Hôm nay,  

TPP đang chết hay chỉ trong tình trạng hôn mê?

14/12/201612:05:00(Xem: 4119)

TPP đang chết hay chỉ trong tình trạng hôn mê?
 

Asia Sentinel

Tác giả: David Brown

Dịch giả: Trần Văn Minh

12-12-2016
 

Người dân Mỹ biểu tình phản đối TPP. Nguồn: internet
Người dân Mỹ biểu tình phản đối TPP. Nguồn: internet

 
.

Trump có thể sửa đổi TPP lại thành Hiệp định Đối tác Thái Bình Dương của Trump

Hai tuần sau khi thắng cử, Tổng thống đắc cử Donald Trump đã đưa một đoạn phim lên YouTube, trong đó tuyên bố vào ngày đầu tiên nhậm chức, “Tôi sẽ đưa ra thông báo về ý định sẽ rút khỏi Hiệp định Thương mại Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), một thảm họa tiềm tàng cho đất nước của chúng ta. Thay vào đó, chúng ta sẽ đàm phán những thỏa thuận thương mại song phương công bằng để mang việc làm và công nghiệp trở lại đất Mỹ“.

Tuy nhiên, nếu không phải là ngày đầu tiên sau khi nhậm chức thì sẽ rất sớm, chính quyền của ông Trump sẽ phải đối phó với thực tế các mối quan hệ kinh tế và chiến lược thế giới. Ông đã từng lấy lại một phần các tuyên bố trong vận động tranh cử và có thể cũng sẽ phải suy nghĩ lại lập trường của mình về TPP.
 

Các giám đốc điều hành công ty Mỹ đang xếp hàng để thuyết phục chính quyền và Quốc hội mới về các cơ hội mà hiệp ước này đưa đến việc gia tăng xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ, những sản phẩm thể hiện công nghệ cạnh tranh nhất. Họ cũng sẽ cảnh báo rằng việc hạn chế nhập khẩu hàng tiêu dùng công nghệ thấp sẽ đẩy cao chi phí sinh hoạt, đặc biệt cho người nghèo ở Mỹ hơn.

Chắc chắn, NAFTA và các hiệp ước thương mại khác đã thay đổi môi trường kinh tế Mỹ. Tuy nhiên, sự khó khăn của hàng triệu người bị mất việc làm hãng xưởng và rớt khỏi tầng lớp trung lưu Mỹ không thể đổ lỗi cho sự thiếu vắng những cơ hội làm việc khác. “Nền kinh tế mới” cũng đòi hỏi nhiều công nhân, miễn là họ có trình độ công nghệ cao.

Ví dụ, trong cùng thời gian ở Mỹ, việc làm trong kỹ nghệ khai thác than đá sụt giảm, ngành công nghiệp khí đốt bùng nổ, nhờ vào kỹ thuật khai thác dầu khí đá phiến. Vấn đề nằm ở chỗ không đủ cách đào tạo lại các công nhân cũ về các kỹ năng mới. Washington và các nhà kinh tế thị trường tự do, mà Washington dựa vào, đã không tính toán đến những hậu quả chính trị của sự thay đổi cấu trúc sâu rộng về nền kinh tế của Mỹ. Cả Reagan, hay Clinton, hai [cha con] Bush lẫn Obama cũng không chứng tỏ sự quan tâm đặc biệt đến việc tái huấn luyện công nhân lao động thặng dư do những hiệp ước như NAFTA. Một chính quyền Trump thông minh có thể bước tới với sự thử thách đó.
 

Hơn nữa, Tổng thống Trump sẽ nói gì với các đối tác tiềm năng của chúng ta trong TPP? Nhật Bản, mới tuần rồi, đã phê chuẩn hiệp ước. Một số nước Châu Á khác đang cân nhắc làm điều giống như vậy. Ngoảnh mặt với Việt Nam hay Brunei là một chuyện, lờ đi Nhật Bản hay Úc, Singapore hay Hàn Quốc là một chuyện khác. Ông Trump nói rằng ông muốn các đồng minh của Mỹ chi tiêu nhiều hơn cho sự phòng thủ của chính họ. Có thể họ sẽ không làm gì để theo ý Trump nếu ông, trong khi đó, lấy TPP khỏi bàn hội nghị.

