Hôm nay,  

Đảng Dân Chủ Với Tự Do Ngoại Thương

09/12/200600:00:00(Xem: 9089)

Đảng Dân Chủ Với Tự Do Ngoại Thương

Rạn nứt trong đảng vì Tự do Ngoại thương"

Với đảng Dân chủ sẽ kiểm soát lưỡng viện Quốc hội kể từ ngày mùng bốn tới đây, một vấn đề sẽ gây tranh luận trong Quốc hội, với Hành pháp và ngay trong đảng là tự do thương mại (ngoại thương hay mậu dịch). Ngoài chuyện Iraq và Hồi giáo thì đây cũng là vấn đề mà các nước khác sẽ phải quan tâm.

Người ta có thể thấy trước việc này từ quy chế PNTR cho Việt Nam.

Quy chế mậu dịch bình thường và vĩnh viễn đã được đệ nạp Hạ viện (dưới tên H.R. 5602) và Thượng viện (dưới tên S. 3945) mà sau cùng vẫn không được phê chuẩn sau những cố gắng cứu vãn trong hai ngày cuối tuần này. Có nhiều lý do chính trị giải thích việc ấy, kể cả việc đảng Cộng hoà thất cử tháng trước và đảng Dân chủ không muốn Tổng thống George W. Bush có một món quà đem qua Hà Nội trong dịp tham dự Thượng đỉnh APEC tháng trước.

Nhưng lý do chính yếu vẫn là lập trường bảo hộ mậu dịch của đa số đảng viên Dân chủ.

Về đại lược, hai phần ba các vị dân cử của đảng Cộng hoà ủng hộ chế độ tự do mậu dịch và hai phần ba các vị dân chủ bên đảng Dân chủ thì lại chống. Vì vậy, những người bảo trợ dự án không hội đủ túc số để thông qua dự luật chấp nhận quy chế PNTR cho Việt Nam dù điều ấy cũng gây thiệt hại cho nhiều doanh nghiệp Mỹ và doanh giới đã vận động rất mạnh ở hành lang.

Qua năm tới, tình hình sẽ ra sao" Đây là câu hỏi sẽ ám ảnh nhiều quốc gia khác trong thời gian hai năm trước mặt, cho tới kỳ bầu cử 2008.

Đây cũng là câu hỏi sẽ ám ảnh chính những người lãnh đạo đảng Dân chủ.

Một thành phần quần chúng ủng hộ đảng Dân chủ có lập trường chống tự do mậu dịch, thậm chí chống cả toàn cầu hoá mạnh nhất. Đó là các nghiệp đoàn và hiệp hội bảo vệ môi sinh.  Thông thường, họ rất nghi ngờ và kịch liệt chống đối các hiệp định thương mại song phương (BTA) hay Thỏa ước Tự do Ngoại thương (FTA) Hoa Kỳ ký kết với các nước khác.

Trong tám năm làm Tổng thống, dù khéo léo kiên trì vận động với sự hỗ trợ của đảng Cộng hoà, ông Bill Clinton không thuyết phục nổi phe Dân chủ trong Quốc hội chấp thuận cho Hành pháp được rộng quyền thương thảo các hiệp định ngoại thương theo thủ tục nhanh gọn, gọi là "fast track". Qua đến Tổng thống Bush thì Hành pháp (Đại sứ Thương mại trong Nội các của Tổng thống) mới có quyền ấy nhờ đạo luật gọi là Trade Authority Act, thông qua năm 2002.

Theo đạo luật này, đại diện của Tổng thống có toàn quyền thương thuyết về ngoại thương cho tới khi đạt thỏa ước và văn kiện này sẽ được Quốc hội phê chuẩn trọn gói, chấp thuận hay bác khước toàn bộ hiệp định, chứ không đòi tu chỉnh từng điều khoản trong nội dung để gài thêm những điều kiện có lợi cho thành phần cử tri của họ..

Nhờ vậy mà trong thời gian qua, Hoa Kỳ mới mở ra nhiều cuộc thương thảo và đạt nhiều hiệp định hoặc song phương hoặc cấp vùng, với từng nước hay từng nhóm quốc gia.

Đạo luật rộng quyền ấy sẽ mãn hạn vào ngày 30 tháng Sáu tới đây và nhiều phần thì sẽ khó được tái tục với đảng Dân chủ nay kiểm soát được cả hai viện. Chẳng những vậy, ngay trong cuộc bầu cử, nhiều ứng viên Dân chủ đã hứa hẹn là nếu đắc cử, họ sẽ xét lại các hiệp định đã ký kết hay đang thương thuyết. Và nhất thời sẽ không thương thuyết gì thêm.

