Giám đốc Diệp Miên Trường thuộc Đặc khu Midway City, vị dân cử trẻ nhất California đang yêu cầu Hội đồng Giám Sát Quận Cam tạm hoãn việc tuyên thệ tân Giám Sát Viên.
(LTS: Một đơn kiện ký tên Can Nguyen, một cử tri Mỹ gốc Việt, đã trình lên tòa Cao Tiểu Bang California chiều Thứ Ba, yêu cầu xét lại hàng chục lá phiếu bị gạt bỏ trong khi Ban Tuyển Cử Quận Cam đếm phiếu theo yêu cầu của nghị viên Janet Nguyễn. Sau đây là chi tiết về tình hình Hội Đồng Giám Sát Quận Cam không để cô Janet Nguyễn tuyên thệ nhậm chức Giám Sát hôm Thứ Ba, do ký giả Lê Phương ghi nhận.)
Báo chí địa phương Việt, Mỹ đồng loạt loan tin Nghị viên Janet Nguyễn thắng cử và hy vọng sẽ được tuyên thệ chính thức là Giam Sát Viên, Điạ hạt 1 trong buổi họp hàng tuần vào sáng thứ Ba. Nguồn hy vọng của Janet Nguyễn được tuyên thệ để trở thành người phụ nữ trẻ nhất, dân cử gốc Việt đầu tiên trở thành Giám sát Viên đã bị hoãn lại.
Tại phòng hội của Hội đồng Giám Sát Quận Cam (HĐGSQC) đông nghẹt với nhiều hệ thống truyền thông, các ủng hộ viên và luật sư của hai ỨCV Janet Nguyễn và ƯCV Luật sư Nguyễn Quang Trung chờ đợi quyết định của HĐGSQC.
Mở đầu cho buổi họp lúc 9 giờ sáng, Chủ tịch Chris Norby yêu cầu Giám đốc Neil Kelley tường trình kết quả việc kiểm lại phiếu do lời yêu cầu của ỨCV Janet Nguyễn và cư dân Gerald Feather. Ông Kellley đưa ra kết quả Janet thắng hơn 7 phiếu và đã xác nhận kết quả này vào 8 giờ tối ngày thứ Hai. Tuy nhiên kết quả này mới chính thức thay đổi trên mạng lưới của Cơ Quan Tổ chức Bầu Cử Quận Cam (ROV) vào trưa ngày thứ Ba. Hiện nay Janet Nguyễn được 10,919 phiếu và Luật sư Trung được 10,912.
Vào ngày 6 tháng 2, cuộc kiểm phiếu bằng máy, Luật sư Trung được 10,920 phiếu và Nghị viên Janet Nguyễn được 10,913. Sự việc cùng bằng đó lá phiếu, với hai phương pháp đếm phiếu khác nhau có kết quả khác nhau, sẽ đưa đến việc tranh cãi ngoài toà án trong tương lai gần.
Trong 5 ngày đếm phiếu, luật sư của Janet Nguyễn dùng phương cách đếm phiếu bằng tay để loại bỏ nhiều phiếu bầu khiếm diện của cử tri Việt dành cho Luật sư Trung. Tuy nhiên, khi đếm những lá phiếu bầu trực tiếp tại phòng phiếu, Luật sư Phil Greer đã yêu cầu Cơ Quan ROV đếm số phiếu bầu bằng máy điện tử. Phương cách đếm phiếu không đồng nhất đã được Luật sư Mike Schroeder, đại diện cho Luật sư Trung đem ra trình bầy trước HĐGSVQC.
Luật sư Schroerder cũng nhắc lại lập luận việc đếm phiếu không hoàn tất toàn phần như luật định vì hai luật sư Phil Greer (đại diện cho Janet Nguyễn) và Fred Woocher (đại diện cho ông Gerald Feather – on behalf of Janet Nguyễn) mỗi bên chỉ kiểm phiếu có một nửa và mỗi bên chỉ trả tiền chi phí đếm phiếu có 50%, và như vậy việc kiểm phiếu chưa hoàn tất, và sự xác nhận kết quả việc kiểm phiếu không hợp lệ và yêu cầu hủy bỏ.
Luật sư Schroerder nhắc lại ngày 7 tháng Hai vừa qua, khi Luật sư Trung được thông báo thắng cử với 7 phiếu, khách hàng của ông đã không được tuyên thệ, và phải chờ đợi hơn 1 tuần để Janet có cơ hội yêu cầu đếm lại phiếu (recount). Nay ông cũng yêu cầu HĐGSVQC để cho Luật sư Trung có cơ hội đồng đều, đủ thì giờ để sửa soạn việc pháp lý chưa được giải quyết của Cơ quan ROV không được giải quyết hợp lý.
Ông Schroeder còn đưa ra một vấn đề quan trọng ảnh hưởng đến sự nghiệp chính trị của hai ỨCV. Cả hai ƯCV Janet Nguyễn và Trung Nguyễn đều là dân cử. Bất cứ ỨCV nào được tuyên thệ, người đó phải từ bỏ chức vụ dân cử đang nắm giữ ngay lập tức. Trường hợp 10-20 ngày sau, nếu toà án có phán quyết lật ngược quyết định của Cơ quan ROV, lúc đó người được tuyên thệ sẽ mất chức Giám Sát Viên, và người này không thể trở về chức vụ dân cử cũ của mình nữa. Trường hợp này xẩy ra sẽ là một vấn nạn pháp lý trầm trọng cho mọi phía đã làm cho toàn thể Hội đồng quan tâm. Luật sư của HĐGSVQC đã xác nhận vấn đề nan giải này.
