Hoàng Hưng Ra Mắt Tập Thơ
Song Ngữ ‘Ác Mộng/Nightmares’
FOUNTAIN VALLEY, Calif.(VB/Phan Tấn Hải) -- Buổi ra mắt thi tập song ngữ Ác Mộng/Nightmares hôm Chủ Nhật 16/9/2018 đã diễn ra rất mực văn nghệ, thơ mộng.
Hàng ngồi, từ trái sang: Lê Xuân Khoa, Nhật Tiến, Hoàng Hưng và phu nhân. Hàng đứng, từ trái: Trịnh Y Thư, Nguyễn Thị Khánh Minh, Đặng Thơ Thơ, ca sĩ Thu Vàng.
Tập thơ này gồm nhiều bài thơ đã cũ của Hoàng Hưng của một thời bị cấm xuất bản tại Việt Nam, và bây giờ được chuyển ngữ sang Anh văn bởi hai nhà thơ Trịnh Y Thư (ở Hoa Kỳ) và Nguyễn Đức Tùng (ở Canada).
Buổi ra mắt tập thơ do Trịnh Y Thư, Giám đốc nhà xuất bản Văn Học Press, thực hiện tại quán Café & Té ở thị trấn Fountain Valley, một nơi cách Little Saigon mươi phút lái xe.
Từ trái: Lê Xuân Khoa, Nhật Tiến, Hoàng Hưng, Trịnh Y Thư
Trong buổi ra mắt thơ này không chỉ là chữ, nhưng cũng là dịp để nhà thơ Hoàng Hưng trình bày nguồn thơ của ông, và để tỏ lòng biết ơn người mang những mạch nguồn thi ca cho ông, thi sĩ đã đọc bài thơ nhan đề “Mùi mưa hay bài thơ của M.”
Xin nói rằng, thơ tù Hoàng Hưng nhưng cũng là thơ tình Hoàng Hưng...
Hình như đã có ai cảm động nghe thơ... không chỉ là nơi ra mặt thị tập trong năm 2018, mà là từ nhiều thập niên trước, tại một gác xép Hà Nội.
Hai nhà thơ đang đứng, từ trái: Nguyễn Thị Khánh Minh, Hoàng Hưng, và ngồi bìa phải là cội nguồn thi ca của nhà thơ họ Hoàng.
Tham dự buổi ra mắt tập thơ dĩ nhiên là có tác giả Hoàng Hưng, dịch giả Trịnh Y Thư, trong khi dịch giả Nguyễn Đức Tùng còn bận ở Canada không sang được.
Buổi ra mắt thơ Hoàng Hưng cũng có mặt những người rất hiếm gặp vì tuổi cao, như GS Lê Xuân Khoa, nhà văn Nhật Tiến, nhà báo Tống Văn Công và phu nhân.
Từ phải: Khế Iêm, Trầm Phục Khắc, Hoàng Hưng, Tô Đăng Khoa
Trịnh Y Thư trong cương vị Giám đốc Văn Học Press đã nói lời mở đầu buổi ra mắt thơ: rằng hồi 3 năm trước, anh không biết Hoàng Hưng là ai, và cơ duyên anh dịch và xuất bản thi tập Ác Mộng/Nightmares phải gọi là duyên văn nghệ rất lớn.
Nhà thơ Hoàng Hưng nói rằng tập thơ này của anh từ lần cuối xin xuất bản là năm 1997, và cả ba lần xin xuất bản đều bị nhà nước từ chối in. Lúc đó, anh mới đưa thi tập lên Talawas, và gần đây là được Trịnh Y Thư và Nguyễn Đức Tùng chuyển ngữ snag Anh văn.
Trong buổi ra mắt thi tập có mặt nhiều văn nghệ sĩ, trong đó có: Nguyễn Thị Khánh Minh, Đặng Thơ Thơ, Họa sĩ Ngọc, ca sĩ Thu Vàng, nhà bình luận Tô Đăng Khoa, kỹ sư Phạm Phan Long, Khế Iêm, Trầm Phục Khắc, Cao Lập, GS Đinh Xuân Quân, Nguyễn Hoàng Nam, Phan Tấn Hải...
Theo tiểu sử phổ biến trên nhiều trang mạng, nhà thơ Hoàng Hưng tên thật là Hoàng Thuỵ Hưng, sinh năm 1942 tại thị xã Hưng Yên. Ông tốt nghiệp khoa Văn Trường Đại học Sư phạm Hà Nội năm 1965. Từ năm 1973 đến năm 1982 ông là phóng viên, biên tập viên báo Người Giáo viên Nhân dân thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Từ trái: Phạm Phan Long, Lê Xuân Khoa, Hoàng Hưng, Nhật Tiến
Ngày 18-8-1982, Hoàng Hưng bị bắt giam và tập trung cải tạo vì tội “lưu truyền văn hoá phẩm phản động” do bị phát hiện mang theo trong người tập thơ của nhà thơ Hoàng Cầm. Ông được trả tự do ngày 29-10-1985. Sau khi ra tù, ông miệt mài làm việc và cho ra mắt hàng trăm tác phẩm sáng tác cũng như dịch thuật. Từ năm 1987 ông tiếp tục làm ở nhiều báo khác nhau, cuối cùng là báo Lao động trong 13 năm từ 1990 đến khi nghỉ hưu vào năm 2003. Sau khi nghỉ hưu ông thường được mời nói chuyện thơ ở nhiều nước như Pháp, Đức, Hoa Kỳ.
