LITTLE SAIGON - Tin nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 đến Hoa Kỳ đầu tháng 7 vừa qua, đã làm giới yêu nhạc chú ý, nhất là những ca nhạc sĩ từng cộng tác hoặc quen biết với Ông từ những ngày Sàigòn trước 75.
Nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 tên thật là Nguyễn Đình Ánh, sinh ngày 1 tháng 1 năm 1940 tại Phan Rang, nhưng lớn lên và ăn học tại Nha Trang, rồi sau đó là Đà Lạt.
Ngay từ thuở nhỏ, những giai điệu âm nhạc hình như đã vương vấn lẫn dạt dào trong tâm hồn của Anh. Xa gia đình, không có điều kiện ở trường năng khiếu âm nhạc, nhưng cậu bé Nguyễn Đình Ánh đã tự mày mò, học hỏi và chơi dương cầm từ những đĩa nhạc cổ điển đi mượn được của bạn bè.
Trong thời gian Anh học ở Đà Lạt, một điều may mắn lớn nhất của Anh, Nguyễn Ánh 9 đã được nhạc sĩ Hoàng Nguyên, tác giả của nhiều bài tình ca nổi tiếng như Ai Lên Xứ Hoa Đào, Cho Người Tình Lỡ.... tận tình chỉ dạy và dìu dắt vào thế giới âm nhạc.
Năm 1951, qua sự giới thiệu của nhạc sĩ Hoàng Nguyên, Nguyễn Ánh 9 được vào tham gia chương trình Tuổi Xanh của Đài Phát Thanh Sàigòn và Đài Phát Thanh Đà Lạt. Từ đó, Anh như có thêm sức mạnh, đi khắp nơi biểu diễn dương cầm ở các bar, các nhà hàng nổi tiếng và những ban nhạc thanh niên.
Cuộc đời nghệ sĩ của Anh tưởng chừng như dừng lại ở vai trò một nhạc sĩ hòa âm và biểu diễn dương cầm, nhưng sau chuyến đi Nhật vào tháng 8 năm 1970, cùng với Khánh Ly biểu diễn tại hội chợ Osaka (Nhật), với cảm xúc dạt dào, anh viết bài KHÔNG trong vòng một tiếng đồng hồ với những lời lẽ thật lạ thật mới... "không, không... tôi không còn yêu em nữa". Bài hát lúc đầu cũng có tên thật dài như thế, cảm hứng từ một ca khúc của Christopher "Non, Non, Je ne t'aime plus"... về sau, Nguyễn Ánh 9 cắt gọn tất cả, chỉ còn lại một chữ KHÔNG duy nhất.
Sau khi đi Nhật về, Khánh Ly lấy KHÔNG thu cho hãng dĩa 45 vòng Tình Ca Quê Hương. Một thời gian ngắn sau đó, Elvis Phương hát lại bài này trong một băng nhạc của nhạc sĩ Ngọc Chánh và thu lên truyền hình số 9, thì nhạc phẩm Không của Nguyễn Ánh 9 mới thật sự gây được một tiếng vang rầm rộ.
Cũng chính ca khúc Không của Nguyễn Ánh 9 và Mộng Dưới Hoa của Phạm Đình Chương là hai ca khúc Việt Nam đầu tiên đưa tên tuổi Elvis Phương lúc bấy giờ đang hát ở những Club Mỹ qua những tình khúc ngoại quốc bỗng một sớm một chiều được khán giả VN say mê.
Khi bài Không được phổ biến, tên tuổi của Nguyễn Ánh 9 được mọi người hâm mộ, anh mới thật sự có cảm hứng sáng tác những ca khúc mới lần lượt như Ai đưa em về, Một lời cuối cho em, Chia phôi, Không 2, Trọn kiếp đơn côi... vào cuối năm 1971 và đầu năm 1972...
Thời gian ca khúc Không vừa bùng lên, là thời gian Nguyễn Ánh 9 cộng tác với Khánh Ly và Ngọc Chánh ở phòng trà Queen Bee. Cuối năm 70, sau khi Khánh Ly và Ngọc Minh đi Mỹ về, Queen Bee có một vài thay đổi quan trọng. NS Ngọc Chánh mời nữ danh ca Thanh Thúy "tái xuất giang hồ" đóng trụ ở Queen Bee, trong khi đó thì Khánh Ly về hoạt động ở Tự Do của ông bầu Cường.
Làm ở Queen Bee một thời gian, Nguyễn Ánh 9 về đầu quân ở Mini Club (đường Nguyễn Du vài tháng) cùng với Carol Kim, ban Ba Trái Chuông... Thời gian này, Carol Kim hát thật nức nở đam mê một sáng tác của Nguyễn Ánh 9 "Trọn kiếp đơn côi".
Cuối năm 71, nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 về cộng tác cho vũ trường Olympia (đường Lê Lợi) và đến năm 1972, Anh về phụ trách chương trình ca nhạc của phòng trà Hồng Hoa.
