Hôm nay,  

Từ Đức đến Romania: những cuộc bầu cử định hình Âu châu trong năm 2025 (Phần I)

10/01/202500:00:00(Xem: 998)
GettyImages-2192677865
BERLIN, ĐỨC - NGÀY 06 THÁNG 01: Cờ Đức tung bay trên Reichstag, trụ sở quốc hội Đức vào ngày 06 tháng 01 năm 2025 tại Berlin, Đức. Đức dự kiến ​​sẽ tổ chức bầu cử quốc hội bất thường vào ngày 23 tháng 02 sau sự sụp đổ của liên minh chính phủ liên bang gồm ba đảng vào tháng 11 năm ngoái. (Ảnh của Sean Gallup/Getty Images)
 
Những cuộc bầu cử tại Âu châu trong năm 2025 hứa hẹn mang tới những thay đổi chính trị lớn: cuộc bỏ phiếu bất thường của Quốc hội Liên bang Đức (Bundestag), cuộc đua giành chức tổng thống tại Romania, cuộc trưng cầu dân ý về chính phủ Tusk tại Ba Lan, và sự trỗi dậy của các lực lượng dân túy tại Cộng hòa Séc, tại Na Uy cũng như nhiều nơi khác.

Những cuộc tranh dành này có thể sẽ định hình lại tương lai của Liên minh Âu châu.
 
Nếu năm 2024 là năm đánh dấu các cuộc bầu cử trên toàn thế giới - với sự trở lại nắm quyền của Donald Trump tại Hoa Kỳ, sự củng cố của các đảng cánh hữu trong cuộc bầu cử Liên minh Âu châu (EU), sự thay đổi chính trị tại Anh từ Đảng Bảo thủ sang Đảng Lao động, và việc Narendra Modi tái đắc cử tại Ấn Độ - thì năm 2025 hứa hẹn sẽ mang đến một loạt bất ngờ đặc biệt tại Âu châu.

Sau đây là bản tóm tắt về các cuộc bầu cử quan trọng diễn ra năm 2025 và những gì chúng ta có thể chờ đợi sẽ xảy ra:
 
Cộng Hoà Liên Bang Đức: trở lại bàn cờ chính trị âu châu?

Sau lần Quốc hội Liên bang bỏ phiếu bất tín nhiệm Thủ tướng Olaf Scholz vào ngày 16/12/2024, cuộc bầu cử bất thường dự kiến ​​sẽ diễn ra vào ngày 23/2/ 2025.

Chiến dịch tranh cử đã bị đánh dấu nặng nề bởi vụ tấn công vào chợ Giáng sinh tại thủ đô Magdeburg của tiểu bang Sachsen-Anhalt ngày 20/12, bởi một người bác sĩ tị nạn từ Ả Rập Saudi. Mặc dù kẻ tấn công có quan điểm bài Hồi giáo, theo tin của Bộ trưởng Nội vụ Nancy Faeser cho biết, và người này còn bày tỏ sự ủng hộ đối với đảng cực hữu Alternative für Deutschland (AfD/ Con đường khác cho nước Đức), vụ việc vẫn đẩy mạnh thêm khuynh hướng chống nhập cư tại đây, một vùng thuộc đông Đức và đã nằm trong tay đảng AfD.

AfD hiện đang có 20,5% tổng số phiếu bầu, đứng thứ hai sau CDU/CSU (31%) theo cuộc thăm dò mới nhất của Viện nghiên cứu INSA.

Đảng CDU đã tận dụng sự thất bại của liên minh 3 đảng SPD-Green-FDP ( Dân chủ Xã hội-Xanh-Dân chủ Tự do). CDU do ứng cử viên thủ tướng Friedrich Merz cầm đầu, người đang đề xuất một chính sách tự do hơn về mặt kinh tế so với thời Thủ tướng Merkel nhưng bảo thủ hơn về mặt xã hội, ví dụ như về vấn đề di cư.

