Hôm nay,  

Trang Sử Việt: Thái Phiên

25/11/201600:01:00(Xem: 3488)
THÁI  PHIÊN 
(1882 - 1916) 
 
     Thái Phiên quê tỉnh Quảng Nam. Thời trẻ học chữ Hán, sau theo Tây học, rồi làm việc với thầu khoán người Pháp là Le Roy ở Đà Nẵng. Có thời gian ông đi tu ở chùa Cổ Lâm (Quảng Nam). Sau đấy, ông vào tỉnh Bình Định dạy học và hoạt động chống Pháp. Năm 1904, ông tham gia phong trào Đông Du. Năm 1908, ông tham gia phong trào Duy Tân của Phan Chu Trinh. 
     Từ năm 1913, ông là một trong những người lãnh đạo Việt Nam Quang phục hội ở miền Nam Trung kỳ.
 
     Ngày 14-4-1916, Thái Phiên và Trần Cao Vân giả ngư phủ vào câu ở hồ Tịnh Tâm (thành Nội, Huế) để gặp vua Duy Tân, dự định tổng khởi nghĩa vào đêm 03 rạng ngày 04-05-1916. Ngày khởi nghĩa, vua mặc thường phục bí mật ra khỏi Hoàng thành, lên chiếc thuyền chờ sẵn ở bến Thương Bạc, thuyền liền chạy ngược lên sông đào Lợi Nông, vào ngôi nhà bên bờ sông, nhà vua gặp Nguyễn Đình Trứ, người được chỉ định tấn công Mang Cá. 
 
     Nhà vua tưởng Trứ là người tâm huyết nên khuyến khích Trứ hãy ra sức giết giặc Pháp cứu nước. Trứ giơ tay tuyên thệ trước vị minh quân. 
     Sau đấy, Trứ lẻn đến tòa Khâm sứ Pháp, báo tất cả bí mật của tổ chức tổng khởi nghĩa. Khâm sứ Pháp là Charles nghe báo lúc 2 giờ sáng, vội ra lịnh lính Pháp giới nghiêm, bắt bất cứ ai giờ đó còn ở ngoài đường, thu hết súng ống của lính đồn trú trong Mang Cá, các đoàn lính Pháp tuần tiểu khắp các nẻo đường. 
 
     Sáng ngày, cầm đầu quân xâm lược Pháp gồm có Đổng Lý Toà Khâm sứ là Le Folt, chánh mật thám Trung Kỳ là Sogny dẫn lính đến vây bắt vua và các chí sĩ chống giặc Pháp. 
 
     Ngày 17-5-1916, Thái Phiên, Trần Cao Vân, Nguyễn Quang Siêu, Tôn Thất Đề và một số người yêu nước khác bị thực dân Pháp đem hành quyết tại pháp trường An Hòa (Huế).
     
Cảm mộ: Thái  Phiên
 
Thái Phiên, mài miệt cứu non sông!
Mong mỏi đánh Tây, sốt sắng lòng
Hoàng đế Duy Tân, tha thiết nước
Sa cơ, nòi giống nghẹn ngào trông!
 
