Đại dịch Vũ hán do virus cộng sản Bắc Kinh gây ra chưa dứt thì nhiều tổ chức, nhiều nước đã lập hồ sơ kiện
Xi và đảng cộng sản Trung Quốc về tội dấu xử thật. Trong lúc đó, chánh phủ một số các nước khác cũng bị dân chúng khiếu kiện về tội không bảo vệ hữu hiệu xửc khỏe và đời sống dân chúng.
Một tòa án Pháp hôm 3-7 cho biết sẽ mở cuộc điều tra cựu Thủ tướng Pháp Edouard Philippe về cách xử lý dịch Covid-19 chỉ vài giờ sau khi ông tuyên bố từ chức. Công tố viên cao cấp Francois Molin nói thêm là cả bà Agnès Buzyn, người đã từ chức Bộ trưởng Y tế vào tháng 2 và người kế nhiễm bà là ông Olivier Veran cũng có tên trong danh sách điều tra.
Tòa án đã nhận được 90 đơn kiện từ các cá nhân nhiễm Covid-19, bác sĩ, cảnh sát, người dân và thậm chí là các tù nhân. Tòa đã kiểm tra 53 đơn, cho biết trong số đó, có 9 đơn có thể thụ lý. Đây cũng là cơ sở để tòa tiến hành điều tra về cựu thủ tướng Pháp cùng hai quan chức nói trên.
Tổng cộng có 9 người bị điều tra. Cựu Thủ tướng Philippe, Bộ trưởng Y tế Olivier Veran và cựu Bộ trưởng Y tế Agnes Buzyn cùng các quan chức khác bị cáo buộc tội "không đối phó thảm họa" và có thể phải ngồi tù lên tới hai năm nếu bị xét xử và kết án.
Tiểu bang Missouri của Huê kỳ kiện Xi, cáo buộc nhà cầm quyền cộng sản Bắc Kinh đã dấu nhẹm tầm quan trọng của dịch vũ hán làm thiêt hại khủng khiếp, không thể phục hồi, về sanh mạnh con người và kinh tế, không chỉ riêng bang Missouri, mà còn cho cả thế giới. Hồ sơ kiện do công tố viên Éric Schmitt nạp, nhằm kiện chánh quyền, đảng cộng sản tàu, giới chức lãnh đạo và các cơ quan liên hệ. Hồ sơ buộc tội Trung Quốc đã dấu thông tin về dịch bịnh ngay từ buổi đầu, bắt giam những người báo động dịch bịnh, chối bỏ đặc tính truyền nhiễm nguy hiểm của virus.
Tổng thống Huê kỳ Donald Trump cũng đưa ra những cáo buộc Xi và nhà cầm quyền Trung Quốc tương tợ nhưng Xi bác bỏ.
Đảng cộng sản Bắc Kinh đã làm điều mà tất cả các chế độ độc tài làm. Họ dấu xử thật để giữ «thể diện», tức uy tín để còn giữ đảng cầm quyền. Giữ mạng sống của họ! Thượng Nghị sĩ Cộng hòa Ben Sasse của Nebraska tuyên bố «Khi Mỹ thanh toán xong con virus vũ hán dơ bẩn này, chúng tôi sẽ tính sổ với nhà cầm quyền Bắc Kinh».
Nhưng đặc biệt hơn hết, có lẽ là lần đầu tiên ở Tàu, một cán bộ kiện nhà cầm quyền Hồ bắc đã quả quyết virus vũ hán không truyền nhiễm giữa người với người và dấu xử thật về tầm nguy hại của dịch vũ hán. Liền sau đó, cán bộ Tan Jun bị công an mời tới làm việc. Tan Jun phải cam kết hủy bỏ vụ kiện, giữ im lặng và chấp hành đường lối của đảng.
Một nước có thể kiện Trung Quốc được không?
Tiếp theo phản ứng của nhiều quốc gia chống lại Trung Quốc về vụ gây ra đại dịch Covid-19, hai luật xử đưa ra những trường hợp mà luật pháp có thể đòi hỏi Trung Quốc phải đền thiệt hại và quyền lợi cho các nước nạn nhơn.
Bịnh dịch do coronavirus gây ra ở thhành phố Vũ hán vào cuối năm 2019. Covid-19 được biết lần đầu tiên ngày 17/11/2019 nhưng cho tới ngày 30/12/2020 mới có báo cáo phát hiện con virus gây ra bịnh. Vì cố ý che dấu xử thật dịch bịnh, chánh quyền Bắc Kinh có trách nhiễm về xử lây lan bịnh ra khắp thế giới ngày nay.
Truyền thông, các Tổ chức phi chánh phủ (ONG) và nhiều giới chức y tế công bố một báo cáo chi tiết, ghi rõ về thời gian, đều cho rằng nếu Trung Quốc đã lương thiện thông tin, kịp thời, đúng xử thật, về tình hình bịnh dịch thì các nước ngoài Trung Quốc chắc chắn đã không có người chết.
Riêng một bản nghiên cúu của Đại học Southampton quả quyết nếu Hồ bắc đã có biện pháp cô lập sớm hơn 3 tuần thì việc truyền nhiễm đã được giới hạn 95%.
