Hôm nay,  

Trang Sử Việt: Nguyễn Du

15/01/201600:01:00(Xem: 4284)
(Lời tâm tình: Bài viết về “Sử Việt” chỉ khái quát, không đi sâu từng chi tiết của mỗi nhân vật. Cuối mỗi bài viết, phần “Thiết nghĩ” nếu có chỉ là góp ý của tác giả, không ngoài mục đích làm sáng tỏ thêm về nội dung đã biên soạn. Trang Sử Việt luôn mong mỏi nhúm nhen tình tự dân tộc, niềm yêu thương quê hương và giữ gìn Việt ngữ cùng văn hóa Việt. Trang Sử Việt đăng trên Vietbao Online thứ Ba và thứ Sáu hằng tuần).
________________ 
                                                                  NGUYỄN DU
                                                                  (1766 - 1820)
.
Nguyễn Du quê Hà Tĩnh, là một “Đại thi hào dân tộc”. Hiệu Thanh Hiên, biệt hiệu Hồng Sơn Liệp Hộ, tự Tố Như. Khi 12 tuổi, ông bị mồ côi cả cha lẫn mẹ, phải sống với người anh là Nguyễn Khản. Ông mài miệt học tập, thơ văn rất lỗi lạc. Tổ tiên của ông đời đời làm quan cho nhà Lê nên ông không muốn ra làm quan cho triều đại Tây Sơn, ông ngao du trên 99 ngọn núi Hồng Lĩnh ở Nghệ-Tĩnh. 
.
  Năm 1802, vua Gia Long đã cho người mời mọc ông đôi lần, lúc ấy ông 37 tuổi, ông ngại bị quở trách nên ra làm quan cho triều Nguyễn, lúc đầu ông giữ chức tri huyện Phù Dung rồi Tri phủ Thường Tín. Năm 1805, thăng hàm Học sĩ Điện Đông các, rồi thăng Cần chánh điện Đại học sĩ. Năm 1813, ông làm chánh sứ sang Tàu, một vị quan Tàu đưa ông đến thăm một xưởng chế tạo đồ sứ, chuyên bán sang Việt Nam. Khi xem một số đĩa có vẽ cảnh mai và hạc, quan Tàu nhờ ông cho một câu thơ để làm kỷ niệm. Tố Như liền cầm bút nhúng vào men xanh viết ngay câu thơ bằng chữ Nôm:
     Nghêu ngao vui thú yên hà
Mai là bạn cũ, hạc là người thân
 .
     Năm 1820, vua cử ông đi sứ nữa, chưa kịp đi thì ông mất.  
     Các tác phẩm chính của ông: 
- Chữ Hán: Thanh Hiên thi tập, Bắc hành tạp lục, Nam trung tập ngâm, Lê quí ký sự.
 - Chữ Nôm: Văn chiêu hồn (Văn tế thập loại chúng sinh). 
Truyện Kiều (Kim Vân Kiều hay Đoạn Trường Tân Thanh), Tố Như đã chuyển dịch cuốn tiểu thuyết “Truyện Kim Vân Kiều” của Thanh Tâm Tài Nhân, thành truyện thơ theo thể lục bát dài 3.254 câu, nói về “tài và mệnh”. Nội dung truyện Kiều đề cao hiếu hạnh, đạo đức. Truyện Kiều là một áng văn  phong phú, từ người bình dân đến người trí thức đều thích thú vì sâu sắc lại dễ hiểu. Truyện Kiều đã được dịch ra nhiều thứ tiếng: Nhật (1949), Tiệp Khắc (1957), Tàu (1959), Pháp (1961), Anh (1963), Đức, Tây Ban Nha, Thuỵ Điển...   
.
Tố Như tiên sinh, chẳng những là một đại văn hào của Việt Nam, mà tổ chức khoa học và văn học thế giới (UNESCO) đã bầu chọn ông là một văn nhân của thế giới vào năm 1965.
.
 *- Thiết nghĩ: Sáng tác của Tố Như tiên sinh không đồ sộ về khối lượng, nhưng lại đặc biệt thấm đượm sâu sắc vào di sản văn học và văn hóa của dân tộc. Vì sao, vì “Truyện Kiều” lời thơ thâm thúy lại hài hòa với mọi tầng lớp quần chúng, nên từ người bình dân đến trí thức đều thích thú! Từ đấy, sáng tạo ra nhiều hình thức nghệ thuật dân gian, như: Ngâm kiều, giảng Kiều, lẩy Kiều, bói Kiều. đố Kiều... 