Merz, người nổi lên trong thời Helmut Kohl, cam kết xây dựng một Âu châu hội nhập hơn. Ông muốn tái khởi động quan hệ với Pháp và Ba Lan, chỉ trích sự phụ thuộc quá lớn của Âu  châu vào Hoa Kỳ và kêu gọi gửi tên lửa hành trình tầm xa Taurus đến Ukraine.
 
Romania: Sau sự can thiệp từ phía ngoài và sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân túy chống EU là một cuộc tranh cử Tổng thống đầy căng thẳng

Romania sẽ tổ chức cuộc bầu cử tổng thống mới vào năm 2025 sau khi Tòa án Hiến pháp hủy  vòng bỏ phiếu đầu tiên. Quyết định của tòa án được đưa ra sau những lo ngại về sự can thiệp của nước ngoài vào cuộc bầu cử, khi ứng cử viên trung dung, ủng hộ EU, Elena Lasconi, và ứng cử viên cực hữu, ủng hộ Nga Călin Georgescu đã tiến vào vòng thứ hai.

Phán quyết này được đưa ra sau bằng chứng về sự can thiệp của Nga vào cuộc bầu cử, đặc biệt là sự thúc đẩy nhân tạo mà Georgescu nhận được trên các truyền thông xã hội, đáng chú ý là TikTok. Cho đến lúc đó, Georgescu tương đối ít được công chúng biết đến, nhưng sự ủng hộ trực tuyến của ông đã khiến các nhà chức trách lo ngại.

Trong khi đó, các cuộc bầu cử quốc hội, không bị hủy bỏ, đã chứng kiến ​​chiến thắng của Đảng Dân chủ Xã hội.

Một cuộc bỏ phiếu tổng thống mới, được dự kiến ​​sẽ diễn ra vào nửa đầu năm 2025. Các thủ tục chính thức do Ủy ban Âu châu khởi xướng chống lại TikTok theo đạo luật Dịch vụ Kỹ thuật số, sẽ giúp quan sát chặt chẽ các hoạt động của TikTok trong cuộc bầu cử.
 
Ba Lan: phép thử chính phủ Tusk trong bối cảnh phe đối lập cánh hữu mạnh mẽ

Cuộc bầu cử tổng thống sắp tới vào tháng 5 tại Ba Lan đang định hình như một cuộc trưng cầu dân ý về chính phủ do Donald Tusk lãnh đạo. Chính phủ này  nắm quyền từ tháng 12 năm 2023 và kết hợp các đảng từ cánh tả đến trung hữu. Trong khi Thủ tướng Tusk (Civic Platform) nắm giữ ảnh hưởng đáng kể về hoạt động quản lý đất nước, thì Tổng thống vẫn đóng vai trò quan trọng. Tổng thống đương nhiệm Andrzej Duda từ đảng đối lập Luật pháp và Công lý (PiS), người đã nắm giữ vị trí này trong tám năm trước khi Tusk trở lại, đã sử dụng quyền phủ quyết của mình để ngăn chặn nhiều chính sách của chính phủ. Cuộc đua tranh cử tổng thống hiện là cuộc đối đầu giữa các ứng cử viên từ hai đảng chính: Rafał Trzaskowski, Thị trưởng Warsaw của Civic Platform (PO) và Karol Nawrocki, một nhà sử học, người sẽ đại diện cho PiS. Mặc dù cuộc đua rất sít sao, các cuộc thăm dò dư luận cho thấy Civic Platform có khả năng sẽ giành chiến thắng.
 
Ý: Những cuộc bầu cử địa phương thách thức sự ổn định của một chính phủ đang không có nền tảng vững chắc

Thủ tướng Giorgia Meloni sẽ phải qua một thử thách bầu cử quan trọng vào tháng 9/2025, khi các cuộc bầu cử sẽ được tổ chức tại sáu khu vực: Puglia, Campania, Le Marche, Tuscany, Valle d'Aosta và Veneto. Các cuộc bầu cử này sẽ cung cấp một bức tranh tổng quan về dư luận Ý đối với chính phủ Meloni hiện đang tương đối ổn định, ít nhất là theo tiêu chuẩn của Ý. Tháng 11 năm ngoái, các đảng liên minh đã bị liên minh trung tả đánh bại trong các cuộc bầu cử khu vực ở Emilia-Romagna và Umbria – một thất bại cho Meloni.

