Năm ấy, sau khi pháo giao thừa tắt lịm, không gian trở laị tịch mịch vô cùng, lúc ấy trong nhà bảo sanh có một người mẹ đau bụng chuyển dạ. Lát sau gã oe oe cất tiếng khóc chào đời, thế là gã đến thế giới này! mở đầu cho những cuộc đến đi của đời mình, mà cũng là tiếp nối những cuộc đến đi bất tận của dòng sanh - tử.
Ngày chào đời, ngày đầu năm mới của đất trời, bảo rằng đầu thì hay là đầu nhưng đầu cũng có thể là cuối. Cái vòng quay miên viễn bất tận ấy làm sao biết điểm nào điểm đầu, điểm nào là điểm cuối? Năm ấy quốc gia chìm trong khói lửa chiến tranh, cuộc chiến tàn khốc nó huỷ hoaị cả một quốc gia: nhà cháy, người chết, ruộng đồng hoang hoá, núi rừng loang lở… bom đạn khói lửa ngập trời. Cuộc chiến rồi cũng qua đi nhưng cuộc chiến trong lòng người thì vẫn tiếp diễn: sự chia cắt, hận thù, ân oán… Cuộc chiến qua đi nhưng niềm tin đã mất, tình thương không còn, lòng nhân cũng cạn. Ý thức hệ tàn phá tất cả những giá trị nhân bản nhất, tàn phá lương tri của cả một dân tộc!
Cuộc chiến qua đi nhưng ai dám bảo rằng tương lai sẽ không có cuộc chiến khác đến? lẽ vô thường, lý sinh-trụ-dị-diệt mà! Đâu dính mắc đến ý muốn chủ quan của con người. Thói thường người ta hay né tránh, kiêng kỵ nói đến bệnh tật, máu lửa, chết chóc… nhất là những ngày tết, ngày xuân thì càng khắt khe kiêng kỵ! Dù ta có nói đến hay không nói thì sự vận hành của qui luật tự nhiên nó vẫn đến- đi không ngăn ngaị gì! cuộc chiến qua đi, liệu con người ta có học hỏi được gì để tránh hay chí ít giảm bớt những cái haị cho tương lai?
Ngày gã đến thế gian này cũng là lúc cuộc chiến đã gần đến hồi chung cuộc cho nên những mất mát đau thương, những cảnh địa ngục trần gian… chẳng qua là những cái biết có được qua sách vở, qua trang sử… Tuy nhiên gã có cái rung cảm nhạy bén, cho nên dù không có kinh qua chiến tranh nhưng gã cảm nhận hết sức rõ ràng và sâu sắc những đớn đau như người trong cuộc vậy!
Ngày tháng tiếp theo tuy gọi là hoà bình nhưng thật ra chẳng hoà mà laị rất bất bình. Đời sống ngột ngạt và hết sức bất an, thế là những cuộc ra đi mới laị bắt đầu. Hàng vạn người ra đi, lao vào cái chết để tìm sự sống. Những con tàu mong manh như lá tre, lá trúc lèn chặt những con người khốn khổ… Bão bùng, giông tố, đói khát, hải tặc… Một nỗi hãi hùng đến cực độ! Không biết bao nhiêu người đã vĩnh viễn nằm laị dưới lòng biển sâu, trong bụng cá, trên hoang đảo, máu và nước mắt mặn cả đaị dương! Không bút mực nào diễn tả nổi nỗi kinh hoàng khổ đau này! chết vẫn chết nhưng người ra đi vẫn cứ đi, bởi vì đâu nên nỗi này?
Người ta vẫn thường bảo: “Trong phúc có họa, trong hoạ có phúc”. Những cuộc ra đi đầy huyết lệ năm nào giờ đã trổ quả lành. Cuộc sống ở miền đất mới thật tự do, bình an, trù phú, ấm no… Có không ít người thành công vượt bậc. Thế hệ con em sinh ra và lớn lên hưởng bao nhiêu phước lành. Cái xứ sở giàu có, hào phóng, bao dung, nhân bản và khai phóng… tiếp nhận những con người bị ruồng bỏ bởi chính quê hương xứ sở của họ! bất hạnh qua đi, máu lệ người đi trước đã tưới tẩm hạt giống lành nảy nở hoa quả ngọt. Xứ sở này chưa phải là thiên đường. Nó cũng không tự xưng thiên đường như “Những thiên đường mù” (Chữ của nhà văn Dương Thu Hương) vẫn hay vênh váo! Cái xứ sở này tuy chưa hoàn hảo nhưng nó có thể là một trong những nơi đáng sống của thế gian này, bằng chứng là hàng triệu triệu người trên khắp thế gian vẫn ngày đêm tìm trăm phương ngàn cách để được đến sống ở cái xứ này. Kể cả những kẻ luôn mồm chưởi bới, miệt thị, kích động thù hằn… cũng tìm cách cho vợ con, quyến thuộc đến đây để sinh sống! Sau mấy mươi năm phá hủy một thiên đường ( dẫu chưa hoàn hảo) để xây dựng một thiên đường hoang tưởng, rốt cuộc laị tìm đường đến một xứ sở có nhiều yếu tố của một thiên đường để sinh sống! quả là một vở bi hài kịch của dân ta và của chính bản thân họ (có thể họ hoàn toàn vô minh không ý thức được, hoặc cũng có thể biết nhưng cố tình từ chối không dám thừa nhận).
