Vương Hồng Anh tổng hợp
- Chuyến này là chuyến thứ ba, hai chuyến trước ít nhiều đều có đụng độ.
- Trong các trận đụng độ, hỏa lực của địch có đáng quan ngại.
- Tất nhiên là đáng quan ngại. Tuyến phục kích của chúng thường chạy dài gần 1 cây số. Hỏa lực trung bình của địch là súng cối, đại bác không giật 57 ly. Tuy nhiên còn một loại vũ khí đáng quan ngại hơn cả là loại tầm nhiệt.
* Câu chuyện về cố hạm trưởng Ngụy Văn Thà và cố hạm phó Nguyễn Thành Trí
Trong loạt bài viết về trận hải chiến tại quần đảo Hoàng Sa ngày 19 tháng 1/1974 giữa 4 chiến hạm của Hải quân VNCH và đoàn chiến hạm của Hải quân Trung Cộng, chúng tôi có lược trình về tinh thần chiến đấu đầy dũng liệt của thủy thủ đoàn và sĩ quan Hải quân VNCH trên các chiến hạm.
Như đã trình bày, trong trận hải chiến này, Hộ tống hạm Nhật Tảo (HQ 10) bị trúng đạn tại phóng máy chánh, tàu bị nghiêng sang hữu ngạn, hạm trưởng là Hải quân thiếu tá Ngụy Văn Thà đã bị thương, hạm phó là Hải quân đại uý Nguyễn Thành Trí bị thương nặng. Trước tình hình nguy kịch đó, hạm trưởng Ngụy Văn Thà ra lệnh cho toàn thủy thủ đoàn và sĩ quan đào thoát, hạm phó Nguyễn Thành Trí xin ở lại nhưng không được chấp thuận.
Sau khi hạm phó được di chuyển xuống bè, một số anh em chiến binh lên đài chỉ huy xin chuyển hạm trưởng xuống theo, nhưng Hải quân thiếu tá Ngụy Văn Thà đã vẫy tay từ biệt mọi người. Bên cạnh ông, hạ sĩ Đinh Hoàng Mai thều thào xin được noi gương hạm trưỡng sống chết theo chiến hạm. Và trong vùng lửa đạn mịt mù, thủy thủ đoàn tách bè khỏi chiến hạm trong sự xúc động tột cùng, tất cả đều rưng rưng nước mắt. Hạm trưởng Ngụy Văn Thà đã tuẫn tiết để được chìm theo chiến hạm, còn Hạm phó Nguyễn Thành Trí, dù bị thương nặng vẫn đem hết sức lực điều động anh em, bốn chiếc bè được cột chung làm một để chống chỏi với sức biển động hải hùng và quân Trung Cộng còn lảng vảng gần đó. Cuối cùng, dưới cái nóng thiêu đốt ban ngày, vết thương đau xé ruột tiếp tục chảy máu, hạm phó Nguyễn Thành Trí đã vĩnh biệt đồng đội, hơn hai mươi chiến hữu đã ngậm ngùi làm lễ thủy táng giữa đại dương bao la đúng theo truyền thống của Hải quân.
Sau trận hải chiến, cố hạm trưởng Ngụy Văn Thà được truy thăng trung tá, cố hạm phó Nguyễn Thành Trí được truy thăng thiếu tá. Cố hạm trưởng Ngụy Văn Thà sinh ngày 16-1-1943 tại Trảng Bàng, Tây Ninh, xuất thân khóa 12 SVSQ Hải quân Nha Trang, trước khi giữ chức hạm trưởng Hộ tống Hạm Nhật Tảo vào ngày 16-9-1973, ông là lần lượt giữ chức hạm trưởng các chiến hạm: HQ 604, Pháo hạm HQ 331. Cố hạm phó Nguyễn Thành Trí sinh ngày 20 tháng 1/1941 tại Sa Đéc, xuất thân khóa 17 SVSQ Hải quân Nha Trang.
Nhân kỷ niệm 26 năm trận hải chiến Hoàng Sa (19/1/1974-19/1/2000), chúng tôi xin giới thiệu bài ký sự của phóng viên chiến trường Nguyễn Thành Đông viết về cố hạm trưởng Nguyễn Thành Trí khi vị sĩ quan dũng lược này chỉ huy pháo hạm 331 hộ tống đoàn tàu tiếp tế Nam Vang. Bài ký sự này đã được đăng trên báo Lướt Sóng trong năm 1973. Sau đây là một số trích đoạn.