Sau lời yêu cầu để cho Janet Nguyễn được tuyên thệ của Luật sư Phil Greer, nhiều ủng hộ viên của đôi bên được quyền phát biểu trong vòng 3 phút để nói lên quan điểm chống hay ủng hộ việc để Janet Nguyễn được tuyên thệ.
Bà July Trần, một ủng hộ viên của Luật sư Trung đã nhắc lại nguyên tắc căn bản là mỗi phiếu đều được đếm (every vote counts) và ý định của cử tri (voter’s intent), bà yêu cầu xin xét lại những lá phiếu bị hủy bỏ vì nhiều cử tri mới đi bầu lần đầu tiên hoặc nhiều vị cao niên Việt không thông hiểu luật lệ bầu cử nên đã viết lên lá phiếu.
Nên biết, sau 5 ngày kiểm lại phiếu bầu khiếm diện vừa, những quan sát viên của đôi bên đều nhìn nhận những lá phiếu bầu khiếm diện của cử tri Việt nam có vấn đề nhiều nhất so với các dân khác. Hàng trăm lá phiếu bầu khiếm diện đã đưa đến việc tranh cãi.
Có lá phiếu bầu cho Luật sư Trung, cử tri còn viết thêm "đừng nói xấu người khác", bên cạnh tên Janet Nguyễn.
Có phiếu lúc đầu cử tri chọn Janet Nguyễn. Sau khi đổi ý, cử tri xóa ô đen và viết bên cạnh Janet Nguyễn, viết chữ "bỏ" (void) và tô đen khung vuông có tên Trung Nguyễn.
Có phiếu, cử tri viết tên Trung Nguyễn hàng cuối cùng, sau đó gạch đi, và tô đen vào khung có tên Trung Nguyễn. Đồng thời cử tri này khẳng định thêm một lần nữa bằng các viết "I certified that vote for Trung Nguyễn” (Tạm dịch: Tôi bầu cho Trung Nguyễn) và ký tên phía dưới.
Có nhiều lá phiếu nhầm lẫn, thay vì tô đen vào khung vuông của Luật sư Trung có tên ở vị trí cuối cùng trong số 10 ỨCV, cử tri Việt lại tô đen lên ô trống cuối cùng.
Có trường hợp lá phiếu, sau khi tô đen vào khung vuông của Luật sư Trung, cử tri viết thêm chữ "Good Luck” (Chúc may mắn) và vẽ cánh hoa bên cạnh.
Hàng trăm lá phiếu loại này của Luật sư Trung đã bị loại, Giám sát viên Bill Campbell đã hỏi lại Cơ quan ROV đã có viết lưu ý luật lệ này trong các tài liệu bầu cử gửi đến mỗi cử tri. Ông Kelley xác nhận là không.
Bốn Giám sát viên Jonh Morlach, Chris Norby, Bill Campbell và Pat Bates đều có quan tâm hàng đầu đến quyền bỏ phiếu, nhất là “ý định của cử tri” cần được đưa lên hàng đầu, nên các chữ viết trên lá phiếu để bầy tỏ “quyền tự do ngôn luận”cần được cân nhắc lại.
Ông Campbell cho rằng Cơ quan ROV đã theo tiêu chỉ của luật bầu cử, không có vi phạm luật lệ khi loại bỏ những lá phiếu đó. Tuy nhiên, luật lệ này quá cứng rắn làm mất đi “quyền tự do ngôn luận” của cử tri. Bốn vị Giám Sát Viên muốn vấn đề được giải quyết để tôn trọng “ý định của cử tri” lên hàng đầu.
Sau cùng Hội Đồng Giám Sát Quận Cam đã đồng quyết định 4/4 hoãn lại để cứu xét việc cho Janet Nguyễn được tuyên thệ đến thứ Ba Tuần tới.
Nguồn tin đáng tin cậy cho biết Luật sư Mike Schroeder, đại diện Luật sư Trung để nộp đơn tranh chấp bầu cử (election contest) ngoài toà án vào buổi chiều cùng ngày. Kết quả bầu Giám Sát Viên sẽ được quyết định tại tòa án trong tương lai gần.
Tin giờ chót. Vụ án đã được nộp tại Toà án Tối cao Califorinia. Bạn đọc có thể bấm vào hàng phiá dưới để có thêm chi tiết: http://www.ocblog.net/1st_SD_Election_Contest_Suit.pdf
Kết quả cuộc đếm lại phiếu của Cơ Quan ROV tính đến ngày 27 tháng 2, năm 2007
Janet Nguyễn: 10,919
Trung Nguyễn: 10,912
Tom Umberg: 9,725
Carlos Bustamante: 7,460
Mark Rosen: 2,181
Brett Franklin: 1,739
Kirmit Marsh: 1,335
Larry Phan: 417
Lupe Moreno: 383
Benny Diaz: 273