“Tôi Là Người Việt Nam”
Đinh Yên Thảo
Trong phong thái quý phái nhưng khiêm cung, giọng nói mạch lạc và rõ ràng nhưng không giấu được những cảm xúc chứa đựng, những lời phát biểu của bà Nguyễn thị Bích Yến, nhà khoa học với hàng trăm bằng sáng chế kỹ thuật, quả đã thu hút nhiều tình cảm và sự ngưỡng mộ của không ít khán giả theo dõi. Khi bà bày tỏ đôi lời cảm tạ đến nước Mỹ, những bậc sinh thành, thầy cô và đến cả phu quân của mình, ống kính quay cận cảnh người một đàn ông gỡ đôi kính và lau nhẹ bên má. Dù chỉ tích tắc trong đôi giây đồng hồ, không đủ và cũng không cần thiết, để thấy những giọt nước mắt của người đàn ông - phu quân của bà Bích Yến. Nhưng nó đã lan truyền sự xúc động ấy đến tận người xem, để chuyển từ sự ngưỡng mộ sang đến một tình cảm trào dâng. Về tình yêu. Về những lời nói và thái độ chân tình, thắm đượm yêu thương giữa một cặp vợ chồng tuổi đời không còn mấy trẻ. Mà ắt hôn nhân của họ đã đậm đà bao nhiêu chục năm qua. Đó là một trong những thước phim đẹp, từ ý nghĩa đến cách thực hiện, trong cuốn DVD ca nhạc Paris by Night 99 với chủ đề “Tôi là người Việt Nam”, do trung tâm Thuý Nga thực hiện và phát hành vừa qua.
Đánh dấu 35 năm người Việt viễn xứ, một chặng đường dài xây bằng những nước mắt, những tang thương, để rồi thăng hoa, kết nụ trong trang sử dân Việt, trung tâm Thuý Nga đã góp mặt bằng cuốn DVD ca nhạc mang đầy ý nghĩa này. Trong thông cáo báo chí bằng Anh ngữ đăng trên diễn đàn của mình hồi đầu năm 2010, TT Thúy Nga đã cho biết sự lựa chọn chủ đề “Tôi là người Việt Nam” như “một câu nói đơn giản nhưng rất tha thiết, đặc biệt với giới trẻ đã không sống và lớn lên tại VN”.
Và cũng trong cùng thông cáo này, TT đã đặt ra câu hỏi rằng “Điều gì làm bạn tự hào là một người Việt Nam”. Rõ ràng với ý hướng chuẩn bị và dàn dựng, TT Thúy Nga đã nhắm đến giới trẻ, một giới trẻ VN sinh ra hay lớn lên tại hải ngoại, không bị những ám ảnh về những tang thương của “một thời quá vãng”, như chữ của nhà thơ Phan Xuân Sinh. Nhắm đến một thế hệ gốc Việt trong tương lai đang, hay sẽ tự vấn với câu hỏi “Tôi là ai " Tôi là một người Việt Nam " Một người Mỹ " Hay một người Mỹ gốc Việt "”. Cũng là những câu hỏi rất đơn giản. Nhưng sự trả lời lại tùy thuộc rất nhiều vào văn hoá, gia đình và ý thức cội nguồn trong mỗi người thanh niên trẻ gốc Việt đó. Để cổ vũ cho một ý thức cá nhân và niềm tự hào về nguồn gốc của mình qua khuôn mẫu một số gương thành công của người Việt. Trong một xã hội đa văn hóa và đa chủng tộc như đất Mỹ chúng ta đang sinh sống.
