Hai Chữ “Tự-Do”

Diamond Bích-Ngọc
(sưu-tầm & biên soạn)

Nếu sau ngày 30 tháng 4, 1975 hàng triệu người Việt-Nam chúng ta sẵn sàng hy-sinh mạng sống, vượt biên, vượt biển rời bỏ nơi “chôn nhau cắt rốn” đi tìm tự do thì vào thế-kỷ thứ 17 đã có những người Anh (England) thuộc giáo-phái Tin-Lành Thanh-Giáo đã dầy công đi tìm đất hứa vì không thể chấp nhận nạn đàn áp tôn-giáo dưới thời cai-trị của Nữ Hoàng Elizabeth đệ I và vua thế-vị James đệ I (Queen Elizabeth I and her successor King James I).

Theo tác-giả R. Walton (A Richmond Family Researcher) ghi-nhận rằng nhóm người này đã gian-khổ đóng tàu tìm đường vượt biển để tránh nạn. Họ đến được vùng Leyden của Hòa-Lan vào năm 1609. Nhiều nhóm sau đó tới châu Mỹ trên các con tàu mang tên MAYFLOWER (1620), the FORTUNE (1621), the ANNE, the LITTLE JAMES (1623) và the second MAYFLOWER (1629).

Những di dân đầu tiên này chính là người “Pilgrims”, họ quan-niệm rằng “mỗi một cá-nhân sống trên trái đất có suy-tưởng riêng biệt như là một cuộc hành-hương để tìm đến niềm an-lạc” (to their own idea of life on earth as a pilgrimage towards heavenly bliss).

Theo “Dictionary.com” (http://dictionary.reference.com/browse/pilgrim): từ “Pilgrims” được định-nghĩa là “Những người hành-hương đi tìm đất Thánh vì lòng sùng kính tôn-giáo”.

Riêng tài-liệu của “Pilgrims Hall Museum – America Museum of Pilgrim Possessions” (http://www.pilgrimhall.org/whopilg.htm) minh-xác rằng không có một định-nghĩa nào cho chữ “Pilgrims”.
“Pilgrims” đến được vùng “Plymouth Rock” vào ngày 11 tháng 12, năm 1620. Tại đây họ phải trải qua một mùa đông băng giá khắc nghiệt, đã có đến 49 người trong số 102 di-dân trên con tàu “May flower” bị thiệt mạng.Nhưng kể từ năm 1621, người “Pilgrims” may mắn dược dân da đỏ bản xứ “Native American” tốt bụng giúp đỡ cung-cấp lương-thực; đồng thời chỉ dẫn cách thức trồng-trọt hầu mong có một cuộc sống tốt đẹp hơn tại miền đất hứa.Nhờ vậy họ đã thâu-hoạch được mùa-màng canh-tác khả-quan.

Cũng trong thời gian này có đến 91 người da đỏ bản xứ châu Mỹ với 53 người “Pilgrims” sống sót cùng làm một buổi an-táng cho những người đã khuất. Sau đó họ làm một buổi Lễ vô cùng long-trọng để Tạ-Ơn Thượng-Đế đó chính là “The First Thanksgiving”.

Lễ Tạ-Ơn đầu tiên rất khiêm tốn vì đã từ lâu họ không còn bột mì (mang theo từ Anh trên những con tàu tỵ-nạn) nên không có bánh mì hay bất cứ các loại bánh nào khác; họ phải dùng bột Ngô và Bí đỏ để làm bánh (Pumpkin Pie). Lúc bấy giờ họ cũng không có Sữa, Bơ hoặc Khoai-tây. Bữa tiệc Tạ-Ơn đầu tiên gồm có các loại Cá, thịt Nai, Nghêu, Tôm-hùm, Trái-cây khô, các loại Dâu tươi (Berries).

Ngày nay còn nguyên di-tích của những người “Pilgrims” tại Bảo-Tàng-Viện Plymouth, vùng Massachusetts. Du-khách đến đây có thể tham-quan con tàu “May Flower”, tìm hiểu việc trồng trọt, chăn nuôi, cách nấu nướng, lối sinh-hoạt, nhà ở… Nhất là xem được tranh ảnh, các trang-phục đặc biệt của người “Pilgrims” thuộc thế kỷ thứ 17.

Như vậy có thể nói: những người tỵ-nạn Việt-Nam sau 30 tháng 4, 1975 vượt biển vì tự-do được gọi là Thuyền-Nhân “Boat People” . Còn “Pilgrims” là tên dành cho nhiều gia-đình Anh quốc vì vấn đề tôn-giáo nên tìm cách ly-khai chế-độ Quân-Chủ-Lập-Hiến (Vua, Nữ-Hoàng) để tìm đến Hoa-Kỳ bằng những con tàu vào năm 1620.

