Có Nên Từ-Bi Với Người “Homeless” Không?

Từ-điển Oxford định-nghĩa chữ “Homeless” (Vô-Gia-Cư) là người không có nhà, do đó họ thường sống trên các đường phố (Definition of homeless of a person without a home, and therefore typically living on the streets).

Ký-giả Jim Sanders trong một bài viết đăng trên báo “Con Ong Sacramento” (The Sacramento Bee) ngày 4 tháng 1, 2013 với nhan đề “Nhà Lập-Pháp California Đệ Đơn Xin về Tuyên-Ngôn Nhân-Quyền Dành Cho Người Vô-Gia-Cư” (California Lawmaker Proposes Homeless Bill of Rights). Xin tóm-lược như sau:

“Dân-biểu thuộc đảng Dân-Chủ: ông Tom Ammiano vùng San Francisco đã đề xuất một dự-luật nhằm giúp cho những người Homeless có được một cộng-đồng. Tránh trường-hợp bị cảnh-sát xua đuổi, khuấy động khi họ không có nhà phải ngủ trên các băng ghế công-cộng, lang-thang trên đường phố hoặc bị nhận giấy phạt vì đậu xe bên lề tá-túc qua đêm. Dự-luật này còn đòi hỏi nguồn nước sạch, nhà vệ-sinh an-toàn cho Homeless. Ông Paul Boden, phát-ngôn-viên của một trong số người bảo-trợ khẳng-định: “những đòi hỏi trên không có nghĩa là thành-phố và quốc-gia phải cung-cấp thêm chỗ ở cho họ”.

Boden còn cho rằng nhóm chống đối dự-luật “Homeless Bill of Rights” muốn quét sạch những người vô-gia-cư ở chốn công-cộng chẳng khác nào luật “Jim Crow” của những thập-kỷ trước và luật “anti-Okie” năm 1930: cấm người nghèo ở những tiểu-bang khác không được di-dân vào California.

Xin nói thêm: “The Jim Crow Laws” của tiểu-bang và địa-phương Hoa-Kỳ - nhằm kỳ thị người da đen. Luật này đặt ra sự phân-biệt trường công-lập, nơi quần-chúng, các phương-tiện giao- thông công-cộng, nhà vệ-sinh, nhà hàng, nước uống mà người da đen bị cấm không được quyền đứng hoặc dùng chung với dân da trắng. Quân-nhân Mỹ cũng bị tách-biệt như vậy. (The segregation of public schools, public places, and public transportation, and the segregation of restrooms, restaurants, and drinking fountains for whites and blacks. The U.S. military was also segregated).
Ông Boden đòi-hỏi chính-quyền địa-phương hãy để cho người Homeless được sống trong an-bình vì họ không phải là những kẻ phạm pháp "would require local governments to leave people in peace who are not committing crimes," said Boden.

Cư-dân trong thành-phố Sacramento đã tranh-cãi nhiều về vấn-đề Tuyên-Ngôn Nhân Quyền cho Homeless. Vào tháng Chín năm ngoái (2012), các cán-bộ kiểm-lâm của quận Sacramento đã phát động tuần tra ban đêm dọc theo bờ sông “American Parkway”, tăng cường nỗ-lực nhằm nhổ tận gốc và xua đuổi những thành-phần vô-gia-cư cắm trại bất hợp pháp tại đây.

Một số người ủng-hộ dự-luật trên nói rằng dân Homeless thường mắc bệnh tâm-thần, bị người đời coi khinh, chửi mắng, đe dọa, sách nhiễu… Nếu chúng ta không nhận ra đây là những kẻ khốn-khổ, là đồng-bào của chính mình thì quả là một sự thất bại to lớn…

Tuy nhiên, ông John McGinness, một cựu cảnh-sát trưởng Sacramento; hiện nay làm xướng-ngôn-viên đài phát-thanh của thủ-đô này cho biết rằng: “Chính-phủ phải làm như vậy để duy-trì vệ-sinh môi trường, ngăn cản sự lây lan bệnh-tật từ những người Homeless và bảo-đảm an-toàn công-cộng”.