Đây không phải lần đầu, cũng như không phải TT Thúy Nga là TT duy nhất lồng trong những chương trình ca nhạc của mình việc giới thiệu những người gốc Việt xuất chúng trong mọi lãnh vực tại hải ngoại. Từ chính trị, học thuật, khoa học, tài chính, nghệ thuật..., người Việt góp mặt và tạo nên những sự thành công đáng ngưỡng mộ. Với hơn 1.7 triệu người gốc Việt đang sinh sống tại Hoa Kỳ và hàng triệu người Việt khác đang sống rải rác khắp thế giới, quả không khó để có được một số người gốc Việt vươn lên và đạt đến sự thành công đó. Chúng ta ngưỡng mộ sự thành công, nhưng không tự hào là một người Việt nam chỉ dựa vào sự thành công cá nhân của ai đó. Bởi vì chính như lời phát biểu của nhà tài chánh thành đạt, được giới thiệu là một tỉ phú gốc Việt trẻ tuổi là ông Chính Chu, chồng ca sĩ Hà Phương rằng, “sự thành công tùy thuộc vào nhận thức của mỗi người, không phải đến từ tiền bạc hay danh vọng, mà có thể là khi chúng ta đã làm được gì hay giúp được bao nhiêu người ...”. Như dân Mỹ không tự hào vì nước Mỹ có nhiều tỉ phú nhất thế giới, họ cũng chẳng biết hay nhớ nhiều đến những người tỉ phú đó, nhưng ắt họ luôn tự hào và nhớ đến tỉ phú Andrew Carnegie, người đã hiến tặng hầu hết gia sản của mình để xây dựng các trường học, thư viện, đại học... trên toàn nước Mỹ, hay tỉ phú Bill Gates, người đã mang lại cho nhân loại một cuộc cách mạng điện toán và đem cơ may của mình san sẻ cho người dân toàn cầu qua các tài trợ trong các vấn đề y tế, giáo dục toàn thế giới. Nhưng chúng ta có quyền, và đáng tự hào, khi chúng ta cũng có những người gốc Việt xuất chúng đã đóng góp vào sự thăng tiến nhân loại, vào lợi ích xã hội. Những người mà Thúy Nga giới thiệu trong cuốn DVD 99 vừa qua, như tiến sĩ Bích Yến, như phi hành gia Eugene Trịnh Hữu Châu, nhà thiên văn học Trịnh Xuân Thuận... và nhiều nữa, những người mà thành tựu của họ không còn trong phạm vi lợi ích một cá nhân, cho niềm tự hào một cộng đồng mà đã vượt ra ngoài giới hạn đóng khuôn đó. Đó là một ý hướng nhân bản và chứa đựng nhiều giá trị tinh thần, khi cổ vũ và chuyển những thông điệp về những giá trị phụng sự xã hội và cộng đồng qua nỗ lực và tài sức cá nhân.
Bên cạnh đó, cũng trong cùng cuốn DVD, những phát biểu của những người thành đạt và được giới thiệu như ông Chính Chu trong lời tri ân với cha mẹ, gia đình cùng sự biết ơn về những thách đố của thế hệ đi trước đã vượt qua, cũng như lời kêu gọi những đáp trả lại cho đời sống những gì mình có được, những chia sẻ về sự gắn bó giữa anh em và gia đình của ba anh em nhà họ Võ, những tâm sự của nhà biên đạo múa Thắng Đào, võ sĩ Cung Lê cũng tạo nhiều hứng khởi cho khán giả. Đó là văn hoá và những tâm cảm rất Việt Nam, cần thiết cho một thế hệ trẻ VN khi mang cho họ một cái nhìn về văn hóa và truyền thống VN rõ ràng hơn. Để chắt chiu. Và gìn giữ.
Hơn 25 năm song hành cùng sự phát triển của cộng đồng người Việt tại hải ngoại, có lẽ cũng cần ghi nhận công sức của TT Thúy Nga đã mang lại trong sinh hoạt tinh thần của người Việt. Từ những chương trình ca múa nhạc mang tính giải trí, Thúy Nga đã thành công khi phần nào góp sức mình trong việc lồng vào một văn hoá và tâm cảm Việt. Hay hơn thế nữa, mang lại những cảm xúc và tạo niềm hứng khởi cho những thế hệ đã qua và tiếp nối, như nội dung và ý nghĩa trong cuốn DVD “Tôi là người Việt Nam” vừa qua đã mang đến.