Khu vực Veneto sẽ chịu sự giám sát đặc biệt, do dân số đông và lịch sử đã từng do Liên đoàn dân túy quản lý lâu dài, một nhân tố chủ chốt trong liên minh cầm quyền.

Tại Puglia, Nghị sĩ châu Âu Antonio Decaro, chủ tịch ủy ban Môi trường và thuộc Đảng Dân chủ có thể ra tranh cử thống đốc.
 
Cộng hòa Séc: nguy cơ xuất hiện trục bài xích Âu châu (Europhobic) mạnh mẽ tại Trung Âu

Tại Séc, cuộc bầu cử quốc hội sẽ diễn ra vào tháng 10 năm 2025.

Các cuộc thăm dò mới nhất cho thấy đảng ANO (thuộc nhóm The Patriots trong Nghị viện Âu châu/ European Parliament EP ), do Andrej Babiš theo chủ nghĩa dân túy lãnh đạo, giành được 34,5% số phiếu bầu, bỏ xa Đảng Dân chủ Công dân (ODS, Civic Democratic Party) – thuộc nhóm ECR trong EP- do Thủ tướng bảo thủ Petr Fiala lãnh đạo, dự kiến ​​sẽ giành được 13,7%, tiếp theo là đảng trung hữu STAN (Tự do Bảo thủ thuộc nhóm EPP của EP) - 11%.
 
Chiến thắng của Babis sẽ củng cố trục cực hữu ở Trung Âu, bao gồm Victor Orban của Hungary và Robert Fico của Slovakia. Cựu thủ tướng tỷ phú Babis được mệnh danh là "Trump của Séc". Chống lại giới tinh hoa và chống người di cư, ông ta cũng phản đối việc hội nhập sâu hơn vào Liên minh Âu châu và tỏ ra hài lòng với Nga. Nhiều người lo sợ các cuộc tấn công vào nền dân chủ ở Séc với sự trở lại nắm quyền của ông này.
 
Croatia: một 'người theo chủ nghĩa dân tộc' sẽ tái đắc cử?

Croatia sẽ bầu vị Tổng thống Cộng hòa của họ trong vòng bầu cử thứ hai vào ngày 12/01. Zoran Milanovic, nguyên thủ quốc gia hiện tại, đang tái tranh cử. Ông tranh cử với tư cách là một ứng cử viên độc lập nhưng được liên minh do Đảng Dân chủ Xã hội (SDP) lãnh đạo ủng hộ. Zoran Milanovic đã khiến mọi người bất ngờ trong cuộc bầu cử quốc hội vào tháng 4 năm ngoái khi ông quyết định ra tranh cử với tư cách là người đứng đầu danh sách SDP tại Zagreb, và không lưu tâm đến quyết định của Tòa án Hiến pháp bác bỏ việc ra ứng cử của ông.
 
Vị Tổng thống này tự gọi mình là một "người theo chủ nghĩa dân tộc". Ông ta phản đối việc chính phủ ủng hộ Ukraine và sự tham gia của binh lính Croatia vào sứ mệnh do NATO lãnh đạo nhằm huấn luyện binh lính Ukraine. Milanovic dẫn đầu với 37,4% trong các cuộc thăm dò, trước Andrej Plenkovic (20,8%), ứng cử viên được đảng của thủ tướng, thuộc Liên minh Dân chủ Croatia (HDZ), ủng hộ - thuộc nhóm Nhân dân Châu Âu (European People´s Party tại EP) -  Plenkovic ủng hộviệc củng cố mối quan hệ của Croatia với các đồng minh phương Tây.
 
Vương quốc Anh: liệu chiến thắng của Đảng Lao động năm ngoái có chuyển thành một ủng hộ lâu dài cho đảng này không?

