(Nguyên Thắng – Capital Hill, DC) Trong khi ngày 03 tháng 05 hàng năm được Hội Đồng LHQ vinh danh là ngày Tự Do Báo Chí Thế Giới, thì tại Việt Nam, theo phúc trình của tổ chức Phóng Viên Không Biên Giới (Reporters Without Borders), VN xếp vào một trong 10 quốc gia vi phạm quyền tự do báo chí tệ hại nhất sau gần 39 năm dưới chính sách cai trị của nhà cầm quyền CSVN. Trong nổ lực tranh đấu cho quyền Tự Do Báo Chí, qua sự vận động bền bĩ của người Việt Hải ngoại, một số giới chức Lập Pháp Hoa-Kỳ đã can thiệp để các nhà báo độc lập cũng như bloggers từ VN được qua Hoa-Kỳ tường trình về thực trạng nhà cầm quyền CSVN vi phạm quyền Tự Do Báo Chí tại trụ sở Quốc Hội Hoa-Kỳ bắt đầu vào lúc 11:00 trưa ngày thứ Ba 29/04.
Sáu nhà bloggers, nhà báo độc lập từ VN đến được Hoa-Kỳ để tham dự cuộc tường trình tại Quốc Hội Hoa-Kỳ gồm: Nhà báo độc lập, kiêm nhà văn Nguyễn Tường Thụy; nghệ sĩ Nguyễn Thị Kim-Chi, nhà báo độc lập Ngô Nhật Đăng, Blogger Nguyễn ĐÌnh Hà, nhà báo độc lập Tô Oanh và Phóng viên độc lập Lê Thanh Tùng.
Tưởng cũng cần nhắc đến 3 nhà hoạt động cho Tư Do Báo chí khác đã bị nhà cầm quyền ngăn cấm xuất cảnh đến Hoa Kỳ vào giờ chót để tham dự cuộc vận động này: trong đó có Ông Phạm chí Dũng, một nhà báo độc lập và cũng là nhà hoạt động xã hội dân sự, Ông Nguyễn Lân Thắng, một blogger và là phóng viên tự do, Cô Anna Huyền Trang, phóng viên truyền thông Dòng Chúa Cứu Thế. Riêng với ông Phạm Chí Dũng, trong cùng một ngày với buổi tường trình tại Quốc Hội Hoa-Kỳ, Tổ Chức Phóng Viên Không Biên Giới đã vinh danh ông, cùng với ông Trương Duy Nhất và Linh Mục AnTôn Lê Ngọc Thanh trong danh sách “100 anh hùng Thông Tin” thế giới. Hành động ngăn cấm quyền tư do đi lại của 3 nhà hoạt động càng làm lộ rỏ chính sách bưng bít của nhà cầm quyền CSVN đang đi ngược giòng với trào lưu tôn trọng những quyền căn bản con người trên thế giới.
Buổi tường trình vi phạm nhân quyền tại VN được điều hợp bởi hai vị dân biểu Loretta Sanchez (đơn vị CA-46, Santa Ana) và Zoe Lofgren (đơn vị CA-19, San Jose), là đồng chủ tịch Ủy Ban Quốc Hội đặc trách về vấn đề Việt Nam (the Congressional Caucus on Vietnam), tại Cannon Building, trong trụ sở Quốc Hội. Ngoài ra, buổi tường trình còn có sự tham dự của dân biểu Alan Lowenthal (đơn vi 47 California).
Ngỏ lời khai mạc cho buổi tường trình, Bà dân biểu Loretta Sanchez đã nhắc đến “Tháng Tư Đen” 30/04/1975 và kêu gọi một phút mặc niệm tưởng nhớ các quân nhân Mỹ lẫn Việt đã bỏ mình để bảo vệ cho Tự Do & Dân Chủ. Bà cũng đề cao việc làm can đảm của những nhà nhà hoạt động cố gắng vượt qua những chướng ngại, ngăn cấm từ nhà cầm quyền để chuyên chở đến thế giới bên ngoài những sự thật đã tô đậm ý nghĩa đặc biệt về ngày Tự Do Báo Chí Thế Giới. Bà Sanchez phát biểu “Bằng hành động đàn áp, bóp nghẹt quyền tự do phát biểu của người dân, nhà cầm quyền CSVN lộ rõ chính sách không tôn trọng những quyền căn bản làm người của công dân mình. Tình trạng này không thể chấp nhận được và đó là lý do mọi người cùng đến buổi tường trình hôm nay”.