Cũng trên diễn đàn của Thúy Nga, một bạn trẻ viết bằng Anh ngữ rằng “Khi tôi xem cuốn DVD 90 “Chân dung người phụ nữ Việt Nam”, tôi cảm nhận rõ hơn về những hy sinh của mẹ tôi, về những gì mẹ tôi đã trải qua”. Có lẽ đó là tâm tình của một người trẻ, dù lớn lên tại hải ngoại mà trong tận trong tâm thức, vẫn là sự liên tưởng, gắn bó và rung cảm với những gì riêng Việt mà anh hay cô ta đã bắt gặp.
Xét cho cùng thì Trung tâm Thúy Nga cũng chỉ là một tổ chức tư nhân, một nhóm nhỏ cá nhân. Nhưng để qui tụ, tổ chức, điều hành và duy trì liên tục các chương trình ca nhạc có tầm mức ảnh hưởng đại chúng to lớn như vậy, quả là một kỳ công và một nổ lực liên tục. Nên cũng có thể xem Thúy Nga như một khuôn mẫu thành công của người Việt. Và chưa hẳn các chương trình đã toàn hảo trong mắt người thưởng ngoạn, hay đúng ra với một số người luôn bất ưng, cho dù chương trình có toàn hảo đến đâu. Nhưng rõ ràng TT Thúy Nga đã bỏ nhiều công sức, tài chánh và thời gian để thực hiện một chương trình đặc sắc, công phu và ý nghĩa đến vậy. Không cần tinh ý cũng nhận ra rằng ắt Trịnh Hội và nhóm làm phim đã phải bay hàng ngàn dặm, đến nhiều quốc gia hay nhiều tiểu bang trong vài tháng trời để thực hiện những phóng sự được chắt lọc và chỉ xuất hiện trong vài đôi phút đồng hồ. Và nếu không quá chăm chú vào những ca sĩ và những vũ công xinh đẹp, khán giả cũng nhận ra đã có biết bao giọt mồ hôi tập luyện và chuẩn bị của ngần ấy ca sĩ, vũ công, kịch sĩ hay những người dàn dựng đang sau hậu trường đã góp mặt cho việc thực hiện cuốn DVD. Và chắc chắn rằng, một chi phí thực hiện phải khá lớn cho một chương trình được dàn dựng đẹp mắt và công phu với những phông trống đồng, những tiếng đàn bầu, những bài hát đượm tình quê hương, trong một tình hình mà những người chịu trách nhiệm TT đang lên tiếng rằng có thể bị đóng cửa vì khó khăn tài chính, do việc sao chép băng lậu đang lan tràn.
Dù thích thú và chào đón, hay bất ưng và chỉ trích mỗi khi một cuốn DVD ra đời như “quyền” của người thưởng ngoạn, những cuốn DVD ca nhạc Paris by Night của TT Thúy Nga vẫn hiện diện trong nhiều gia đình hay nằm trong những câu chuyện bàn tán thường nhật của không ít người về những điều đã xem. Có khán giả thích sự lộng lẫy của sân khấu, yêu mến những giọng ca. Và có khán giả lại bất chợt bắt gặp một sự gợi nhớ, sự liên tưởng hay một sự xúc động nào đó qua những đoạn phim, bản nhạc trong chương trình. Nếu vậy, không chỉ Thúy Nga cần cảm ơn khán giả, mà có lẽ khán giả cũng cần công bằng để gởi một lời cảm ơn đến TT Thúy Nga. Hay hơn nữa, là một sự ủng hộ đến TT. Vì quả thật là đáng tiếc, nếu một ngày chúng ta không còn xem được những chương trình đặc sắc và đầy tình tự VN đến như vậy. Sau 35 năm, sẽ là niềm vui chung khi chúng ta thấy được cộng đồng người Việt hải ngoại vẫn tiếp tục thăng hoa, phát triển.
ĐYT (Dallas)