Từ phương Nam xa xôi dòng âm thanh thánh thót vang lên, bọn nữ nhạc dừng tay lắng nghe, đám ma nữ ngẩn ngơ thôi nô đùa:
- Trời! thế gian này có âm thanh vi diệu này sao?
Chú bé như bất động ôm hạc cầm, duy chỉ mười ngón tay lả lướt múa trên thân đàn, những ngón tay thon bằng da thịt khảy vào dây tơ, khi thì vỗ nhẹ, khi thì vuốt … Dòng âm thanh bung ra bay lên từ những sợi tơ vô tri. Hạc cầm vốn vô tri mà nảy sinh dòng âm thanh khuấy động lòng người. Tiếng trong trẻo, thánh thót… như vọng từ vườn Địa Đàng. Trần gian sao có được âm thanh này? tiếng réo rắt xoáy vào hồn người, thổi tung tất cả những ký ức bay lên, xô dạt tất cả những suy nghĩ vẩn vơ, cuốn phăng phăng những ước mơ suy tính của người nghe. Âm thanh vi diệu từ những ngón tay xương thịt, hồn thiên thần trong thân xác tứ đaị của con người. Không có hai bàn tay kia thì hạc cầm cũng chỉ là vật vô tri, cùng lắm chỉ để chưng làm kiểng cho những nhà giàu mà thôi! Cậu bé vẫn phải nhọc nhằn mưu sinh để nuôi dưỡng tiếng hạc cầm. Lẽ ra hạc cầm và chú bé phải ở trong lâu đài hay cung điện, chí ít cũng là một biệt thự nào đó và chú bé chỉ có mỗi việc trau chuốt cung đàn, thẩm âm giai điệu mà thôi! Nhưng vì bạc phước, chú bé ngày ngày vẫn phải mưu sinh để mà luyện hạc cầm. Công phu ngày càng cao nhưng người nghe chẳng có mấy. Hạc cầm không phải vật cho đaị chúng,
Năm xưa khi Thuý Kiều gảy đàn, Hồ Tôn Hiến cũng phải “ nhăn mày rơi châu”, dù y vốn là quan mặt sắt. Kiều gảy cho người tình Thúc Sinh, Kim Trọng và cho khách làng chơi nghe… Ấy vậy mà chưa một lần gảy cho người tri kỷ nghe. Những lần Từ Hải đến lầu xanh, nàng Kiều ra tiếp thì cũng đánh đàn như tiếp mọi người khách khác, đây tuyệt nhiên không phải là cách đánh đàn dành cho người tri kỷ hay bậc tri âm, đây chỉ đơn thuần là công việc tiếp khách mà thôi, bởi vậy mới nói Từ Hải chưa được “nghe”. Từ Hải vớt nàng từ lầu xanh lên hàng áp traị phu nhân:
Hai bên mười vị tướng quân
Đặt gươm cởi giáp trước sân khấu đầu
Cung nga thể nữ nối sau
Rằng vâng lệnh chỉ rước chầu vu quy
Sẵn sàng phượng liễn loan nghi
Hoa quan chấp chới hà y rỡ ràng
(Kiều- Nguyễn Du)
Từ hải là tri kỷ, là phu quân, là ân nhân… ấy vậy mà chưa một lần được nghe Kiều gảy đàn. Không biết chú bé có hiểu tại sao không?
Bá Nha là đaị quan của triều đình, cũng có ngón nghề tuyệt kỹ. Người kinh kỳ chắc cũng chẳng mấy ai được nghe tiếng đàn của ngài. Một lần trên đường đi sứ, ngồi gảy đàn. Chung Tử Kỳ, vốn là tiều phu nghe đặng tiếng đàn và hiểu tâm sự người gảy. Vì vậy mà kết làm bạn tri kỷ. Vương tôn, công khanh, ca kỹ của kinh kỳ không ai bằng gã tiều phu này!
Nga nga hồ chí taị cao sơn
Dương dương hồ chí tạo lưu thuỷ
Nguỵ nguỵ hồ nhược thái sơn
Đãng đãng hồ nhược lưu thuỷ
Thế thì cũng không bỏ công đàn cho người nghe! một ngày kia Chung Tử Kỳ chết, trước khi chết dặn người thân chôn bên bờ sông Hán Dương (đặng nghe tiếng đàn của người tri kỷ). Bá Nha đập vỡ cây đàn!
Nghề chơi cũng lắm công phu, không phải tự nhiên mà thành. Tiếng đàn không chỉ là dòng âm thanh, nó tiếng lòng lưu xuất, nó là tâm hồn bay lên, nó là phận người được gói ghém… Công phu ngày đêm nắn nót, cũng phải “nhỏ máu năm đầu ngón tay” mới có thể có được dòng âm thanh vi diệu này!
Hạc Cầm từ Babylon xa xưa, từ Athen, Rome… huy hoàng, rực rỡ. Nơi ấy người nghệ sĩ chỉ có mỗi việc trau chuốt ngón nghề ngày một điêu luyện, mười ngón tay múa trên thân hạc cầm. Không biết gã tưởng tượng hay là thật mà trong ký ức lưu xuất một khung cảnh vô cùng kỳ quái. Trong một cung điện lộng lẫy, những nhạc công hoàn toàn khoả thân ôm hạc cầm. Người đàn, người nghe như bất động, tất cả như hoá đá, chỉ có dòng âm thanh trầm bổng, thánh thót…như suối đổ, triều dâng; như hạc múa, chim ca; như địa đàng gió động…
Hạc cầm lưu lạc về phương Nam của vùng Viễn Đông. Hạc cầm nhốt thân trong căn phòng tù túng…nhưng âm thanh hạc cầm không thể giam được, vẫn ngày đêm bay lên vượt trên những âm đời.. Hạc cầm về phương Nam laị càng hiếm có người nghe hiểu đặng. Hạc cầm không phải thứ cho tất cả mọi người.
Tiếng đâu thánh thót cung đàn
Vô Tình Khách những lỡ làng tử- sanh
Rằng người phát tiết tinh anh
Tiếc mình muôn dặm ngoại thành Hạc Hoa
Thơ - TLTP
Ngoại thành Hạc hoa hay ngoại đạo? hay ngoài danh phận? ngoài bước đường chung? Dù thế nào đi nữa cũng đã biết thành Hạc Hoa, đã lắng nghe cung đàn… thì cũng kể như có dự phần!
Đàn, thà đập vỡ chứ không để kẻ thô lậu nghe. Đàn, thà không khảy, chứ không để kẻ tri kỷ phải đau lòng! Trời đất này dẫu có mênh mông, nhân gian này dẫu có vô vàn thiên hạ…nhưng vẫn còn có một nơi đến, một chỗ về!
Tiếng hạc cầm vẫn thánh thót ngày đêm.
Tiểu Lục Thần Phong
Ất Lăng Thành, mùa hạ cũ
Send comment
