Ngày 7 tháng 7 vừa qua, cộng đồng tín hữu Công Giáo San Jose đã hân hoan đón tiếp Đức Tổng Giám Mục Phanxicô Xavie Nguyễn Văn Thuận nhân cuộc viếng thăm đầu tiên của ngài tại giáo phận. Gần hai ngàn tín hữu đã tề tựu tại thánh đường Giáo Xứ Việt Nam St. Patrick để nghênh đón, tham dự thánh lễ đại trào và nghe ngài nói chuyện.
Cuộc thăm viếng của Đức Tổng được thực hiện do lời mời của Đức Cha Patrick J. McGrath, giám mục giáo phận San Jose, thể theo đề nghị của cha Đôminicô Đỗ Văn Đĩnh, chánh xứ giáo xứ Việt Nam, đặc trách mục vụ Việt Nam toàn giáo phận.
Khi vừa đến San Jose, Đức Tổng Thuận đã viếng xã giao Đức Cha McGrath tại tư gia. Đức cha McGrath đã tươi cười nói với Đức Tổng Thuận, “Nhà của tôi là nhà của ngài và giáo dân của tôi là giáo dân của ngài” và “San Jose lúc nào cũng sẵn sàng đón tiếp ngài”. Đức cha ca ngợi Đức Tổng là “chứng nhân đức tin”, “một mẫu gương sùng đạo”. Ngài cũng ca ngợi lòng nhiệt thành sống đạo của giáo hữu Việt, “Họ làm cho giáo phận của tôi được thêm phong phú”.
Sau đó hai ngài dự tiệc với các linh mục, tu sĩ Việt Nam và giáo dân đại diện các đoàn thể trong giáo xứ Việt Nam tại hội trường St. Patrick. Trong buổi tiệc còn có sự hiện diện của các linh mục và giáo dân đại diện các cộng đoàn Most Holy Trinity và Maria Goretti. Trong phần đáp từ ngắn với một giọng Anh ngữ lưu loát, Đức Tổng Thuận đã nói đến quan tâm sâu xa của Tòa Thánh về các vấn đề nghèo khó, bệnh tật, công lý và hòa bình trên thế giới. Ngài cám ơn sự quan tâm mục vụ của Đức Cha McGrath đối với giáo dân Việt Nam và dí dỏm nói, “Giáo dân của tôi là của đức cha, giáo hội của tôi là của đức cha, và Chúa của tôi cũng là Chúa của đức cha.”
Thánh lễ đại trào
Cao điểm cuộc viếng thăm là thánh lễ đại trào, ban ơn toàn xá và phép lành toà thánh tại thánh đường St. Patrick. Hiện diện trong thánh lễ còn có các vị lãnh đạo tinh thần các tôn giáo bạn: Hoà Thượng Thích Giác Lượng, Mục Sư Kiều Tuấn Nam và Hiền Tài Nguyễn Thanh Liêm trong Ủy Ban Liên Tôn.
Trong bài giảng, Đức Tổng Thuận đã đặt vấn đề, “Trước những văn minh và tiến bộ vượt bực của khoa học, Chúa Giêsu và Giáo Hội có ánh sáng nào để chiếu soi cuộc sống người Công Giáo và những người có tín ngưỡng"” Ngài kể chuyện ông Dalton, nhà khoa học vẽ cấu trúc vệ tinh đầu tiên phóng lên qũy đạo của Hoa Ky,ợ đã làm các bạn đồng nghiệp ngạc nhiên vì viết hai mật mã J3:16 và J3:17 vào hai ống của bộ phận chuyền dưỡng khí cho các phi hành gia. “Hai mật mã đó là hai câu Kinh Thánh: 'Thiên Chúa yêu thương thế gian đến nỗi đã ban Con Một của Người cho thế gian' và 'Thiên Chúa sai Con của Người đến thế gian không phải để luận phạt, nhưng để cứu thế gian'.
Ngài nói rằng, “Thế gian nầy không thể sống được nếu không có một sự đổi mới. Mà sự đổi mới ấy phải thành thực, phải tận căn”. Ngài tiếp, “Biết bao hiệp ước hoà bình được ký kết nhưng chiến tranh, khủng bố vẫn tiếp tục" Vì sao" Vì không đổi mới thành thực”. Ngài gọi đó là “sự vày vò trí thức trong tâm hồn”, nghĩa là “nói một đàng mà làm một nẻo”. Ngài nói, “Ngày xưa người ta cũng phạm tội nhưng biết nhận đó là tội, còn ngày nay người ta phạm tội mà còn bắt người khác nhận rằng đó là tốt”.
Ngài nhắn nhủ, cách riêng các bạn trẻ: “Các bạn hãy ghi nhớ hai câu Kinh Thánh đó. Chính Đức Kitô là ánh sáng, hy vọng và là câu trả lời của các vấn nạn”. “Trong Năm Thánh nầy, cần phải có một sự đổi mới. Chỉ có sự đổi mới tận căn và thành thực mới đem lại hoà bình, đoàn kết và hạnh phúc đích thực.”