McGinness cũng nói: "Đó là sự mong đợi, đó là lý do tại sao mọi người nộp thuế - Là những gì người dân muốn từ cảnh-sát" (That's the expectation, that's why people pay taxes – that's what they want from the police). Dự-luật Homeless Bill of Rights có thể làm cho đời sống người người vô-gia-cư tồn tại dễ dàng hơn, nhưng California có thể phục-vụ tốt hơn nữa bằng cách tự hỏi: “Vấn-nạn nào trong xã-hội đã gây ra tình trạng Homeless? Hầu tìm cách giải-quyết căn-nguyên từ gốc rễ. Bạn có muốn nhìn thấy những người sống như thế không?" McGinness khẳng-định: "Riêng tôi thì không!"

Link: http://www.sacbee.com/2013/01/04/5091499/california-lawmaker-proposes-homeless.html

Bài báo của ký-giả Jim Sanders nêu trên làm chúng tôi liên-tưởng đến bộ phim “Home By Christmas” được trình chiếu trên truyền-hình “Life-Time” lần đầu tiên vào đúng ngày Giáng-Sinh 25 tháng 12, 2006 của đạo diễn Gail Harvey. Phim dài 1 tiếng 35 viết bởi hai tác-giả: Monica Parker và Nancy Silvers.
Câu chuyện nói về hoàn-cảnh của Julie Bedford (do tài-tử Linda Hamilton đóng) - Julie là một phụ-nữ có gia-đình khá-giả, tưởng rằng được bình-yên trong mái ấm; nào ngờ một ngày kia nàng bị chồng phản bội, ông ta ngoại tình và đòi chia tay. Cuộc hôn-nhân gẫy đổ; Julie có một cô con gái duy nhất cũng theo về ở với bố và mẹ kế.

Liền sau đó Julie lại bị cướp hành-hung chấn thương; dật mất xách tay trong đó có giấy tờ và tổng số tiền bồi thường khá lớn được trả sau khi ly-dị (theo điều-kiện người chồng lấy căn nhà và Julie phải dọn ra). Rời khỏi bệnh-viện cũng là lúc không cửa, không nhà. Bỗng chốc mất chỗ ở, còn lại chiếc xe hơi duy nhất làm chỗ ngủ qua đêm.

Một ngày kia, trong lúc đi tìm việc làm Julie gặp và kết bạn với Selma (do tài-tử Brenda Crichlow đóng); Selma là một phụ-nữ da màu Homeless “chuyên nghiệp”.

Nhìn bề ngoài qua cách ăn mặc, lối nói chuyện. Không ai có thể đoán biết được hai phụ-nữ này là Homeless. Selma đã dậy cho Julie biết khu nào có thể đậu xe suốt đêm mà không bị cảnh-sát ghi giấy phạt; cách khôn-khéo đi thu lượm váy áo đẹp trong các thùng “Donation” ở những khu nhà giàu; hoặc giả-trang làm khách đi xem nhà bán trong vùng sang-trọng để được uống café, ăn “sandwich” miễn phí… Không thể đến các “Fitness Center” thì họ tập thể dục (work-out) bằng cách mỗi ngày chạy bộ lên xuống cầu thang trong các khu thương-mại cao tầng v.v…

Ngoài ra, Julie tình-cờ có mối quan-hệ với Michael (do tài-tử người Canada: Rob Steward đóng) Michael là con trai của ông chủ chỗ cô đang làm việc bán thời-gian. Chính chi-tiết này đã làm cho truyện phim thêm tình-tiết thi-vị.

Nhờ vào sự giúp-đỡ của Selma trong thời điểm khó-khăn nhất, rồi nhờ vào tình-yêu chân-thành của Michael nên Julie đã vực dậy thoát khỏi cảnh đời Homeless. Vận may đến, nhận được việc làm đại-lý bất-động-sản với lợi nhuận kếch-xù; Julie từ đó vươn lên một cuộc sống tốt đẹp hơn cho bản thân mình và xây-dựng lại một mái nhà sang-trọng để rồi đón cô con gái cưng trở về chung sống.

Cuốn phim kể trên cho chúng tôi thấy được những khía cạnh rất thực trong cuộc đời; từ giàu phút chốc bỗng trở thành nghèo-khó, trắng tay; những hoàn-cảnh này nhan-nhản trong xã-hội bây giờ. Nhất là trong tình trạng suy thoái của nền kinh-tế toàn cầu(Theo Huffington Post, tính đến cuối năm 2012 tại Hoa-Kỳ có 16,1% - tức 49,1 triệu người sống dưới mức nghèo khổ; đây là con số kỷ-lục trong vòng nửa thế kỷ qua. Trong đó tiểu-bang California lại là nơi có tỉ-lệ người nghèo cao nhất nước Mỹ với 23,5%. Kế đến là District of Columbia (D.C) với 23,2% và Florida là 19,5%).