Trong giai đoạn tranh cử, đảng Dân chủ đã chọn chiến lược đả phá - y hệt với vụ Iraq - bằng cách công kích kết quả hay thành tích của chính quyền Bush mà chỉ mập mờ cho biết rằng nếu đảng mà có quyền thì sẽ đạt kết quả khả quan hơn trong một số lãnh vực. Thí dụ như đạt nhiều điều khoản mậu dịch có lợi hơn chính quyền Bush. Chiến lược ấy quả nhiên công hiệu mà không bắt các đảng viên phải nói rõ quan điểm lập trường của mình về ngoại thương.

Bây giờ, phe Dân chủ đã thắng cử, nay sẽ tính sao với quyền lực mới"

Họ có thể sẽ rất lúng túng vì một lý do bất ngờ.

Nhiều lãnh tụ của đảng thực ra là người thực tiễn và không kịch liệt chống tự do mậu dịch hoặc đòi hỏi biện pháp bảo hộ mậu dịch và chống toàn cầu hóa. Nhưng quần chúng đảng ở dưới lại có lập trường thiên tả hơn, bảo thủ hơn về tự do kinh tế hay ngoại thương. Thậm chí gần với lập trường của xu hướng tự cô lập bên phe cực hữu như Ross Perot hay Pat Buchanan hoặc nghi ngờ doanh nghiệp như Ralph Nader, nhà đấu tranh cho môi sinh và quyền lợi giới tiêu thụ. Những nhân vật này đã từng ra tranh cử tổng thống và đại diện cho một xu hướng không nhỏ trong xã hội Mỹ.

Vì thái độ quá khôn khéo đến độ mị dân của ông Clinton khi dự thượng đỉnh của Tổ chức Thương mại Thế giới WTO tại Seattle vào tháng 11 năm 1999, người ta thấy các xu hướng chống tự do mậu dịch và toàn cầu hoá đã kết hợp hành động từ hai cánh cực tả và cực hữu, từ các nghiệp đoàn đến bảo hộ mậu dịch, bảo vệ môi sinh. Từ đấy, mỗi hội nghị quốc tế lại là cơ hội cho các lực lượng này biểu tình chống đối. Với sự cố tình phá hoại bằng bạo động của các nhóm vô chính phủ, thân cộng và cả du đãng.

Nhưng, sau năm năm tung hoành, các lực lượng này bắt đầu rạn nứt. Hai thành phần trụ cột là các nghiệp đoàn và bảo vệ môi sinh đã chuyển dần lập trường về hướng ôn hoà hơn. Thay vì trực diện chống đối và phá hoại, họ cũng công nhận phần nào lợi ích của toàn cầu hoá - kể cả quốc tế hóa tiêu chuẩn bảo vệ môi sinh - và tiến vào đấu tranh chính trị, qua việc triệt để dồn phiếu cho đảng Dân chủ.

Trong vụ PNTR cho Việt Nam, dù nhiều Dân biểu và Nghị sĩ Dân chủ không ủng hộ và văn kiện chưa được thông qua, nhưng các nghiệp đoàn lớn của Hoa Kỳ đã không phát biểu ý kiến hay vận động đoàn viên tác động vào Quốc hội. Đây là chi tiết rất đáng chú ý.

Cũng thế, nhiều tổ chức bảo vệ môi sinh hết còn chống đối  các hiệp định thương mại song phương vì thấy rằng tự do đầu tư và ngoại thương có nâng mức sống cho các nước nghèo và nhờ đấy các nước này có khả năng và phương tiện quan tâm nhiều hơn đến việc gìn giữ môi trường. Thà vậy còn hơn!

Bây giờ, khi tình hình đã có xoay chuyển, rất chậm nhưng rất rõ như vậy, đảng Dân chủ bắt đầu lúng túng vì đã đến lúc phải trình bày chủ trương đường lối sao cho thích hợp với thực tế chính trị của đảng ở bên dưới. Lúng túng vì lãnh đạo của đảng ở trên đã thấy lợi ích của tự do mậu dịch và số người chống đối đã giảm, và hai thành phần cử tri trụ cột của đảng là nghiệp đoàn và bảo vệ môi sinh đã trở nên thực tế hơn. Nhưng đảng viên bên dưới vẫn có rất nhiều người cực đoan chống tự do mậu dịch. Họ có nói đến "mậu dịch công bằng" (fair trade) thì cũng chỉ để giới hạn tự do mậu dịch (fair trade) và bằng biện pháp bảo hộ mậu dịch (protectionist).

Sự lúng túng ấy sẽ được thấy ngay trong cuộc tranh luận về "fast track" khi đạo luật rộng quyền đàm phán ngoại thương sẽ mãn hạn.

Nhiều lãnh tụ Dân chủ đã thấy lợi ích của đạo luật này, y như lãnh đạo các nước khác.

