Hôm nay,  

Trang Sử Việt: Nguyễn Ư Dĩ

12/06/201500:00:00(Xem: 4403)

NGUYỄN Ư DĨ (? - 1602)

Nguyễn Ư Dĩ có tài liệu ghi là Ư Kỷ, tự là Vô Sự, quê Hải Dương, sau dời vào Thanh Hoá, Ông là anh vợ của Nguyễn Kim, là cậu ruột Nguyễn Hoàng, ông từng giữ chức Thái phó Uy quốc công triều Lê ở Thanh Hoá.

Năm 1532, ông cùng Nguyễn Kim tái lập nhà Lê, lập Lê Duy Ninh lên ngôi tại Lào, tức là vua Lê Trang Tông, chiêu mộ binh sĩ, chuẩn bị về chống lại nhà Mạc. Ông là người có công muôi dưỡng và dạy dỗ Nguyễn Hoàng từ thuở ấu thơ và lo liệu cho Nguyễn Hoàng làm chúa phương Nam.

Năm 1548, ông thấy Trịnh Kiểm (rể Nguyễn Kim) sau khi ám hại Nguyễn Uông, còn muốn trừ nốt Nguyễn Hoàng. Ông bàn với bà Ngọc Bảo (vợ Trịnh Kiểm) cho Nguyễn Hoàng vào trấn thủ Thuận Hoá, mới có thể sống sót. Trịnh Kiểm chấp thuận vì nghĩ rằng vào Thuận Hoá nơi xa xôi, rừng thiêng nước độc, coi như Nguyễn Hoàng bị đày. Năm 1569, ông với Tống Phúc Trị, Mạc Cảnh Huống... cùng thân thuộc theo Nguyễn Hoàng vào Thuận Hoá. Từ đấy Đàng Trong phát triển đời sống dân chúng và lực lượng quân ngũ mạnh mẽ, đủ sức đối đầu với chúa Trịnh ở Đàng Ngoài.


Năm 1593, ông cùng Đoan quốc công Nguyễn Hoàng ra Bắc Hà dẹp loạn cho vua Lê, chúa Trịnh. Đến năm 1600, dẹp loạn xong, ông hiến kế Nguyễn Hoàng, lén giong buồm về Thuận Hoá. Ông là người suốt đời lo liệu cho chúa Nguyễn. Trong các công thần của chúa Nguyễn, ông đứng đầu, nên được liệt thờ chung với Nguyễn Kim ở Gia Miêu ngoại trang (Thanh Hoá). Đến thời vua Thiệu Trị, được truy tặng khai quốc công thần, thuỵ Trung Trinh, tước Uy quốc công, được liệt thờ trong Thái miếu ở Huế.

Cảm phục: Nguyễn Ư Dĩ

Nguyễn Ư Dĩ, nguyện thủy chung lòng!
Lo lường Chúa Nguyễn, giữ Đàng Trong
Nhọc nhằn hung hiểm, không ngần ngại
Nguyễn triều vĩnh viễn nhớ nhung công!

