Hôm nay,  

Trang Sử Việt: Nguyễn Trực

3/27/201500:00:00(View: 4874)

NGUYỄN TRỰC (1417-1473)

Nguyễn Trực hiệu là Sư Liêu, tự là Công Dĩnh, quê xã Bối Khê huyện Thanh Oai, Thăng Long (nay Hà Nội). Ông sinh trong một gia đình nho học, cha là tiến sĩ Nguyễn Thời Trung ông nội là tiến sĩ Nguyễn Bính làm giáo quan Quốc tử giám thời Trần Hiển Tông.

Năm 1434, Nguyễn Trực đỗ đầu kỳ thi Hương. Năm 1442, đậu trạng nguyên, do Nguyễn Trãi làm chánh chủ khảo, được Lê Thái Tông ban sắc Quốc tử giám thi thư thưởng hàm Á liệt khanh, đứng đầu trong danh sách 33 tiến sĩ cùng khóa, được lưu danh ở bia tiến sĩ Văn miếu Quốc tử giám.

Năm 1444, thời Lê Nhân Tông, ông được bổ nhiệm chức Triều nghi đại phu Hàn lâm viện học sĩ Võ kỵ úy, rồi phong Nam Sách An phủ sứ, Hàn lâm viện thị giảng, kiêm Ngự tiền học sinh, làm Trung thư thị lang. Năm 1445, vua phong ông Thiếu trung khanh đại phu Ngự sử đài Ngự sử thị Đô úy.

Năm 1457, Lê Nhân Tông đề cử ông tiếp sứ thần nhà Minh là Hoàng Gián. Ông đối đáp lưu loát khiến sứ giả nhà Minh khâm phục.


Sau đó, ông cùng phó sứ là Trịnh Khiết Tường (hay Thiết Trường) đi sứ qua Tàu. Do tài học của ông bao la nên vua quan Tàu đã gọi ông Lưỡng quốc Trạng nguyên(*). Năm 1473, ông mất, để lại: Bối khê tập, Sư liêu tập, Ngu nhàn tập. Dân gian gọi ông là Sư Liêu tiên sinh, hay Trạng Bối Khê.

Cảm mộ: Nguyễn Trực

Danh nhân, Nguyễn Trực một tinh hoa
Tha thiết thương dân, yêu nước nhà
Đi sứ, triều Minh luôn trọng vọng
Trạng nguyên tên tuổi tạc văn bia
____________

(*)- Có 3 người được gọi là "Lưỡng quốc Trạng nguyên", đó là: Mạc Đĩnh Chi thời Trần Anh Tông. Nguyễn Trực thời Lê Thái Tông và Nguyễn Đăng Đạo thời Lê Hy Tông. Riêng ông Nguyễn Trực, tương truyền trong lúc đi sứ, khi đến Bắc Kinh gặp kỳ thi đình của Trung Hoa, để thử việc thi cử nước ngoài, ông đã ứng thi và đỗ Trạng nguyên nhà Minh, trở thành Lưỡng quốc Trạng nguyên. Trịnh Khiết Tường thì đỗ bảng nhãn.

Nguyễn Lộc Yên

Print
Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
First PagePrev Page74757677787980Next PageLast Page

✱ TT Putin: Nga chưa bao giờ và sẽ không bao giờ chống lại Ukraine, chủ quyền thực sự của Ukraine chỉ có thể thực hiện được khi hợp tác với Nga ✱ Năm 1917 các nhà trí thức và sinh viên họp ở Kiev đã thành lập một hội đồng Ukraine - Hội đồng Rada Trung Ương đòi hỏi quyền tự trị ✱ Trong suốt những năm thuộc thập niên Hai mươi, sự phản đối của người Ukraine về sự cai trị của Liên Xô luôn diễn ra ✱ Trong thế chiến thứ II, người Ukraine đã chiến đấu chống lại Quân đội Đức và chống lại các lực lượng Liên Xô. ✱ Khi Đức xâm lược Nga vào năm 1940, nhân cơ hội này người Ukraine ngay lập tức nắm quyền kiểm soát, tuyên bố thành lập quốc gia độc lập.

Từ hai mươi năm nay, Putin ôm ấp giấc mộng làm một người « vĩ đại ». Giữa ý thức hệ và sự « cuồng vinh » (say mê điên cuồng danh vọng, quyền lực, kiêu ngạo thái quá). Mãi tới nay, người ta mới thấy rõ Putin đang trên đà thực hiện giấc mộng của ông ta.

