Hình ảnh Tết Virginia.
Virginia.- Ở Hoa Thịnh Đốn, mỗi năm, vào dịp Xuân về các cộng đồng ở đây tổ chức ba Chợ Tết: một là Chợ Tết do Hội Người Việt Cao Niên, hai là Chợ Tết Cộng Đồng HTĐ. MD &VA và ba là Chợ Tết ở Tiểu bang Maryland. Chợ Tết do Hội Người Việt Cao Niên tổ chức có thể coi như là Chợ Tết lớn nhất, với khoảng bốn ngàn người thăm viếng, năm nay được tổ chức vào 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều ngày 17 Tháng Hai, 2007 ở Trường Trung Trung Học Langsley, Mc Lean, VA.
Đồng hương Việt Nam vùng HTĐ muốn tìm không khí Tết quê hương thì không gì hơn đến thăm các Chợ Tết này. Chợ Tết Cao Niên, khai mạc lúc mười giờ sáng, có lễ chào Quốc Kỳ Hoa Kỳ và VNCH do Liên Đoàn Hướng Đạo phụ trách. Ông Hà Bỉnh Trung, Chủ Tịch Hội Người Việt Cao Niên vùng HTĐ đọc diễn văn. Ông nói, từ ngày đặt chân lên Hoa Kỳ, đã hơn hai muơi năm qua, năm nào chúng ta cũng tổ chức Chợ Tết, để trung thành với truyền thống và cũng để nhằm mục đích diễn lại quang cảnh cuối năm ngày giáp Tết ở quê nhà.
Trong không khí ấm cùng này hẳn quý đồng hương cũng cảm thấy bùi ngùi nhớ lại cảnh Chợ Tết Bến Thành, Chợ Hoa trên đường Tổng Đốc Phương ở Chợ Lớn… hình ảnh Tết xa xưa, yêu thương, trân quý của chúng ta đã đuợc thu hẹp lại trong hội trường nhộn nhịp tưng bừng này. Bà con sẽ mừng rỡ gặp lại bạn bè đã từ lâu xa vắng, sẽ vui mắt thấy lại những tà áo dài màu sắc lộng lẫy của quý bà quý cô, vừa kín đáo mà lộng lẫy, vừa khiêm tốn mà thướt tha. Tất cả màu sắc rực rỡ đã hòa cùng âm thanh vui tươi của các gian hàng, tạo nên vẽ đẹp thanh tao của ngày Tết hôm nay, nơi đất khách.
Cuối cùng Ông Hà bỉnh Trung nhân danh Hội Trưởng của Hội Người Việt Cao Niên chúc toàn thể quan khách đồng hương tham dự Chợ Tết một năm mới Đinh Hợi khang an, vạn phúc, vạn sự tấn phát và thành công.
Đặc biệt trong Chợ Tết Cao Niên năm nào cũng có gian hàng của Hội Nghệ Thuật Nhiếp Ảnh do Ông Đỗ Lệnh Dũng làm Hội Trưởng, trưng bày thật nhiều ảnh nghệ thuật do học viên sáng tác tuyệt đẹp. Bên cạnh những hình ảnh nghệ thuật này có gian hàng của các Cựu Nữ Sinh Gia Long, các chị xinh tươi dễ thương trong chiếc áo dài trắng, huy hiệu hoa mai vàng và khăn choàng tím. Hình ảnh thướt tha của các chị Gia Long đã tô điểm cho Chợ Tết Cao Niên thêm phần hương sắc, lôi cuốn, quyến rũ.
Năm nay ở Chợ Tết Cao Niên cũng có gian hàng của Cựu học sinh Võ Trường Toãn, gian hàng của Hướng Đạo Sinh Liên Đoàn Phong Châu và gian hàng bán chè, thức ăn chay của Gia Đình Phật Tử Hoa Nghiêm.
