trong cuộc gặp gỡ ở Milpitas có sự hiện diện của cựu thị trưởng Henry Manayan và hiện cũng là ứng cử viên thị trưởng Milpitas vào tháng 11 tới đây. Hai ứng viên đã có những trao đổi và hứa cùng nhau bảo vệ quyền lợi của người của gốc châu Á tại địa phương, trong tiểu bang California và trên toàn nước Mỹ. Chuyến đi vận động của ứng viên John Dương còn có sự hiện diện của tiến sĩ Christian Collet, giáo sư môn chính trị Hoa Kỳ tại Đại Học Doshisha, Kyoto, Nhật Bản để theo dõi và ghi nhận.
Trong buổi gặp gỡ với những ủng hộ viên ở San Jose, dân biểu Trần Thái Văn nói rằng: “Cộng đồng người Việt đang có những cơ hội rất gần để làm nên lịch sử. Bức tranh chính trị của cộng đồng sẽ được vẽ lên bởi những ứng cử viên như John Dương và nhiều ứng viên khác trong kỳ bầu cử vào tháng 11 tới đây.”
Thật vậy, chỉ còn hai tháng nữa cử tri Hoa Kỳ sẽ bầu chọn nhiều dân cử đại diện cho mình, từ thống đốc, những nhà lập pháp liên bang, tiểu bang cùng những vị dân cử địa phương như thị trưởng, hội đồng thành phố, hội đồng giáo dục và các ủy ban tiện ích công cộng. Riêng tại bang California, trong kỳ bầu cử tới có rất nhiều ứng viên người Mỹ gốc Việt tranh cử. Trên những con phố ở Little Saigon người dân đã thấy bảng vận động của ứng viên được treo hoặc dựng lên và qua truyền thông, các ứng viên đang gửi đến cử tri những thông điệp về đường lối hoạt động, và chính sách của mình.
Sau 30 năm định cư, người Việt đang làm nên lịch sử và tạo ra những liên minh để bảo vệ quyền lợi của người Việt. Nhiều ứng viên đã đi vận động sự hậu thuẫn của cộng đồng người Việt ở những thành phố lớn, đông dân vì vấn đề tranh cử của ứng viên gốc Việt không còn là chuyện địa phương mà là lợi ích chung của cả cộng đồng người Việt ở California cũng như trên toàn nước Mỹ, vì người Việt đã hiểu được rằng tiếng nói của một dân cử thì hiệu lực hơn cả ngàn người biểu tình.