Trump chắc chắn có thể tìm ra cách để hoàn thành một cuộc tái đàm phán TPP mang tính trình diễn. Vào cuối ngày, sau một vài điều chỉnh với sự đồng thuận, ông có thể tuyên bố chiến thắng. Ông có thể nói rằng các nhà đàm phán của ông đã loại bỏ những điều khoản chỉ làm lợi cho các công ty đa quốc gia trong sự thiệt thòi cho tầng lớp công nhân Mỹ. Và sau đó, nếu ông có suy nghĩ sâu, ông sẽ thúc đẩy các chương trình đào tạo nhằm giải quyết khoảng cách ngày càng mở rộng giữa người giàu và người nghèo ở trong nước.
 

Ngay trước chuyến công du của Tổng thống Obama vào tháng Năm, trong một bài viết cho trang Ba Sàm, tôi có nói rằng “Đất nước tôi cố gắng sống đúng theo những giá trị quốc gia đầy khát vọng và được nhiều người ngưỡng mộ. Trong lịch sử, Hoa Kỳ luôn là một quốc gia ‘đầy tham vọng’… Tuy nhiên, trong năm bầu cử này, đặc biệt chúng tôi bị làm rối trí bởi các cuộc tranh luận nội bộ. Những người biết suy nghĩ lo rằng, chính trị Mỹ đã bị hỏng một cách vô vọng, rằng trung tâm chính trị đã rỗng đi và việc thỏa hiệp mang tính xây dựng đã trở thành chuyện gần như không thể có.  

Trong cuộc bầu cử tháng 11 năm nay, ứng cử viên Dân chủ trung dung Hillary Clinton vẫn có khả năng chiến thắng…  Mỹ sẽ tồn tại. Chúng tôi đã qua được nhiều biến động chính trị-xã hội trước đây, và cuối cùng các tổ chức nhà nước của chúng tôi đã thích nghi với thực tế mới… Điều khác biệt bây giờ là có quá nhiều công dân đủ loại chưa được trang bị đủ để có thể vươn lên mạnh mẽ trong nền kinh tế thế kỷ 21 của chúng ta. Họ phải đánh vật để tránh rơi khỏi tầng lớp trung lưu. Giải quyết nhu cầu của họ cũng phải nằm trên cao trong chương trình làm việc của tổng thống kế tiếp”.


 

Khi ngày bầu cử đến gần, tôi đã lo lắng bởi sự chối bỏ bất cẩn của bà Clinton về những người ủng hộ ông Trump là “một bầy những kẻ tồi tệ.” Tôi than thở về sự kém khả năng của bà trong việc đối đầu với sự giận dữ mà đối thủ của bà đang thổi lên. Hành động và lời nói của bà đã không gây ảnh hưởng tốt tại nơi tôi ở, phần “đỏ” (bảo thủ) nhất của tiểu bang rất “xanh” (tiến bộ). Tuy nhiên, tôi chắc chắn rằng một Donald Trump lỗ mãng, tự mãn và dốt nát không thể được bầu vào chức vụ cao nhất của quốc gia.
 

Vào tháng Năm, khi bạn bè Việt Nam ghi lại bầu không khí phấn khởi của chuyến công du được thực hiện xuất sắc của Obama đến Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, tôi cảnh báo rằng TPP không được ưa chuộng nhiều ở Mỹ. Hơn nữa, Mỹ vẫn còn bị sa lầy ở Trung Đông, bất kể sự quan trọng thế nào trong việc tái triển khai sức mạnh hải quân để bảo đảm mối quan hệ ổn định và cùng tăng trưởng trong vùng Châu Á-Thái Bình Dương đối với sự an ninh và cuộc sống của chính chúng tôi. Tôi đã nói thêm rằng nhận thức về Việt Nam như là một nhà nước độc tài toàn trị cứng nhắc sẽ đặt ra những giới hạn rất thực về sự sẵn lòng của công chúng Mỹ khi nghĩ tới sự can thiệp thiên về phía Hà Nội trong một cuộc đối đầu với Trung Quốc ở Biển Đông.
 