Theo từ-điển Việt-Đức “Tự-Do” là “Frei” (tĩnh-từ), “Freihiet” là danh-từ. Vì chữ “Freihiet” mà trong đêm thứ Năm ngày 9 tháng 11, rạng sáng thứ Sáu 10 tháng 11, 1989; sau hơn 28 năm chia cắt đông tây, bức tường Bá-Linh dài hơn 160 cây số (gồm 45 km cắt ngang qua 200 con đường trong thành phố và 120 km bao quanh khu vực Tây- Bá-Linh tiếp giáp với Đông-Bá-Linh) đã bị người dân Đức dựt sập đổ hoàn-toàn. Đây chính là hình-ảnh tự huỷ-diệt của Đông-Đức và khối Cộng-Sản quốc-tế trước khát-vọng tự-do và dân-chủ của người dân.
Cũng vì chữ quyền Tự-Do (theo từ-điển Việt-Nga) mà Cộng-Sản Liên Xô đã bị giải-thể vào ngày 26, tháng 12 năm 1991; dẫn đến kết quả là Nga và 14 quốc-gia tuyên-bố độc-lập khỏi Liên-Bang-Xô-Viết: Armenia, Azerbaijan, Belarus, Estonia, Georgia, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Latvia, Lithuania, Moldova, Tajikistan, Turkmenistan, Ukraina và Uzbekistan.

Theo từ-điển Việt-Anh: tĩnh-từ “Tự-Do” là “Free” hoặc “Liberal”, danh-từ là “Freedom” hay “Liberty”. Người “Pligrims” trong thế-kỷ thứ 17 và người Việt sau biến-cố 30, tháng 4, 1975 vì chữ “Freedom” đã liều mình xuống tàu vượt đại-dương, bất chấp ba đào sóng gió, sẵn sàng hy-sinh mạng sống để thế-hệ con cái tương-lai được sinh ra, lớn lên được hít thở bầu không khí tự-do bao la, bát-ngát.

Mỗi khi ngày lễ Thanksgiving trở về; mong rằng những ai đã phải trả giá thật đắt cho hai chữ “Tự-Do” không thể nào quên được ơn-đức cao trọng của Tổ-Tiên, không quên các Anh-Hùng Vị-Quốc-Vong-Thân đã bỏ mình cho chúng ta được sống và nhất là không thể quên tạ-ơn Trời cao đất rộng đã cho chúng ta có được hôm nay.

Xin phép được mượn một bài thơ “Faith of Pilgrims” của tác-giả William Bradford (1620-1647); ông là người đứng đầu nhóm Pilgrims tại Plymouth Colony ở Massachusetts, trải qua 30 năm làm Thống-Đốc tại tiểu-bang này. Như một lời Tạ-Ơn Thượng-Đế trong ngày lễ Thanksgiving 22, tháng 11, năm 2012.
“From my years young in days of youth,
God did make known to me his truth,
And call'd me from my native place
For to enjoy the means of grace.
In wilderness he did me guide,
And in strange lands for me provide.
In fears and wants, through weal and woe,
A pilgrim, past I to and fro.”
*
“Từ những năm xưa của thời tuổi trẻ,
Thiên-Chúa đã ban cho tôi biết lẽ thật của người,
Lên tiếng gọi tôi từ trong lòng quê-hương, đất nước,
Để hưởng được ý-nghĩa ân-sủng Trời ban,
Ngài hướng-dẫn tôi đi trong chốn hoang-dã mịt mù,
Và ngay trên những vùng đất dung-thân xa lạ,
Trong nỗi sợ-hãi, ham muốn xuyên qua hạnh-phúc lẫn khổ đau.
Tôi, một kẻ Hành-Hương quanh-quẩn rồi cũng đã thắng mọi trở ngại để vượt qua.”
*(chữ: “to and fro” có nghĩa là “back and forth” – theo Dictionary.com; tạm dịch là lẩn-quẩn, tới-lui)
www.diamondbichngoc.com (viết mừng lễ Thanksgiving 2012).

• Iraq: Đợt Đầu Tân Binh Dân Vệ Mãn Khóa
• Tin Vắn Thế Giới
• UCLA: SV Thời Nay Học Nhiều, Ít Nhậu
• Water Lake House: Nơi Hẹn Hò Lý Tưởng Cho Những Người Đang Yêu