Tổng thống Donald Trump phản ứng ngay, sẽ cắt khoản tài trợ hằng năm lối 500 triệu đô-la cho Tổ chức Y tế Thế giới vì ông tố cáo ông Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế là quá lệ thuộc Bắc Kinh.
Bắc Kinh trách nhiễm gây ra đại dịch vũ hán là rõ ràng. Nhiều nước xửa soạn kiện Trung Quốc. Việc làm hoàn toàn cần phải làm. Nhưng làm thế nào? Làm thế nào buộc tội nói dối và cố tình trì hoãn? Và thưa kiện
trước Cơ quan thẩm quyền nào?
Theo think tank Henry Jackson Society, thân cận với đảng bảo thủ Anh, thì có nhiều ngả pháp lý để đòi hỏi Trung Quốc phải trả tiền thiệt hại cho các nước nạn nhơn. Nhiều người Anh và Mỹ đã yêu cầu chánh phủ của họ kiện nhà cầm quyền Trung Quốc trước tòa án. Tiểu bang Missouri đã khởi xướng đầu tiên hôm 21/4/2020 vừa qua.
Lập luận để kiện có thể dựa theo bản «Qui định quốc tế về y tế». Các quốc gia có quyền ngăn ngừa xử lây lan bịnh truyền nhiễm nhằm bảo vệ xửc khỏe cho dân chúng.
Theo điều 6 và 7 của bản Qui định, quốc gia thành viên phải thông báo nhanh chóng, chính xác và trung thật
bịnh truyền nhiễm xảy ra. Nhưng Vũ hán và đảng cộng sản đã ngăn chận 2 điều khoản này, không công bố những dữ liệu cho biết bịnh có thể truyền nhiễm giữa người và người, mà phải mất 3 tuần mới làm việc này. Nhưng bản Qui định lại không nói về những hình phạt đối với quốc gia không thi hành 2 điều 6 và 7.
Trong các Cơ quan thẩm quyền xét xử, có Toà án Quốc tế Công lý thuộc LHQ có thể can thiệp. Nhưng Tòa án chỉ xét xử quốc gia nào tự nguyện chấp nhận luật quốc tế này. Mà Trung Quốc liệu có chịu nhìn nhận thẩm quyền của Tòa án Công lý hay không? Vậy việc đưa Trung Quốc ra Tòa cũng sẽ không đi đến đâu mà thôi.
Còn Tòa án hình xử quốc tế xét xử tội chống nhơn loại có thể xét xử tội Trung Quốc gây ra hàng trăm ngàn người chết và cả tỷ người bị bịnh đau đớn hay không? Hiện nay, luật hình xử quốc tế đang cúu xét 2 khiếu nại liên quan tới quốc gia thành viên LHQ trong đại dịch Covid-19: nhằm vào những giới chức quyết định Trung Quốc và Tổng thống Ba-tây Jair Bolsonaro.
Hai tố cáo này dựa trên điều 7 của Công ước Rome định nghĩa tội chống nhơn loại «tấn công tổng thể hay có hệ thống nhằm vào dân chúng dân sự hoặc những «hành động vô nhơn đạo «cố ý gây ra đau đớn cùng cực». Nhưng khi Tòa xét xử, việc chứng minh nhà cầm quyền Trung Quốc cố ý giết hàng loạt sanh mạng trong vụ dịch bịnh vũ hán không phải là điều đơn giản.
Trong mọi trường hợp, Trung Quốc sẽ không thật thà mà qui phục theo pháp lý quốc tế. Trái lại, họ sẽ tìm mọi cách để né tránh trách nhiệm về những hành động giết người của họ. Có lẽ vì vậy mà Trung Quốc được bầu làm Chủ tịch Hội đồng Bảo an LHQ từ hồi tháng 3 năm nay.
Điều rõ ràng nhứt là Huê kỳ yêu cầu ghi nguồn gốc coronavirus là của Trung Quốc trong các văn kiện chánh thức, ngay lập tức bị Đại diện Trung Quốc bác bỏ, mặc dầu đó là sự thật hiển nhiên!
Sự từ chối trách nhiệm của Trung Quốc trước quốc tế một cách tự nhiên, không bị một phản ứng nào gây khó khăn, cho thấy luật lệ của LHQ có đang trên đà suy thoái theo ảnh hưởng kẻ mạnh hay không? Ngoài ra còn sự liên kết giữa Trung Quốc và Nga sô, 2 quốc gia trong Hội đồng Bảo an, thì thẩm quyền của LHQ giờ đây chỉ còn đưa ra những tuyên bố mà thôi, hoàn toàn bất lực về chế tài.
Làm thế nào có thể xử lý Trung Quốc từ nhiều năm nay vẫn từ khước gia nhập hay để bị chi phối bởi luật quốc tế?
Chỉ còn dựa vào thế ngoại giao, mối giao thương, thuế quan nhưng thế giới phải giữ thế đoàn kết và cô lập nước du côn Bắc Kinh. Nhưng liệu các nhà tài phiệt có đủ can đảm nghĩ tới quyền lợi đất nước hay không?
Nguyễn thị Cỏ May
Gửi ý kiến của bạn