Tuy nhiên, trong buổi bình minh u ám của ngày 9 tháng 11, suy tưởng về chính quyền Trump tương lai, tôi tự hỏi phải chăng tôi hoặc bất kỳ người Mỹ nào vẫn còn có thể đứng ra để dạy đời các nước khác, về phước lành của dân chủ.

Vài hôm sau, tin nhắn đến từ các bạn bè Việt Nam. Cuộc bầu cử của Trump sẽ tác động thế nào đến thế đối tác đã trưởng thành của nước họ với Hoa Kỳ? Phải chăng Hiệp định Thương mại Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) giờ này đã chết?
 

Từ Viện Nghiên cứu Đông Nam Á ở Singapore, ông Lê Hồng Hiệp đã gửi cho tôi một đường dẫn tới một đoạn phim về sự đề cập đến Việt Nam của Trump trong vận động tranh cử. Trong đó, tổng thống đắc cử kể ra một danh sách các nước đã “lấy mất việc làm, sự giàu có của chúng ta,” kết thúc với một câu hoài nghi: “ngay cả Việt Nam!” TPP là “mối nguy hiểm lớn nhất,” Trump khẳng định. Nó “sẽ buộc công nhân Mỹ phải cạnh tranh trực tiếp với công nhân Việt Nam, một trong những nước có mức lương thấp nhất thế giới.”

Đúng vậy, chỉ trích TPP là điều phổ biến. Những người ủng hộ ông Bernie Sanders (tranh với Hillary Clinton được bổ nhiệm ứng cử viên Đảng Dân chủ) cũng ghét TPP. Hillary Clinton, có lẽ đánh giá TPP quá khó không thể giải thích, đã từ bỏ nó sau sự hỗ trợ ban đầu. Bị lạc trong dòng thác lũ của những đoạn âm thanh là niềm hy vọng về cuộc thảo luận hợp lý về nỗ lực quan trọng, cho dù không hoàn hảo, trong việc điều lệ hóa các quy tắc của thế kỷ 21 để quản lý thương mại giữa các quốc gia.
 

Giờ đây, với cuộc bầu cử đã được quyết định, cuộc thảo luận đó phải xảy ra. Sự chấp thuận của Thống đốc Tiểu bang Iowa, ông Terry Branstad để phục vụ trong chức vụ Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc có thể là một dấu hiệu cho thấy tổng thống mới sẵn sàng giảm bớt căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc. Trong 4 nhiệm kỳ làm giám đốc điều hành của tiểu bang Iowa, Branstad đã đầu tư rất nhiều sức lực trong việc tạo nên thị trường tốt cho nông phẩm của Iowa – và quả thật, sự quen biết với Chủ tịch Đảng Cộng sản Tập Cận Bình kể từ năm 1985, khi ông Tập chỉ là một quan chức ít được biết của tỉnh Hồ Bắc.

Phép thử thực sự về sự cam kết của Trump đối với thương mại – cho dù đả phá hay xây dựng – sẽ là sự lựa chọn đại diện thương mại Hoa Kỳ của ông, có nghĩa là, trưởng đoàn đàm phán. Các blogger ở Washington cho biết ông Trump đang xem xét cả hai nhà tự do thương mại Charles Boustany, một dân biểu Cộng hòa từ Louisiana, đồng sáng lập ủy ban “bạn của TPP,” và nhà điều hành cứng như đinh, Dan DiMicco, kẻ “hoài nghi thương mại sâu rộng”, người từ năm 2000 tới 2012 đã dẫn dắt Nucor, công ty thép lớn nhất và cạnh tranh nhất của nước Mỹ.
 