Tiếng rao hàng inh ỏi của Anh Đinh Minh Tiến làm cho không khí Chợ Tết Cao Niên ồn ào, náo nhiệt không khác gì cảnh chợ Tết ở Thị Nghè, Cầu
Ông Lãnh, Cầu Kho, Cầu Muối…Những gian hàng bán thức ăn đặc biệt ngày Tết như bánh chưng, bánh tét, bánh mứt, nem chua, giò chả… luôn thu hút rất đông khách. Gian hàng hoa tươi với cây kiểng bonsai , hoa mai, hoa lan, cây quất nặng trĩu trái vàng cũng được đông người chiếu cố trầm trồ. Đi dạo một vòng thấm mệt bà con có thể dừng lại ở những hàng thức ăn nóng để thưởng thức những món ăn thơm ngon như bún riêu, hủ tiếu, cháo lòng...uống một ly nước mía tươi hay cà phê sửa đá… trước khi ra về người nào cũng cầm theo trên tay nhiều thức ăn hay một cành hoa mai, hoa lan với uớc mơ một ngày nào đó đuợc trở về đón Xuân trong nắng ấm ở quê nhà.
Đấy là cảnh đón Xuân ở đất khách, Hoa Thịnh Đốn, nước đá đóng băng khắp mặt đuờng (26F) gió thổi lồng lộng, lòng khách tha hương không khỏi bùi ngùi hồi tưởng lại những mùa Xuân ấm áp, êm đềm trên quê hương dấu yêu.
Cứ vào những ngày sắp Tết thì trên Đài Phát Thanh Saigon, Đài Quân Đội cho hát nhiều nhạc Xuân trong đó có bài “Đón Xuân Này Ta Nhớ Xuân Xưa”…hơn ba mươi năm xa cách, buồn hiu nơi đất khách, trong cái lạnh se sắc ruột gan, nghe lại bản nhạc này người tỵ nạn mới thật thấm thía nỗi buồn … nhớ Xuân xưa.
Người Việt Nam tin rằng bước sang năm mới, mọi thứ phải mới, phải đổi khác từ ngoại vật tới trong lòng người vì vậy gần Tết người ta hay sơn phết lại nhà cửa. Từ khoảng lễ đưa Ông Táo là hai mươi ba Tết, bàn thờ được quét bụi, dọn dẹp sạch sẽ, lư đồng được đem xuống đánh bóng lại.
Quý bà quý cô nghèo gì thì cũng phải có một bộ đồ mới để diện ngày Tết, nên vào dịp Tết các cửa hàng bán quần áo, các tiệm bán vãi và tiệm may rất đắc hàng.
Về thức ăn thì ở giai đoạn chuẩn bị Tết, củ kiệu, củ hành được bạn hàng từ vùng ngoại ô đưa vô bán tràn ngập các chợ trong thành phố. Đây là dịp để các bà nội trợ khoe tài làm bánh, làm mứt, ngâm kiệu trong nước tro hay nước vôi và phơi mấy nắng thì vừa để củ kiệu được thật trắng , thật dòn. Củ cải đỏ , củ cải trắng được tỉa hình hoa bướm thật đẹp, dọn lên mâm thức ăn bên cạnh dĩa dưa hành, dưa giá và tô thịt kho nước dừa. Dĩa đồ chua càng ngon, càng đẹp là niềm hãnh diện của các bà nội trợ, đòi hỏi nhiều bí quyết chứ không phải là dễ.
Theo truyền thống, người Việt ăn Tết ít nhất là ba ngày, ở vùng quê thì ăn Tết lâu hơn,có khi đến hạ nêu là mùng mười hay lâu hơn, nên thức ăn phải nấu nướng sẳn để trong dịp này các bà nội trợ không bận rộn lo đi chợ, nấu ăn như ngày thường, có những thức ăn đặc biệt có thể giữ được lâu ngày như bánh tét, bánh chưng, thịt kho, khổ qua hầm, giò thủ… vì vậy mà dân ta có tập quán đi chợ Tết, mua sắm Tết, càng làm cho không khí Tết thêm phần rộn rã vui tươi.
Dưa hấu là thứ trái cây đặc biệt của ngày Tết, được bày bán khắp chợ, nhà nào trên bàn thờ ông bà cũng có ít nhất một cặp dưa hấu. Ngày Tết xẻ dưa ra đãi khách, quả đầu tiên có ruột đỏ thắm là điềm lành, một năm tốt đẹp, thịnh vượng.