Khi thương thuyết thì chỉ với Hành pháp là đủ - và đủ mệt để hai nước đạt được Hiệp định Thương lại Song phương BTA hay Thỏa ước Tự do Mậu dịch. Nếu đạo luật ấy bị đảng Dân chủ bác bỏ không cho tái tục hoặc bị tu chính để thu hẹp quyền đàm phán của Hành pháp thì các nước sẽ phải qua hai chặng thương thuyết, với Hành pháp rồi lại với Lập pháp.

Xưa nay, lãnh tụ các nước không ưa và không tin Hoa Kỳ vì nước Mỹ không giữ được chữ tín, chẳng vì lãnh đạo Mỹ ưa lật lọng mà vì chính trường Mỹ thường thay đổi. Chuyện Iraq là một điển hình!

Bây giờ, nói chuyện làm ăn với Mỹ cũng sẽ phải hai lần thương thuyết thì ai cũng nản!

Mà đạo luật này có hiệu lực trong năm năm. Hai năm nữa là ông Bush hết làm Tổng thống. Đảng Dân chủ hy vọng là mình sẽ giành lại cả Hành pháp nữa. Lúc ấy, chuyện thương thuyết mậu dịch hết là chuyện trừng phạt Bush! Nếu không khéo thì nội trong hai năm tới đảng Dân chủ sẽ chăng giây cột chân mình vào năm 2009.

Vì vậy, đảng Dân chủ phải tự xét lại mình và tìm ra những giá trị đồng thuận đủ mạch lạc để là một chương trình hành động khả thi và khả tín. Làm sao tìm ra những giá trị ấy khi cơ sở bên dưới vẫn chưa thống nhất nhận thức và ý kiến" Dưới thời Bill Clinton, ít ra đảng Dân chủ còn có một hệ thống tạm gọi là hoàn chỉnh về những mục tiêu - lương tối thiểu, chế độ bảo vệ sức khoẻ phổ cập, hợp tác quốc tế theo tinh thần tự do mậu dịch nhưng quan tâm đến môi sinh và cả quyền lợi của các nước nghèo.

Giờ đây, đảng Dân chủ phải tìm ra nền tảng đồng thuận ấy, từ lý luận đến các đạo luật họ sẽ ban hành.

Năm 2003, Chính quyền Bush đã thắng lớn tại Baghdad và ba năm sau mới thấy lúng túng khi phải cầm vận mệnh Iraq trong tay. Năm nay, đảng Dân chủ đã thắng lớn và bắt đầu cầm lấy con dấu mà chưa biết làm gì với cả Iraq lẫn ngoại thương.

