Quan Điểm Pháp Lý về Đơn Khiếu Nại Liên Quan Đến Ứng Cử Viên Đào Bích Ty
Luật Sư Nguyễn Quốc Lân
Ban Tổ Chức Bầu Cử Cộng Đồng Miền Nam California (BTC) đã nhận được đơn khiếu nại hay báo cáo về một số hành động có tình nghi là vi phạm luật lệ bầu cử liên quan đến Ứng Cử Viên Đào Bích Ty trong kỳ bầu cử Ban Đại Diện Cộng Đồng được tổ chức vào ngày Chủ Nhật, 18 tháng 4, vừa qua.
Tóm Tắt Những Vấn Đề Khiếu Nại
Đơn khiếu nại đưa ra một số vấn đề như sau:
1. Trong ngày bầu cử ngày 18 tháng 4, tại Khu Thương Xá Phước Lộc Thọ, có một thanh niên không rõ danh tánh đã tìm cách để một số phiếu đã có đánh dấu chọn sẵn ƯCV Bích Ty tại địa điểm bầu cử nơi BTC phân phối phiếu bầu cử cho những đồng hương đến tham gia bầu cử.
2. Trong buổi tiệc gây quỹ cho ƯCV Phạm Kim Long, ngày 16 tháng 4, tại Nhà Hàng Emerald Bay Restaurant, ƯCV Bích Ty đã phân phối đến nhiều người những phiếu bầu cử trong đó có đánh dấu sẵn ô chọn ƯCV Bích Ty và kêu gọi những người đó xử dụng lá phiếu đó để đi bầu trong khi không nói rõ là các phiếu bầu này đã có chọn sẵn tên của cô ta.
3. Có một số người không rõ danh tánh đã tìm cách phân phối một số lớn các phiếu bầu có đánh dấu sẵn ô chọn ƯCV Bích Ty tại một số địa điểm vào ngày bầu cử, 18 tháng 4, như Eden Cafe, Chợ Người Việt hay Chợ Thuận Phát.
Trách Nhiệm của BTC
Ban Tổ Chức Bầu Cử chỉ có trách nhiệm thi hành các luật lệ bầu cử được công bố và các điều luật áp dụng trong thủ tục bầu cử để bảo đảm một thủ tục bỏ phiếu công bình và theo nguyên tắc đã được đề ra. Trong giới hạn này, BTC không có thẩm quyền thi hành những điều luật không được đề ra hay áp dụng trong cuộc bầu cử vừa qua.
Nhận Định Về Pháp Lý
1. Chuyện Xảy Ra tại Khu Thương Xá Phước Lộc Thọ
Các thiện nguyện viên tại địa điểm bỏ phiếu tại Khu Thương Xá Phước Lộc Thọ (PLT) cho biết rằng khi BTC phát hiện rằng người thanh niên không rõ danh tánh đã tìm cách trà trộn các phiếu bầu đã có đánh dấu chọn ƯCV Bích Ty thì BTC đã ngay lập tức thâu hồi và xé bỏ các phiếu bầu đó và bỏ vào thùng rác.
Việc trà trộn các phiếu bầu đã có đánh dấu sẵn vào các phiếu bầu đang được phân phối bởi BTC là một việc vi phạm thể lệ bầu cử vì việc đó có thể tạo nên một ấn tượng là BTC tham dự hay tiếp tay vào việc hỗ trợ một ƯCV. Tuy nhiên, vì việc này đã được phát giác kịp thời và BTC đã ngăn cản những phiếu bầu này được xử dụng tại địa điểm bỏ phiếu. Do đó, việc vi phạm đã không được hoàn tất vì không có bằng chứng cho thấy những phiếu bầu này đã được BTC phân phối ra, cho dầu là vô tình.
Sự việc này có thể tạo nên sự nghi ngờ rằng một hành động tương tự như vậy cũng có thể được thực hiện thành công tại các địa điểm bỏ phiếu khác. BTC cần có những bằng chứng cụ thể là hành động đó đã xảy ra tại các địa điểm khác thì mới có thể tiến hành thủ tục điều tra cần thiết.
2. Chuyện xảy ra tại Nhà Hàng Emerald Bay Restaurant
Nhiều nhân chứng đã cho biết rằng đích thân ƯCV Bích Ty đã phân phối các phiếu bầu có đánh dấu sẵn ô chọn tên ƯCV Bích Ty mà không nói rõ các phiếu bầu này đã chọn sẵn tên của ƯCV Bích Ty. Các nhân chứng này không biết rõ hơn làm thế nào các phiếu bầu này có thể được đưa vào các thùng phiếu sau này.