Sau phần mở lời của ba vị dân biểu, phần chính của chương trình là phần tường trình của 6 nhà báo độc lập và blogger đến từ VN.
Những người này đã nói lên những gì trước các vị dân biểu, đại diện các tổ chức, và người Việt đồng hương quan tâm đến vấn đề nhân quyền tại VN?
Họ đã nói lên hậu quả về chính sách bưng bít, thông tin một chiều của nhà nước Việt Cộng. Ông Tô Oanh, một cựu giáo viên và từng là thông tín viên của nhật báo nhà nước, giờ là một blogger thông tin về chính sách bất công, thực trạng xã hội VN cho biết “Với thời gian, báo chí VN mất độc giả vì nội dung ngày càng tệ hại, không nói được gì những vấn đề thiết thân đến cuộc sống người dân hay những vấn nạn đối với đất nước”. Ông Nguyễn Tường Thụy, một blogger cũng là một thi sĩ thông tin về tệ nạn bất công xã hội tiếp lời “Cho đến khi đọc giả chán ngán với sự thông tin một chiều của thông tin nhà nước, truyền thông xã hội (social media) độc lập qua mạng internet đã phải đứng lên gánh các vai trò thông tin này”. Blogger Nguyễn Đình Hà, nhà hoạt động 24 tuổi nhận định “Những điều đó (chính sách thông tin một chiều) có tác động tiêu cực trong việc phát triển một xã hội minh bạch, làm giảm uy tín của Việt Nam trong các mối quan hệ quốc tế, cũng như ngăn chặn việc đấu tranh chống tham nhũng và các tiêu cực trong xã hội Việt Nam.”
Bịt Miệng và Đàn áp!
Cử tọa, tổ chức bảo vệ quyền tư do ngôn luận và giới lập pháp Hoa-Kỳ đã chan hòa cảm xúc khi nghe sáu diễn giả nhắc đến những trấn áp nghiệt ngã của nhà cầm quyền dành cho những người làm truyền thông độc lập. Ông Lê Thanh Tùng (người tốt nghiệp cử nhân kinh tế, từng làm việc với các công ty lớn nước ngoài giờ dấn thân làm blogger tự do để hổ trợ sự tranh đấu của người dân oan, và nói lên hiện trạng bất công trong xã hội VN) cho biết “…Một số đã phải ngồi tù với những bản án nặng nề như: Nguyễn Văn Hải (Điếu Cày), Lê Văn Sơn, Trần Minh Nhật, Đặng Xuân Diệu, Tạ Phong Tần, Trương Duy Nhất, Phạm Viết Đào, Lê Quốc Quân, và nhiều tù nhân khác …Hơn nữa, khi những con người này đang chịu hình phạt tù thì gia đình của họ củng chịu nhiều áp lực từ phía chính quyền, dẫn đến những hậu quả thương tâm. Nổi bật là trường hợp mẹ của Tạ Phong Tần đã tự thiêu vì thương con ở tù oan sai và sự sách nhiểu của nhà cầm quyền; hay trường hợp Lê Văn Sơn, Sơn đã không được biết chuyện mẹ mình sinh bệnh rồi qua đời.”
Cụ thể và gần nhất là những khó khăn mà nhà cầm quyền tạo ra cho những người được mời tham dự buổi trình bày về thực trạng báo chí tại VN trong dịp vinh danh “Tư Do Báo Chí Thế Giới” này. Ông Phạm Chí Dũng đã bị tịch thu Hộ Chiếu vào Tháng Hai, Ông Nguyễn Lân Thắng bị chận tại phi trường Nội Bài trước khi lên máy bay ngày 05 tháng Tư, Cô Anna Huyền Trang bị chận giữ tại phi trường Tân Sơn Nhất vào ngày 13 tháng 04 và bị công an hành hung giữa công chúng.
Lên tiếng tại buổi thuyết trình tại Quốc Hội Hoa-Kỳ, qua video chuyển từ internet, cô Huyền Trang vạch trần những sai trái, tùy tiện của nhà cầm quyền ngay trong chính những điều lệ do họ đặt ra trong việc thi hành luật pháp. “Tôi không phạm bất cứ hình luật gì… Tuy vậy, tôi vẫn bị cấm xuất cảnh”.
