Agatha Christie là một nữ tiểu thuyết gia về thể loại trinh thám bí mật. Bà là một trong những tác giả có truyện bán chạy nhứt thế giới với những truyện như: Murder on the Orient Express và The Mystery of the Blue Train.
Sinh ngày 15 tháng Chín, 1890 tại Torquay, Anh quốc, bà cho ấn hành cuốn tiểu thuyết đầu tiên là The Mysterious Affair at Styles năm 1920 và sau đó dần dà trở thành một rrong những văn sĩ nổi tiếng trong lịch sử tiểu thuyết. Bà bán được hằng tỷ cuốn truyện và bà cũng là một nhà viết kịch và truyện lãng mạn. Bà mất ngày 12, tháng Giêng, 1976.
Bà có tên thật là Agatha Mary Clarissa Miller tại miền tây nam Anh quốc. Bà là đứa út trong ba người con và được mẹ dạy tại nhà và khuyến khích bà viết văn. Khi còn bé, bà hay sống chơi đùa trong tưởng tượng và nghỉ ra nhiều nhân vật. Khi lên mưừi sáu, bà qua sống ở Paris một thời gian để học thanh nhạc và piano. Năm 1914, bà kết hôn với Đại tá Archibald Christie, một phi công Hoàng gia Anh và phục vụ như một y tá trong Thế Chiến I. BÀ cho ấn hành quyển truyện đầu tiên: The Mysterious Affar at Styles năm 1920. Câu chuyện đặt trọng tâm và vụ giết một nữ thưà kế giàu có và giới thiệu đến đđc giả một trong những nhân vật nổi tiếng nhất trong truyện của bà là thám tử người Bỉ tên Hercule Poirot.
Năm 1926, bà cho ra quyển The Murder of Roger Ackroyd, sau này trở thành một ‘truyện hay của mọi thời’ và một trong những truyện ưa thích nhứt của bà. Tuy nhiên, cùng năm đó, bà phải đối phó với những xáo trộn lớn trong đời mình khi mẹ bà mất và biết là ông chồng ngoại tình. Bị chấn động vì biến cố này, bà bỏ đi mất và sau đó vài ngày cảnh sát mới tìm ra bà được tại một khách sạn Harrogate, nơi mà bà ghi danh dưới tên của nhân tình của chồng.
Sau đó ông bà ly dị năm 1928. Năm 1930, bà kết hôn với giáo sư khảo cổ học Max Mallowan, và cùng chồng làm nhiều chuyến thám hiểm và sau đó bà ghi lại trong tập hồi ký Come, Tell Me How You Live năm ’46. Trong nhng năm này, bà viết cuốn Murder at the Vicarage, sau này trở thành ‘một quyển tryện hay mọi thời’ khác và giới thiệu vợi đọc giả nhân vật nữ là Miss Jane Maple, một bà ở làng quê có đầu óc tò mò suy luận.
Các nhân vật trong truyện
Poitrot và Marple là hai thám tử nổi danh trong truyện dài và tryện ngắn của bà. Một số tryện đã đưực quay thành phim và được thủ diễn bới nhiều tài tử nổi danh.
Bà vi38t cho đến lúc lớn tuổi với hơn 70 truyện dài trinh thám cũng như tryện ngắn. Dù bà cũng viết truyện lãng mạn dưới bút danh là Mary Westmacott, nhưng thành công của bà trong loại tryến trinh thán đã mang đến cho bà danh hiệu là: “Nữ Hoàng của Tộ phạm” và “Nữ Hoàng của Bí Ẩn.” Bà là một trong những tác giả có sách bán chạy nhất trong lịch sử với số tổng công bán ra được là 2 tỷ cuốn trên toàn thế giới.
Bà còn là nhà viết kịch nổi danh với những vỡ như The Hollow n1m ’51 và Verdict, năm ’58. Vỡ kịch có tên là The Mousetrap khai diễn năm ‘52 tại hí viện Abassador và đã diễn hơn 8.800 lần trong 21 năm - giữ kỷ lục vở kịch được diễn liên tục và lâu dài nhất tại hí viện London. Thêm vào đó, vài các tác phảm đã trở thành các phim được khán giả hâm mộ, trong đó có phim Murder on the Oriental Express, năm ‘74 và Death on the Nile, năm ’78. Bà được phong tước năm ‘71 và xuất hiện trước công chúng lần cuối năm ’74, vào đêm khai trương vỡ kịch sọn theo cuốn Murder on the Oriental Express. Bà mất ngày 12, tháng Giêng, năm , ‘76.
Đây là vài điều ta cần để ý khi ta đọc truyện của Agatha Christie.
Bà viết từ thập niên ’20 cho đến thập niên ‘70. Hầu hết truyện của bà dựa vào khung cảnh giới trưởng giả Anh và thường được gọi là những ‘truyện bí ẩn dễ chịu’ của Anh.
