Hôm nay,  

Mỹ-Trung: Từ Chiến Tranh Thương Mại Đến Hối Đoái?

10/08/201800:00:00(Xem: 3865)
Nguyễn Xuân Nghĩa & Thanh Hà RFI

 
Tập Cận Bình đã bác bỏ ý kiến của các cố vấn kinh tế là nên hưu chiến với Hoa Kỳ.

 
Vào lúc chiến tranh thương mại Mỹ-Trung ở cao trào, đồng nhân dân tệ tuột giá so với đô la, tạo thuận lợi cho xuất khẩu của Trung Quốc. Bắc Kinh phá giá đồng tiền? Nhân dân tệ là một công cụ để đối phó với chính sách bảo hộ của Washington?

Gần nửa năm qua, xung đột mậu dịch giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc ngày càng gay gắt. Diễn tiến mới nhất là chính quyền Trump đòi đánh thuế tới 25% trên 200 tỉ đô la hàng Trung Quốc bán sang thị trường Mỹ.

Trong những tháng qua, Bắc Kinh luôn đáp trả Washington một cách tương xứng. Ngoài việc áp đặt những rào cản thuế quan và tăng thuế nhập khẩu, Trung Quốc có những phương tiện khác để mặc cả với chính sách bảo hộ của Donald Trump.

Một trong những công cụ ấy có lẽ là phá giá đồng tiền. Ảnh hưởng của việc phá giá đó cũng chỉ có giới hạn, bởi vì tới nay, 5% các khoản thanh toán trên thế giới được tính bằng nhân dân tệ; vị thế của đồng đô la là 45% và euro là 30%.

Ngày 12/07/2018 Ngân Hàng Trung Ương Trung Quốc hạ giá nhân dân tệ 0,73%  so với đô la Mỹ. Vài giờ trước khi quyết định này được đưa ra, ở Washington, đại diện thương mại Mỹ nêu ý định đánh thuế nhập khẩu trên 200 tỉ đô la hàng Trung Quốc bán sang thị trường Mỹ.

Về mặt chính thức, thủ tướng Lý Khắc Cường và đội ngũ cố vấn kinh tế của chủ tịch Tập Cận Bình vẫn khẳng định là không có kế hoạch phá giá để tìm lợi thế cạnh tranh. Riêng hãng tin Bloomberg từ tháng 4/2018 đã cho biết Trung Quốc đắn đo về khả năng sử dụng tỉ giá hối đoái như một công cụ để gây áp lực với chính quyền Trump trong cuộc đọ sức thương mại Mỹ-Trung.

Trên thực tế, từ cuối tháng 3/2018 đến nay, sau khi Mỹ bắt đầu đòi đánh thuế nhôm, thép rồi tăng thuế nhập khẩu nhắm vào 50 tỉ đô la hàng Trung Quốc, đồng nhân dân tệ, còn được gọi là đồng nguyên, đã mất giá 8% so với đô la Hoa Kỳ.

«Nhà máy sản xuất» của thế giới mừng thầm, trong lúc đang phải đỡ đòn của Mỹ. Việc đồng tiền Trung Quốc bị mất giá so với đô la lại càng là một tin vui ở Bắc Kinh vào lúc tổng sản phẩm nội địa trong quý 2 tăng 6,7 %, tức là ở mức độ chậm nhất từ năm 2016. Các biện pháp chỉnh đốn ngành ngân hàng, bắt các doanh nghiệp thanh toán bớt nợ do chính quyền trung ương ban hành đè nặng lên tăng trưởng của Trung Quốc, đè nặng lên mức tiêu thụ nội địa, lên khả năng đầu tư của các doanh nghiệp và số các hãng xưởng bị vỡ nợ tăng nhanh hơn so với hồi quý 1 năm nay.

Mặc dù chính quyền Trung Quốc tuyên bố không phá giá đồng tiền và ban hành các biện pháp giới hạn tín dụng, nhưng Ngân Hàng Trung Ương nước này trong hai tháng 6 và 7/2018 đã bơm tổng cộng 1.200 tỉ nhân dân tệ – tương đương với 176 tỉ đô la, vào cỗ xe kinh tế để hỗ trợ tăng trưởng.

