VŨ TRỌNG BÌNH
(1808 - 1898)
.
Vũ Trọng Bình còn gọi Võ Trọng Bình, tự Sư Án, quê huyện Lệ Thuỷ, Quảng Bình. Ông đỗ Cử nhân năm 1836, làm quan trải qua 9 đời vua triều Nguyễn, làm Phủ doãn Thừa Thiên, rồi Tổng đốc Ninh Thái (Ninh Bình, Thái Bình), nổi tiếng thanh liêm, cương trực, giỏi văn thơ và chính trị.
.
Đến năm 1866, ông làm Hiệp biện Đại học sĩ, thấy dân tình từ Nam chí Bắc sống cơ cực, ông tâu lên vua Tự Đức: “Thành trì là chỗ hiểm hữu hình, còn lòng người là chỗ hiểm vô hình. Dân đã mệt mỏi từ lâu rồi, không thể chịu thêm lực địch và phí tổn được nữa”. Vua nghe vậy, giảm bớt lực dịch cho dân.
.
.
Năm 1874, ông được cử làm Tổng đốc Sơn Hưng Tuyên (tam tuyên) gồm các tỉnh: Sơn Tây, Hưng Hóa, Tuyên Quang, thuộc Bắc kỳ. Vua Tự Đức cho triệu ông vào hỏi việc biên cương phía Bắc, nhân đó hỏi rằng: “Khanh trị dân như thế nào, mà được dân tin yêu?”. Vũ Trọng Bình thưa: “Thần không dung túng cho quan lại dưới quyền, nghiêm bắt bọn trộm cướp và sức cho phủ huyện rằng hết thảy các việc kiện tụng không được để lâu. Thuế của dân hàng năm thì tự mình phải biết châm chước chiếu cố, mệnh lệnh phải rõ ràng”. Năm 1883, ông giữ chức tổng đốc Nam Định.
.
Vào ngày 27-3-1883, quân Pháp tấn công thành, ông phối hợp với Hoàng Kế Viêm, chỉ huy quân ta chống trả quyết liệt, trung tá Pháp là Carreau tử thương nhưng sau đó thành vẫn bị thất thủ. Hoàng Kế Viêm và ông đều bị triều đình quở trách.
Sau đấy, ông làm thượng thư Bộ hộ, sung Cơ mật viện đại thần rồi sang thượng thư Bộ Hình, tuổi già ông xin về hưu.
.
Năm 1886, dù nghỉ hưu nghe đề đốc Lê Trực mộ quân kháng Pháp; ông tuyển 200 người đưa đến giúp Lê Trực. Ông mất năm 1898, tại quê ở Lệ Thuỷ, hưởng thọ 90 tuổi.
.
Cảm mộ: Vũ Trọng Bình
.
Vũ Trọng Bình, lo toan giúp dân!
Thanh liêm, cương trực, dạ ân cần
Sắt son chống Pháp, gìn non nước
Thẳng thắn can vua, sốt sắng tâm!
.
Nguyễn Lộc Yên
.
.
Gửi ý kiến của bạn