Việc phân phối các phiếu bầu đã có đánh dấu sẵn ô chọn một ƯCV nào đó có thể không vi phạm thể lệ bầu cử vì những lý do sau đây:
Thứ nhất, không có luật lệ buộc rằng cử tri chỉ có thể xử dụng các phiếu bầu do BTC cung cấp. Vì mục đích khuyến khích đồng hương có thể tiếp nhận phiếu bầu một cách tiện lợi, rộng rãi và dễ dàng, BTC đã cho phép phiếu bầu được tải từ Internet, photocopy, hay in trong các bản tin báo chí.
Thứ hai, các ƯCV hay người ủng hộ có quyền đề nghị bầu cho ai đó và còn đánh dấu dùm để giúp các cử tri dễ dàng hơn trong việc chọn lựa. Thực ra, việc đánh dấu dùm là việc rất thông thường giữa những người quen biết hay trong gia đình. Tuy nhiên, không có luật lệ nào phân biệt quyền lợi hay trách nhiệm giữa những người quen biết và không quen biết.
Việc chọn lựa trước này không phạm luật vì các cử tri vẫn phải xác nhận sự chọn lựa ƯCV của họ trước khi ghi tên, ghi số ID hay ký tên của họ vào phiếu bầu. Sự chọn lựa ƯCV Bích Ty nếu còn trong phiếu bầu có thể vừa là sự đồng thuận trong việc chọn ƯCV đó và cũng có thể là sự sơ ý của cử tri đó trong việc chọn lựa kỹ càng các ƯCV theo ý mình. Tuy nhiên, BTC không có thẩm quyền ngăn cản sự đồng thuận hay sơ ý của các cử tri này cũng giống như BTC không có thẩm quyền phán xét sự khôn ngoan, đứng đắn, cẩn thận, chính chắn hay bừa bãi trong việc chọn ƯCV của mỗi cử tri.
Thứ ba, vì sự chọn lựa các ƯCV trên mỗi lá phiếu thuộc toàn quyền của chính người cử tri hay người được ủy quyền đối với sự chọn lựa đó. BTC không có thẩm quyền xác định là họ có chính chắn trong việc chọn lựa ƯCV của họ hay không. BTC cũng không có thẩm quyền phán quyết hay thẩm định rằng các cử tri không thể nhận biết được là phiếu bầu đã đó đánh dấu sẵn và họ không biết cách phản ứng nếu họ không muốn chọn ƯCV Bích Ty nếu họ vô tình xử dụng phiếu bầu đó.
Thứ tư, khi mỗi lá phiếu được đưa vào thùng phiếu, trách nhiệm đó hoàn toàn tùy thuộc vào người cử tri và qua thủ tục kiểm nhận của BTC. Trách nhiệm của ƯCV hay những người vận động để đưa đến sự lựa chọn nào đó đã chấm dứt một khi người cử tri hay người được uỷ quyền xem xét và giao lá phiếu cho BTC tại địa điểm bỏ phiếu. BTC không có thẩm quyền phán xét về trách nhiệm của cử tri hay khả năng phán xét của các cử tri này.
Do những lý do trên đây, việc phân phối các phiếu bầu có đánh dấu sẵn chọn ƯCV Bích Ty có thể không vi phạm luật lệ bầu cử.
3. Việc phân phối phiếu bầu cử có đánh dấu sẵn tại các địa điểm khác
Vì việc đánh dấu sẵn các phiếu bầu trước khi phân phối đến những cử tri mà không có sự tiếp tay của BTC không vi phạm các luật lệ bầu cử như đã trình bày trên đây, việc phân phối các phiếu bầu đó cũng không vi phạm các luật lệ bầu cử liên hệ, cho dầu là ƯCV Bích Ty có biết hay không biết việc phân phối các phiếu bầu cử này.
Kết Luận
Các dữ kiện được đưa ra trong báo cáo khiếu nại hay thâu thập được từ các nhân chứng khác chưa đủ để kết luận là ƯCV Bích Ty đã vi phạm bất cứ điều lệ nào trong tiến trình bầu cử vừa qua, ít nhất là trên phương diện luật pháp.
Tuy nhiên, việc trà trộn các phiếu bầu đã có đánh dấu sẵn vào chung với các phiếu bầu được BTC phân phối ra là một vi phạm thể lệ bầu cử. Tuy nhiên việc làm đó đã được ngăn chặn kịp thời bởi BTC và thiệt hại đã chưa xảy ra.
Trong tương lai, vấn đề này có thể được ngăn ngừa bởi một câu cảnh báo có in trong mỗi phiếu bầu với nội dung như sau: “Phiếu bầu không có giá trị nếu có đánh dấu sẵn chọn lựa bất cứ ƯCV nào” hay “Phiếu bầu này không có giá trị nếu có bất cứ sửa đổi nào.” Tuy nhiên, cũng có nhiều luật lệ khác vẫn cần phải được đưa ra để tiến trình bầu cử được thực hiện một cách hoàn hảo hơn.
Gửi ý kiến của bạn