Cần nói thêm thống đốc ngân hàng Trung Ương Trung Quốc, ông Dịch Cương, một người được cho là rất ăn ý với cố vấn kinh tế kiêm phó thủ tướng Lưu Hạc. Cặp bài trùng Lưu Hạc-Dịch Cương là những người thân tín với chủ tịch Tập Cận Bình.

Vậy phải chăng chiến tranh mậu dịch Mỹ- Trung đã tràn sang một mặt trận mới để trở thành một cuộc chiến hối đoái giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới?

Chuyên gia kinh tế Nguyễn-Xuân Nghĩa cho rằng bài toán không đơn giản như vậy. Phá giá đồng tiền là con dao hai lưỡi mà Bắc kinh cũng rất thận trọng. Về phía Hoa Kỳ, thì chính quyền Trump khai thác thái độ phân vân của đối phương để đạt được những bàn thắng quyết định.


Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Chúng ta có ba tầng phân tích chuyện này. Thứ nhất là về ấn tượng, Tổng thống Donald Trump than rằng Trung Quốc và cả khối Liên Âu đã can thiệp vào thị trường ngoại hối để có đồng nhân dân tệ và đồng Euro rẻ hơn Mỹ kim cho dễ bán hàng hơn. Sự thật nó không đơn giản như vậy và Bộ trưởng Ngân Khố Hoa Kỳ Steven Mnuchin cũng chỉ nói rằng Hoa Kỳ đang theo dõi chuyện ấy chứ không kết án như vậy.

Thứ hai là về lập trường thì đầu năm 2017, ông Trump tuyên bố Hoa Kỳ không nghĩ rằng Bắc Kinh có ý lũng đoạn ngoại tệ để có đồng bạc rẻ nhằm cạnh tranh bất chính, ông đả kích Trung Quốc về tội khác.

Thứ ba, trên thực tế, sau vụ tổng suy trầm 2008-2009, khối Âu-Mỹ-Nhật cùng hạ lãi suất gần tới số không và ào ạt bơm tiền kích thích kinh tế làm đồng bạc của họ mất giá nặng, khi ấy chẳng ai nói các nước này đã phá giá đồng bạc. Sau đấy, khi kinh tế Hoa Kỳ tạm phục hồi thì chấm dứt dần việc hạ lãi suất và còn hút lại tiền nên Mỹ kim lên giá mạnh. Bây giờ Bắc Kinh mới chết kẹt vì đà tăng trưởng giảm sút nên Ngân Hàng Trung Ương mới có biện pháp nới lỏng tiền tệ làm đồng tiền quốc gia sụt giá, từ gần 6 đồng rưỡi ăn một Mỹ kim thì nay phải sáu đồng tám mới được một đô la Mỹ. Bảo rằng Bắc Kinh phá giá thì không sai nhưng vẫn chưa đúng.

Một bài toán nan giải

Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Bắc Kinh có giàng giá đồng bạc của họ vào một rổ gồm có nhiều ngoại tệ mạnh mà thực chất thì vẫn có cái neo là tiền Mỹ. Khi Mỹ kim lên giá từ hai năm trước thì họ không nới lỏng dây neo, ngày nay mới cho điều chỉnh. Nhưng tôi nghĩ lý do chính không là tìm ưu thế mậu dịch nhằm bán hàng cho rẻ mà vì họ bơm tiền kích thích kinh tế. Bắc Kinh thừa biết rằng biện pháp phá giá là con dao hai lưỡi vì xuất cảng rẻ hơn nhưng lại nhập cảng đắt hơn và khi đồng nhân dân tệ mất giá thì họ gặp nạn tẩu tán tư bản, làm khối dự trữ ngoại tệ lại hao hụt như đã từng thấy năm 2015.

- Chúng ta nên lưu ý tới hai quan điểm khác biệt của bộ Tài Chính và Ngân Hàng Trung Ương Bắc Kinh về việc nên cải cách cơ chế quản lý gánh nợ quá lớn của các chính quyền địa phương hay là nên ưu tiên bơm tiền kích thích kinh tế.

