LÊ QUANG BÍ (1504 - ?)
Lê Quang Bí (Bôn) quê tỉnh Hải Dương. Ông thi đỗ Hoàng giáp (Tiến sĩ) năm 1526, đời Lê Cung Hoàng. Năm 1527, Họ Mạc soán ngôi nhà Lê, ông trở thành quan nhà Mạc.
Năm 1548, làm Chánh sứ sang Yên Kinh, quan nhà Minh nói lễ vật cống hiến không đầy đủ, bắt ông giam với hình phạt lấy vỏ trai úp lên hai con mắt và trét kín bên ngoài. Mặc dù bị hành hạ dã man, ông vẫn bất khuất không van xin.
Hằng ngày ông ngâm vịnh thi phú giải sầu và giảng giải kinh sách cho tù nhân nghe. Thân Khắc Tảo không về nước với đoàn sứ giả mà ở lại săn sóc ông. Ghi chép tất cả những bài thơ ông sáng tác ngâm vịnh thành tập thơ: Tư Hương Vận Lục (Những vần thơ nhớ quê) ý thơ sâu sắc, tình cảm dạt dào.
Trong thời gian ông bắt đầu giảng giải kinh sách, có cử nhân Đặng Hồng Chấn là người Hoa, nhờ Khắc Tảo xin Lê Quang Bí, được theo học với ông thầy Việt Nam tại tù.
Đặng Hồng Chấn theo học tiến bộ rõ rệt. Năm 1559, Hồng Chấn thi đậu Tiến sĩ, được bổ tri phủ tỉnh Quảng Đông. Mười năm sau, được triệu về kinh, phong chức Yên Kinh chủ sự. Khi Hồng Chấn biết tôn sư vẫn còn trong tù thì rất xúc động và làm bản tấu dâng lên vua Gia Tĩnh, còn vận động Đại học sĩ Lý Xuân Phong, cùng tâu trình để tôn sư được ra tù và trở về Đại Việt. Vua Minh chấp thuận, Hồng Chấn xin vua được tiễn thầy đến biên giới Việt-Hoa, còn nói: “Tô Vũ của Tàu đi sứ Hung Nô, giữ cờ tiết chăn dê suốt mấy chục năm, nay thầy Việt Nam của ta đâu có kém gì Tô Vũ”.
Năm 1566 (sau 18 năm), vua nhà Mạc là Mạc Mậu Hợp, cử 2 Trạng nguyên: Giáp Hải và Phạm Trấn đến biên giới Lạng Sơn, đón ông về nước và phong Thượng thư bộ hộ.
Cảm phục: Lê Quang Bí
Đi sứ nhục nhằn, đau đớn thay!
Lê Quang Bí, bất khuất, tù đày!
Trò Tàu, được dạy lo toan nghĩa
Thầy Việt kiên trì, mặc đắng cay!
Nguyễn Lộc Yên
Lê Quang Bí (Bôn) quê tỉnh Hải Dương. Ông thi đỗ Hoàng giáp (Tiến sĩ) năm 1526, đời Lê Cung Hoàng. Năm 1527, Họ Mạc soán ngôi nhà Lê, ông trở thành quan nhà Mạc.
Năm 1548, làm Chánh sứ sang Yên Kinh, quan nhà Minh nói lễ vật cống hiến không đầy đủ, bắt ông giam với hình phạt lấy vỏ trai úp lên hai con mắt và trét kín bên ngoài. Mặc dù bị hành hạ dã man, ông vẫn bất khuất không van xin.
Hằng ngày ông ngâm vịnh thi phú giải sầu và giảng giải kinh sách cho tù nhân nghe. Thân Khắc Tảo không về nước với đoàn sứ giả mà ở lại săn sóc ông. Ghi chép tất cả những bài thơ ông sáng tác ngâm vịnh thành tập thơ: Tư Hương Vận Lục (Những vần thơ nhớ quê) ý thơ sâu sắc, tình cảm dạt dào.
Trong thời gian ông bắt đầu giảng giải kinh sách, có cử nhân Đặng Hồng Chấn là người Hoa, nhờ Khắc Tảo xin Lê Quang Bí, được theo học với ông thầy Việt Nam tại tù.
Đặng Hồng Chấn theo học tiến bộ rõ rệt. Năm 1559, Hồng Chấn thi đậu Tiến sĩ, được bổ tri phủ tỉnh Quảng Đông. Mười năm sau, được triệu về kinh, phong chức Yên Kinh chủ sự. Khi Hồng Chấn biết tôn sư vẫn còn trong tù thì rất xúc động và làm bản tấu dâng lên vua Gia Tĩnh, còn vận động Đại học sĩ Lý Xuân Phong, cùng tâu trình để tôn sư được ra tù và trở về Đại Việt. Vua Minh chấp thuận, Hồng Chấn xin vua được tiễn thầy đến biên giới Việt-Hoa, còn nói: “Tô Vũ của Tàu đi sứ Hung Nô, giữ cờ tiết chăn dê suốt mấy chục năm, nay thầy Việt Nam của ta đâu có kém gì Tô Vũ”.
Năm 1566 (sau 18 năm), vua nhà Mạc là Mạc Mậu Hợp, cử 2 Trạng nguyên: Giáp Hải và Phạm Trấn đến biên giới Lạng Sơn, đón ông về nước và phong Thượng thư bộ hộ.
Cảm phục: Lê Quang Bí
Đi sứ nhục nhằn, đau đớn thay!
Lê Quang Bí, bất khuất, tù đày!
Trò Tàu, được dạy lo toan nghĩa
Thầy Việt kiên trì, mặc đắng cay!
Nguyễn Lộc Yên
- Từ khóa :
- Việt Nam
- ,
- Hải Dương
- ,
- Lê Quang Bí
Gửi ý kiến của bạn
