Hôm nay,  

Thống Kê Dân Số đề cao “Sắc Tộc” cho cha tôi; song đe dọa “Sắc Tộc” của tôi

11/09/202000:00:00(Xem: 2008)
 
Mặc dù là một tiến trình quan liêu và khô cằn, Thống Kê Dân Số đã tạo ra đầy rẫy tranh luận do những ảnh hưởng sâu rộng của nó đối với việc phân bổ quyền lực, ngân quỹ, và cách nước Mỹ hiểu chính mình. Bởi vì dịch Covid-19, Cục Thống Kê Dân Số đã kéo dài lịch trình tới cuối tháng Mười để thăm dò những người không hồi đáp và tiến hành phỏng vấn bổ túc những người đã trả lời; nhưng vừa rồi Cục Thống Kê Dân Số đã thông báo sẽ dời thời hạn này sớm hơn sang tháng Chín, làm tăng thêm nghi vấn rằng chính quyền hiện nay có ý định dùng Thống Kê Dân Số như một vách ngăn về chính trị hơn là một công cụ để tập hợp quốc dân.
 
Hồi cuối năm 2018, tôi đọc một bài viết (tiếng Anh) về những dự đoán rằng tới năm 2044 người Mỹ da trắng sẽ không còn là sắc dân chiếm phần đa số. Phát biểu đó khiến một số nhà nhân khẩu học và chính trị học băn khoăn; vì đó là những nghi vấn mang tính suy luận – lịch sử cho thấy các phạm trù chủng tộc và dân tộc chuyển dịch qua thời gian – và cũng vì điều này khuấy lên những phản ứng dữ dội từ các nhóm theo chủ nghĩa dân tộc trọng da trắng.

Bo002
 
Cuộc tranh luận đã khiến tôi xúc động mạnh. Đối với cha tôi, người qua đời tám tháng trước, Thống Kê Dân Số là một cơ hội để đề cao sắc dân người Việt nhập cư. Với tôi, điều này phức tạp hơn. Thống Kê Dân Số ủng hộ dân chủ thông qua sự đại diện tốt hơn song lại khơi gợi những cách diễn dịch gây chia rẽ cộng đồng. Tôi bị cuốn vào mối phiền muộn khi cố gắng hóa giải những đưa đẩy trong quan hệ của chúng tôi khi nghĩ về Thống Kê Dân Số.

Cha tôi là một điều phối viên phục vụ cộng đồng lý tưởng cho Thống Kê Dân Số 2000. Ông ấy dạy tiếng Anh cho những đứa trẻ là người nhập cư trong hệ thống trường học công của thành phố Philadelphia trong vòng 30 năm; trong đó có nhiều đứa bé là người Việt Nam. Ý thức trách nhiệm của ông trong việc trợ giúp, với tư cách là người thông hiểu về nước Mỹ do đã du học ở đây vào thập niên 1960, khiến ông trở thành một nhân viên xã hội, cố vấn, thông dịch và tư vấn pháp lý cho nhiều gia đình của các học sinh. Cha tôi lãnh đạo Hiệp Hội Người Mỹ gốc Việt ở địa phương trong nhiều năm. Khi chúng tôi tới dự lễ tại nhà thờ Công giáo ở Nam Philadelphia, nơi tập trung giáo dân gốc Việt lớn nhất trong vùng, linh mục đã mời ông lên ngồi ở băng ghế đầu. Nếu nước Mỹ cần một sứ giả cho những nỗ lực thống kê lớn, rất ít người có vốn liếng và thành tích hoạt động xã hội nhiều hơn cha tôi.

Đưa đồng bào của ông tham gia vào Thống Kê Dân Số là sự mở rộng đương nhiên trong công việc phục vụ cộng đồng của cha tôi - để đảm bảo người Việt được đại diện trong bức chân dung tự họa của Hoa Kỳ. Ông đã làm hết sức, đi tới từng nhà, diễn thuyết, phân phát các tài liệu về Thống Kê Dân Số từ các thùng đồ trong phòng ngủ và tầng hầm nhà ông tới nhiều khu dân cư khác nhau.  Những đồ lưu niệm của cuộc Thống Kê Dân Số ông cho tôi vẫn lẩn khuất trong nhà; tôi không thể bỏ được những chiếc nón bóng chày và những chiếc li sứ màu đỏ và trắng không hợp với việc gì khác.