* Pháo hạm 331 trên dòng sông Cửu Long:
Tôi (phóng viên Nguyễn Thành Đông) bước lên đài chỉ huy, thiếu tá hạm trưởng có khuôn mặt trẻ măng, đầu đội nón sắt, ngực đeo chiếc phao hơi màu xám đậm, tay cầm ống nhòm đang chăm chú quan sát những bụi rậm khả nghi tại hai bên bờ sông. Phía trước chiến hạm chếch về bên trái, ba thương thuyền chở đầy đồ tiếp liệu đang chạy theo hai khinh tốc đỉnh dẫn đường.
Vị sĩ quan chỉ huy đó là Hải quân thiếu tá Ngụy Văn Thà, hạm trưởng pháo hạm HQ 331 đang chỉ huy đoàn tàu tiếp tế Nam Vang. Thấy tôi bước lên đài chỉ huy với đầu trần, thiếu tá Thà bỏ ống nhòm xuống hỏi: Nhà báo không sợ súng " Tôi chưa kịp trả lời thì vị hạm trưởng đã chỉ thị một nhân viên lấy nón sắt và áo phao cho tôi. Ông tiếp: Khi nhiệm sở tác chiến, nón sắt và áo phao bắt buộc phải có, nếu không muốn sớm về “chầu Phật”.
Ông vừa nói vừa mỉm cười, dáng điệu thật vui tươi trong khi đưa tay gỡ chiếc nón sắt đang đội trên đầu, chìa ra trước mặt tôi. Tôi nhìn thấy nơi kẻ cấp hiệu ở phía trước nón sắt, một vệt đạn trượt qua làm thành một đường rãnh dài, khiến cấp hiệu thiếu tá kẻ trên nón bị khuyết đi một góc.
- Anh thấy không" Nếu không có chiếc nón sắt này thì tôi về chầu Phật hơi sớm.
Thiếu tá Thà tiếp: Đây là một kỷ niệm đẹp trong đời tôi, vì thế tôi không muốn thay nón sắt mới. Viên đạn này viếng thăm tôi trong một chuyến hộ tống convoi cách đây hơn 1 tháng.
- Như vậy hạm trưởng đã từng hộ tống nhiều đoàn convoi trên dòng Cửu Long này.
- Chuyến này là chuyến thứ ba, hai chuyến trước ít nhiều đều có đụng độ.
- Trong các trận đụng độ, hỏa lực của địch có đáng quan ngại.
- Tất nhiên là đáng quan ngại. Tuyến phục kích của chúng thường chạy dài gần 1 cây số. Hỏa lực trung bình của địch là súng cối, đại bác không giật 57 ly. Tuy nhiên còn một loại vũ khí đáng quan ngại hơn cả là loại tầm nhiệt.
Thiếu tá Thà hỏi tôi: Anh đã từng theo tiếp tế Nam Vang chưa"
- Chưa, đây là lần đầu.
Ông mỉm cười: Vậy thì phải bình tĩnh. Chắc chắn chuyến này phải có lửa khói để anh khỏi thất vọng.
- Bình tĩnh là nghề của phóng viên chiến trường, thưa hạm trưởng.
- Tốt.
Thiếu tá rời khỏi ghế ngồi và kéo tôi lại bản hải đồ. Vị trung úy sĩ quan đương phiên đứng né sang bên cho hạm trưởng đứng. Thiếu tá Thà lấy thước chỉ trên hải đồ: Chúng ta đang ở vị trí này. Những khúc cua phía trên đây là những điểm nghi ngờ địch tổ chức tuyến phục kích. Tin tình báo cho biết có 1 trung đoàn địch tập trung tại vùng này.
Ông trở lại ghế ngồi và nhìn tôi:
- Mọi chuyện đã chuẩn bị xong, vấn đề đặt ra là mình phải đánh hơi đúng tuyến phục kích của địch để dành thế chủ động. Tôi để ý quan sát các hoạt động trên boong chiến hạm. Vị đại úy hạm phó đứng trên boong mũi, trực tiếp chỉ huy khẩu hải pháo 40 ly, khẩu hải pháo 76 ly 2 do sĩ quan đệ tam làm trưởng khẩu. Các khẩu bích kích pháo 81 ly và đại bác 20 ly đều ở tư thế sẵn sàng tác xạ.