Sáu nhà Hoạt Động đến được Hoa-Kỳ để tham dự những sinh hoạt vinh danh ngày Tự Do Báo Chí Thế Giới, cho biết họ tiên đoán được những sự trừng phạt dành cho họ vì họ đã nói lên những sự thật khi họ trở về lại Việt-Nam. “Tôi đã nghĩ đến hậu quả này trước khi lên đường, nhưng tôi sẵn sàng chấp nhận”, nhà hoạt động Nguyễn Đình Hà trả lời với phóng viên RFA. Trước đây, Ông Hà cũng đã từng bị gây khó dễ bởi công an bởi những bài viết trên mạng và tham gia biểu tình chống Trung Cộng thôn tính Việt Nam. Ông dự liệu công an sẽ tịch thu passport của ông, nhưng điều ông quan tâm là “họ” sẽ gây khó dễ cho gia đình ông. Bà Nguyễn Thị Kim Chi, một nghệ sĩ trong những loạt phim tuyên truyền của Đảng CSVN trước đây, giờ thường xuyên phê bình những bất công xã hội cho biết bà không sợ cho bà vì bà có chuẩn bị tinh thần nhưng sự âu lo lớn nhất của Bà là những khó khăn sẽ đến cho chồng con bà. “Họ có thể làm bất cứ điều gì họ muốn, như họ đã làm với gia đình của những blogger khác”.
Bên cạnh nói lên những sự thật, các diễn giả cũng đã kêu gọi giới chức hoa-Kỳ và đồng bào hải ngoại hổ trợ họ để họ có thể làm tròn trách vụ truyền thông.
Ông Nguyễn Lân Thắng tư trong nước phát biểu, việc ông bị ngăn cấm rời khỏi nước đã chứng tỏ những blogger trong nước rất cần sự hổ trợ từ ngoài nước. “Mỗi ngày, chúng tôi phải tìm những nơi có mang lưới internet để gửi đi tin tức về những biến cố, những hình ảnh có thực đang xảy đến cho người dân VN.”
Đối với thể chế chính trị trong ngước, theo ông Nguyễn Tường Thụy “VN cần phải có một thể chế đa nguyên với tam quyền phân lập mới có thể đảm bảo tự do thực sự cho báo chí cũng như các quyền khác của con người.” Những nhà hoạt động cũng đã kêu gọi biện pháp cứng rắn hơn từ phía chính phủ Hoa-Kỳ để bảo vệ quyền tư do thông tin, và an nguy của những người làm truyền thông độc lập qua mạng lưới internet bày tỏ sự bất đồng chính kiến với chế độ độc đảng CSVN. Cụ thể là họ kêu gọi chính phủ Hoa-Kỳ gia tăng sức ép bằng cách đặt điều kiện về quyền tự do thông tin trong việc thương thảo với VN về Hiệp Ước Kinh Tế Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương. Họ cũng kêu gọi giới lập pháp Hoa-Kỳ thông qua dư luật để vô hiệu hóa những biện pháp bưng bít thông tin của nhà nước CSVN. Blogger Ngô Nhật Đăng đã kêu gọi lương tri của Hoa-Kỳ và thế giới “… hãy giúp đỡ chúng tôi không chỉ với lòng thông cảm mà còn vì lương tâm và trách nhiệm cho một thế giới cần được sống trong hòa bình và phát triển. Xin hãy đứng cùng nhân dân đất nước tôi! Một nước Việt Nam Dân chủ là điều có lợi cho tất cả chúng ta.”