Chúng tôi luôn tự-hào nhận mình là người Việt-Nam tỵ-nạn “Homeless và Countryless” (không nhà, không quê-hương) - đã vượt khó dù phải trải qua bao nhiêu thử thách, đoạn trường. May mắn được các gia-đình Úc và Hoa-Kỳ bảo trợ, cưu-mang, đùm bọc từ những ngày đầu bơ-vơ, xa lạ nơi đất khách xứ người. “Nhận” quá nhiều nên nay tất-nhiên phải “Cho” lại; việc giúp kẻ khốn-khó hơn mình được xem như một bổn-phận và trách-nhiệm trong vinh-dự cao-cả của chúng tôi.

Trải qua hai mùa đông khí-hậu khắc nghiệt từ khi gia-đình “Chân-Quê” dọn về ở một thị-trấn thôn-dã thuộc vùng thung-lũng miền Trung California (Central Valley); đêm nào nhiệt-độ cũng trung-bình khoảng 0độ C (Celsius) tức dưới 32độ F (Fahrenheit). Lên xe cũng sưởi mà vào văn-phòng, về nhà cũng phải mở “Heater” 24/24.

Giáng sinh, Tết Tây rồi sắp đến Tết Ta. Thời-gian này thường rơi vào những ngày lạnh giá, gia-đình “Chân-Quê” lại có cơ may để lo tiệc và những bữa cơm nóng (Hot Meals) cho người Homeless ở ngay thị-trấn này, phần lớn họ là những Criminal (phạm-pháp) bị tù, sau đó ở trong trại cải-huấn từ 3 đến 5 năm để “cải tà quy chính”; rồi được Cảnh-Sát địa-phương đưa vào “Mission Center” nơi đây để ngủ qua đêm vì vô-gia-cư; ban ngày từ 6 giờ sáng phải đi ra ngoài kiếm việc làm hoặc tự-nguyện phục-vụ ngay tại trung-tâm; đến 7 giờ tối mới trở về ghi-danh, làm thủ-tục tạm trú. Rất nhiều phụ-nữ có con nhỏ nhưng bị chồng vũ-phu cũng được đưa vào chốn này.

Như đã nêu trên, vì tỉnh-lỵ chúng tôi ở là vùng đồng quê thuộc thung-lũng miền trung California nên không có các tiệm “Food Togo” như ở Little Saigon. Đích thân gia-đình “Chân-Quê” phải nấu nướng cho một thực đơn ngon miệng, bổ-dưỡng như thiết-đãi những vị khách quý (cơm chiên tôm, bò xào broccoli, chả giò, soup rau cải…) Trái cây tươi, bánh tráng miệng, Apple Cider, nước Cam, Trà & Café…

Chương trình còn có mục rút thăm trúng thưởng cho ba người may mắn (Giải nhất: $50 Visa Card. Giải nhì và ba: $25 Visa Card). Ngoài ra tất cả mọi người đều được trao tặng 1 Gift Certificate trị giá $10 của Walmart để họ có thể mua mũ - vớ ấm hoặc khăn quàng…

Tưởng cũng nên nhắc lại là những bữa cơm tình-thương chia xẻ với “Homeless” tại Hoa-Kỳ hoặc lo cho người cùi hủi, đói nghèo, già cả, trẻ em tàn-tật, các Thương-Phế-Binh QL/VNCH bên Việt-Nam, cấp học bổng cho học-sinh nghèo, hiếu học… Liên-tục hơn 10 năm qua; gia-đình “Chân Quê” không hề tổ-chức bán vé, quyên góp, không quảng-cáo cho business và cũng không nhận tài-trợ từ bất cứ tổ-chức, chính-trị, đảng phái nào. Với niềm mong ước nhỏ nhoi là được chia xẻ phần nào nỗi bất-hạnh đến những kẻ không cửa, không nhà; những kiếp đời gian-nan, truân-chuyên, lận-đận. Chỉ xin Ơn Trời phù-hộ cho chúng tôi mãi có được tinh-thần minh-mẫn trong một thể xác mạnh khỏe để phục-vụ tha-nhân. Đây cũng là cách giúp chúng-tôi được tu-tập theo nếp sống “Từ-Bi” theo “Tâm-Lý-Học của đạo Phật”:

