Hợp Tác Để Tranh Đấu Cho Quyền Lợi Cộng Đồng
(Bài 2)
 |
| Giáo sư Tiến sĩ Nguyễn Lâm Kim Oanh và sinh viên UCLA. |
Trong buổi họp của Hội Đồng Quản Trị Học Khu Garden Grove ngày 5/12 vừa rồi, LS Nguyễn Quốc Lân được bầu làm Chủ Tịch và LS Nguyễn Quang Trung được bầu làm Phó Chủ Tịch. Tuy rằng các chức vụ này thường được luân phiên và không tăng thêm quyền hạn hơn là của các ủy viên khác trong hội đồng, người Chủ Tịch có trách nhiệm làm việc sát cánh với Tổng Giám Đốc Học Khu (Superintendent) để soạn đặt các mục tiêu trong chương trình nghị sự cho buổi họp mỗi hai tuần.
Hiện tượng có ba người Việt Nam chiếm đại đa số trong một hội đồng quản trị là một sự hi hữu chưa từng xảy ra ở nơi khác, do đó nếu chúng tôi không biết nắm lấy cơ hội này thì thật là một điều phí phạm và phụ lòng những cử tri đã ủng hộ chúng tôi vào chức vụ này. Những sự suy tư này làm tôi quyết định đưa ra một số các vấn đề giáo dục vẫn là mối ưu tư của những người gốc Việt trong hệ thống giáo dục dòng chính mà chúng tôi mong hai vị Chủ Tịch và Phó Chủ Tịch Hội Đồng Giáo Dục Học Khu Garden Grove cùng hợp tác để tiến hành và đạt được trong nhiệm kỳ còn lại từ đây cho đến kỳ bầu cử 2008.
Vấn Đề thứ 2: ĐƯA GIÁO TRÌNH NGƯỜI VIỆT TỊ NẠN VÀO HỌC KHU GARDEN GROVE
Bạn sinh ở Việt Nam, nơi đã từng bom đạn triền miên
Hay ra đời dưới vòm trời Mỹ quốc"
Tất cả chúng ta, giờ đây nhập cuộc
Trong một môi trường đa chủng, liên bang.
Bạn rất thân, có bao giờ bạn thấy hoang mang:
Tôi người Việt, hay tôi là người Mỹ"
Bố mẹ ở nhà, thường ôn lại quá khứ kinh hoàng, ước mơ mộng mị
Đến trường, vào đời, chúng ta phải thực tế, tranh đua
Đời ngọt ngào, hay đời lắm cay chua"
Chua và ngọt, bọn chúng ta nếm đủ.
Đất nước này: tự do, dân chủ
Đất nước này: cơ hội thăng hoa.
Nhưng đất nước này: lai lịch bị xóa nhòa
Đất nước này: một "melting pot!"
Đất nước này: chua, cay, mặn, ngọt...
Tất cả... không thiếu một điều chi!
Và đất nước này có một nỗi hiểm nguy:
Nỗi hiểm nguy dễ quên nguồn gốc
Khiến chúng ta không nhớ mình vốn dòng Việt tộc
Có cha ông, tiên tổ hùng anh
Có trai hùng, nữ kiệt liệt oanh
Có chiều dài gần năm ngàn năm lịch sử!
Bạn thân yêu, có bao giờ bạn tự mình hỏi thử:
"Tại sao tôi có mặt ở nơi này"
Tại sao cha hay nhíu mắt, chau mày"
Tại sao mẹ hay thở dài, mắt buồn ngấn lệ"
Tại sao ông, bà hay thở than, kể lể
Những chuyện thật xa xưa"..."
Bạn biết không" Người Việt Nam can đảm có thừa
Cưỡi sóng biển Thái Bình, đi tìm tự do, dân chủ
Nhưng người Việt Nam trước bão dông, sóng dữ
Hiên ngang... mà vẫn có một trái tim
Trái tim mềm, đập thổn thức, không yên
Những nhịp đập của tình đồng hương, máu mủ
Đó là lý do cha chau mày, mẹ thở dài, ông bà kể lể
Thương dân mình quá đỗi đi thôi!