Nguyễn Lộc Yên


.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Đôi lời từ tác giả: “Sẽ có nhiều người không thích bài viết này. Họ sẽ cảm thấy bị công kích và rằng thật bất công. Phản ứng càng mạnh mẽ càng cho thấy nỗi sợ hãi về chủng tộc đã cắm rễ sâu vào nền chính trị Hoa Kỳ, và sẽ tồn tại mãi.” Tầm quan trọng của vấn đề chủng tộc trong nền chính trị của chúng ta được thể hiện rõ ràng qua chiến dịch tranh cử tổng thống hiện tại. Khẩu hiệu (slogan) đình đám nhất là từ chiến dịch tranh cử của Donald Trump: “MAGA” – Make America Great Again (Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại). Ý của slogan này là Hoa Kỳ đã từng rất vĩ đại, nhưng đã và đang đánh mất hào quang của mình.
Sau 11 năm chống Tham nhũng (2013-2024) nhưng Tham nhũng cứ trơ ra cười vào mũi Đảng là tại sao?
Thời gian gần đây, những người thương vay khóc mướn ở Việt Nam thường đem vấn đề Chủ nghĩa Xã hội và đảng có quyền một mình lãnh đạo ra hù họa dư luận. Tuy nhiên, càng vênh váo và cù nhầy bao nhiêu lại càng lâm vào thế bí. Những bài viết không trả lời được câu hỏi: Ai đã trao quyền lãnh đạo cho Đảng, và tại sao Đảng sợ Dân chủ đến thế?
Cận Tết năm Thìn, Marianne Brown (Guardian Weekly) có bài “Vietnam’s parents want a dragon son.” Trời! Tưởng gì, chớ cả Tầu lẫn Ta ai mà không muốn có con trai tuổi Rồng. Nhâm Thìn, tất nhiên, lại càng bảnh dữ nữa. Nam nhâm nữ quí thì sang mà lị. Theo tuviso.com: “Tuổi Nhâm Thìn có nhiều hy vọng tốt đẹp về vấn đề tình duyên và tương lai về cuộc sống, có phần tốt đẹp về tình cảm và tài lộc, vào trung vận và hậu vận thì được nhiều tốt đẹp về hạnh phúc, công danh có phần lên cao.”
Một quan điểm lạc quan đang dấy lên trong hàng ngũ Lãnh đạo đảng CSVN khi bước vào năm 2024, nhưng thực tế tiềm ẩn những khó khăn chưa lường trước được...
Nếu Donald Trump giành lại được Nhà Trắng vào tháng 11, năm nay có thể đánh dấu một bước ngoặt đối với quyền lực của Mỹ. Cuối cùng, nỗi sợ hãi về tình trạng suy tàn đã khiến cho người Mỹ bận tâm kể từ thời thuộc địa sẽ được biện minh. Hầu hết người Mỹ tin rằng, Hoa Kỳ trong tình trạng suy tàn, Donald Trump tuyên bố rằng ông có thể “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại”. Nhưng tiền đề của Trump đơn giản là sai, và các biện pháp trị liệu được ông đề xuất đặt ra mối đe dọa lớn nhất đối với nước Mỹ.
Đảng CSVN hay nói “Trí thức là “nguyên khí của quốc gia”, làm hưng thịnh đất nước, rạng rỡ dân tộc*; “Trí thức là vốn liếng quý báu của Dân tộc”; hay “Thanh niên là rường cột của nước nhà” , nhưng tại sao nhiều người vẫn ngại đứng vào hàng ngũ đảng? Lý do vì đảng chỉ muốn gom Trí thức và Thanh niên “vào chung một rọ để nắm tóc”...
Tây Bắc hay Tây Nguyên thì cũng chừng đó vấn đề thôi: đất đai, tôn giáo, chủng tộc… Cả ba đều bị nhũng nhiễu, lũng đoạn tới cùng, và bị áp chế dã man tàn bạo. Ở đâu giới quan chức cũng đều được dung dưỡng, bao che để tiếp tục lộng quyền (thay vì xét sử) nên bi kịch của Tây Nguyên (nói riêng) và Cao Nguyên (nói chung) e sẽ còn dài, nếu chế độ toàn trị hiện hành vẫn còn tồn tại...
Bữa rồi, nhà thơ Inra Sara tâm sự: “Non 30 năm sống đất Sài Gòn, tôi gặp vô số người được cho là thành công, thuộc nhiều ngành nghề, đủ lứa tuổi, thành phần. Lạ, nhìn sâu vào mắt họ, cứ ẩn hiện sự bất an, lo âu.” “Bất an” có lẽ không chỉ là tâm trạng của người Sài Gòn mà dường như là tâm cảm chung của toàn dân Việt – không phân biệt chủng tộc, giới tính hay giai cấp nào ráo trọi – nhất là những kẻ sắp từ giã cõi trần. Di Cảo của Chế Lan Viên và di bút (Đi Tìm Cái Tôi Đã Mất) của Nguyễn Khải, theo nhận xét của nhà phê bình văn học Vương Trí Nhàn, chỉ là những tác phẩm “cốt để xếp hàng cả hai cửa. Cửa cũ, các ông chẳng bao giờ từ. Còn nếu tình hình khác đi, có sự đánh giá khác đi, các ông đã có sẵn cục gạch của mình ở bên cửa mới (bạn đọc có sống ở Hà Nội thời bao cấp hẳn nhớ tâm trạng mỗi lần đi xếp hàng và không sao quên được những cục gạch mà có lần nào đó mình đã sử dụng).”
Tập Cận Bình tin rằng lịch sử đang dịch chuyển theo hướng có lợi cho mình. Trong chuyến thăm Vladimir Putin tại Matxcơva vào tháng 3 năm ngoái, nhà lãnh đạo Trung Quốc nói với Tổng thống Nga rằng “Ngay lúc này, chúng ta đang chứng kiến một sự thay đổi chưa từng thấy trong 100 năm qua, và chúng ta đang cùng nhau thúc đẩy sự thay đổi ấy.”
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.