Phần II của buổi thuyết trình được đảm nhân bởi đại diện các tổ chức hổ trợ cho việc tranh đấu Tự Do Báo Chí tại Việt Nam: Bà Libby Liu (Tổng Giám Đốc của đài Phát Thanh Á Châu Tự Do), ông Bob Diaz (Phối Hợp Viên của Ủy Ban Bảo Vệ Ký Giả) và ông Đỗ Hoàng Điềm (Chủ tịch tổ chức Việt Tân). Mở đầu ông Đỗ Hoàng Điềm đã phổ biến những tin tức cập nhật về tình trạng leo thang vi phạm quyền tự do phát biểu, ngôn luận tại VN và đưa ra một số đề nghị với chính phủ Hoa-Kỳ như đòi hỏi trả tự do cho tù nhân chính trị, với tới xã hội dân sự, chú trong về cải cách pháp luật, kết hợp vấn đề nhân quyền trong quan hệ tổng quát song phương. Bà Libby Liu đã nhấn mạnh đến vai trò quan trọng của các nhà hoạt động truyền thông độc lập tại Việt-Nam và cũng cho biết chương trình Việt Ngữ của đài Phát Thanh Á Châu Tư Do đã có được tỉ lệ theo dõi của khán giả trong nước đông nhất so với các chương trình ngoại ngữ khác. Ông Bob Diaz đã cho biết sứ mạng của Ủy Ban Bảo Vệ Ký Giả là vận động việc trả tự do những nhà báo đang bị giam cầm. Tổ chức này đặc biệt lưu tâm đến bolgger Điếu Cày, là người tù ký giả lâu nhất, kể từ năm 2008 và được tuyên dương giải Ký Giả Tự Do Quốc Tế năm 2013.
Phản ứng từ buổi thuyết trình và nổ lực sắp đến: Dân biểu Loretta Sanchez, người điêu hợp viên của buổi thuyết trình cho biết bà sẽ cật lực làm việc giúp các dân biểu đồng viện hiểu thêm về tình trạng vi phạm quyền tự do ngôn luận tại Việt Nam và bày tỏ bà “rất quan tâm” về yếu tố Hiệp Ước Kinh Tế Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương giữa Hoa-Kỳ và VN bên cạnh những vi phạm nhân quyền của nhà cầm quyền Hà-Nôi. “Chúng tôi cảm thấy đây là giai đoạn rất quan trọng để đẩy lùi (những thương thảo) và phải mở ra vấn đề tự do báo chí” Bà Sanchez tiếp lời.
Vào lúc 2:30 chiều cùng ngày, phái đoàn 6 nhà hoạt động cho tự do báo chí tại VN đã được Dân Biểu Ed Royce (California – Đơn vị 39, Chủ Tịch Ủy Ban Đối Ngoại Hạ Viện) dành cho một buổi tiếp xúc ngắn. Ông đã lắng nghe mỗi người trong phái đoàn trình bày về hiện trạng cũng như những đề nghị để cải thiện quyền tự do báo chí tại VN. Ông cho biết ông rất quan tâm về tình trạng nhân quyền tại VN, đặc biệt là tự do thông tin. Đó là lý do mà ông đã phấn đấu để được thông qua việc thực hiện Đài Phát Thanh Á Châu Tự Do, chương trình Việt Ngữ, chuyển tải những tin tức trung thực về VN và trên toàn thế giới. Ông vẫn tiếp tục nổ lực quan trọng này và loan tin ông sẽ đệ nạp dự luật vào ngày hôm sau (đúng vào ngày 30/04/2014), về cải tổ ngân sách để có thể đáp ứng nhu cầu phát triển các phương tiện truyền thông chuyển tải tin tức đến được VN, phá vở sự bưng bít của chế độ CS.
Trả lời một câu hỏi của SBTN-DC cảm nghỉ sau khi theo dõi phần trình bày của những nhà hoạt động từ VN mà trước năm 75 đã từng đứng bên kia chiến tuyến, bà Yến Nguyễn, một cử tọa trong phái đoàn người Việt tị nạn cư ngụ trong vùng HTĐ cho biết “Họ là những người đã sống với chế độ CS, đã hiểu rỏ CS và chán CS và họ đến với mình thì tôi sẵn sàng tiếp đón họ, và tôi rất mừng là họ đã biết thế nào là chính nghĩa mà người Việt quốc gia chúng ta bền bĩ tranh đấu từ trước đến nay…. cũng nhờ họ mà quốc tế mới biết được trước giờ mình đấu tranh cho chính nghĩa, chứ không vì lợi ích cá nhân. Chính họ cũng đã nói họ rất mừng là được đồng bào bên này tranh đấu cho nên họ mới có cơ hội nói lên tiếng nói của họ như ngày hôm nay… Họ cũng rất mừng là nếu trong tương lai, đất nước VN mình trở nên tốt đẹp, cũng sẽ nhờ những người đã từng ở bên này và thế hệ trẻ lớn lên ở bên này sẽ đem những văn hóa trong sáng, tốt đẹp và tài năng về VN để xây dựng lại đất nước (vì xã hội, văn hóa VN đã bị hủy hoại tận cùng sau hơn 3 thập niên cai trị dưới chế độ CS)….”