Bo004

Đối với cha tôi, tham gia vào Thống Kê Dân Số là để phục vụ cho đồng bào chứ không phải cho bộ máy chính trị. Thời thơ ấu của ông ở miền Bắc Việt Nam trải qua những thập niên sóng gió, khi phần đất rắc rối của Đông Dương này bị giành giật bằng vũ lực từ tay Pháp, Nhật tới Cộng Sản, rồi chịu sự giật dây can thiệp của Mỹ, Liên Xô và Trung Quốc. Cuộc cải cách cộng sản đã cướp sạch tài sản của gia đình ông, đấu tố bác ông đến chết, và khiến cha ông chết trong tù vì tội sở hữu đất đai và cố gắng giữ trung lập chính trị. Khi Việt Nam bị chia đôi năm 1954, ông 17 tuổi và di cư vào Sài Gòn với hai bàn tay trắng. Ông đã tự vươn lên tầng lớp trung lưu, chỉ để mất tất cả lần nữa vào năm 1975, khi chúng tôi bỏ chạy sang Mỹ.

Trải qua tất cả, những điều đã giúp cha tôi trụ vững là gia đình, cộng đồng tín đồ Công Giáo mà ông đã gia nhập khi ở Sài Gòn, và nhóm bạn giáo chức đã từng nỗ lực cải cách nền giáo dục Việt Nam, và nhiều người trong số họ đã tái hợp ở Hoa Kỳ. Ông hàm ơn sâu sắc việc được làm công dân Mỹ, song cũng thấm thía rằng chính thể đến rồi đi, chỉ có các sắc tộc trường tồn.

Niềm tin này đã nuôi cấy một phần quan niệm của ông vào cảm nhận của tôi về phục vụ cộng đồng. Tại sao tôi nên đại diện cho những người xa lạ giải quyết những vấn đề xã hội thay vì hành nghề y tế tư nhân?

Sắc tộc, như tôi thấy, có ý nghĩa khác với tôi. Khi di dân sang đây tôi mới 7 tuổi. Tôi học nói tiếng Anh giọng bản xứ trong vòng một mùa hè và là đứa trẻ châu Á đầu tiên trong trường học. Tôi cho rằng việc tiếp nhận các âm sắc tiếng Việt đã nuôi dưỡng sợi dây trung tính trong tôi mà các bạn tôi có vẻ không có hay không muốn sử dụng, chẳng hạn tôi có thể bắt chước tất cả những kiểu nói khác nhau của chúng bạn. Tôi ra vô nhóm này rồi nhóm khác, như một người đa ngôn ngữ, có thể nói giống vừa đủ và ghi nhận những thói quen khác của họ.


Sự phong phú về bản sắc đã tràn ra ngoài những ranh giới về dân tộc/chủng tộc và kinh tế xã hội rạch ròi theo phân định trong Thống Kê Dân Số. Tôi đã nhận biết thế giới mới của mình bằng cách mang thử những đôi giày văn hóa khác. Tôi vừa có thể bàn luận về những tiểu thuyết của Dorothy Sayers với các các cô bạn thân là con cái của các giáo sư, vừa có thể lê la cùng chúng bạn đường phố trong các trại hè công cộng. Tôi nghe nhạc dân gian của quần đảo Anh quốc vì thầy giáo yêu thích của tôi thích nghe, và giờ đây trôi ra biển rộng - âm nhạc và vũ điệu dân gian Anh – Mỹ với người chồng gốc Do Thái và các con của chúng tôi. Theo dòng chảy cuộc sống, tôi nhào nặn bản sắc Việt của riêng mình, chọn giữ hay không một nét văn hóa nào đó.