Chuyện Iraq thì ai cũng nói, chuyện ngoại thương thì không. Mà chuyện ấy cũng ảnh hưởng rất mạnh đến tư thế của Hoa Kỳ với các nước khác, và đến quyền lợi của nhiều người Việt Nam đang hồ hởi với cánh cửa WTO vừa rộng mở.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Nếu Donald Trump giành lại được Nhà Trắng vào tháng 11, năm nay có thể đánh dấu một bước ngoặt đối với quyền lực của Mỹ. Cuối cùng, nỗi sợ hãi về tình trạng suy tàn đã khiến cho người Mỹ bận tâm kể từ thời thuộc địa sẽ được biện minh. Hầu hết người Mỹ tin rằng, Hoa Kỳ trong tình trạng suy tàn, Donald Trump tuyên bố rằng ông có thể “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại”. Nhưng tiền đề của Trump đơn giản là sai, và các biện pháp trị liệu được ông đề xuất đặt ra mối đe dọa lớn nhất đối với nước Mỹ.
Đảng CSVN hay nói “Trí thức là “nguyên khí của quốc gia”, làm hưng thịnh đất nước, rạng rỡ dân tộc*; “Trí thức là vốn liếng quý báu của Dân tộc”; hay “Thanh niên là rường cột của nước nhà” , nhưng tại sao nhiều người vẫn ngại đứng vào hàng ngũ đảng? Lý do vì đảng chỉ muốn gom Trí thức và Thanh niên “vào chung một rọ để nắm tóc”...
Tây Bắc hay Tây Nguyên thì cũng chừng đó vấn đề thôi: đất đai, tôn giáo, chủng tộc… Cả ba đều bị nhũng nhiễu, lũng đoạn tới cùng, và bị áp chế dã man tàn bạo. Ở đâu giới quan chức cũng đều được dung dưỡng, bao che để tiếp tục lộng quyền (thay vì xét sử) nên bi kịch của Tây Nguyên (nói riêng) và Cao Nguyên (nói chung) e sẽ còn dài, nếu chế độ toàn trị hiện hành vẫn còn tồn tại...
Bữa rồi, nhà thơ Inra Sara tâm sự: “Non 30 năm sống đất Sài Gòn, tôi gặp vô số người được cho là thành công, thuộc nhiều ngành nghề, đủ lứa tuổi, thành phần. Lạ, nhìn sâu vào mắt họ, cứ ẩn hiện sự bất an, lo âu.” “Bất an” có lẽ không chỉ là tâm trạng của người Sài Gòn mà dường như là tâm cảm chung của toàn dân Việt – không phân biệt chủng tộc, giới tính hay giai cấp nào ráo trọi – nhất là những kẻ sắp từ giã cõi trần. Di Cảo của Chế Lan Viên và di bút (Đi Tìm Cái Tôi Đã Mất) của Nguyễn Khải, theo nhận xét của nhà phê bình văn học Vương Trí Nhàn, chỉ là những tác phẩm “cốt để xếp hàng cả hai cửa. Cửa cũ, các ông chẳng bao giờ từ. Còn nếu tình hình khác đi, có sự đánh giá khác đi, các ông đã có sẵn cục gạch của mình ở bên cửa mới (bạn đọc có sống ở Hà Nội thời bao cấp hẳn nhớ tâm trạng mỗi lần đi xếp hàng và không sao quên được những cục gạch mà có lần nào đó mình đã sử dụng).”
Tập Cận Bình tin rằng lịch sử đang dịch chuyển theo hướng có lợi cho mình. Trong chuyến thăm Vladimir Putin tại Matxcơva vào tháng 3 năm ngoái, nhà lãnh đạo Trung Quốc nói với Tổng thống Nga rằng “Ngay lúc này, chúng ta đang chứng kiến một sự thay đổi chưa từng thấy trong 100 năm qua, và chúng ta đang cùng nhau thúc đẩy sự thay đổi ấy.”
Sau 20 năm chiêu dụ Kiều bào về giúp nước không thành công, đảng CSVN lại tung ta Dự án “Phát huy nguồn lực của người Việt Nam ở nước ngoài phục vụ phát triển đất nước trong tình hình mới” vào dịp Tết Nguyên Đán Giáp Thìn 2024. Đây là lần thứ tư, từ khi có Nghị quyết 36-NQ/TW ngày 26 tháng 3 năm 2004, một Quyết định nhằm mưu tìm đầu tư, hợp tác khoa học, kỹ thuật và tổ chức các Hội, Đoàn người Việt ở nước ngoài, đặt dưới quyền lãnh đạo của đảng CSVN được tung ra...
Khi số lượng di dân vượt biên bất hợp pháp qua biên giới Hoa Kỳ-Mexico tăng cao kỷ lục, câu hỏi quan trọng được đặt ra là: Làm thế nào mà Hoa Kỳ lại rơi vào tình trạng này, và Hoa Kỳ có thể học hỏi những gì từ cách các quốc gia khác ứng phó với các vấn đề an ninh biên giới và nhập cư. Chào đón công dân nước ngoài đến với đất nước của mình là một việc khá quan trọng để giúp cải thiện tăng trưởng kinh tế, tiến bộ khoa học, nguồn cung ứng lao động và đa dạng văn hóa. Nhưng những di dân vào và ở lại Hoa Kỳ mà không có thị thực hoặc giấy tờ hợp lệ có thể gây ra nhiều vấn đề – cho chính bản thân họ và cho cả chính quyền địa phương bởi tình trạng quá tải không thể kịp thời giải quyết các trường hợp xin tị nạn tại tòa án nhập cư, hoặc cung cấp nơi ở tạm thời và các nhu cầu cơ bản khác. Mà tình trạng này hiện đang xảy ra ở rất nhiều nơi ở Hoa Kỳ.
Trên vai những pho tượng trắng trong vườn Lục Xâm Bảo, lá vàng đã bắt đầu rơi lất phất. Mùa Thu Paris thật lãng mạn. Henry Kissinger đi dạo quanh một hồ nhỏ ở ngoại ô gần Rambouillet. Nơi đây từng cặp tình nhân đang nắm tay nhau bên những cành cây la đà bóng hồ. Ông thấy lòng mình nao nao (melancholic) vì sắp tới phiên họp quan trọng nhất với ông Lê Đức Thọ.
Tôi nghe nhiều người tỏ ý bi quan về hiện cảnh cũng như tương lai (đen tối) của Việt Nam. Dân tộc nào, số phận đó. Một đất nước có những người viết sử và làm luật (cỡ) như ông Dương Trung Quốc thì… đen là phải!
Việt Nam bước vào năm Giáp Thìn 2024 với gánh nặng tham nhũng và một đội ngũ “không nhỏ” cán bộ, đảng viên suy thoái đạo đức lối sống. Đó là cảnh báo của người đứng đầu đảng CSVN Nguyễn Phú Trọng, trong cuộc phỏng vấn đầu năm của Thông Tấn Xã Việt Nam...
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.