Theo thông tin của BBC London, sáng ngày 20-3, Nguyễn Huy Thiệp , một trong những nhà văn được đánh giá cao nhất trong lich sử Văn Nghệ Việt Nam sau năm 1975, đã qua đời hôm 20-3-2021 tại Hà Nội sau một thời gian bệnh, hưởng thọ 71 tuổi (1950-2021).
Nguyễn Huy Thiệp được coi như là một trong những tác giả chủ lực của phong trào Văn nghệ Phản kháng nổi lên vào giai đoạn "cởi trói văn nghệ". Ông đươc biết đến nhiều qua tác phẩm "Tướng Về Hưu" do ông phát hành năm 1986, thể hiện "một dòng văn chương mới, phản ảnh con người xã hội thực hơn là những gò bó trong ý thức chính trị"(BBC-London).
Cùng với tác phẩm của Dương Thu Hương-"Những Thiên Đường Mù", Trần Mạnh Hão-"Ly Thân", Bảo Ninh-"Nỗi buồn Chiến tranh", Phạm Thị Hoài-"Thiên sứ", "Tướng về hưu"của Nguyễn Huy Thiệp đã tạo nên dòng văn học phản kháng.
Với một thiên sứ như vậy, cho nên chỉ vài năm sau "Cởi trói" thì dòng văn nghệ phản kháng lại bị trói lại. Những tác phẩm trên của Nguyễn Huy Thiệp, Dương Thu Hương, Trần Mạnh Hảo, Bảo Ninh, Phạm Thị Hoài, đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng độc giả.
Nguyễn Huy Thiệp sanh năm 1950 tại huyện Thanh Trì, Hà Nội ngày nay. Nguyễn Huy Thiệp có một tuổi thơ sống lang thang trên vùng sông nước nông thôn đồng bằng Bắc Bộ. Đến khi được 10 tuổi gia đinh ông lại chuyển về định cư tại làng Khương Hạ, Hà Nội. Năm 20 tuổi-1970- Nguyễn Huy Thiệp tốt nghiệp Khoa Sử tai Phân Khoa Sư Phạm Hà Nội chuyển về dạy vùng Tây Bắc. Sau đó vào khoảng 10 năm, 1980, Nguyễn Huy Thiệp lại chuyển về làm việc tại bộ Giáo Dục Đào Tạo. Cuối cùng ông làm việc cho Công Ty Kỹ Thuật Trắc Địa bản đồ cho đến khi về hưu.. Cuộc sống tinh thần của ông chịu ảnh hưởng từ ông Ngoại của ông, một ngời thâm Nho học và mẹ của ông vốn là một Phật Tử.
Nguyễn Huy Thiệp bắt đầu có truyện ngắn đầu tiên được đăng trên báo Văn Nghệ vào năm 1986. Như vậy ông xuất hiện trên văn đàn Việt Nam khá trễ. Các tác phẩm của ông mang đậm dấu ấn về nông thôn và giới lao động. Những truyện ngắn của Nguyễn Huy Thiệp được xây dựng trên 4 cột trụ chính:
1-Khuynh hướng Lich Sử Văn Học: Kiếm sắc, Vàng lửa, Phẩm tiết, Mưa Nhã Nam, Nguyễn Thị Lộ, Một thoáng Xuân Hương....
2- Thấm đậm màu sắc Huyền thoại-Cổ tich: Những ngọn gió Hua Tát, Con gái Thủy Thần, Giọt máu, Chảy đi sông ơi, Trương Chi...
3- Về nếp sống của xã hội đương thời- Không có vua, Tướng về hưu, Cún, Sang sông, Tội ác và Trừng phạt...
4- Về đồng quê và giới lao động- Thương nhớ đồng quê, Những bài hoc nông thôn, Những người thợ xẽ...
Xin quí vị xem trang viết trên như là một thông tin về sự ra đi của nhà văn Nguyên Huy Thiêp hơn là một bài nhân định về văn nghiêp đồ sộ và sự đóng góp vô cùng to lớn của ông trong phong trao Văn Nghệ Phản Kháng vào thời khoảng 1986 -1989./.
Đào Như
Chicago
March-20-2021