Nguyên Thắng
Sources: RFA - Vietnams Blogosphere Poses Big Challenge to State Media, Activists Say (29/04/2014)
RFI - RSF vinh danh Phạm Chí Dũng, Trương Duy Nhất và Lê Ngọc Thanh là "anh hùng thông tin" (29/04/2014)
Reporters Without Borders: Press Freedom Ranking – 2013
SBTN-DC, phúc trình & phỏng vấn 29/04/2014
Sáu nhà bloggers, nhà báo độc lập từ VN đến được Hoa-Kỳ để tham dự cuộc tường trình tại Quốc Hội Hoa-Kỳ gồm: Nhà báo độc lập, kiêm nhà văn Nguyễn Tường Thụy; nghệ sĩ Nguyễn Thị Kim-Chi, nhà báo độc lập Ngô Nhật Đăng, Blogger Nguyễn ĐÌnh Hà, nhà báo độc lập Tô Oanh và Phóng viên độc lập Lê Thanh Tùng.
Tưởng cũng cần nhắc đến 3 nhà hoạt động cho Tư Do Báo chí khác đã bị nhà cầm quyền ngăn cấm xuất cảnh đến Hoa Kỳ vào giờ chót để tham dự cuộc vận động này: trong đó có Ông Phạm chí Dũng, một nhà báo độc lập và cũng là nhà hoạt động xã hội dân sự, Ông Nguyễn Lân Thắng, một blogger và là phóng viên tự do, Cô Anna Huyền Trang, phóng viên truyền thông Dòng Chúa Cứu Thế. Riêng với ông Phạm Chí Dũng, trong cùng một ngày với buổi tường trình tại Quốc Hội Hoa-Kỳ, Tổ Chức Phóng Viên Không Biên Giới đã vinh danh ông, cùng với ông Trương Duy Nhất và Linh Mục AnTôn Lê Ngọc Thanh trong danh sách “100 anh hùng Thông Tin” thế giới. Hành động ngăn cấm quyền tư do đi lại của 3 nhà hoạt động càng làm lộ rỏ chính sách bưng bít của nhà cầm quyền CSVN đang đi ngược giòng với trào lưu tôn trọng những quyền căn bản con người trên thế giới.
Buổi tường trình vi phạm nhân quyền tại VN được điều hợp bởi hai vị dân biểu Loretta Sanchez (đơn vị CA-46, Santa Ana) và Zoe Lofgren (đơn vị CA-19, San Jose), là đồng chủ tịch Ủy Ban Quốc Hội đặc trách về vấn đề Việt Nam (the Congressional Caucus on Vietnam), tại Cannon Building, trong trụ sở Quốc Hội. Ngoài ra, buổi tường trình còn có sự tham dự của dân biểu Alan Lowenthal (đơn vi 47 California).
Ngỏ lời khai mạc cho buổi tường trình, Bà dân biểu Loretta Sanchez đã nhắc đến “Tháng Tư Đen” 30/04/1975 và kêu gọi một phút mặc niệm tưởng nhớ các quân nhân Mỹ lẫn Việt đã bỏ mình để bảo vệ cho Tự Do & Dân Chủ. Bà cũng đề cao việc làm can đảm của những nhà nhà hoạt động cố gắng vượt qua những chướng ngại, ngăn cấm từ nhà cầm quyền để chuyên chở đến thế giới bên ngoài những sự thật đã tô đậm ý nghĩa đặc biệt về ngày Tự Do Báo Chí Thế Giới. Bà Sanchez phát biểu “Bằng hành động đàn áp, bóp nghẹt quyền tự do phát biểu của người dân, nhà cầm quyền CSVN lộ rõ chính sách không tôn trọng những quyền căn bản làm người của công dân mình. Tình trạng này không thể chấp nhận được và đó là lý do mọi người cùng đến buổi tường trình hôm nay”.
Sau phần mở lời của ba vị dân biểu, phần chính của chương trình là phần tường trình của 6 nhà báo độc lập và blogger đến từ VN.
Những người này đã nói lên những gì trước các vị dân biểu, đại diện các tổ chức, và người Việt đồng hương quan tâm đến vấn đề nhân quyền tại VN?