Điểm đặc biệt: Hoàng Hưng từng dịch rất nhiều thơ ra tiếng Việt, trong đó có các thi sĩ như Federico Garcia Lorca, Guillaume Apollinaire, Andre Velter, Boris Pasternak và nhiều thi sĩ quốc tế khác.
Thi sĩ Hoàng Hưng trong buổi ra mắt thi tập đã đọc bài thơ sau đây, nhan đề “Mùi mưa hay bài thơ của M.”
Bắt đầu bài thơ như sau:
.
Mùi mưa hay bài thơ của M.
.
Tất cả nước mắt loài người bao vây nhà ta
Nằm bên anh em kể câu chuyện buồn
Chôn sâu trong lòng giờ mới nói ra
Gợi ý của trận mưa chưa từng thấy
.
Đã một nghìn đêm mưa trắng đêm
Điên cuồng nhớ mùi anh như con bò cái nhớ mùi phân rác
Anh đánh mất mùi anh trên những sàn đá lạ
Chỉ còn mưa mùi nước mắt đêm
.
Em còn yêu anh không yêu đến đâu giận ghét đến đâu
Mười lăm năm lòng mình chưa hiểu hết
.
Mưa mưa ngập tầng trệt
Đưa nhau lên gác xép nằm nghe mưa sập mái tôn
.
Ước nằm nghe mưa rồi chết.
..
Đêm 25/6/1992
.
(Hết bài thơ)
.
Từ trái: Anh chị Tống Văn Công, Phạm Phan Long (áo sọc), Cao Lập (áo ca-rô), Lê Xuân Khoa
Một điểm cũng độc đáo: thơ Hoàng Hưng đã bước ra ngoài biên giới Việt Nam từ lâu, ông là một nhà thơ được một số nhà nghiên cứu văn học quốc tế chú ý. Xin mời độc giả đọc ý kiến của nhà thơ Hoa Kỳ Ellen Bass, bàn gốc tiếng Anh được Văn Học Press dịch ra Việt ngữ như sau:
“Là một nhà thơ, nhà báo và dịch giả, từ lâu Hoàng Hưng đã là một tiếng nói có ảnh hưởng cho quyền tự do biểu đạt. Nghe tiếng nói của ông trong Ác mộng, bản dịch tiếng Anh đầy đủ đầu tiên những bài thơ tù, thật là một món quà cho chúng ta. Thật thân thiết và tức thời là tiếng nói ấy, đến nỗi khi Hưng đi qua “cánh cửa sắt đen kịt”, chúng ta đi với ông.
Những mô tả của Hưng về hoàn cảnh xung quanh được viết đến tận cùng. “Địa ngục là đây”, ông viết. Giấc ngủ thì “màu máu”, bầu trời “tím thâm”. Chúng ta cảm nhận cái lạnh của phòng giam của ông, nỗi khao khát tự do và gia đình.
Sức mạnh trong những bài thơ này nằm ở tính phức hợp của chúng. Cay đắng, giận dữ và tuyệt vọng xuyên suốt, nhưng nhà thơ vẫn lắng đón những biểu tượng hy vọng nhỏ nhất. Những con thạch sùng “trắng hồng, trong trong” làm tình bên ngọn đèn tù ngục “tỏa hơi xuân”. Trong bài Cô em mới đến, nhà thơ khẳng định tình thương cảm khi nghe cô bạn tù hát tiếng Tàu.
.
Nhà ta xa xôi lắm
Nhà em còn xa hơn
Đường về hai đứa cùng mù mịt
Thôi thì cùng hát lên.
Tập thơ được đặt tên rất trúng, nó chứa đầy những cơn ác mộng còn kéo dài ngay cả sau khi người tù được tha.
Một hôm
Có kẻ nhìn trân trối
Một đêm
Có tiếng bâng quơ hỏi
Giật mình
Một cái vỗ vai.
Ác mộng cũng là một hành động làm chứng. Hưng phơi bày, qua câu chuyện của chính mình, nỗi thống khổ của vô số người khác dưới các chế độ đàn áp con người. Tiếng nói ông là tiếng nói của các nhà văn bất đồng ở khắp mọi nơi – lương thiện, can đảm, và không thể thiếu.
– Ellen Bass (Nhà thơ Mỹ, đồng tác giả sách The Courage to Heal, đồng Chủ tịch Hội Các Nhà Thơ Mỹ -- Chancellor of the Academy of American Poets).
Từ trái: Phạm Phan Long (đứng), Lê Xuân Khoa, Phan Tấn Hải (đứng)
Thi tập đang phát hành toàn cầu: tập thơ Ác Mộng/Nightmares có thể mua trên Amazon.com, gõ chữ “hoang hung” không cần gõ dấu tiếng Việt.
Từ phải: Khế Iêm, Trầm Phục Khắc và một phần toàn cảnh.
Lê Xuân Khoa, Nhật Tiến, Đặng Thơ Thơ
Gửi ý kiến của bạn