Bạn thân yêu, bạn có thấy bồi hồi
Khi cha kể lại những chiến công hiển hách
Của quân lực Việt Nam Cộng Hòa kiêu hùng khí phách
Tung hoành đập tan mưu chước quân thù
Cũng như khi mẹ buồn buồn nhắc lại những ngày đen tối âm u
Ngày cha và chiến hữu ngậm ngùi trong trại giam, tù "cải tạo""
Chưa bao giờ lịch sử Mỹ quốc này phản ảnh tâm tư người Việt Nam hải ngoại
Về cuộc chiến năm xưa
Sách vở trong nhà trường, trong thư viện, dư thừa
Toàn nhắc đến nhãn quan lệch lạc
Của người Mỹ chống chiến tranh và của những người khoác lác
Đang cầm quyền trên đất nước Việt Nam
Giáo trình nào nhắc hết nỗi gian nan
Của người Việt trên hành trình tìm tự do, nhân bản"
Sử liệu nào thực tâm phê phán
Những âm mưu đổi chác trong cuộc chiến Đông Dương"
Bài giảng nào lột được nỗi đau thương
Của những đợt người Việt di dân sang xứ Mỹ
Vậy mà đã vươn lên trong hơn một phần tư thế kỷ
Đóng góp, dựng xây cho đất nước này"
Bạn thân yêu, đó là lý do đến hôm nay
Mình quyết tâm tranh cử
Dù mình chỉ là người phụ nữ
Bé nhỏ, bình thường
Nhưng trong trái tim là dòng máu kiên cường
Của người Việt có cha ông bất khuất
Mình dấn thân, quyết tâm hoàn tất
Việc đưa giáo trình lịch sử Việt Nam
Vào học trình trong trường lớp - dù biết sẽ gian nan
Trước những thế lực tìm mọi đường chống đối
Lịch sử cuộc chiến Việt Nam là một phần lịch sử của toàn thế giới
Cần được nhìn chính xác, công bình
Lịch sử cộng đồng người Việt chúng mình
Cũng phải là lịch sử đất nước này, hiệp chủng.
Và khi đó các em chúng ta sẽ không lúng túng
Khi trả lời câu hỏi "Who am I""
Các em là người Mỹ, hướng đến tương lai
Trong khi có CON TIM VIỆT NAM chói sáng
Và khi đó mẹ, cha, ông, bà sẽ nở nụ cười ngời rạng
Không còn chau mày, ngấn lệ, kể lể, thở than
Vietnamese-American
Chúng ta và các em chúng ta sẽ sang trang
Pho sử mới người Hoa Kỳ gốc Việt
Cộng đồng chúng ta sẽ không còn thua thiệt
Cha ông chúng ta sẽ hãnh diện vì đám cháu con
Thấy chúng tiến lên mà vẫn giữ trái tim son.
GS KimOanh với sinh viên U.C.L.A Graduate Students, Undergradudate students.
Đoạn thơ trên trích từ những dòng tâm sự tôi gửi đến giới trẻ trong cuộc bầu cử vào Hội Đồng Giáo Dục Học Khu Garden Grove năm 2004. Nó phản ảnh tâm tư của tôi về tầm quan trọng trong việc giúp giới trẻ có cơ hội tìm hiểu, học hỏi về nguồn gốc người Việt tị nạn. Đối với cá nhân tôi, một người làm việc trong hệ thống giáo dục và tiếp xúc thường xuyên với các em học sinh và sinh viên, vấn đề này có tầm mức ảnh hưởng cộng đồng người Việt hải ngoại rất sâu rộng. Việc vinh danh Cờ Vàng có tác dụng mạnh mẽ trên tâm lý người Việt tị nạn vì sự liên hệ tinh thần (emotional connection) và các biến cố lịch sữ (historical events) của chúng ta đã trải qua với đất nước Việt Nam Cộng Hòa. Đối với con em chúng ta thuộc thế hệ sau, sinh ra và lớn lên tại Việt Nam hay tại Hoa Kỳ sau 1975, phần lịch sử và liên hệ tinh thần này không phải là một phần kinh nghiệm sẵn có của các em.
Việc giúp các em có cơ hội học hỏi về nguồn gốc Người Việt Tị Nạn bắt đầu ở cấp bậc trung học rất quan trọng vì trong giáo trình học sử, học sinh lớp 8 học về lịch sử Hoa Kỳ và lớp 10 về lịch sử thế giới. Trong cả hai giáo trình cấp 8 và 10, một số tài liệu sử dùng giảng dạy cho học sinh có nói đến cuộc chiến tranh ở Đông Nam Á, sự tham gia của quân đội Mỹ, và những diễn tiến sau cuộc chiến.