Để kết thúc bài giảng, ngài nói, “Chúng ta cần lưu ý đến câu nói của Đức Thánh Cha, 'Hoà bình sinh ra từ trong trái tim con người và hoà bình cũng chết đi từ chính trong trái tim con người'. Khi qủa tim con người không muốn hòa bình thì hoà bình ở ngoài sẽ chết, và khi qủa tim của mỗi người muốn hòa bình yêu thương thì thế giới có hoà bình”.
Sau thánh lễ, Đức Tổng Thuận đã tiếp kiến riêng đại diện các tôn giáo tại địa phương. Trong dịp nầy ngài đã ký tặng các vị cuốn sách “Chứng Nhân Hy Vọng”, nội dung gồm 22 bài tĩnh tâm ngài giảng cho Giáo Triều Rôma từ ngày 12 đến 18/3/2000, vừa được phát hành bằng Việt ngữ. Cuốn sách đã được xuất bản bằng các thứ tiếng Ý, Tây Ban Nha, Pháp và gần đây sẽ được xuất bản bằng tiếng Đức và Anh ngữ.
Nói chuyện 'Công Lý và Hoà Bình'
Trong cuộc nói chuyện tiếp sau đó, Đức Tổng Thuận đã đề cập đến vai trò của ngài trong Tòa Thánh Vatican và dành phần lớn thì giờ để trả lời các câu hỏi. Ngài nói, “Khi gọi tôi vào để giao trách nhiệm trước là Phó Chủ Tịch và nay là Chủ Tịch Hội Đồng Giáo Hoàng Công Lý và Hòa Bình, Đức Giáo Hoàng nói, 'Đức cha sống trong một nước đói khổ, bất công, bị ở tù 13 năm mà không có xử án, vậy đức cha coi bộ nầy để thực hiện công lý và hòa bình cho thế giới'”.
Với cương vị bộ trưởng trong giáo triều Rôma, công việc của ngài và các cộng sự là đón tiếp các giám mục đến viếng Vatican, tiếp nhận các báo cáo tin tức của 172 khâm sứ toà thánh trên thế giới, gặp gỡ đại diện các chính phủ, cơ quan quốc tế và các phái đoàn để trao đổi tình hình các nước và tình hình thế giới, viết sách, soạn thảo các tài liệu liên quan lãnh vực công lý và hòa bình để hướng dẫn và ảnh hưởng chính sách các quốc gia trên thế giới.
Được hỏi có cảm tưởng gì khi đến San Jose, ngài nói, “Đi đến đâu, người ta cũng qúy mến mình, vì mình đại diện Toà Thánh, mà phần khác vì mình là người Việt Nam. Đôi khi họ qúy mến cá nhân mình thì ít mà qúy mến người Việt Nam mình nhiều, nên chi tôi cảm thấy rất vinh dự”.
Một vài câu hỏi khác liên quan việc Đức Thánh Cha viếng thăm Việt Nam và vai trò HĐGHCLHB đối với Việt Nam. Đức Tổng Thuận cho biết, Đức Giáo Hoàng bày tỏ sẵn sàng viếng thăm Việt Nam nhưng điều đó thực hiện được hay không tùy thuộc lời mời của chính phủ Việt Nam. Ngài cũng làm sáng tỏ một điều mà nhiều báo chí Việt ngữ đã loan tin sai, đó là “ĐTC xin đi Việt Nam mà chính quyền Hà Nội không cho”. Ngài nói, “Khi viếng thăm một quốc gia là ĐTC muốn biểu lộ lòng qúy mến đối với dân tộc của quốc gia đó, và chính phủ nào tiếp đón thì ĐTC đến, còn chính phủ nào chưa tiếp đón thì ĐTC chưa đến”. Ngài thêm, “Nếu nói ĐTC xin đi thăm là không đúng”.
Chuyện trong lao tù Cộng Sản
Đức Tổng Thuận bị Cộng Sản Việt Nam bắt giam ngay sau khi vừa chiếm Miền Nam năm 1975 và được trả tự do 13 năm sau. Đây là giai đoạn nghiệt ngã nhất ngài trải qua, nhưng cũng là lúc ngài cảm nhận sâu sắc Ơn Chúa ban và mầu nhiệm sống yêu thương theo tinh thần Phúc Âm. Ngài nói, “Có lúc tôi gần như không thể cầu nguyện được. Chỉ đọc một đoạn của Kinh Lạy Cha rồi quên mất. Một lần tôi gặp một ông quản và xin ông cầu nguyện cho tôi. Ông nói với tôi: 'Thưa cha, cha nên nhớ, một kinh cha đọc trong tù bằng một nghìn kinh cha đọc ở ngoài”. Tôi hết sức ngỡ ngàng, Chúa đã sai một người giáo dân quê muà như thế để dạy tôi cầu nguyện.”