Họ đã nói lên hậu quả về chính sách bưng bít, thông tin một chiều của nhà nước Việt Cộng. Ông Tô Oanh, một cựu giáo viên và từng là thông tín viên của nhật báo nhà nước, giờ là một blogger thông tin về chính sách bất công, thực trạng xã hội VN cho biết “Với thời gian, báo chí VN mất độc giả vì nội dung ngày càng tệ hại, không nói được gì những vấn đề thiết thân đến cuộc sống người dân hay những vấn nạn đối với đất nước”. Ông Nguyễn Tường Thụy, một blogger cũng là một thi sĩ thông tin về tệ nạn bất công xã hội tiếp lời “Cho đến khi đọc giả chán ngán với sự thông tin một chiều của thông tin nhà nước, truyền thông xã hội (social media) độc lập qua mạng internet đã phải đứng lên gánh các vai trò thông tin này”. Blogger Nguyễn Đình Hà, nhà hoạt động 24 tuổi nhận định “Những điều đó (chính sách thông tin một chiều) có tác động tiêu cực trong việc phát triển một xã hội minh bạch, làm giảm uy tín của Việt Nam trong các mối quan hệ quốc tế, cũng như ngăn chặn việc đấu tranh chống tham nhũng và các tiêu cực trong xã hội Việt Nam.”
Vì tự do báo chí.
Bịt Miệng và Đàn áp!
Cử tọa, tổ chức bảo vệ quyền tư do ngôn luận và giới lập pháp Hoa-Kỳ đã chan hòa cảm xúc khi nghe sáu diễn giả nhắc đến những trấn áp nghiệt ngã của nhà cầm quyền dành cho những người làm truyền thông độc lập. Ông Lê Thanh Tùng (người tốt nghiệp cử nhân kinh tế, từng làm việc với các công ty lớn nước ngoài giờ dấn thân làm blogger tự do để hổ trợ sự tranh đấu của người dân oan, và nói lên hiện trạng bất công trong xã hội VN) cho biết “…Một số đã phải ngồi tù với những bản án nặng nề như: Nguyễn Văn Hải (Điếu Cày), Lê Văn Sơn, Trần Minh Nhật, Đặng Xuân Diệu, Tạ Phong Tần, Trương Duy Nhất, Phạm Viết Đào, Lê Quốc Quân, và nhiều tù nhân khác …Hơn nữa, khi những con người này đang chịu hình phạt tù thì gia đình của họ củng chịu nhiều áp lực từ phía chính quyền, dẫn đến những hậu quả thương tâm. Nổi bật là trường hợp mẹ của Tạ Phong Tần đã tự thiêu vì thương con ở tù oan sai và sự sách nhiểu của nhà cầm quyền; hay trường hợp Lê Văn Sơn, Sơn đã không được biết chuyện mẹ mình sinh bệnh rồi qua đời.”
Cụ thể và gần nhất là những khó khăn mà nhà cầm quyền tạo ra cho những người được mời tham dự buổi trình bày về thực trạng báo chí tại VN trong dịp vinh danh “Tư Do Báo Chí Thế Giới” này. Ông Phạm Chí Dũng đã bị tịch thu Hộ Chiếu vào Tháng Hai, Ông Nguyễn Lân Thắng bị chận tại phi trường Nội Bài trước khi lên máy bay ngày 05 tháng Tư, Cô Anna Huyền Trang bị chận giữ tại phi trường Tân Sơn Nhất vào ngày 13 tháng 04 và bị công an hành hung giữa công chúng.
Lên tiếng tại buổi thuyết trình tại Quốc Hội Hoa-Kỳ, qua video chuyển từ internet, cô Huyền Trang vạch trần những sai trái, tùy tiện của nhà cầm quyền ngay trong chính những điều lệ do họ đặt ra trong việc thi hành luật pháp. “Tôi không phạm bất cứ hình luật gì… Tuy vậy, tôi vẫn bị cấm xuất cảnh”.