Phần sử liệu này nằm trong phần nói về Chiến Tranh Lạnh – the Cold War - xảy ra sau Đệ Nhị Thế Chiến và các thuyết nói về vai trò Hoa Kỳ trong việc chặn đứng sự bành trướng chế độ cộng sãn trên thế giới để trở thành đồng minh quân đội Việt Nam Cộng Hòa. Nếu tham khảo các tài liệu này một cách khách quan, chúng ta sẽ thấy quan điểm của các sử liệu này khác hẳn hoặc có phần đối chọi (contradictory) với quan điểm và kinh nghiệm của người Việt Tị Nạn nói riêng và người tị nạn Đông Nam Á, bao gồm Việt, Miên, và Lào nói chung.
Chính vì sự đối chọi này mà một số các học sinh trung học Đông Nam Á đã gặp khó khăn trong vấn đề xáo trộn nội tâm. Trong khoảng thời gian ba năm (1998- 2001) số học sinh Đông Nam Á tại học khu Fresno Unified đã có mức tự tử cao gấp ba lần các nhóm học sinh khác. Điều này khiến một số nhân viên trong ngành giáo dục, xã hội, và tâm lý trị liệu đã ngồi lại với các vị lãnh đạo cộng đồng Đông Nam Á, phụ huynh, và giới trẻ để tìm hiểu và giải quyết vấn đề.
Một trong những nguyên nhân chính mà xác định được là sự lạc lõng của một số học sinh trung học trong tiến trình trưởng thành của các em (identity formation). Các em không biết gì về nguồn gốc gia đình, chủng tộc và quê hương. Trong gia đình thì các em bị buộc phải theo một số những quy luật và ràng buộc văn hóa mà không được giải thích tường tận. Tại trường học thì các em không được chúng bạn hoàn toàn chấp nhận vì sự khác biệt màu da và mạo diện. Trong giáo trình học thì các em không tìm thấy một chỗ đứng, một sự liên kết, thông cảm và chấp nhận mặc dầu các em sinh ra tại đây và đã hoàn toàn hội nhập vào dòng chính. Những yếu tố này cộng vào những xáo trộn lứa tuổi thanh thiếu niên thường phải trải qua dễ làm cho các em mất thăng bằng trong cuộc sống.
Kết quả cuộc của nghiên cứu được đúc kết và một số đề nghị được đề xướng lên giới chính quyền địa phương. Theo đó, chính quyền địa phương đã làm việc với chính quyền tiểu bang và một dự luật được thông qua để cải tiến tình hình. Dự luật AB 78 (có dân biểu Lou Correa đồng tác giả) do cựu thống đốc Gray Davis ký nhận vào tháng 7 năm 2003 có những lời lẽ “khuyến khích” học đường thực hiện những điều sau đây:
• Nên có phần dạy về Chiến Tranh Việt Nam và những chiến tranh bí mật (“secret wars”) tại Lào trong giáo trình sử lớp 7- 12.
• Phải có sự tìm hiểu và học hỏi về vai trò, quan điểm và kinh nghiệm của những người tị nạn Đông Nam Á trong cuộc chiến và sau khi cuộc chiến chấm dứt cũng như về tiến trình tị nạn của các nhóm người này.
• Nên xử dụng các lời khai của nhân chứng qua các cuộc phỏng vấn hoặc thâu phim, ảnh để làm tài liệu giảng dạy.
Lý do họ dùng chữ “khuyến khích” (encourage) là vì dự luật này không quy định ngân quỹ phụ trội trang trải cho việc soạn thảo giáo trình và kiểm soát áp dụng. Mọi chuyện tùy thuộc vào cấp học khu. (Quý vị có thể đọc nguyên văn dự luật này ở phần cuối.)
Cũng trong thời gian ấy, cơ quan OCAPICA (Orange County Asian Pacific Islander Community Alliances) vừa hoàn thành giáo trình Người Việt Tị Nạn, ấn bản đầu tiên. Cơ quan Nghiên Cứu về Giáo Dục Học Sinh thuộc các Ngôn Ngữ Thiểu Số tại CSU Long Beach đứng ra bảo trợ việc soạn thảo giáo trình cho các cộng đồng Đông Nam Á người Mỹ gốc Cambode, Lào, và Hmong. Chúng tôi cũng hổ trợ việc hiệu đính giáo trình Người Việt Tị Nạn của OCAPICA để theo đúng tiêu chuẩn của bộ giáo dục tiểu bang.