- Đã vậy, cố vấn Kinh Tế Quốc Gia của Tổng thống Donald Trump là Larry Kudlow lại nói rằng Tổng bí thư Tập Cận Bình đã bác bỏ ý kiến của các cố vấn kinh tế là nên hưu chiến với Hoa Kỳ. Phải chăng Mỹ cũng thấy ra sự bất nhất đó nên cố gây phân hóa trong hàng ngũ đối phương?

Trận chiến ngoại hối lồng vào mậu dịch

Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Ông Trump cứ tuyên bố lung tung chứ nội các của ông lại rất biết việc. Kinh tế Mỹ đã tăng trưởng mạnh nên Ngân Hàng Trung Ương Hoa Kỳ đã và sẽ còn nâng lãi suất, cùng phân lời trên thị trường trái phiếu gia tăng thì làm Mỹ kim lên giá so với các ngoại tệ khác. Vì vậy, ông Trump đả kích Ngân Hàng Trung Ương Mỹ là gây bất lợi cho ngoại thương.

- Nhưng đấy chỉ là màn kịch cho thành phần cử tri của ông, chứ trọng tâm xử lý của Trump vẫn là Trung Quốc. Khi thấy lãnh đạo Bắc Kinh phân vân giữa nhiều ưu tiên mâu thuẫn thì phía Hoa Kỳ đổ dầu vào lửa nhằm làm suy yếu tư thế của Tập Cận Bình khiến Bắc Kinh phải nhượng bộ. Chứ nếu phá giá đồng nhân dân tệ thì lợi bất cập hại và càng mang tội là chưa thả nổi đồng bạc như đã cam kết từ hai năm trước. Ngược lại, phía Bắc Kinh cũng mong rằng trận chiến mậu dịch sẽ gây thiệt hại cho dân Mỹ khiến đảng Cộng Hòa có thể mất đa số hiện nay trong lưỡng viện Quốc Hội.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Quán bún bò 199 là chỗ dựa tài chính vững chắc giúp ông Lâm Kim Hùng (66 tuổi, Đồng Nai) nuôi hàng chục sinh viên nghèo hiếu học. Quán của ông vừa là nơi ăn ở miễn phí vừa là nơi tạo công ăn việc làm cho các bạn kiếm thêm thu nhập…May mắn trong việc kinh doanh, quán bún bò mang lại nguồn thu nhập ổn định. Thế nhưng, vì sống một mình, nên khoảng lợi nhuận ấy quá dư giả so với cuộc sống bình thường của ông. Nhận thấy cứ để dành tiền mãi cũng chẳng được gì nên ông quyết định giúp đỡ cho những người có hoàn cảnh khó khăn.
Đảng CSVN đang rối beng lên về tình trạng cán bộ tham nhũng quyền lực, nhưng lại đùn đẩy trách nhiệm cho nhau khiến dân te tua. Tình trạng này được báo của Trung ương đảng “vạch áo cho người xem lưng” cả trong hai lĩnh vực...
Số lượng người nhập cư trái phép vào Hoa Kỳ cao kỷ lục đang khiến cho hệ thống nhập cư vốn đã quá tải càng thêm phần căng thẳng. Dữ liệu mới đây của chính phủ cho thấy các viên chức biên phòng đã thực hiện 2.05 triệu vụ bắt giữ trong năm tài chánh kết thúc vào tháng 9. Đây là năm thứ hai liên tiếp mà số vụ bắt giữ như vậy cao hơn 2 triệu. Trong quá khứ, các con số tăng và giảm dựa trên những thay đổi quan trọng về kinh tế và chính sách, như các đợt suy thoái kinh tế và siết chặt biên giới trong thời kỳ đại dịch. Nhưng chưa bao giờ số vụ bắt giữ vượt quá 1.7 triệu, và cũng chưa bao giờ duy trì ở mức cao như vậy trong mấy năm liên tục.
Hai việc đang làm cho Tổng Bí thư đảng CSVN Nguyễn Phú Trọng mất ăn mất ngủ là “tình trạng xa rời Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh” và “tham nhũng quyền lực” ngay trong hàng ngũ cán bộ, đảng viên có nhiệm vụ chống tham nhũng, thanh tra và thi hành kỷ luật...