Ngài kể có lần một người Cộng Sản cao cấp ở chung tù hứa với ngài khi ông ta được tha, mỗi chủ Nhật ông sẽ đến đền thờ Đức Mẹ La Vang để cầu nguyện cho ngài. Ngài nói, “Tôi ậm ừ nhưng trong bụng không dám tin là ông ta sẽ giữ lời. Thế rồi sau một thời gian tôi nhận được thư ông. Ngoài những câu mào đầu để thư lọt vào, ông viết như thế nầy: 'Anh Thuận ơi, anh còn nhớ tôi hứa sẽ cầu nguyện với Đức Mẹ La Vang cho anh, tôi đã làm bấy lâu vì nhà tôi cách xa nhà thờ La Vang ba cây số, mỗi Chủ Nhật khi nghe tiếng chuông nhà thờ đổ, tôi đạp xe vào viếng nhà thờ. Mà tôi không biết cầu nguyện, tôi chỉ biết nói như thế nầy, anh nghe có được không: Thưa Đức Mẹ, tôi là người ngoại đạo, tôi không biết cầu nguyện, tôi chỉ xin Đức Mẹ cho anh Thuận điều mà anh ấy cần.'
Tôi nghĩ một lời cầu nguyện chân thành như thế thì làm sao mà Đức Mẹ không nhậm lời. Chính vì vậy bây giờ tôi mới còn sống để đến đây”.
Ngài cũng nhắc đến các điểm trùng phùng ý nghĩa mà Chúa đã làm cho ngài.
“Chúa làm tất cả mọi sự. Gần đây, 18 tháng 3 năm 2000 là ngày bế mạc tuần tôi giảng tĩnh tâm cho Giáo Triều Rôma. Ngày đó Đức Thánh Cha đã ra chào các vị tham dự cuộc tĩnh tâm và thay mặt các vị ấy nói lời cám ơn tôi. Khi nghe ĐTC nói, tôi rất lấy làm xúc động, vì cách đây 24 năm, cũng vào chính ngày nầy, từ nơi quản thúc ở Cây Vông, tôi bị đẩy vào xe bịt bùng, đưa đến chỗ biệt giam nghiêm nhặt trong nhà tù Nha Trang, Phú Khánh. Lúc đó làm sao tôi ngờ được, tôi có tài cán gì để biết là 24 năm sau, đúng ngày đó tôi sẽ chấm dứt giảng tĩnh tâm cho ĐTC và Giáo Triều Rôma!”
“Hai mươi bốn năm trước, tôi đã khởi sự dâng thánh lễ bằng ba giọt rượu và một giọt nước trong lòng bàn tayùvì đâu còn chén thánhùhôm nay giảng xong, ĐTC đã tặng tôi một chén thánh mạ vàng. Làm sao khi đó tôi có thể ngờ được"”
Sau khi được trả tự do vào năm 1988, ngài bị trục xuất khỏi Việt Nam nhưng điều đó không làm ngài phiền muộn. Ngài nói, “Nhìn laiỳ cuộc đời tôi, tôi thấy, khi tin tưởng Chúa thì Chúa dẫn dắt mình đi. Dù tối tăm, khốn nạn, ngã lòng, nhưng có Chúa mình sẽ đi tới nơi.” Ngài tiếp, “Tôi bị biệt giam rồi bị trục xuất, nghĩa là ra đi không có ngày về, nhưng như vậy tôi mới có thể làm được nhiều việc hơn. Ở Việt Nam các đức cha không được nói trên đài phát thanh, nhưng ở Toà Thánh tôi nói trên các đài phát thanh, trên Internet, video và lời tôi nói có thể chuyển về Việt Nam. Tuần tôi giảng tĩnh tâm, nhiều giáo hữu ở Việt Nam theo dõi trên Internet gửi e-mail qua nói rằng, 'Chúng con cũng tham dự tĩnh tâm cùng với Đức Thánh Cha!'”
“Hãy mỉm cười”
Trước câu hỏi, “Xin Đức Tổng cho chúng con một lời khuyên cụ thể, dễ làm, để có thể thực hành yêu thương”, ngài nói, “Hãy làm như lời khuyên của Mẹ Teresa thành Calcuta, đó là 'Hãy mỉm cười nhiều hơn'. Nếu mọi người biết cười với nhau một cách thành thực thì sẽ có yêu thương, sẽ thành những vị thánh”.
Trong suốt cuộc nói chuyện, Đức Tổng thường dùng các mẩu chuyện và lối nói chuyện chân thành, bình dị và dí dỏm. Những người tham dự đã tán thưởng bằng nhiều tràng pháo tay và tiếng cười rộn rã.
Linh mục Vũ Ngọc Đáng nói, “Tôi rất vui mừng ngài là vị lãnh đạo cao cấp trong giáo hội đã đến đây và có những lời khuyên nhủ rất xác đáng. Chúng ta cần phải đáp lại cử chỉ ưu ái của ngài bằng cách phải đoàn kết với nhau và thương yêu nhau.”
(Trần Hiếu)
Gửi ý kiến của bạn