Ở Saigon thì không ai mà không biết chợ Hoa ở đường Nguyễn Huệ, đây cũng là nơi hò hẹn của trai thanh, gái lịch, dìu nhau ngắm hoa và chụp hình. Gió mát từ Bến Bạch Đằng thổi lên nhè nhẹ đủ lay tà áo thướt tha của các nàng thiếu nữ ở tuổi xuân thì, càng làm cho khung cảnh đã hữu tình thêm thơ mộng.
Quanh Chợ Bến Thành có rất nhiều gian hàng bán trái cây, hoa tuơi, bánh mứt, trà, khô cá thiều, khô nai và đặc sản của nhiều vùng trong nước được bày bán ở đây. Đi dạo một vòng mõi chân thì có thể dừng lại các quán kem dọc đường Nguyễn Huệ, Lê Lợi giải lao, nghỉ chân và ngắm người qua lại.
Về hoa Xuân thì ở miền Bắc thời tiết lạnh, có hoa đào màu đỏ hay màu hồng. Theo quan niệm của người Trung Hoa thì đào có quyền lực trừ ma và mọi xấu xa, màu đỏ chứa đựng sinh khí mạnh, là lời cầu nguyện và chúc phúc đầu xuân.
Ở miền Trung và miền Nam VN thời tiết ấm hơn, có mai vàng hay mai trắng gọi là “bạch mai”. Ra khỏi ngoại ô Saigon đi dọc theo quốc lộ 13 về hướng Lái Thiêu, Bình Dương, nhà nào cũng có một cội mai già, ngày Tết hoa nở rộ đẹp như tranh. Trong ngày Tết trên bàn thờ thường có chưng một cành mai vàng, hoa mai không quyến rũ như hoa hồng, không rực rỡ như hoa cẩm chướng, nhưng có nét duyên dáng thanh tao. Màu vàng tượng trưng cho sự cao thượng cũng là màu của vua chúa, sự phát triển giống nòi . Ngoài ra hoa mai cũng là biểu tượng của sự “thủy chung” , vì hoa mai đã không ngại thời tiết lạnh lẽo, khắc nghiệt của mùa Đông, là đóa hoa đầu tiên nở ra chào đón Chúa Xuân, cảm lòng chung thủy đó hoa mai được Chúa Xuân phong cho là “vua” của tất cả các loài hoa khác vì vậy hoa mai cũng đựơc gọi là “Đông Quân”.
Ngoài hoa đào và hoa mai là hai loại hoa chính của mùa xuân, để trang trí trong nhà ngày Xuân cũng như để thờ cúng, hoa Xuân cũng có hoa cúc, vạn thọ, thược dược, mẫu đơn …
Đến nửa đêm, giữa năm cũ và năm mới, dân gian có lễ Giao Thừa. “Giao” là bàn giao, “Thừa” là nhận, tiếp nhận cái mới . Lễ giao thừa cũng có nghĩa là tống cựu, nghinh tân, tống bỏ những xấu cũ xui xẻo đã qua để đón mừng những điều mới tốt đẹp sắp đến. Giao Thừa còn gọi là lễ “Trừ Tịch” là giờ cuối cùng của năm cũ.
Tiếp theo Lễ Giao Thừa là Lễ Gia Tiên, người trưởng trong gia đình quỳ trước bàn thờ lâm râm khấn mời Tổ Tiên về nhà thăm con cháu, về để chứng giám cho lòng hiểu thảo của con cháu luôn nhớ công ơn sinh thành dưỡng dục của ông bà. Giữa ánh sáng lung linh, khói hương nghi ngút bay tỏa khắp nhà, người ta cảm thấy dường như có sự giao cảm giữa ông bà đã mất với con cháu hiện tại.
Ngày hôm sau là mùng một Tết , gọi là Tết Nguyên Đán. “Nguyên” là bắt đầu, “Đán” là buổi sáng mai, là lễ chào mừng một mùa Xuân mới, một năm mới. Tết có nhiều ý nghĩa, trước là tạ ơn trời đất đã cho chúng ta một cuộc sống an lành, và thọ thêm một tuổi; thứ đến là con cháu đoàn tụ dưới mái nhà ấm cúng của ông bà cha mẹ. Sau một năm vất vả với cuộc sống, đây cũng là một dịp để vui chơi trước khi bắt đầu một năm mới đầy hy vọng hơn.