Hiện tại, giáo trình này đã được bộ giáo dục tiểu bang chính thức đưa vào tài liệu giáo dục phụ trội (supplementary instructional materials) mà các học khu có quyền xử dụng ngân quỹ giáo dục để mua cho trường lớp. Giáo trình này giúp cho các giáo chức người Hoa Kỳ và học sinh có một khái niệm tổng quát về lịch sử Việt Nam và các biến cố dẫn đến việc lũ lượt thoát ly (exodus) của người Việt tị nạn. Giáo trình khuyến khích giáo chức ra những bài tập mà đòi hỏi học sinh phải nói chuyện, phỏng vấn, và trao đổi với các “nhân vật lịch sử sống” (living historical witness) trong cộng đồng. Điều này sẽ tạo cơ hội tốt cho các em nói chuyện với cha mẹ, ông bà, họ hàng và những nạn nhân của chiến tranh Việt Nam.
Giáo Trình Người Việt Tị Nạn của OCAPICA cũng đã được cơ quan Tolerance, một cơ quan bất vụ lợi có mục đích tạo sự thông cảm và tương kính giữa các sắc dân trong xã hội Hoa Kỳ đăng trên trang nhà internet của họ (www.tolerance.org) để được phổ biến rộng rãi hơn. Ngoài các học khu thuộc các thành phố có đông học sinh Á Đông theo học, một số các trường trung học lớn của Hoa Kỳ để ý đến vấn đề giao tương thế giới (global issues) cũng dùng giáo trình này trong các lớp của họ.
Trong học khu Garden Grove, hai giáo viên gốc Việt đang phụ trách chương trình Việt ngữ tại trường trung học La Quinta và Bolsa Grande có dùng tài liệu này. Một giáo viên da trắng dạy tại Pacifica, một trường rất ít học sinh gốc Việt cũng đã dùng tài liệu này trong nhiều năm qua trong phần dạy sử Hoa Kỳ và đã có những buổi thảo luận hào hứng và những bài văn sâu sắc. Theo lời chia sẻ của giáo viên này, học sinh càng hiểu về sự đa dạng của cộng đồng, càng có khả năng thông cảm và tương kính những người khác màu da và sắc tộc. Tuy nhiên đa số các giáo chức khác trong học khu hầu như không biết đến giáo trình này hoặc có nghe đến nhưng không quan tâm.
Mỗi cuối hè trước khi bắt đầu niên khóa mới, học khu GGUSD có một số các workshops để giáo chức trau dồi kiến thức và bồi dưỡng khả năng sư phạm. Theo sự khuyến khích của chúng tôi, học khu đã ghi vào chương trình một khóa huấn luyện cách dùng giáo trình Người Việt Tị Nạn trong hai năm vừa qua. Tuy nhiên kết quả vẫn không khả quan và số giáo chức ghi danh rất ít vì tầm quan trọng của giáo trình chưa được ban điều hành và ban quản trị học khu đánh giá đúng mức.
Song song với việc đẩy mạnh giáo trình Người Việt Tị Nạn, chúng tôi cũng ủng hộ giáo trình nói về lịch sử tranh đấu của người gốc Latino cho sự công bằng trong hệ thống giáo dục dòng chính. Giáo trình Mendez v. Westminster Board of Education bao gồm một cuốn phim tài liệu soạn thảo rất công phu bởi một phụ nữ trong Quận Cam, đoạt được nhiều giải thưởng giá trị trong ngành phim ảnh và giáo dục. Giáo trình này giúp cho tất cả học sinh và sinh viên hiểu rõ thêm và quý trọng hơn sự đóng góp của các sắc dân gốc Latino, Do Thái, Nhật, Phi Châu trong vấn đề tranh đấu cho công bằng xã hội và giáo dục. Giáo trình này hiện đang được dùng trong một số trường trung học tại Anaheim, Fullerton, Orange, Los Angeles, San Diego và là tại liệu dùng trong các chương trình sư phạm tại đại học Chapman, CSU Fullerton, UC Irvine va CSU Long Beach. Tuy nhiên, tại hai học khu Westminster và Garden Grove, hai học khu bị nêu tên ra trong cuốn phim thời sự Mendez là có chính sách kì thị chủng tộc nặng nhất vào thời ấy, giáo trình này hoàn toàn không được chú trọng.