Thời gian này, Anh sáng tác thêm 2 ca khúc, đó là Đêm Tình Yêu và Mùa Thu Cánh Nâu (viết chung với một người bạn tên Hoàng Nhu). Hai bài hát này chỉ được thu mỗi bài một lần duy nhất trong những tác phẩm băng nhạc nghệ thuật của Phạm Mạnh Cương phát hành năm 1972 bằng giọng hát Khánh Ly, về sau này, khoảng năm 1981, TT Diễm Xưa mua lại cuốn master Thương Một Người gồm 14 ca khúc chọn lọc với giọng ca Khánh Ly, trong số đó có nhạc phẩm Mùa Thu Cánh Nâu rất lãng mạn nồng nàn.
Trở lại câu chuyện Nguyễn Ánh 9 với khoảng thời gian năm 1972, trong số những tiếng hát trẻ góp mặt lúc bấy giờ tại phòng trà Hồng Hoa, có một giọng hát và khuôn mặt nữ sinh học trò đã được nghệ sĩ Ngọc Hân và chồng là nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 nâng đỡ hết lòng. Hai trong số những bài nhạc đầu tiên Thanh Mai trình bày trên Đài Truyền Hình số 9, là nhạc phẩm Hương Xưa (Cung Tiến) và Ai Đưa Em Về (Nguyễn Ánh 9), cũng do một tay tác giả Không tận tình hướng dẫn luyện từng nốt nhạc.
Lúc này trong số những ca nhạc sĩ trẻ cộng tác với Nguyễn Ánh 9 tại phòng trà Hồng Hoa còn có tài năng mới rất đa dạng của Quốc Dũng. Và cũng chính Nguyễn Ánh 9 là người kết hợp 2 tiếng hát Thanh Mai và Quốc Dũng thành một đôi song ca dễ thương của giới trẻ Sàigòn thời bấy giờ. Từ đó, người nghệ sĩ rất trẻ ở tuổi 21 như có thêm niềm phấn khởi, sáng tác hàng loạt những tình khúc như Bên Nhau Ngày Vui, Điệp Khúc Mùa Xuân, Biển Mộng, Quê Hương Và Mộng Ước, Thoát Ly...rất được tán thưởng nồng nhiệt. Năm 1974, Quốc Dũng vinh dự đoạt giải Nghệ Thuật Kim Khánh (do báo Trắng Đen tổ chức) về lãnh vực người nhạc sĩ trẻ sáng tác ca khúc MAI được yêu thích nhất lúc bấy giờ.
- Một thời gian dài sau 75, Nguyễn Ánh 9 tạm ngưng các hoạt động âm nhạc. Anh âm thầm làm một người bình thường, bương chải lao động kiếm sống bằng những nghề khác với chính đôi bàn tay nghệ sĩ của mình. Năm 1982, Nguyễn Ánh 9 mới chính thức tái ngộ trở lại với thế giới âm nhạc, và thế là, với tất cả tâm hồn của một nhạc sĩ, anh lại tiếp tục tham gia các chương trình hòa tấu và biểu diễn dương cầm khắp nơi. Nguyễn Ánh 9 còn được mời viết nhạc nền cho một số phim như Mảnh tình nghiệt ngã, Mênh mông tình buồn...
Khoảng thời gian 1989 đến 1992, Ông không còn sáng tác nhiều. Rất ít, nhưng trong số hiếm hoi đó, người yêu nhạc rất hạnh phúc để nghe được một tình ca mới của Nguyễn Ánh 9 mang tên Cô Đơn. Nhạc phẩm này được Anh nuôi dưỡng và hoàn tất trong 5 năm. Với Cô Đơn, ta không còn nghe một giai điệu u buồn như những ca khúc xưa mà là những lời triết lý về tình yêu, hạnh phúc mang tiết tấu nhạc bán cổ điển thật nhẹ nhàng. Bài hát này, đã được Khánh Hà thu băng đầu tiên ở hải ngoại trong cuốn CD Hãy Yêu Như Chưa Yêu Lần Nào năm 1992... và sau đó được nhiều nghệ sĩ nổi tiếng như Phi Khanh, Vũ Khanh, Như Mai... thu hình, thu Video những thời gian sau đó.
Năm 1995, Anh sáng tác thêm ca khúc Cho Người Tình Xa là những vần thơ nhẹ nhàng, sâu lắng về một cuộc tình đã dở dang. Năm 1994, nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 được mời sang Pháp viết nhạc nền cho một bộ phim viết về trẻ em ở Cửu Long của Hội Từ Thiện Pháp và tham gia Hội Sáng Tác Gia Quốc Tế Sacem của Pháp. Nhân đó, Anh đã thực hiện đĩa compact disc độc tấu dương cầm của mình. Và nhân dịp ghé Hoa Kỳ lần này, gần 40 nghệ sĩ như Thanh Lan, Lệ Thu, Ý Lan, Tuấn Ngọc, Thái Thảo, Lê Uyên, Duy Quang,Thái Châu, MC Ngọc Phu, Kim Anh, Nguyên Khang, Trang Thanh Lan, Chung Tử Lưu, Lê Nguyễn, Trọng Nghĩa, Chiêu Phương, Công Thành, Lyn, Fatima Mai Thanh, Joée Thạch, Dạ Nhật Yến... sẽ cùng với Phương Hồng Quế, Ngọc Minh, Thanh Mai, Trần Thị Diễm Phúc và MC Trần Quốc Bảo.