Vào ngày 1 tháng 5, Vương quốc Anh sẽ tổ chức cuộc bầu cử đầu tiên kể từ cuộc tổng tuyển cử vào tháng 7 năm ngoái, khi Đảng Lao động trở lại nắm quyền và Keir Starmer trở thành Thủ tướng.

Cuộc bầu cử các Hội đồng cấp quận của Anh sẽ đóng vai bài toán thử then chốt đối với Đảng Lao động, để thấy liệu chiến thắng của họ vào năm ngoái có phải là khởi đầu cho sự ủng hộ lâu dài dành cho đảng này hay không.

Theo Sky News, các cuộc thăm dò cho thấy Đảng Lao động và Đảng Bảo thủ hiện đang bám đuổi sát nút ở khoảng giữa 20% - một mức ủng hộ thấp kỷ lục đối với cả hai đảng, trong khi đảng dân túy của Nigel Farage, Reform UK, chỉ kém năm điểm. Reform UK hiện đang không có ghế nào trong các hội đồng địa phương.
 
Thục Quyên lược dịch
 
 
Tiếp kỳ tới:
Từ Đức đến Romania: những cuộc bầu cử định hình Âu châu trong năm 2025  (Phần II)
(Belarus, Russia, Norway, Ireland, Georgia, Moldova, Albania, Kosovo)
 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Nhiều người Việt các tiểu bang khác, khi tới thăm Quận Cam, bước vào Phước Lộc Thọ, sẽ kinh ngạc khi thấy hàng loạt áo dài sản xuất từ Việt Nam được may khéo, kiểu dáng tân kỳ, bán chỉ có 10 USD một áo. Rẻ kinh khủng, nhưng đồng bào mình ở quê nhà sống nhờ như thế. Rồi tới những món hàng nghệ thuật như đồ gốm sứ, vòng tay, tràng hạt, nón lá, đồ chơi trẻ em... đều bán rất rẻ. Chúng ta thắc mắc tại sao lại rẻ như thế. Hẳn nhiên, khi vào Phố Tàu Los Angeles, bạn cũng sẽ có những kinh ngạc tương tự với áo sường sám và các món tương tự từ nhiều thị trấn Hoa Lục. Nếu có chiến tranh thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, tất cả những hàng hóa trong Phố Tàu Los Angeles sẽ tăng giá, và tại Phước Lộc Thọ, hy vọng, sẽ giữ giá y nguyên, nếu các nguyên vật liệu Việt Nam sản xuất không phải mua từ Hoa Lục. Tuy nhiên, sẽ tới lúc, khi đọc các bản báo cáo về bất quân bình thương mại, Tổng Thống Donald Trump trong cơn phẫn nộ thường trực bỗng nhiên thấy rằng cần áp thuế quan trên hàng Việt Nam.
Giữa lúc chính quyền mới của Tổng thống Donald Trump ngày càng mạnh tay thực hiện chính sách trục xuất di dân không giấy tờ, thì trong làn sóng ủng hộ, tỏ rõ sự vui mừng ấy, có rất nhiều người Việt máu đỏ da vàng. Bất kể họ là ai, đến Mỹ thời điểm nào, hình như họ quên mất câu chuyện bắt đầu từ 50 năm trước, về những người Việt tị nạn đầu tiên đã đặt chân lên nước Mỹ, cũng mang trên mình căn cước “di dân bất hợp pháp.”
Từ ngày chính thức nhậm chức, 20 tháng Giêng, 2025, chính quyền của Trump hoạt động rất năng nổ, chai sâm banh bật nút, rượu trào ra, sắc lệnh hành chánh trào ra, kế hoạch mới trào ra, thay đổi trào ra, tin đồn trào ra, vân vân, và những ly sâm banh cụng nhau leng keng rồi nốc cạn. Tuy nhiên, còn quá sớm, quá mới để có thể cảm nhận kết quả tốt hay xấu. Một số đông đang chờ đợi chính quyền Trump làm những điều để Mỹ nhảy vọt về kinh tế. Tiền ra nhín rịn, tiền vào ào ào, Cậu Sam trở nên giàu có. Cậu giàu, cháu có nhờ được không?