David Brown là nhà ngoại giao Mỹ nghỉ hưu và chuyên gia về Việt Nam, là người thường xuyên viết cho Asia Sentinel.

https://anhbasam.wordpress.com/2016/12/14/11-037-tpp-dang-chet-hay-chi-trong-tinh-trang-hon-me/



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chúng ta đang bước vào năm bầu cử. Năm 2024 sẽ có một cuộc bầu cử có tính quyết liệt, vì các lựa chọn chắc chắn sẽ gây tranh cãi trong nội bộ cộng đồng gốc Việt, trong các gia đình người Việt, giữa các lựa chọn về cấp tiến và bảo thủ, giữa các thế hệ trẻ và già ở hải ngoại. Và chắc chắn là bầu cử tháng 11/2024 tại Hoa Kỳ sẽ ảnh hưởng tới cuộc chiến Trung Đông, cuộc chiến ở Ukraine, và ở cả Đài Loan. Tác động như thế nào, chúng ta khó đo lường hết tất cả các ảnh hưởng. Trong đó, một tác động lớn là từ tin giả, nói kiểu Mỹ là Fake News, tức là tin không thật.
Tôi rất thích khoa nhân chủng nhưng không có cơ may đến trường để được truyền thụ một cách bài bản về ngành học thú vị này. Hoàn cảnh sống, nói nào ngay, cũng không mấy thích hợp cho nhu cầu tự học. Suốt ngày (và suốt đời) tôi chỉ loanh quanh hàng quán nơi mà những kẻ hay lê la thường nói rất nhiều, dù sự hiểu biết của họ vốn không được bao nhiêu. Ngoài giới hạn về kiến thức, mấy ông bạn đồng ẩm còn có cái tật rất hay tranh cãi (và luôn cãi chầy cãi cối) nên mọi thông tin, từ bàn nhậu, đều không được khả xác hay khả tín gì cho lắm.
“Tham nhũng chính trị, lệch lạc tư tưởng, băng hoại đạo đức và hủ bại về lối sống. Đây là những kẻ thù rất nguy hiểm của Đảng, cần phải loại bỏ.” Tạp chí Xây Dựng Đảng (XDĐ) đã báo động như thế trong bài viết ngày 26/11/2023...
Đảng Cộng sản Việt Nam (CSVN) nhìn nhận tình trạng “trẻ hóa” trong suy thoái “tư tưởng chính trị ” và “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” đang gây khó khăn cho công tác “xây dựng, chỉnh đốn đảng”...
Năm 2024 là năm bầu cử, một năm gay go thử thách, và đề tài yêu ghét dù muốn hay không muốn đã trở lại trên các trang báo, trong các buổi tranh luận trong gia đình, ngoài xã hội. Chúc bàn tiệc trong năm của quý vị rôm rả những câu chuyện, những cuộc đối thoại bổ ích hai chiều, những thay đổi tốt đẹp. Và xin cảm ơn quý thân hữu, thân chủ đã hỗ trợ, gắn bó cùng hành trình với Việt Báo trong hơn 31 năm qua. Sau cùng là lời tri ân đến các độc giả Việt Báo: chính quý vị, những người đọc khó tính là thành trì giúp Việt Báo trở thành một tờ báo uy tín, chuyên nghiệp.