Nguyễn Lộc Yên

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Đến giữa tháng 3 năm nay, hầu hết chúng ta đều thấy rõ, Donald Trump sẽ là ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng Hòa và Joe Biden là ứng cử viên tổng thống của Democrat. Ngoại trừ vấn đề đột ngột về sức khỏe hoặc tử vong, có lẽ sẽ không có thay đổi ngôi vị của hai ứng cử viên này. Hai lão ông suýt soát tuổi đời, cả hai bộ não đang đà thối hóa, cả hai khả năng quyết định đều đáng nghi ngờ. Hoa Kỳ nổi tiếng là đất nước của những người trẻ, đang phải chọn lựa một trong hai lão ông làm người lãnh đạo, chẳng phải là điều thiếu phù hợp hay sao? Trong lẽ bình thường để bù đắp sức nặng của tuổi tác, con đường đua tranh vào Tòa Bạch Ốc, cần phải có hai vị ứng cử viên phó tổng thống trẻ tuổi, được đa số ủng hộ, vì cơ hội khá lớn phải thay thế tổng thống trong nhiệm kỳ có thể xảy ra. Hơn nữa, sẽ là ứng cử viên tổng thống sau khi lão ông hết thời hạn bốn năm. Vị trí và vai trò của nhân vật phó này sẽ vô cùng quan trọng trong lần tranh cử 2024.
Không phải “học” mà là bắt, là tóm đầu, là tống cổ vào nhà giam: khi cân bằng quyền lực ở Hà Nội xáo trộn với tiền chấn rung chuyển tận Amsterdam thì cái khẩu hiệu quen thuộc của Vladimir Lenin ngày nào cũng phải được cập nhật. Không còn “Học, học nữa, học mãi” mà, táo tợn hơn, hệ thống quyền lực đang giỡn mặt Lenin: “Bắt, bắt nữa, bắt mãi”.
Câu chuyện kể từ xa xưa, rất xa xưa, là từ thời đức Phật còn tại thế: Có một người Bà La Môn rất giầu có và rất quyền thế, ông thích đi săn bắn thú vật trong rừng hay chim muông trên trời. Một hôm đó, ông bắn được một con thiên nga to đẹp đang bay vi vút trong bầu trời cao xanh bát ngát thăm thẳm trên kia. Con thiên nga vô cùng đẹp bị trúng đạn, rơi xuống đất, đau đớn giẫy và chết. Ông liền chạy tới lượm thành quả của ông và xách xác con thiên nga lộng lẫy về cho gia nhân làm thịt, làm một bữa nhậu, có lẽ.
Dù đã từ trần từ lâu, Võ Văn Kiệt vẫn được người đời nhắc đến do một câu nói khá cận nhân tình: “Nhiều sự kiện khi nhắc lại, có hàng triệu người vui mà cũng có hàng triệu người buồn”. Tôi vốn tính hiếu chiến (và hiếu thắng) nên lại tâm đắc với ông T.T này bởi một câu nói khác: “Chúng tôi tự hào đã đánh thắng ba đế quốc to”. Dù chỉ ngắn gọn thế thôi nhưng cũng đủ cho người nghe hiểu rằng Việt Nam là một cường quốc, chứ “không phải dạng vừa” đâu đấy!
Lý do ông Thưởng, ngôi sao sáng mới 54 tuổi bị thanh trừng không được công khai. Tuy nhiên, theo báo cáo của Uỷ ban Kiểm tra Trung ương và các cơ quan chức năng, thì ông Võ Văn Thưởng “đã vi phạm Quy định về những điều đảng viên không được làm...
Cứ theo như lời của giáo sư Nguyễn Văn Lục thì T.T. Thích Trí Quang là tác giả của câu nói (“Cộng Sản nó giết mình hôm nay, mai nó mang vòng hoa đến phúng điếu!”) thượng dẫn. Tôi nghe mà bán tin bán nghi vì nếu sự thực đúng y như vậy thì hoa hòe ở Việt Nam phải trồng bao nhiêu mới đủ, hả Trời?
Đảng CSVN tự khoe là “ niềm tin hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc“của nhân dân, nhưng sau 94 năm có mặt trên đất nước, thực tế đã chứng minh đảng đã cướp mất tự do của dân tộc, và là lực cản của tiến bộ...
Khi Kim Dung gặp Ian Fleming cả hai đều hớn hở, tay bắt mặt mừng và hể hả mà rằng: “Chúng ta đã chia nhau độc giả của toàn thể thế giới”. Câu nói nghe tuy có hơi cường điệu (và hợm hĩnh) nhưng sự hỉ hả của họ không phải là không có lý do. Số lượng sách in và số tiền tác quyền hậu hĩ của hai ông, chắc chắn, vượt rất xa rất nhiều những cây viết lừng lẫy cùng thời. Ian Fleming đã qua đời vào năm 1964 nhưng James Bond vẫn sống mãi trong… sự nghiệp của giới làm phim và trong… lòng quần chúng. Tương tự, nhân vật trong chuyện kiếm hiệp của Kim Dung sẽ tiếp tục là những “chiếc bóng đậm màu” trong tâm tư của vô số con người, nhất là người Việt.
Trong tháng Hai vừa qua, cái chết đau thương, lẫm liệt của nhà đối kháng người Nga Alexei Navalny trong tù đã gây sầu thảm, phẫn nộ cho toàn cộng đồng tiến bộ nhân loại. Đối với người Việt Nam tiến bộ, nỗi đau lại càng sâu thêm khi trong ngày cuối cùng của tháng Hai, ngày 29, nhà cầm quyền độc tài Hà Nội bắt đi cùng lúc hai nhà đấu tranh kiên cường...
Ít lâu nay, vấn đề “bảo vệ an ninh quốc gia” được nói nhiều ở Việt Nam, nhưng có phải vì tổ quốc lâm nguy, hay đảng muốn được bảo vệ để tồn tại?
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.