Lãnh đạo Ngũ Giác Đài đến thăm hàng không mẫu hạm Mỹ ở Biển Đông
Tác giả: Yeganeh Torbati
Dịch giả: Trần Văn Minh
04-11-2015
.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter sẽ đến thăm một hàng không mẫu hạm Mỹ đi ngang qua Biển Đông vào thứ Năm, một hành động chắc chắn sẽ gây khó chịu cho Trung Quốc trong lúc căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh đang âm ỉ về tuyến đường hàng hải tranh chấp.
Ông Carter sẽ ghé thăm hàng không mẫu hạm USS Theodore Roosevelt cùng với Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia Hishammuddin Hussein, các viên chức Mỹ cho biết.
.
Chiến hạm này sẽ "thực hiện các hoạt động thường lệ trong khi đi ngang qua Biển Đông", ông Carter nói hôm thứ Tư sau cuộc họp của các bộ trưởng quốc phòng Đông Nam Á tại Malaysia, một diễn đàn bị giao động bởi sự bất đồng giữa Mỹ và Trung Quốc về tuyến đường biển tấp nập.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền trên hầu hết Biển Đông, là khu vực với hơn 5 ngàn tỷ USD thương mại toàn cầu đi qua mỗi năm. Việt Nam, Malaysia, Brunei, Philippines và Đài Loan cũng có tuyên bố chủ quyền đối nghịch.
.
Chuyến thăm của ông Carter xảy ra chỉ một tuần sau khi USS Lassen, một khu trục hạm trang bị tên lửa dẫn đường, thách thức giới hạn lãnh thổ xung quanh một trong những hòn đảo nhân tạo của Trung Quốc tại quần đảo Trường Sa dưới danh nghĩa tuần tra tự do hàng hải.
Bắc Kinh đã phản đối Washington về cuộc tuần tra trong khi chỉ huy lực lượng hải quân của Trung Quốc cảnh báo rằng một lỗi lầm nhỏ có thể châm ngòi chiến tranh ở Biển Đông nếu Hoa Kỳ không chấm dứt "các hành động khiêu khích".
.
Hải quân Mỹ có kế hoạch thực hiện tuần tra trong phạm vi 12 hải lý của các đảo nhân tạo ở Biển Đông khoảng hai lần trong một quý để nhắc nhở Trung Quốc và các quốc gia khác về quyền của Mỹ theo luật pháp quốc tế, một viên chức quốc phòng Mỹ cho biết hôm thứ Hai.
.
Các viên chức quốc phòng Mỹ cho biết ông Carter sẽ không có mặt trên bất kỳ tàu chiến thực hiện cuộc tuần tra như vậy.
"Sự hiện diện của tàu Teddy Roosevelt ở đó và chuyến thăm của chúng tôi là một biểu tượng cho sự cam kết của chúng tôi để tái cân bằng lực lượng qua Á Châu và tầm quan trọng của khu vực châu Á-Thái Bình Dương đối với Hoa Kỳ", ông Carter cho biết hôm thứ Tư.
.
Vào tháng Bảy, Đô đốc Scott Swift, tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ, đã đi trên máy bay giám sát Boeing P-8 để thực hiện chuyến bay dài 7 tiếng trên vùng Biển Đông.
Ông Swift nói rằng chuyến bay của ông là theo thường lệ, nhưng nó đã đưa tới sự phản đối dữ dội của Trung Quốc, cho rằng các hoạt động như vậy gây thiệt hại nghiêm trọng cho sự tin cậy giữa hai nước.
Trong tháng Năm, Bắc Kinh gọi chuyến bay giám sát P-8 mang theo một đội ngũ CNN trên Biển Đông là "vô trách nhiệm và nguy hiểm".
.
Không có đồng thuận
Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), gồm 10 thành viên, đã hủy bỏ tuyên bố chung được dự kiến đưa ra sau cuộc họp vào thứ Tư vì họ đã không thể đồng ý về việc liệu có nên đề cập vấn đề tranh chấp Biển Đông hay không.
.
Hoa Kỳ đã vận động để đưa vấn đề Biển Đông vào, trong khi Trung Quốc lập luận rằng họ không liên quan đến bản tuyên bố. Ông Carter và người đồng cấp Trung Quốc đã tham dự cuộc họp.
"Quyết định là của ASEAN, vì không có sự đồng thuận, do đó sẽ không có tuyên bố chung", ông Hishammuddin nói tại một cuộc họp báo.
.
Phó Cố vấn An ninh Quốc gia của Mỹ Ben Rhodes cho biết Washington tin rằng sự cam kết của Mỹ đối với tự do hàng hải sẽ được ASEAN hoan nghênh.
"Mọi người muốn Hoa Kỳ có mặt, mọi người muốn biết rằng Hoa Kỳ sẽ là một lực lượng giữ ổn định... nhưng họ cũng muốn chúng ta có mối quan hệ tốt với Trung Quốc", ông Rhodes cho biết, trong khi nói chuyện tại Trung tâm chiến lược và Nghiên cứu Quốc tế ở Washington.
Hoa Kỳ cho biết sẽ không đứng về bên nào trong các tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông. Trung Quốc phủ nhận việc họ cản trở tự do hàng hải hoặc hàng không trên tuyến đường biển này.
.
.