Mùa xuân mới gõ cửa từng nhà, mùa xuân không của riêng ai, không chỉ của mỗi con người mà là của tất cả muôn loài cùng hưởng. Lá hoa, cây cỏ, chim muông muôn loài cho đến côn trùng bé nhỏ đều cùng hưởng, cùng hồi sinh trong mùa xuân mới. Nếu động vật và thực vật thay áo mới đón xuân, thì con người cũng cần thay đổi tư duy để đón xuân.

Từ ba vị thế khác nhau với những lập trường chính trị có khi khác hẳn nhau, cả Ngô Nhân Dụng, Huy Đức và Nguyễn Văn Tuấn đều có nhận định giống nhau về giới lãnh đạo Việt Nam hiện nay: Hèn!

Điều dễ nhận thấy là các nước Đông Âu luôn luôn nằm giữa hai thế lực chính trị quan trọng. Trước đây là đế quốc Áo-Hung ở phía tây, và đế quốc Nga về phía đông. Từ thế chiến thứ hai (1939-1945), các nước Đông Âu nằm giữa Đức Quốc Xã và Liên Xô. Hai nước nầy đều độc tài, nhưng hoàn toàn khác nhau về ý thức hệ chính trị, và cả hai đều lăm le nuốt trọn Đông Âu, Ngày nay, Đông Âu cũng nằm giữa hai khối chống đối nhau: Môt bên là NATO (North Atlantic Treaty Organization) tức Liên Minh Bắc Đại Tây Dương, lúc đầu gồm các nước tự do dân chủ Tây Âu và Hoa Kỳ, sau có thêm một số nước Đông Âu sau khi thoát ra khỏi khối cộng sản (CS), và bên kia là Cộng Hòa Nga là một nước hậu CS. Tổng thống Nga Vladimir Putin vốn là một sĩ quan công an CS Liên Xô. Liên Xô bị sụp đổ năm 1991, đổi thành Cộng Hoa Nga.

Gần đây nhất, cái chết của Nhiếp ảnh gia, Nhà làm phim Pierre Zakrzewski tại chiến trường Ukraine ngày 14 tháng 3 năm 2022 đã làm rúng động trái tim thế giới. Ông là người quay phim của đài Fox News đã bị giết khi đang đưa tin ở Ukraine trong một vụ tấn công của quân đội Nga. Người đi cùng ông là phóng viên chiến trường Benjamin Hall cũng bị thương phải nhập viện, mất một chân, nhưng may mắn thoát chết. Cả hai lúc ấy đang di chuyển trên một chiếc xe và bị tấn công bằng bom lửa trong một vùng chiến sự, Horenka, là một ngôi làng bên ngoài thủ đô Kyiv, Ukraine.

Trong khi chính quyền CSVN cố gắng tỏ ra “trung lập” trong cuộc chiến xâm lăng Ukraine của Nga, nhưng phe quân đội lại đứng về phía Nga là bằng chứng không thống nhất trong nội bộ đảng Cộng sản Việt Nam.

Báo giới quốc tế đồng loạt đưa tin là Moscow đang bị sa lầy tại Ukraine và yêu cầu Bắc Kinh hỗ trợ quân sự. Bộ Ngoại giao Trung Quốc đính chính ngay nguồn tin này. Cộng đồng quốc tế sẽ chịu hậu qủa gì nếu Bắc Kinh thực sự viện trợ toàn diện cho Moscow.

Nếu có ai hỏi tôi về một mùi hương Sài Gòn, nơi tôi đã ra đời và sống hơn ba thập niên trước khi ra đi, hẳn là tôi chỉ nhớ tới mùi cà phê. Cũng lạ, khắp thế giới, nơi nào mà chẳng có mùi cà phê? Nhưng mùi hương cà phê Sài Gòn với tôi rất khác, đó là kỷ niệm với tiếng cười của những tình bạn một thời Văn Khoa, với các góc phố ẩn khuất những ngày trốn học để làm thơ, với những gốc cây me lề đường nơi gió thổi thẹn thùng các tà áo trắng... Nhiều năm sau khi rời quê nhà, được đọc một bài viết của nhà văn Văn Quang về cà phê Sài Gòn, tôi nghĩ rằng phải chi có ai đóng gói được mùi hương cà phê Sài Gòn cho người phương xa.

Tính đến nay 14-3-2022, cuộc chiến Nga xâm lược Ukraine bước sang ngày thứ 19. Chiến sự vẫn xảy ra ngày càng ác liệt gây bao đau thương tang tóc cho hai dân tộc Nga và Ukraine.
First PagePrev Page74757677787980Next PageLast Page
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.