Lướt qua các nhóm sắc tộc đã trở thành một thói quen. Điều này biến tôi thành thông dịch và sứ giả. Tôi đem các kinh nghiệm làm bác sĩ cho những cộng đồng nghèo vào những bối cảnh nghiên cứu trong sạch hơn, khi vừa phân tích vai trò của tiền bạc trong y tế vừa bị giày vò bởi những hồi ức về các lỗ hổng tài chính đã tạo ra khó khăn và thiếu thốn trong đời sống. Khi tham gia chính phủ, nhiều khi tôi bị mắc kẹt giữa các nhà lãnh đạo khác khi họ phải liên tục đưa ra nhiều quyết định trong một ngày, và các nhà phân tích, những người nhân danh lòng tốt đề nghị với tôi hãm mọi việc đủ chậm để các số liệu và chứng cứ thể hiện. Khi chuyển sang khu vực tư nhân vốn có nhiều phản ứng lại với luật lệ, các đồng nghiệp thường đùa rằng phải chăng tôi mới nhập vào phía bóng tối.

Bo003
Chỉ tới năm 2000 cuộc Thống Kê Dân Số mới cho phép người trả lời tự nhận bản sắc của mình nhiều hơn một chủng tộc, như thể sự pha trộn huyết thống giữa các sắc tộc chưa từng dai dẳng từ trước khi lập quốc. Bản sắc văn hóa lai của tôi làm cha tôi lúng túng. Điều này đủ kỳ lạ với tôi khi có những thói quen không phải trong dòng chính mà trong tư duy về sắc tộc một mất một còn của ông, việc tôi mang sự trung thành mới tạo ra nguy cơ cần hy sinh một điều gì đó để có chỗ cho lòng trung thành ấy. Có thể ông sợ rằng tôi sẽ chối bỏ những gì kế thừa từ ông. Rốt cuộc tôi cũng thấy là gần cuối đời cha tôi mơ hồ hiểu rằng tôi là người Việt 100 phần trăm, là bác sĩ 100 phần trăm, và 100 phần trăm từng bản sắc khác của tôi.

Sự di chuyển giữa các sắc tộc của tôi để lại những dấu ấn, giúp thấu hiểu lẽ thường cũng như khoan dung điều khác thường. Nó bắt buộc ta nhiều khi cùng một lúc phải nhìn nhận nhiều sự thật có khi xung khắc nhau, và tránh lâm vào những suy xét đen trắng rõ ràng. Nó cũng khiến ta có cảm giác vừa không nhà vừa có nhà ở khắp nơi nơi. Và trong những thời khắc kỳ diệu, làm thay đổi cách mọi người nhìn ta. Trong một cuộc thực tập luân chuyển ở trường y tại một đặc khu dành cho người da đỏ, tôi như được lùi về quá khứ khi các bệnh nhân không hỏi đồng nghiệp khác mà hỏi tôi những câu rất cá nhân: tôi người gốc Á nước nào; sống ở thành phố lớn nào; có bao nhiêu anh chị em ruột và bao nhiêu anh chị em họ. Người trưởng phòng giải thích rằng tôi có hình thức và hành xử gần gũi hơn với họ so với các bác sĩ da trắng; và họ cố tìm hiểu xem tôi thuộc sắc tộc nào!

Phần Khảo Sát Cộng Đồng Hoa Kỳ dài hơn của Thống Kê Dân Số nhắm vào các nhóm người hồi đáp riêng biệt, đặt câu hỏi liên quan đến chính sách như bảo hiểm sức khỏe, thời gian đi lại khi đi làm và năng lượng sưởi ấm nhà ở, nhưng không hỏi về sự tham gia tổ chức tôn giáo,  các mạng xã hội hay hoạt động giải trí. Tôi không giả định rằng cuộc thống kê mỗi thập niên của chính phủ có thể hoặc nên theo đuổi từng chi tiết văn hóa. Song cũng không nên ngạc nhiên khi những hạng mục bề nổi xóa mờ sự đan xen lợi ích của chúng ta và quảng bá cho những kết luận mang tính thất bại như nước Mỹ da trắng đang dần biến mất thay vì lạc quan nhìn nhận sự hòa hợp kỳ diệu của tấm vải quốc gia đa sắc dân.