Nói đến Xuân, đền Tết ngày xưa không thể nào không nhớ đến hình ảnh ông đồ già, Vũ Đình Liên đã viết:
“Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già
Bày mực tàu giấy đỏ
Bên phố đông người qua
…
Năm nay đào lại nở
Không thấy ông đồ xưa
Những nguời muôn năm cũ
Hồn ở đâu bây giờ"”
Nguyễn Bính đã tả cảnh Xuân xưa như sau:
“Đây cả mùa Xuân đã đến rồi
Từng nhà mở cửa đón vui tươi
Từng cô em bé so màu áo
Đôi má hồng lên nhí nhảnh cuời
…
Có những ông già tóc bạc phơ
Ruợu đào đôi chén bút đề thơ
Những bà tóc bạc hiền như Phật
Sắm sửa hành trang trẩy hội chùa
Pháo nổ đâu đây khói ngợp trời
Nhà nhà đoàn tụ dưới hoa tươi
Lòng tôi như cánh hoa tiên ấy
Một áng thơ đề nét chẳng phai”
(Thơ Xuân)
Tú Xương tả cảnh Xuân:
“Đì đẹt ngoài sân tràng pháo chuột
Om sòm trên vách bức tranh gà”.
Bế Kiến Quốc tả cảnh tình tứ thơ mộng mùa Xuân lễ hội:
”Lại có em cùng đến với anh
Đường lên mai nở trắng trên cành
Núi non Hoa cỏ - Mùa Xuân - Hội
Hội với duyên tơ, hội với mình”
Mùa Xuân xưa như vậy, còn mùa Xuân bây giờ trên quê hương Việt Nam như thế nào" Chắc chắn Saigon rất là huy hoàng, tráng lệ với nhiều đèn màu rực rỡ và Chợ Hoa tươi thắm như năm nào, nhưng phía sau bức màn hoa lệ gấm nhung đó người dân quê vô cùng nghèo khổ"
Nhà cửa dọc theo những quốc lộ đã được thành thị hóa với những quán giải khát, quán nhạc, tiệm hớt tóc đặc biệt… Về thôn quê người ta không còn tìm thấy hình ảnh các cô gái “chân quê” ngày xưa nữa, vì hoàn cảnh nghèo khó, các em thơ ngây phải kiếm sống, phải nuôi gia đình, đã phải thay hình đổi dạng trong những quán “bia ôm”, “cà phê võng”, “tắm suối tiên” với khách làng chơi…dù đời sống khó khăn đầy tũi nhục nhưng vẫn còn hơn phiêu lưu bán mình qua các tổ chức buôn người ở Thái Lan, Singapore, Đài Loan…
Mùa Xuân đẹp với tự do, dân chủ và hạnh phúc, ấm no… không do trời ban cho, cũng không đến với lời kêu gào than thở, với ước mơ suông, mà tự do , dân chủ chỉ đến với sự dấn thân, quyết tâm của mỗi chúng ta ở hải ngoại, hãy chọn cho mình một con đường đấu tranh, một hướng đi…
“Ta biết Ngươi là Hoa Xuân Đất Việt
Tuổi xanh thắm nhưng lòng sôi chính huyết
Tóc bừng bừng nhưng ngụt chí Non Sông
Ngươi thèm say vũ bão khát xung phong
Mơ chinh chiến vỡ tung lòng tủi cực
…
Niên thiếu hỡi! Hỡi hồn trai đất Việt
Đứng lên đi, vì Tổ Quốc Vinh Quang,
Máu Ngươi bồi lên lớp máu lênh lang
Đời Ngươi hòa nhịp đời thêm mãnh liệt
Mùa Xuân sang bừng reo trong khí tiết
Ánh lê minh chói lọi nạm sơn hà
Ngươi đứng lên là mắt đắm phương xa
Tim rung động, tay lần trang sử đẹp…”
(Hồ Dzếnh)