Dù truyện có số nhân vật đa dạng, văn của bà rất giản dị, thẳng thắn tập chú và tình tiết và lời đối thoại. Những đặc điểm đó không nhất thiết có trình tự chính xác vì chúng không tập trung vào cảnh sát viên hay một thám tử nhà nghề. Thay vì vậy, mấu chốt được kết tạo từ lời đối thoại và biến chuyển bất ngờ của tình tiết.
Truyện của bà có hai thể loại chính và các thể loại phụ. Tấc cả đều được tiếp diễn với những trường hợp được theo dỏi đặc biệt của cá nhân hay của nhóm thám tử. Tất cả những truyện này ta không nhất thiết phải đọc theo thứ tự dù nếu ta đọc từ quyển ra đời lần thứ nhất sẽ giúp cho ta biết ai là nhân vật chính. Sau đây là vài nét về những nhân vật đọc giả thường gặp trong truyện của bà:
Thám tử Hercule Poirot
Thám tử Poirot nổi tiếng với bộ ria độc đáo và khả năng dùng “tế bào chất xám nhỏ” để giải đáp những trường hợp ‘nhức đầu’ nhứt ngay tại phạm trường. Là một thám tử tư người Bỉ, Poirot từng là một cảnh sát viên, thường đựơc tháp tùng bởi Đại uý Authur Hastings giống như trường hợp Watson thường theo thám tử lừng danh Sherlock Holmes. Poirot thường hay gom lại tất cả những nghi can và chậm rải gỉa thích ông ta sẽ tìm ra đầu mối như thế nào. Nhiều ca nhức đầu của Poirot có dính dáng tới những địa phương xa lạ và với dân nhà giàu. Chính bản thân của poirot cũng là dân nah giàu và coi như là mình đang về hưu. Có trên ba mươi truyện dài và hơn năm mươi truyện ngắn có Poirot trong đó.
Cô Marple
Jane Marple là một thám tử tài tử và cũng là một bà cụ nhỏ thó của làng St. Mary Mead. Bà Marple không hề có chồng, có một vài bà con và không bao giờ phải làm việc để sinh sống. BÀ thông minh một cách ít ai ngờ nhưng lại cải dạng thành một bà cụ ngơ ngơ, lẩn thẩn, không biết gì. Phần lớn những truyện có vai Marple cho ta cái nhìn về đời sống trong làng mạc với những nhân vật điển hình. Trong phần đầu của câu truyện nhân vật này it làm cho ta chú ý nhưng khi Marple xuất hiện thì phải có chuyện gì khác thường xãy ra. Thời gian khởi đầu, nhân vật Marple xuất hiện trong các tryện ngắn nhưng dần dà trở nên nhân vật chánh trong mười hai truyện.
Tommy và Tuppence
Bộ truyện này thì ta nên đọc theo thứ tự vì cuốn đầu từ khi hai thanh niên nam nữ hồn nhiên này gặp nhau và diễn biến qua nhiều năm sau khi họ lấy nhau cho đến lúc cuối. Hai nhân vật này khởi đầu từ sau Thế chiến I cách rất hào hứng nhưng nhưng không có gì thích thú để làm rồi bổng nhiên đi vào lảnh vực phiêu lưu và tìm đầu mối của những tội ác. Họ xuật hiện trong bốn quyển truyện dài và một truyện ngắn.
Ngòai ra còn có nhân vật là Hiệu trưởng Battle và thán tử Japp luôn phá Poirot, có hơi kiêu căng nhưng lại phải nhờ đến Poirot giúp họ để giải đáp các ẩn số tội phạm. Nữ thám tử ‘bất đắc dĩ ‘ chuyên viết chuyện bí mật mà nhân vật chánh là một thám tử người ngoại quốc.
Vài truyện hay nhứt của Agatha Christe:
The Muder of Roger Ackroyd: Đây là cuốn thứ ba có nhân vật Poirot trong đó. Đây là một truyện ‘bậc thầy‘ về thể lọai văn kể truyện và tình tiết biến hoá chuyển không lường được. Hội của Văn sĩ về Tộ phạm Anh quốc bầu cuốn này là truyện hay nhất từ trứơc tới giờ.
Murder on the Oriental Express: Ngòai những tình tiết mang tính cổ điển, truyện này mang tính chất của những phương trời xa lạ, kỳ thú, xãy ra trên một chuyến xa lửa sang trọng vào hạng nhất. Truyện kể khi Poirot trên đường đi về Anh thì gặp một hành khách tin rằng tính mạng của mình bị đe dọa và mướn Poirot bảo vệ mình nhưng Poirot từ chối. Đúng như vậy, người đó sau cùng bị giết và Poirot phải moi óc tìm tòi ra xem hành khách nào trong toa hạng nhất này là thủ phạm.
Death on the Nile: Tryện này của bà đã đưực quay thành phim được ái mộ năm ‘70, xãy ra nợi chiếc du thuyền qua AI Cập nợi mà một bgưừi nữ thừa kế quá giàu có, quá xinh đẹp, qúa hòan hảo thấy mình bị là mục tiêu của các hành khách đầy toan tính khác.
Thành Lacey (ST - Nguồn: biograpy.com)
Gửi ý kiến của bạn