Cha tôi yêu quí những đứa cháu lai của ông. Trong những năm cuối đời, ông đi du lịch khắp nơi, thử tập nghe nhạc  jazz, và thậm chí còn tham gia vào chính trị của đảng Cộng hòa. Nhưng ông chưa bao giờ cảm thấy như ở nhà khi ra khỏi cộng đồng Việt nam. Có lẻ những điều bắt đầu như một chiến lược sống với tôi cũng là một thứ xa xỉ; tất cả những mất mát khôn cùng của ông đã mang lại những món quà lớn về an ninh và thịnh vượng dành cho con cái tại Hoa Kỳ. Điều này cho phép tôi có lòng trung thành linh hoạt.

Vì lợi ích của bộ máy chính trị, tôi hoan nghênh Thống Kê Dân Số và mong muốn việc thực thi được thấu đáo và công bằng. Tôi chỉ hi vọng rằng nó sẽ củng cố chứ không làm nhụt khả năng vươn tới hay đón nhận, để chúng ta biết tìm ra chỗ đứng giữa cánh cửa và tấm gương.

Phạm Hoàng Mai là bác sĩ và là cựu Giám đốc Đổi mới (CIO) của cơ quan giữ trách nhiệm điều hành Medicare. Bài viết này được biên tập từ diaCRITICS, một tạp chí văn học của người Việt Do Thái.