Năm 2023 tiến vào những ngày cuối cùng, nó sẽ đi qua và không bao giờ trở lại. Lịch sử sẽ đi qua nhưng những việc làm của con người sẽ tồn tại với sự khôn ngoan và ngu ngốc của đa số. Cụm từ ‘con-người-đa-số’ chỉ định ý muốn chung của đa số người. Và ‘con-người-thiểu-số’ đành phải tuân theo. Trò sinh hoạt dân chủ luôn luôn là con dao hai lưỡi có hiệu quả tùy thuộc sở thích của con người đa số. Sở thích? Một thứ tạo ra tốt lành hoặc khổ nạn. Đúng ra là cả hai, nhưng có một trong hai sẽ lớn hơn, đôi khi, lớn gấp bội phần. Nếu khổ nạn quá lớn thì cuộc sống chung sẽ thay đổi, có khi lâm vào mức tồi tệ. Chẳng hạn như trường hợp nước Đức dưới thời Hitler. Ý muốn của con người đa số đam mê nồng nhiệt ý muốn của Hitler. Cho ông ta cơ hội dẫn đầu một quốc gia quyền lực, tạo ra hiệu quả cuộc chiến thế giới thứ hai. Hậu quả tàn khốc đó do ai? Hitler? Đúng một phần.
“Tự diễn biến, tự chuyển hóa” trong Lực lượng vũ trang nhân dân là mối lo hàng đầu của đảng Cộng sản Việt Nam hiện nay. Bằng chứng này đã được Tổng Bí thư đảng CSVN Nguyễn Phú Trọng đưa ra tại Hội nghị Đảng ủy Công an ngày 20/12/2023 tại Hà Nội, và trong nội dung các bài viết trên báo chí chính thống của nhà nước liên quan đến Quân đội...
Người ta nên áp dụng đạo đức vào tài chính trị của Henry Kissinger như thế nào? Làm thế nào để người ta quân bình những thành tựu với những hành vi sai trái của Kissinger? Tôi đã vật lộn với những vấn đề đó từ khi Kissinger là giáo sư của tôi, và sau này là đồng nghiệp tại Đại học Harvard. Vào tháng Tư năm 2012, tôi đã giúp phỏng vấn ông trước một số lượng lớn cử toạ tại Harvard và hỏi liệu ông có làm điều gì khác đi trong thời gian làm ngoại trưởng cho các Tổng thống Hoa Kỳ Richard Nixon và Gerald Ford không. Lúc đầu, ông nói không. Suy nghĩ lại, ông nói rằng ước mình là đã hoạt động tích cực hơn ở Trung Đông. Nhưng ông không đề cập đến Campuchia, Chile, Pakistan hay Việt Nam. Một người phản đối ở phía sau hội trường hét lên: "Tội phạm chiến tranh!"
Việt Nam có còn “độc lập” với Trung Quốc hay không sau chuyến thăm Hà Nội của Tổng Bí thư, Chủ tịch nhà nước Tập Cận Bình là thắc mắc của người dân Việt Nam. Ông Tập có mặt ở Việt Nam từ 12 đến 13 tháng 12 năm 2023 và đạt được cam kết của Tổng Bí thư đảng CSVN Nguyễn Phú Trọng về “xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam-Trung Quốc”.
Ngày nay, Chiến lược Phòng thủ Quốc gia của Hoa Kỳ – giống như chiến lược Chiến tranh Lạnh tạo chuẩn mực cho tư duy chiến lược trong những năm từ thập kỷ ‘50 đến ’80 – bị chi phối bởi một tác nhân đe dọa chính, đó là Trung Quốc. Điều này vừa cung cấp thông tin vừa tạo điều kiện cho tất cả các mối đe dọa lớn khác có thể xảy ra: Nga, Iran và Bắc Triều Tiên. Giống như thời kỳ Chiến tranh Lạnh, Hoa Kỳ hiện đang lâm vào một cuộc cạnh tranh với đối thủ duy nhất của mình, một cuộc cạnh tranh có khả năng bỏ rơi các thành tựu chính trị, kinh tế và công nghệ. Hoa Kỳ cũng đang ở trong một cuộc chạy đua vũ trang hiện đại, và trong một số trường hợp, chơi trò đuổi bắt và tranh đua để giành tình hữu nghị, gây ảnh hưởng lên các quốc gia khác trên thế giới.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.