Sáu nhà Hoạt Động đến được Hoa-Kỳ để tham dự những sinh hoạt vinh danh ngày Tự Do Báo Chí Thế Giới, cho biết họ tiên đoán được những sự trừng phạt dành cho họ vì họ đã nói lên những sự thật khi họ trở về lại Việt-Nam. “Tôi đã nghĩ đến hậu quả này trước khi lên đường, nhưng tôi sẵn sàng chấp nhận”, nhà hoạt động Nguyễn Đình Hà trả lời với phóng viên RFA. Trước đây, Ông Hà cũng đã từng bị gây khó dễ bởi công an bởi những bài viết trên mạng và tham gia biểu tình chống Trung Cộng thôn tính Việt Nam. Ông dự liệu công an sẽ tịch thu passport của ông, nhưng điều ông quan tâm là “họ” sẽ gây khó dễ cho gia đình ông. Bà Nguyễn Thị Kim Chi, một nghệ sĩ trong những loạt phim tuyên truyền của Đảng CSVN trước đây, giờ thường xuyên phê bình những bất công xã hội cho biết bà không sợ cho bà vì bà có chuẩn bị tinh thần nhưng sự âu lo lớn nhất của Bà là những khó khăn sẽ đến cho chồng con bà. “Họ có thể làm bất cứ điều gì họ muốn, như họ đã làm với gia đình của những blogger khác”.
Bên cạnh nói lên những sự thật, các diễn giả cũng đã kêu gọi giới chức hoa-Kỳ và đồng bào hải ngoại hổ trợ họ để họ có thể làm tròn trách vụ truyền thông.
Ông Nguyễn Lân Thắng tư trong nước phát biểu, việc ông bị ngăn cấm rời khỏi nước đã chứng tỏ những blogger trong nước rất cần sự hổ trợ từ ngoài nước. “Mỗi ngày, chúng tôi phải tìm những nơi có mang lưới internet để gửi đi tin tức về những biến cố, những hình ảnh có thực đang xảy đến cho người dân VN.”
Đối với thể chế chính trị trong ngước, theo ông Nguyễn Tường Thụy “VN cần phải có một thể chế đa nguyên với tam quyền phân lập mới có thể đảm bảo tự do thực sự cho báo chí cũng như các quyền khác của con người.” Những nhà hoạt động cũng đã kêu gọi biện pháp cứng rắn hơn từ phía chính phủ Hoa-Kỳ để bảo vệ quyền tư do thông tin, và an nguy của những người làm truyền thông độc lập qua mạng lưới internet bày tỏ sự bất đồng chính kiến với chế độ độc đảng CSVN. Cụ thể là họ kêu gọi chính phủ Hoa-Kỳ gia tăng sức ép bằng cách đặt điều kiện về quyền tự do thông tin trong việc thương thảo với VN về Hiệp Ước Kinh Tế Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương. Họ cũng kêu gọi giới lập pháp Hoa-Kỳ thông qua dư luật để vô hiệu hóa những biện pháp bưng bít thông tin của nhà nước CSVN. Blogger Ngô Nhật Đăng đã kêu gọi lương tri của Hoa-Kỳ và thế giới “… hãy giúp đỡ chúng tôi không chỉ với lòng thông cảm mà còn vì lương tâm và trách nhiệm cho một thế giới cần được sống trong hòa bình và phát triển. Xin hãy đứng cùng nhân dân đất nước tôi! Một nước Việt Nam Dân chủ là điều có lợi cho tất cả chúng ta.”
Phần II của buổi thuyết trình được đảm nhân bởi đại diện các tổ chức hổ trợ cho việc tranh đấu Tự Do Báo Chí tại Việt Nam: Bà Libby Liu (Tổng Giám Đốc của đài Phát Thanh Á Châu Tự Do), ông Bob Diaz (Phối Hợp Viên của Ủy Ban Bảo Vệ Ký Giả) và ông Đỗ Hoàng Điềm (Chủ tịch tổ chức Việt Tân). Mở đầu ông Đỗ Hoàng Điềm đã phổ biến những tin tức cập nhật về tình trạng leo thang vi phạm quyền tự do phát biểu, ngôn luận tại VN và đưa ra một số đề nghị với chính phủ Hoa-Kỳ như đòi hỏi trả tự do cho tù nhân chính trị, với tới xã hội dân sự, chú trong về cải cách pháp luật, kết hợp vấn đề nhân quyền trong quan hệ tổng quát song phương. Bà Libby Liu đã nhấn mạnh đến vai trò quan trọng của các nhà hoạt động truyền thông độc lập tại Việt-Nam và cũng cho biết chương trình Việt Ngữ của đài Phát Thanh Á Châu Tư Do đã có được tỉ lệ theo dõi của khán giả trong nước đông nhất so với các chương trình ngoại ngữ khác. Ông Bob Diaz đã cho biết sứ mạng của Ủy Ban Bảo Vệ Ký Giả là vận động việc trả tự do những nhà báo đang bị giam cầm. Tổ chức này đặc biệt lưu tâm đến bolgger Điếu Cày, là người tù ký giả lâu nhất, kể từ năm 2008 và được tuyên dương giải Ký Giả Tự Do Quốc Tế năm 2013.