Từ (Mettà) có gốc từ-ngữ căn mida là làm cho dịu, thương yêu. Chính là sự mong ước, khẩn- nguyện cho hết thảy chúng-sanh an-lành. Mettà không phải là tình-thương vật-chất, cũng không phải là cảm-tình riêng tư. Mettà bao trùm toàn thể chúng-sanh không trừ một ai. Cùng tột của Mettà là sự thể nhập bản-ngã với tất-cả chúng-sanh (Sabbatthtà).

Thực ra, tâm Từ không có tâm riêng biệt trong các loại tâm. Tâm Từ này là một trong những phận sự biết đối tượng của tâm sở-vô-sân (Adosacetasika). Tâm sở-vô-sân thuộc loại tâm sở- tịnh-hảo (sobhanacetasika) đồng sanh với tất cả tịnh-hảo-tâm. Nếu nó đồng sanh với tịnh-hảo- tâm mà không biết đến đối tượng chúng-sanh là đáng yêu, đáng mến, đáng kính thì tâm vô-sở-sân ấy không gọi là tâm Từ. Nhưng nếu biết đối tượng chúng-sanh đáng yêu, đáng mến, đáng kính thì tâm sở-vô-sân ấy chính là tâm Từ vậy!

Bi (Karunà), từ ngữ căn Kar (làm) + Unà là cái làm cho tâm sở người thiện thêm rung động trước sự đau khổ của chúng-sanh; cái làm tiêu tan sự đau khổ của chúng-sanh. Đặc tính của karunà là thương xót trước sự đau khổ của người khác, cầu mong diệt trừ sự đau khổ của người khác.

Cả Từ và Bi đều đi chung với chữ Citta: Tâm, sự hiểu biết. Đối tượng của tâm “Từ” là chúng sanh đáng yêu, đáng mến, đáng kính (piyamanapasattapannatti); còn đối tượng của tâm “Bi” là chúng sanh đang bị đau khổ (dukkhitasattapanntti).

Trong nhân gian chữ Từ Bi được hiểu là lòng thiện, lòng thương người, thương vật, không có tính vị-kỷ và nhất là hay giúp-đỡ người khác lúc khó-khăn. Khi những hoàn-cảnh cùng khổ xảy ra thì người ta mong ước có vị Bụt với tấm lòng Từ Bi hiện ra. Cửa chùa được người đời gọi là “cửa Từ Bi”, bóng dáng của một vị sư được gọi là “bóng Từ Bi”, lòng hiền từ hay giúp đỡ người khác gọi là lòng Từ Bi, thậm chí đôi mắt Từ Bi, đôi môi Từ Bi.

Nói chung những gì có tính năng giúp đỡ hoặc đem niềm vui đến cho người khác đều được gọi là Từ Bi. Như vậy chữ Từ Bi là thuần của Phật giáo và được ảnh hưởng trực-tiếp hoặc gián-tiếp vào tâm-trí nhân-gian. Nó là niềm tin, là một điều gì đó hiền-lành, thân-thiện. (Trích Thắng-Pháp-Tập-Yếu-Luận [3,40].

Tết Quý-Tỵ (2013) đang gần kề. Hy vọng Chúa Xuân sẽ chiếu tỏa nắng ấm tình-thương đến muôn vật, muôn loài. Xin mượn những câu thơ của tác-giả Thoại-Hoa để tặng đến những ai đang đồng hành với gia-đình “Chân-Quê”; cùng thực-thi lòng Từ Bi đến muôn vàn mảnh đời bất hạnh trong cuộc sống hôm nay:

“… Xuân là ý niệm mọi miền,
An nhiên Tam Bảo tâm thiền sáng tươi.
Tu thân hưởng lạc, giúp người,
Ung dung tự tại nụ cười đón Xuân”. (www.diamondbichngoc.com)

• Từ Tố Nữ
• Ấn Độ: Mua Qua Mạng Sẽ Tăng 78%
• Ký Hợp Đồng Du Lịch Không Gian Đầu Tiên
• Xin Tiền Làm Phim