Mùa xuân đang về với cố quận. Mình gọi xuân dân tộc, người nhà Phật gọi xuân Di Lặc… dù tên nào đi nữa cũng đều in sâu trong tâm thức của người Việt! Mười thế kỷ trước Mãn Giác thiền sư bảo:
“Xuân khứ bách hoa lạc
Xuân đáo bách hoa khai”
Cái hay, cái đẹp, cái nghĩa lý… đã được ngợi ca, xưng tán nhiều rồi; đôi khi nhắc laị thêm thừa hay sáo rỗng nhưng bài thơ -kệ này hay quá, không thể không nhắc! Ví như con người ta cũng vậy, ngày nào cũng ăn ba bữa, tắm gội…nó nhàm thế, nhưng không thể không ăn, không thể không tắm gội!
Muà xuân đến, muà xuân đi của thiền sư là như thế! thế còn xuân của những gã du tử thì thế nào? những gã du tử lãng đãng, mang mang đến đi trên con đường tình, ngơ ngẩn trên con đường đời, tấp tểnh con đường đạo… chẳng có gì và cũng chẳng quan tâm gì đến đường công danh, lận đận đường mưu sinh, và còn bất tận trên con đường sanh - tử!
“ Xuân đất trời bây giờ mới đến
Trong lòng tôi xuân đến đã lâu rồi”
(thơ TLTP)
Thế đấy! mùa đến mùa đi, cảnh xuân, tình xuân… chỉ là cái cớ, cái ngoại cảnh bên ngoài. Mùa xuân Yên Tử, bảy trăm năm rồi mà vẫn lung linh, vẫn thong dong giữa đất trời. Sông cạn núi mòn, chùa đổ, bia vỡ…nhưng hình bóng Yên Tử vẫn mãi mãi trong tâm hồn dân Việt. Cái không khí âm hưởng của Yên Tử vẫn phảng phất xuân và sống laị mỗi muà xuân. Nhắc đến xuân thì không thể không nói đến mùng năm. Lịch sử dân tộc mấy ngàn năm chưa bao giờ hoan hỷ và tự hào như thế! chưa bao giờ Phương Bắc nể sợ ta đến vậy! Xuân Kỷ Dậu, người anh hùng áo vải cờ đào đã đánh bất ngờ, đánh thần tốc… làm cho giặc chạy trối chết, mở ra một thời kỳ độc lập dài lâu! Muà xuân lịch sử, mùa xuân của aó vải cờ đào
“ Mà may áo vải cờ đào
Giúp dân dựng nước xiết bao công trình”
(Ai Tư Vãn- Lê Ngọc Hân)
Mùa xuân đến rồi đi, sự việc cũng đến rồi đi và ta đã đến rồi cũng sẽ đi, đi mau thôi! Đi bất chợt không ai ngờ. Trên đời này không có gì chắc chắn cả, chỉ có cái chết là chắc chắn nhất! có thể trăm năm, bảy mươi năm, có thể hôm nay, ngày mai… rất vô thường, đã từng đi, đã từng đến, đến đi vô số lần rồi và sẽ còn vô số lần nữa! Mùa xuân gắn liền với việc lên chùa lễ phật, cầu quốc thái dân an, phong điều vũ thuận, cầu gia đạo bình an, cầu tài, cầu lợi…Cầu gì thì cầu, phải thực hành thì mới được, cầu suông thì không hiệu quả! Chẳng có Phật-Bồ Tát hay thánh thần nào có thể làm cho ta an, nước ta an, gia đình ta thạnh vượng. Phải tự thân hành, phải dấn thân làm thì mới được!
Muà xuân đên rồi đi, mùa xuân laị về, laị một mùa xuân nữa về rồi đó bạn thân ơi!
Tiểu Lục Thần Phong
Ất Lăng thành, 12/2018