Tại boong chính, sĩ quan cơ khí chỉ huy các toán phòng tai và cứu thương. Tất cả đều sẵn sàng đáp ứng mọi tình thế hiểm nguy trong khi tác chiến. Thiếu tá Thà tiếp: Anh thấy đó, có ngưng bắn hòa bình gì đâu. Hiệp định ngưng bắn đã bó chân tay mình, trong lúc Cộng sản vẫn tự tung tự tác. Chúng tôi lúc nào cũng triệt để tôn trọng hiệp định, nhưng CQ đã xé rào tấn công và chúng tôi buộc lòng phải phản ứng tự vệ.
Thiếu tá Thà dứt câu nói và hướng mắt nhìn đôi cánh cò trắng bay dọc theo dòng sông phía trước mũi chiến hạm. Đôi cánh cò thong dong bay tới khoảng cách chiến hạm chừng hơn một cây số thì sà xuống bụi cây um tùm phía bên hữu ngạn. Nhưng chúng vừa sà xuống thì vụt bay lên có điều hoảng hốt.
- Rồi, máy 2 tiến full. Tuyến phục kích của chúng đó.
Thiếu tá Thà nhảy phóc khỏi ghế ngồi và tiếp tục ra lệnh cho nhân viên truyền tin truyền lệnh cho các thương thuyền ép về tả ngạn, gia tăng tốc độ giang hành. Riêng hai khinh tốc đỉnh giảm tốc độ, chờ cho pháo hạm vượt lên rồi triển khai hỏa lực và ủi bãi nếu cần, để áp đảo tinh thần địch.
Con tàu rú lên và vượt nhanh về phía mục tiêu, tất cả các họng súng đều hướng về phía hữu ngạn.
- Mục tiêu hướng hai giờ, chuẩn bị tác xạ.
Thiếu tá Thà vừa dứt lệnh. Một tiếng nổ ầm bùng lên trước mũi chiến hạm chừng 10 mét, và tiếp theo là một loạt “lance bombe” từ trong bờ tới tấp phóng ra...
- Bắn!
Lệnh từ đài chỉ huy loan đi, tất cả các ổ súng đều đồng loạt khai hỏa, cát bụi, khói tung lên mù mịt bên bờ hữu ngạn. Địch cố gắng dồn hỏa lực tấn công nhưng tuyến phục kích của chúng đã rối loạn và hiệu năng tác xạ mất chính xác. Một vài Cộng quân quá hoảng hốt đã bung khỏi công sự thoát thân, nhưng cũng bị bắn hạ trên đường tẩu thoát.
Khi chiến hạm lướt khỏi tuyến phục kích, địch vẫn còn bắn lẻ tẻ đuổi theo chiến hạm. Thiếu tá Thà lại vận chuyển chiến hạm quay lại mục tiêu làm cỏ những địch quân còn sống sót, các ổ súng của địch hoàn toàn câm họng. Kiểm điểm lại, phía Hải quân có 2 chiến sĩ bị thương nhẹ, một số vết đạn xuyên lủng vách tàu và đài chỉ huy. Khinh tốc đỉnh và thương thuyền hoàn toàn vô sự.
Thiếu tá hạm trưởng trở lại ghế ngồi thở phào nhẹ nhỏm và gỡ chiếc nón sắt ra khỏi đầu: Rồi, gọi phương tiện tản thương và tiếp tục giang hành. Các ổ súng duy trì tình trạng sẵn sàng chiến đấu. Thiếu tá Thà ngồi tỉnh bơ như chẳng có chuyện gì vừa xảy ra. Lát sau, ông chép miệng: Thật tiếc, mình không có lệnh đổ bộ để kiểm “chút cháo”. Ông hướng về phía tôi: Anh thấy không, hỏa lực của chúng mạnh ghê gớm nhưng mất yếu tố bất ngờ nên đành rã đám.
Kỳ sau: Tổng kết về trận chiến Hoàng Sa: những chi tiết đặc biệt trước, trong và sau giờ G.
Gửi ý kiến của bạn