     Ngày nay truyện kiều còn được phổ nhạc, biểu diễn trên sân khấu... Và có lẽ sau này, trong dân gian sẽ có rất nhiều hình thức về văn học, nghệ thuật khác từ Truyện Kiều. 
Truyện Kiều đã được đồng bào đón nhận nồng nhiệt, có khi lại trở thành vấn đề xã hội, đã gây ra cuộc tranh luận với luận đề “Chánh học và tà thuyết” giữa ông Ngô Đức Kế và ông Phạm Quỳnh, Phạm Quỳnh nói: “Truyện Kiều còn, tiếng ta còn; Tiếng ta còn, nước ta còn”. Truyện Kiều đã thu hút nhiều người của đôi bên cùng bút chiến. Truyện Kiều đã ảnh hưởng đến các bậc vua chúa: Vua Minh Mạng đã đứng ra chủ trì mở văn đàn ngâm vịnh Truyện Kiều. Đến đời vua Tự Đức, nhà vua thường triệu tập các vị khoa bảng trong triều vào Khu Văn Lâu, lập văn đàn ngâm vịnh Truyện Kiều.
.
Ngày nay, tên một số nhân vật trong Truyện Kiều, đã ứng dụng vào đời sống với ý ám chỉ đồng loại:
 - Lầu xanh: nơi chứa gái mại dâm.
 - Tú Bà: chỉ người phụ nữ môi giới, chứa chấp gái mại dâm.
 - Sở Khanh: chỉ những người đàn ông phụ tình.
 - Hoạn Thư: chỉ người đàn bà có máu ghen thái quá.
.
Trong thơ thường có nhạc, thơ của Tố Như chẳng những có nhạc mà còn ẩn chứa cả hoạ. Trong câu thơ tả mùa xuân của tiên sinh, đã vẽ nên bức tranh mùa xuân rực rỡ: 
“Cỏ non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”.
.
Cảm mộ: Tố  Như
.
Tố Như, danh lợi chẳng mơ màng! 
Vâng lệnh vua mời, giữ chức quan!
Phong phú văn thơ, thâm thúy nghĩa
Truyện Kiều, mến mộ khắp dân gian!
.
Nguyễn Lộc Yên  

.
.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Cộng sản Việt Nam khoe có tự do tôn giáo ở Việt Nam, nhưng Hoa Kỳ và Thế giới nói “rất hạn chế”, tùy nơi và từng trường hợp. Tình trạng này đã giữ nguyên như thế trong những báo cáo trước đây của cả đôi bên. Nhưng tại sao Hoa Kỳ vẫn liệt Việt Nam vào danh sách phải “theo dõi đặc biệt”...
Đến giữa tháng 3 năm nay, hầu hết chúng ta đều thấy rõ, Donald Trump sẽ là ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng Hòa và Joe Biden là ứng cử viên tổng thống của Democrat. Ngoại trừ vấn đề đột ngột về sức khỏe hoặc tử vong, có lẽ sẽ không có thay đổi ngôi vị của hai ứng cử viên này. Hai lão ông suýt soát tuổi đời, cả hai bộ não đang đà thối hóa, cả hai khả năng quyết định đều đáng nghi ngờ. Hoa Kỳ nổi tiếng là đất nước của những người trẻ, đang phải chọn lựa một trong hai lão ông làm người lãnh đạo, chẳng phải là điều thiếu phù hợp hay sao? Trong lẽ bình thường để bù đắp sức nặng của tuổi tác, con đường đua tranh vào Tòa Bạch Ốc, cần phải có hai vị ứng cử viên phó tổng thống trẻ tuổi, được đa số ủng hộ, vì cơ hội khá lớn phải thay thế tổng thống trong nhiệm kỳ có thể xảy ra. Hơn nữa, sẽ là ứng cử viên tổng thống sau khi lão ông hết thời hạn bốn năm. Vị trí và vai trò của nhân vật phó này sẽ vô cùng quan trọng trong lần tranh cử 2024.