Ngoài hai môn Anh Văn và Toán là hai môn đang được mọi giới trong giáo dục chú ý và đẩy mạnh để nâng cao điểm thi, chúng tôi tin là môn sử không kém phần quan trọng. Sử học giúp học sinh biết suy nghĩ chính chắn, biết dùng các dữ kiện để phát triển khả năng phân tích và tổng hợp để có một sự suy nghĩ độc lập, không bị lệ thuộc vào những định kiến hoặc truyền bá. Các giáo trình nói về lịch sử và tiến trình hình thành các cộng đồng thiểu số trong xã hội Hoa Kỳ phải là một phần của giáo trình sử cho tất cả các khối học sinh. Mặc dầu tiêu chuẩn giáo trình dạy sử của tiểu bang không những cho phép mà còn khuyến khích điều này, mỗi học khu được quyền quyết định trên việc áp dụng.
Trong kỳ họp tại San Francisco của hội CSBA vừa qua, tôi được biết các học khu vùng San Francisco, Oakland, và San Jose, nơi có đông học sinh từ các cộng đồng gốc Á Châu, đặc biệt là Trung Hoa, đang đẩy mạnh giáo trình về Angel Island. Đối với người Mỹ gốc Âu Châu, Ellis Island, nơi có tượng Nữ Thần Tự Do, có tầm mức lịch sử rất quan trọng vì đó là nơi ông bà, dòng dõi của họ đặt chân đến đầu tiên và trải qua các thủ tục nhập tịch tại đó. Đối với người Mỹ gốc Á Châu, Angel Island thuộc vịnh San Francisco miền bắc California cũng có tầm mức quan trọng như thế vì ông bà, cha mẹ của họ đã bắt đầu cuộc sống di dân xuất xứ từ địa điểm ấy. Họ đã gây quỹ lập ra một bảo tàng viện ghi lại di tích của các nhóm di dân đa số từ Á Châu, và một số khác từ Úc Châu, Phi Châu và Châu Mỹ La Tinh đã từng đi qua đó. Họ cũng vừa hoàn tất một giáo trình về Angel Island và đang vận động để được đưa vào các trường lớp dòng chính. Một người ủy viên giáo dục gốc Trung Hoa phát biểu trong buổi họp,
“Bố tôi lúc ấy là một nhân công làm đường rầy xe lửa tại Sacramento. Ông tốn rất nhiều năm dành dụm để mua vé tàu thủy cho mẹ tôi sang. Mẹ tôi đã đặt chân đến đó nhưng bị giữ lại hai năm vì lúc khám bệnh bà đang bị cảm lạnh. Họ sợ bà bị ho lao nên bắt ở lại đó cho họ theo dõi. Vì thiếu người xúc tiến hồ sơ và vì không biết tiếng Anh nên bà bị bỏ quên gần hai năm mới được cho ra. Khi bố tôi đón bà về, bà chỉ còn da bọc xương. Mỗi lần nghĩ đến chuyện này tôi rất đau lòng. Tuy nhiên đối với các con tôi, đã qua hai thế hệ, chúng không hề màng đến chuyện này. Tôi nghĩ khi có dịp học hỏi và đi fieldtrip với trường đến đó, chúng sẽ cảm được phần nào và ý thức được sự hy sinh của các thế hệ đi trước. Có như vậy, chúng mới biết quý trọng những gì đang có và không lãng phí tương lai.”
Chúng ta vẫn hay nghe thành ngữ “Một con én không làm nên mùa Xuân.” Đúng như vậy! Bản thân tôi dầu có cố gắng hết sức cũng không thể đạt được mục tiêu giúp cho học sinh có cơ hội học hỏi thêm, tìm hiểu thêm về nguồn gốc, gia đình và các giá trị văn hóa lịch sử của cộng đồng, nếu không có sự hậu thuẫn của hai Chủ Tịch và Phó Chủ Tịch Hội Đồng Quản Trị Nguyễn Quốc Lân và Nguyễn Quang Trung. Cơ hội học hỏi này không chỉ dành riêng cho học sinh một nhóm nào hết mà cho tất cả khối học sinh trong trường. Điểm lợi hơn nữa là để đạt được điều này, chính các giáo viên trong học khu cần phát triển kiến thức và học hỏi về các vấn đề này. Tôi tin là sự học hỏi sẽ đem đến sự thông cảm và tương kính cao hơn giữa các giáo chức với học sinh và gia đình thiểu số. Tôi mong là với tinh thần hợp tác và làm việc sát cánh với ban điều hành học khu, chúng tôi có thể đạt được kết quả tốt hơn và hoàn tất trọng trách cử tri gốc Việt giao phó.
(Phần 3: Tạo Cơ Hội cho Học Sinh Đạt Được Sự Thành Công Khi Lên Cấp Đại Học).
Gửi ý kiến của bạn
