Triển Lãm Smithsonian: 30 Năm Định Cư Của Dân Việt
Washington, DC, ngày 17-I-2007.- Tuần này, đứng về mặt lịch-sử, triển lãm của hệ-thống bảo tàng Smithsonian mang tên “Exit Saigon, Enter Little Saigon” có thể xem là một biến-cố lớn trong lịch-sử của cộng-đồng người Mỹ gốc Việt. Đây là lần đầu tiên sự hiện diện của khoảng 1 triệu rưởi người Mỹ gốc Việt được hệ-thống bảo tàng lớn nhất của Hoa-kỳ (tức cũng của thế-giới) chính-thức công-nhận bằng một cuộc triển lãm mà có người đã dịch một cách lãng mạn thành “Lìa Xa Sài Gòn Yêu Dấu, Nhập Tiểu Sài Gòn Thân Thương.”
Tuy đây mới chỉ là bước đầu ghi lại lịch-sử định cư của người Việt trên đất Mỹ trong hơn 30 năm qua, qua một cuộc triển lãm chủ-yếu dựa trên hình ảnh, hình chụp cũng như video, truyền hình, song nó lại đặc-biệt ý nghĩa bởi bên cạnh các hình ảnh trưng dẫn cho bà con vào xem (từ nay cho đến hết mồng 1 tháng Tư 2007), từ những bước đầu bỡ ngỡ ở các trại tỵ nạn như Pendleton, California, đến sự thành-lập của các cộng-đồng vững mạnh trên toàn-quốc, cuộc triển lãm còn có một địa-chỉ trên mạng mang tên www.apa.si.edu/VietAmmà tất cả mọi người, nhất là các em, Mỹ cũng như Việt, đều có thể vào xem để nghiên cứu, tìm hiểu về sự hình thành và những thành-tích vẻ vang của người Việt trên đất Mỹ trong hơn 30 năm qua. Cuộc triển lãm được đặt dưới sự bảo trợ của Văn-phòng Người Mỹ gốc Á-châu Thái-bình-dương (APA Office) do Tiến-sĩ Franklin Odo làm giám-đốc, một sử-gia gốc Nhật, và người chịu trọng-trách chính cho việc thực-hiện cuộc triển lãm là Tiến-sĩ Phạm Hồng Vũ, tốt nghiệp VĐH Cornell và hiện dạy ở UCLA.
“Preview” dành cho báo-giới và quan-khách đặc-biệt
Tuy cuộc triển lãm đến thứ Bảy, 20/1, mới chính-thức cắt băng khánh thành (lúc 11 giờ ở S. Dillon Ripley Center) để mời công-chúng vào song ngày thứ Năm, 18/1, lúc 1g30 chiều sẽ có một chuyến “preview” (nghĩa là được coi trước) dành cho báo chí, truyền thanh và truyền hình, cũng như một số quan-khách chọn lọc. Sở dĩ vậy là vì để kịp cho các báo lớn và truyền thanh, truyền hình chính-mạch có tài-liệu để trình chiếu cho công-chúng biết trước để đến xem.
Các báo chí, truyền thanh và truyền hình của người Việt cũng được đặc-biệt chiếu cố như trong bản tin báo chí do Smithsonian đưa ra cách đây chừng hai tuần. Bản tin đó viết chính-xác như sau: “Sẽ có một buổi giới-thiệu dành riêng cho báo chí, truyền thông do TS. Phạm Hồng Vũ trình bầy vào ngày thứ Năm, 18 tháng 1, 2007, từ 1g30 đến 2g15 chiều. Quý vị báo chí truyền thông muốn tham-gia cần gọi một trong hai số diện-thoại (202) 633-2827 nói chuyện với cô Gina Inocencio hoặc (202) 421-9488 nói chuyện với cô Nguyễn Thanh Thuý.”
Ngày khai trương dành cho cộng-đồng
Đến hôm 20 tháng 1, từ 11 giờ sáng đến 12 giờ trưa, cũng sẽ có một buổi thuyết-trình để mở đầu giới-thiệu triển lãm nơi phòng Discovery Theater của Trung-tâm S. Dillon Ripley (nằm giữa Freer Gallery và Sackler Gallery, trên đường Jefferson). Buổi thuyết-trình này được mở cho công-chúng vào dự và hoàn-toàn miễn phí.
Trong phần khai mạc chúng ta sẽ được nghe Tiến-sĩ Franklin Odo chào mừng và trình bầy vì sao đã có triển lãm này. Sau đó, Tiến-sĩ Phạm Hồng Vũ, người chủ-quản (“curator”) của triển lãm sẽ trình bầy về sự bố trí các hợp-phần nằm trong cuộc triển lãm, từ các trại tỵ nạn đến sự hình thành của các trung-tâm văn-hoá, giáo-dục, thương mại, tôn-giáo của người Việt rải rác trên một số tiểu-bang của nước Mỹ, xong đến những gương thành công trong cộng-đồng người Việt trên xứ mà nhiều người trong chúng ta giờ đây gọi là “quê hương thứ hai.” Tất cả nói lên một sự lạc-quan và yêu đời, chứng minh là sự định cư và tiếp cư người Việt ở Hoa-kỳ đã tỏ ra là một sự thành công vượt bực, một mẫu mực trong lịch-sử di-dân của xứ này. Đại diện cho nhóm làm việc trực-tiếp với Smithsonian trong thời-gian gần hai năm qua là Tiến-sĩ Nguyễn Văn Thanh, hiện có chân trong Ban Quản-trị National Portrait Gallery, người Việt độc-nhất giữ một vai trò tương-tự trong hệ-thống bảo tàng Smithsonian. Phần văn nghệ do G.S. Kim Oanh đảm trách với sự tham-gia của các em thuộc nhóm Hương Xưa Thiếu Nhi. Và cuối cùng, tham-gia cắt băng khánh-thành sẽ có nhà thơ Hà Bỉnh Trung, đại diện cho Hội Cao Niên, và ông Lý Văn Phước, tân-chủ-tịch CĐVN vùng DC-MD-VA.
Sẽ đi vòng quanh nước Mỹ
Được biết, ngoài phần tranh ảnh, video clips và truyền hình, triển lãm sẽ còn có những buổi nói chuyện hay trình diễn dành cho công-chúng vào (“public programs”) nghe như nói chuyện về những khía cạnh khác nhau của cuộc sống người Mỹ gốc Việt: sự ra đi tỵ nạn từ Việt-nam sang đến Hoa-kỳ; thích nghi và thích ứng vào đời sống Mỹ; và sự hình thành các căn-cước cá-nhân cũng như cộng-đồng ở các địa-phương khác nhau. Hiện đang có kế-hoạch để hoàn tất việc tạo ra một bản giáo-án hướng-dẫn trên Web cho trung-học đệ nhất cấp nhằm mở rộng sự hiểu biết của các học-sinh Mỹ về vị-trí của người Mỹ gốc Việt trong lịch-sử Hoa-kỳ cũng như nhằm nâng giá-trị của cuộc triển lãm khi nó đi vòng quanh nước Mỹ sau khi trưng xong ở Smithsonian, DC.
Triển lãm về người Mỹ gốc Việt này sở dĩ đã thành hình được là nhờ có sự tiếp tay giúp đỡ rộng rãi của Hội Truyền-thống Việt-nam, cộng thêm sự yểm-trợ tài-chính của Sáng-hội Citigroup và nhiều cá-nhân từ khắp các tiểu-bang trên toàn-quốc.