Lúc còn tại thế, có lúc ông Phạm Văn Đồng đã phải đối diện với một câu hỏi khó: “Xin Thủ tướng cho biết ý kiến về sự kiện thuyền nhân hồi 1975, nhất là hồi 1978, 1979… Về nguyên nhân và trách nhiệm trong những sự kiện ấy, với những hiện tượng bán bãi thu vàng và khá nhiều tầu, thuyền bị hải tặc bão tố và chìm trong đại dương…
Văn phòng Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ báo cáo thường niên trước Quốc hội: Những diễn biến quân sự và an ninh liên quan đến Cộng hòa Nhân dân Trung Quốc...
Tại sao chính sách Hoa Kỳ phải giúp đỡ những quốc gia khác, kể cả những quốc gia chống đối quyền lực của Hoa Kỳ? Có anh hàng xóm tức giận muốn qua đốt cháy nhà mình, mình lại đem tiền qua giúp đỡ; đôi khi lại mang con qua xây dựng hàng rào, chuồng gà, sơn quét nhà cửa cho anh ta. Chuyện thật ngược đời. Đảng Cộng Hòa nói: Không được. Đảng Dân Chủ nói: Được. Đáng giúp đỡ. Còn bạn, nghĩ sao? Ngày 18 tháng 10 năm 2023, Hãng thông tấn ABC News đưa tin: “Chính quyền Biden đang soạn thảo gói viện trợ nước ngoài trị giá 100 tỷ USD, bao gồm hỗ trợ cho Israel cũng như các ưu tiên an ninh hàng đầu khác.” Dự thảo này phải được quốc hội phê chuẩn. Chắc hẳn sẽ gặp khó khăn vì Đảng Cộng Hòa giữ đa số ở hạ viện. 100 tỷ là số tiền khá lớn, trong lập luận của đảng Cộng Hòa, tại sao không dùng số tiền này để phát triển kinh tế nước Mỹ? Xây dựng những công trình nội địa mang lợi ích đến cho người dân? Trong lập luận của đảng Dân Chủ, giúp người tức là tự giúp mình
Lại một lần nữa, cộng đồng tình báo quốc tế cho thấy khả năng dự báo hoàn toàn sai lạc khi nhận định rằng xung đột Trung Đông không có dấu hiệu leo thang trong khi chiến tranh Ukraine đang tiếp diễn. Nhưng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu phạm phải sai lầm nghiêm trọng hơn khi thiếu chuẩn bị các biện pháp phòng thủ cần thiết, vì ông tin tưởng tuyệt đối ưu thế quân sự của 170.000 quân Do Thái so với 40.000 chiến binh Hamas. Chính ông Ehud Barak, cựu Thủ tướng và Bộ trưởng Quốc phòng Israel, cùng 80% dân chúng cũng đồng quan điểm, cho rằng Thủ tướng Netanyahu phải chịu trách nhiệm chính trị cho thảm hoạ hiện nay.
Thái độ chán học Mác và ngán nghe theo lời Bác dậy lan tràn trong sinh viên, học viên các trường Đảng đã làm cho tình trạng “tự diễn biến” và “tự chuyển hóa” trong đảng tăng cao đe dọa sự tồn vong của chế độ...
Nhà báo Xuân Ba kể lại: “Đêm chuyển về sáng một ngày tháng tư năm một ngàn chín trăm tám tư, Vũ Bằng thều thào với Long kiếm cho ba cái điếu?! Trời đất, bệnh nặng vậy mà hút chi? Nhưng ông cứ kéo cái điếu về phía mình kéo một hơi rồi ho sặc sụa... Vũ Bằng sau hơi thuốc dim lim vẻ như khỏe lại? Nhưng rồi cứ lịm dần, lịm dần... Nhà văn Vũ Bằng trút hơi thở cuối cùng lúc bốn giờ ba mươi sáng. Vũ Bằng nghèo quá, túng quá! Tội vạ bất như bần!”
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.