blank

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Hôm nay, Dân Biểu Liên Bang Michelle Steel (Đảng Cộng Hòa-CA) trong tuần qua đã thúc giục Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken đưa Việt Nam vào danh sách các “Quốc gia cần quan tâm đặc biệt” vì tình trạng vi phạm nhân quyền ngày càng tồi tệ hơn
Dữ liệu nghiên cứu mới cho thấy những người thợ móng tay—chủ yếu là phụ nữ Việt Nam, dân nhập cư và tị nạn—đang bị trả lương quá thấp dưới mức tối thiểu và bị xếp loại nghề nghiệp sai chỗ tràn lan, điều này làm suy yếu khả năng bảo vệ quyền lợi lao động của họ tại nơi làm việc. Ngoài ra, chủ tiệm—phần lớn điều hành các tiệm nail gia đình nhỏ lẻ—không nhận được giải trình về luật lao động hợp với ngôn ngữ và văn hóa của họ. Những kết quả báo cáo đã ghi trong dự luật AB 2444, một dự luật mới được Dân biểu Tiểu bang California Alex Lee (AD 24) đệ trình vào ngày 13 tháng 2 năm 2024 để thực thi các yêu cầu về giáo dục trong ngôn ngữ và tinh tế trong văn hóa cho thợ và chủ tiệm nail.
Vừa đúng thời điểm mọi người nghỉ kỳ Spring Break vào Tháng Ba này, một trong những quần thể hồ tắm phong thái resort rộng nhất tại một trong những cơ sở resort/casino lớn nhất trong nước sẽ mở cửa đón tiếp mùa vui đùa trong nước vào Thứ Hai, 11 Tháng Ba. Năm nay, khách vui chơi hồ tắm mọi nơi đều sẽ có thể tới tận hưởng môi trường như-một-ốc-đảo của The Cove, với diện tích rộng bằng năm sân football. Ban Quản Lý khu The Cove của Pechanga Resort Casino thực hiện thẻ dùng trong ngày cho những vị khách không-thuê-phòng-khách sạn và để những vị này được thuê 'lều - cabana' cùng 'giường nằm - daybed'.
Đã quá lâu, việc dạy kèm và trợ giúp làm bài tập về nhà đã nằm ngoài tầm với của nhiều học sinh và gia đình ở California. Sự phân chia giữa những người có thể tiến lên trong xã hội và những người chỉ có thể mơ ước về điều đó thường dẫn đến một nền tảng giáo dục không bình đẳng cho học sinh. Nhằm đem quyền lợi và cơ hội bình đẳng cho học sinh, thư viện địa phương của quý vị hiện đang cung cấp miễn phí dịch vụ dạy kèm và hỗ trợ làm bài tập về nhà trực tuyến HelpNow cho học sinh California!
Khoảng đầu tháng 04 năm 2024, Hoà thượng GIỚI ĐỨC-MINH ĐỨC TRIỀU TÂM ẢNH Sư Trưởng HUYỀN KHÔNG SƠN THƯỢNG HUẾ VIETNAM sẽ vân du hoằng hoá ở Hoa Kỳ và Thầy sẽ lưu trú tại miền nam California từ ngày 05 đến 12 tháng 04 nam 2024 Nhân dịp này, Thầy muốn gặp gỡ những vị thiện hữu tri thức, quý phật tử hữu duyên
Một ngày mới bắt đầu với nhiều hoài ước thật đơn sơ mong sao mình và tất cả mọi người có những giây phút thật thảnh thơi an lành trong từng tâm niệm, lời nói và hành động thật nhẹ nhàng bình an, để cho một ngày sống có tràn đầy ý nghĩa, tuy đơn sơ và dễ dàng nhưng cũng không phải dễ như mình nói hay suy nghĩ đâu bạn nhé!
Vào sáng ngày Thứ Năm 14 tháng 3 2024, chùa Hương Sen (thành phố Perris, Quận Hạt Riverside) đã long trọng tổ chức lễ tưởng niệm ngày Thánh Tổ Ni Giới, Đức Phật Mẫu Đại Ái Đạo Kiều Đàm Di.
Điểm nổi bật nhất của chương trình là cho mượn lên tới 20% cho khoản trả trước khi mua nhà, nhưng không vượt quá 150,000 USD
Trong chuyến hoằng pháp Âu Mỹ của Hòa Thượng Thích Như Điển từ ngày 12/3/2024 đến 17/3/2024 đến Orange County, chúng tôi, Kiều Mỹ Duyên và Thu Anh, có cơ duyên được phỏng vấn Hòa Thượng tại đài Saigon Radio Hải Ngoại, thành phố Westminster, Orange County, miền Nam California, vào ngày 13/3/2024.
Trước tiên, là xin nói lên niềm vui. Anh bạn trẻ Tâm Nhuận Phúc là học trò của Hòa Thượng Thích Phước Tịnh, một vị thầy từ nhiều thập niên lưu trú như một Thiền khách ở Tu Viện Lộc Uyển thuộc Làng Mai. Vì Thầy Phước Tịnh không có chùa riêng, nên bạn Tâm Nhuận Phúc có nhiều hoạt động khắp nơi, cũng không trụ nơi nào. Có khi bạn hợp tác với Tâm Thường Định Bạch Xuân Phẻ từ Sacramento tới để tổ chức các buổi Thiền Chánh Niệm với các giáo viên, học sinh hay đoàn viên Gia Đình Phật Tử. Có khi bạn hoạt động cùng Giới Trẻ Mây Từ trong các Phật sự, mời quý Tăng Ni mở các buổi thuyết pháp hay Thiền tập ở Quận Cam. Khi thấy cần hỗ trợ Thầy Phước Tịnh giảng dạy về Thiền Tập Thập Mục Ngưu Đồ, bạn trẻ này phổ nhạc liền 10 bài ca chăn trâu cho các buổi thuyết giảng dễ nhớ. Có khi, bạn Tâm Nhuận Phúc tham gia cuộc thi viết về các đề tài Phật giáo trong Giải Hương Sen do Ni Trưởng Thích Nữ Giới Hương tổ chức. Và có khi Tâm Nhuận Phúc cầm đàn guitar tới giúp vui cho bất kỳ nơi nào các Phật tử cần tới.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.