DƯƠNG QUẢNG HÀM
(1898 - 1946)
Dương Quảng Hàm, quê tỉnh Hưng Yên, thân phụ là ông Dương Trọng Phố. Anh cả là Dương Bá Trạc là một trong những người đã sáng lập trường Đông Kinh Nghĩa Thục.
Dương Quảng Hàm học chữ Nho từ nhỏ, sau đến Hà Nội học chữ Quốc ngữ, ông thông thạo chữ Quốc ngữ, Nho, Anh, Pháp; tốt nghiệp thủ khoa trường Sư phạm Đông dương.
Từ năm 1920 đến năm 1946, ông dạy Trường Bưởi (nay là Chu Văn An). Trong 20 năm dạy học, ông là thầy giáo xuất sắc và gương mẫu. Ngoài ra, trong thời gian ấy ông còn tận tụy biên soạn sách giáo khoa văn học và sử học, cho bậc Tiểu học và Trung học bằng tiếng Việt và tiếng Pháp.
Sách của ông rất giá trị: Việt Nam Văn học Sử yếu (1941), được Bộ Quốc gia giáo dục VNCH dùng làm sách giáo khoa cho lớp đệ tam và Việt Nam văn học hợp tuyển (1942). Ông còn biên soạn cuốn Lectures littraires sur L’ Indochine (bài tuyển văn học về Đông dương, soạn chung với Pujarnicle).
Năm 1945, ông được bổ nhiệm làm thanh tra Trung học vụ, rồi hiệu trưởng Trường Bưởi. Ông mất vào năm 1946, hưởng dương 48 tuổi. Dương Quảng Hàm là người thầy xuất sắc đã đào tạo hàng nghìn học trò trong một phần tư thế kỷ. Ông là nhà nghiên cứu văn học uyên bác, khởi xướng chương trình quốc học cho nền giáo dục hiện đại, là một học giả yêu nước, một nhà mô phạm từ cách ăn mặc, nói năng đến mối quan hệ thầy trò, đều xứng đáng là vị thầy khả kính.
Các tác phẩm của ông đều giá trị: Việt Nam Văn học sử yếu; Việt Nam Văn học hợp tuyển; Quốc văn trích diễn; Văn học Việt Nam; Những bài lịch sử An nam; Tập bài thi Sơ học yếu lược (soạn với Dương Tự Quán). Và ông viết cho các báo Nam Phong, Hữu Thanh, Tri Tân và báo của người Pháp.
Cảm bội: Dương Quảng Hàm
Dương Quảng Hàm, lo lắng học đường
Học sinh kính trọng, khắp quê hương
Tận tâm soạn sách, luôn trong sáng
Việt sử, Quốc văn, mãi vấn vương?!
Nguyễn Lộc Yên
Gửi ý kiến của bạn