Không phải “học” mà là bắt, là tóm đầu, là tống cổ vào nhà giam: khi cân bằng quyền lực ở Hà Nội xáo trộn với tiền chấn rung chuyển tận Amsterdam thì cái khẩu hiệu quen thuộc của Vladimir Lenin ngày nào cũng phải được cập nhật. Không còn “Học, học nữa, học mãi” mà, táo tợn hơn, hệ thống quyền lực đang giỡn mặt Lenin: “Bắt, bắt nữa, bắt mãi”.
Câu chuyện kể từ xa xưa, rất xa xưa, là từ thời đức Phật còn tại thế: Có một người Bà La Môn rất giầu có và rất quyền thế, ông thích đi săn bắn thú vật trong rừng hay chim muông trên trời. Một hôm đó, ông bắn được một con thiên nga to đẹp đang bay vi vút trong bầu trời cao xanh bát ngát thăm thẳm trên kia. Con thiên nga vô cùng đẹp bị trúng đạn, rơi xuống đất, đau đớn giẫy và chết. Ông liền chạy tới lượm thành quả của ông và xách xác con thiên nga lộng lẫy về cho gia nhân làm thịt, làm một bữa nhậu, có lẽ.
Dù đã từ trần từ lâu, Võ Văn Kiệt vẫn được người đời nhắc đến do một câu nói khá cận nhân tình: “Nhiều sự kiện khi nhắc lại, có hàng triệu người vui mà cũng có hàng triệu người buồn”. Tôi vốn tính hiếu chiến (và hiếu thắng) nên lại tâm đắc với ông T.T này bởi một câu nói khác: “Chúng tôi tự hào đã đánh thắng ba đế quốc to”. Dù chỉ ngắn gọn thế thôi nhưng cũng đủ cho người nghe hiểu rằng Việt Nam là một cường quốc, chứ “không phải dạng vừa” đâu đấy!
Lý do ông Thưởng, ngôi sao sáng mới 54 tuổi bị thanh trừng không được công khai. Tuy nhiên, theo báo cáo của Uỷ ban Kiểm tra Trung ương và các cơ quan chức năng, thì ông Võ Văn Thưởng “đã vi phạm Quy định về những điều đảng viên không được làm...
Cứ theo như lời của giáo sư Nguyễn Văn Lục thì T.T. Thích Trí Quang là tác giả của câu nói (“Cộng Sản nó giết mình hôm nay, mai nó mang vòng hoa đến phúng điếu!”) thượng dẫn. Tôi nghe mà bán tin bán nghi vì nếu sự thực đúng y như vậy thì hoa hòe ở Việt Nam phải trồng bao nhiêu mới đủ, hả Trời?
Đảng CSVN tự khoe là “ niềm tin hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc“của nhân dân, nhưng sau 94 năm có mặt trên đất nước, thực tế đã chứng minh đảng đã cướp mất tự do của dân tộc, và là lực cản của tiến bộ...
Khi Kim Dung gặp Ian Fleming cả hai đều hớn hở, tay bắt mặt mừng và hể hả mà rằng: “Chúng ta đã chia nhau độc giả của toàn thể thế giới”. Câu nói nghe tuy có hơi cường điệu (và hợm hĩnh) nhưng sự hỉ hả của họ không phải là không có lý do. Số lượng sách in và số tiền tác quyền hậu hĩ của hai ông, chắc chắn, vượt rất xa rất nhiều những cây viết lừng lẫy cùng thời. Ian Fleming đã qua đời vào năm 1964 nhưng James Bond vẫn sống mãi trong… sự nghiệp của giới làm phim và trong… lòng quần chúng. Tương tự, nhân vật trong chuyện kiếm hiệp của Kim Dung sẽ tiếp tục là những “chiếc bóng đậm màu” trong tâm tư của vô số con người, nhất là người Việt.
Trong tháng Hai vừa qua, cái chết đau thương, lẫm liệt của nhà đối kháng người Nga Alexei Navalny trong tù đã gây sầu thảm, phẫn nộ cho toàn cộng đồng tiến bộ nhân loại. Đối với người Việt Nam tiến bộ, nỗi đau lại càng sâu thêm khi trong ngày cuối cùng của tháng Hai, ngày 29, nhà cầm quyền độc tài Hà Nội bắt đi cùng lúc hai nhà đấu tranh kiên cường...
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.