Theo khoa học về thần kinh, tình yêu được tạo ra bởi một số hóa chất trong não bộ. Thí dụ, khi chúng ta gặp ai đó đặc biệt với mình, các hormone như dopamine và norepinephrine sẽ kích thích phản ứng dẫn đến sự khen thưởng trong não bộ, khiến chúng ta muốn gặp người đó nhiều lần nữa, cũng giống như khi nếm thử món gì đó thấy ngon miệng, chúng ta thường sẽ thèm được ăn thêm.
Hay hay dở, bạn bè của chúng ta trước đây đều thực sự là người, hỉ nộ ái ố gì cũng đối đãi nhau trong giới hạn tốt xấu của con người. Nhưng bây giờ thì bạn có thể… hơn là người. “Bạn”, nhưng lại phong tỏa thông tin hay kiểm duyệt nhau, như thể chính quyền. “Bạn” nhưng, theo từng thái độ chính trị, có thể trục xuất, cấm vận hay tuyên chiến với nhau, hung hăng và sắt máu, như thể Anh, Nga, Pháp, Mỹ hay Tàu.
Doanh nhân Donald Trump đã khởi xướng trào lưu dân tuý và hai lần thắng cử tổng thống. Ngay khi xuất hiện lần đầu tiên trên chính trường để vận động tranh cử năm 2016, Trump không có tham vọng thu tóm quyền lãnh đạo Đảng Cộng hoà trong ý tưởng thù địch, mặc dù thể hiện nhiều quan điểm chống đối gay gắt. Ngược lại, ngày nay, "chủ thuyết Trump" chế ngự toàn diện mọi sinh hoạt của đất nước. Thực ra, khi nhìn lại hoạt động của Đảng trong thời hiện đại, đây là kết quả của một tiến trình dài nhằm tái định hình chiến lược bảo thủ mà Đảng đã đề ra vào những năm 1960.
“Tôi đã cố gắng rất nhiều để trở thành một di dân tốt của đất nước Hoa Kỳ. Tôi phục vụ trong quân đội. Tôi học cao học. Tôi làm việc cho chính phủ liên bang. Tôi luôn cố gắng làm tốt công việc của mình trong 15 năm qua. Nay, tôi, chúng tôi, đang hoang mang về những chính sách không rõ ràng, không biết từ ai. Thậm chí, sếp lớn nhất của cơ quan chúng tôi phải tổ chức cuộc họp để trấn an nhân viên về những email của OPM gửi ra gần đây kêu gọi chúng tôi nên tự động nghỉ việc để nhận tám tháng lương. Họ không khuyến khích chúng tôi trả lời những email như thế. Trên một diễn đàn của Fed, mọi người từ lo lắng, sợ hãi, cho đến bây giờ thì tất cả đều đồng ý sẽ chiến đấu đến cùng.”
Không ra tranh cử. Không được xác nhận chính thức. Cũng chẳng cầm một xu tiền lương từ chính phủ. Elon Musk, người giàu nhất thế giới, đã tuyên chiến với chính phủ liên bang Hoa Kỳ và, chỉ trong vài ngày, đã bắt đầu ra tay cắt giảm quy mô và ảnh hưởng của bộ máy chính quyền, đồng thời còn nắm được một số bí mật nhạy cảm nhất. Musk sử dụng mạng xã hội quyền lực của mình để định hướng dư luận, và không ngần ngại dọa dẫm rằng sẽ dùng khối tài sản khổng lồ của mình để hậu thuẫn cho đối thủ chính trị của bất kỳ ai dám chống đối.
Tổng Bí thư Tô Lâm hứa “Việt Nam sẽ học hỏi tối đa kinh nghiệm phát triển của Trung Quốc, đặc biệt là sự đổi mới lý luận và thực tiễn của Tư tưởng Tập Cận Bình về chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc trong thời đại mới".
Viet Bao Podcasts
Tạp Chí Truyền Thanh
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.