Phản ứng từ buổi thuyết trình và nổ lực sắp đến: Dân biểu Loretta Sanchez, người điêu hợp viên của buổi thuyết trình cho biết bà sẽ cật lực làm việc giúp các dân biểu đồng viện hiểu thêm về tình trạng vi phạm quyền tự do ngôn luận tại Việt Nam và bày tỏ bà “rất quan tâm” về yếu tố Hiệp Ước Kinh Tế Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương giữa Hoa-Kỳ và VN bên cạnh những vi phạm nhân quyền của nhà cầm quyền Hà-Nôi. “Chúng tôi cảm thấy đây là giai đoạn rất quan trọng để đẩy lùi (những thương thảo) và phải mở ra vấn đề tự do báo chí” Bà Sanchez tiếp lời.
Vào lúc 2:30 chiều cùng ngày, phái đoàn 6 nhà hoạt động cho tự do báo chí tại VN đã được Dân Biểu Ed Royce (California – Đơn vị 39, Chủ Tịch Ủy Ban Đối Ngoại Hạ Viện) dành cho một buổi tiếp xúc ngắn. Ông đã lắng nghe mỗi người trong phái đoàn trình bày về hiện trạng cũng như những đề nghị để cải thiện quyền tự do báo chí tại VN. Ông cho biết ông rất quan tâm về tình trạng nhân quyền tại VN, đặc biệt là tự do thông tin. Đó là lý do mà ông đã phấn đấu để được thông qua việc thực hiện Đài Phát Thanh Á Châu Tự Do, chương trình Việt Ngữ, chuyển tải những tin tức trung thực về VN và trên toàn thế giới. Ông vẫn tiếp tục nổ lực quan trọng này và loan tin ông sẽ đệ nạp dự luật vào ngày hôm sau (đúng vào ngày 30/04/2014), về cải tổ ngân sách để có thể đáp ứng nhu cầu phát triển các phương tiện truyền thông chuyển tải tin tức đến được VN, phá vở sự bưng bít của chế độ CS.
Trả lời một câu hỏi của SBTN-DC cảm nghỉ sau khi theo dõi phần trình bày của những nhà hoạt động từ VN mà trước năm 75 đã từng đứng bên kia chiến tuyến, bà Yến Nguyễn, một cử tọa trong phái đoàn người Việt tị nạn cư ngụ trong vùng HTĐ cho biết “Họ là những người đã sống với chế độ CS, đã hiểu rỏ CS và chán CS và họ đến với mình thì tôi sẵn sàng tiếp đón họ, và tôi rất mừng là họ đã biết thế nào là chính nghĩa mà người Việt quốc gia chúng ta bền bĩ tranh đấu từ trước đến nay…. cũng nhờ họ mà quốc tế mới biết được trước giờ mình đấu tranh cho chính nghĩa, chứ không vì lợi ích cá nhân. Chính họ cũng đã nói họ rất mừng là được đồng bào bên này tranh đấu cho nên họ mới có cơ hội nói lên tiếng nói của họ như ngày hôm nay… Họ cũng rất mừng là nếu trong tương lai, đất nước VN mình trở nên tốt đẹp, cũng sẽ nhờ những người đã từng ở bên này và thế hệ trẻ lớn lên ở bên này sẽ đem những văn hóa trong sáng, tốt đẹp và tài năng về VN để xây dựng lại đất nước (vì xã hội, văn hóa VN đã bị hủy hoại tận cùng sau hơn 3 thập niên cai trị dưới chế độ CS)….”
Nguyên Thắng
Sources: RFA - Vietnams Blogosphere Poses Big Challenge to State Media, Activists Say (29/04/2014)
RFI - RSF vinh danh Phạm Chí Dũng, Trương Duy Nhất và Lê Ngọc Thanh là "anh hùng thông tin" (29/04/2014)
Reporters Without Borders: Press Freedom Ranking – 2013
SBTN-DC, phúc trình & phỏng vấn 29/04/2014
Gửi ý kiến của bạn
