LÊ NIỆM (? - 1485)
Lê Niệm còn gọi là Lê Nậm, là cháu nội Trung túc vương Lê Lai, con Lê Lâm. Quê Thanh Hoá, ông thông thạo văn võ. Năm 1439, nhờ tập ấm của cha nên ông được Lê Thái Tông phong Cận thị cục Chánh chưởng. Năm 1446, đời Lê Nhân Tông, ông và Lê Thu đánh thắng Chiêm Thành, khi về được thăng chức Đồng tri. Năm 1449, làm An phủ phó sứ ở Tây Đạo rồi giữ chức Xa kỵ đồng tổng tri chư quân sự vụ.
Năm 1459, Hoàng tử Lê Nghi Dân giết Lê Nhân Tông để cướp ngôi. Sau đấy, ông đã phối hợp với Nguyễn Xí, Đinh Liệt chỉ huy cấm binh làm binh biến giết chết Lê Nghi Dân, lập Lê Tư Thành lên ngôi đế hiệu Lê Thánh Tông. Năm 1464, được phong Nhập nội Đô đốc Đồng bình Chương sự kiêm Quốc tế tửu. Đến năm 1467, Lê Thánh Tông ngự du Tây Kinh, phong ông Lưu thủ Đông Kinh, rồi Bình chương quân quốc trọng sự. Năm 1470, Lê Thánh Tông đi đánh Chiêm Thành, cử ông làm Chinh lỗ phó tướng quân cùng Đinh Liệt chỉ huy quân thủy đi trước. Đầu năm 1471, quân Đại Việt tiến vào đất Chiêm, đánh chiếm kinh đô Đồ Bàn bắt vua Chiêm là Trà Toàn. Sau đấy, Trà Toại lại đem quân Chiêm đánh phá biên giới, vua cử ông và Trịnh Công Lộ đem 3 vạn quân Thanh-Nghệ, Thuận Hóa đi đánh bắt được Trà Toại đưa về kinh. Ông được phong chức Bình khương Tướng quân.
Năm 1479, ông đem quân đánh Bồn Man (Ai Lao), đuổi chúa Bồn Man là Cầm Công, quân Đại Việt tiến đến Ràng Sa (giáp giới Miến Điện). Sau đó, ông được phong Thái phó Tĩnh quốc công.
Ông giỏi văn thơ, từng ngâm vịnh thơ với Lê Thánh Tông, đời ông hâm mộ Phạm Lãi sống thanh cao đạm bạc. Thơ của ông còn lưu lại hậu thế 25 bài.
Cảm phục: Lê Niệm
Lê Niệm trung trinh, son sắt lòng!
Phò vua, giúp nước, giữ non sông
Đem quân dẹp giặc, yên bờ cõi
Lo lắng giống nòi, thơ phú thong!
Nguyễn Lộc Yên
Lê Niệm còn gọi là Lê Nậm, là cháu nội Trung túc vương Lê Lai, con Lê Lâm. Quê Thanh Hoá, ông thông thạo văn võ. Năm 1439, nhờ tập ấm của cha nên ông được Lê Thái Tông phong Cận thị cục Chánh chưởng. Năm 1446, đời Lê Nhân Tông, ông và Lê Thu đánh thắng Chiêm Thành, khi về được thăng chức Đồng tri. Năm 1449, làm An phủ phó sứ ở Tây Đạo rồi giữ chức Xa kỵ đồng tổng tri chư quân sự vụ.
Năm 1459, Hoàng tử Lê Nghi Dân giết Lê Nhân Tông để cướp ngôi. Sau đấy, ông đã phối hợp với Nguyễn Xí, Đinh Liệt chỉ huy cấm binh làm binh biến giết chết Lê Nghi Dân, lập Lê Tư Thành lên ngôi đế hiệu Lê Thánh Tông. Năm 1464, được phong Nhập nội Đô đốc Đồng bình Chương sự kiêm Quốc tế tửu. Đến năm 1467, Lê Thánh Tông ngự du Tây Kinh, phong ông Lưu thủ Đông Kinh, rồi Bình chương quân quốc trọng sự. Năm 1470, Lê Thánh Tông đi đánh Chiêm Thành, cử ông làm Chinh lỗ phó tướng quân cùng Đinh Liệt chỉ huy quân thủy đi trước. Đầu năm 1471, quân Đại Việt tiến vào đất Chiêm, đánh chiếm kinh đô Đồ Bàn bắt vua Chiêm là Trà Toàn. Sau đấy, Trà Toại lại đem quân Chiêm đánh phá biên giới, vua cử ông và Trịnh Công Lộ đem 3 vạn quân Thanh-Nghệ, Thuận Hóa đi đánh bắt được Trà Toại đưa về kinh. Ông được phong chức Bình khương Tướng quân.
Năm 1479, ông đem quân đánh Bồn Man (Ai Lao), đuổi chúa Bồn Man là Cầm Công, quân Đại Việt tiến đến Ràng Sa (giáp giới Miến Điện). Sau đó, ông được phong Thái phó Tĩnh quốc công.
Ông giỏi văn thơ, từng ngâm vịnh thơ với Lê Thánh Tông, đời ông hâm mộ Phạm Lãi sống thanh cao đạm bạc. Thơ của ông còn lưu lại hậu thế 25 bài.
Cảm phục: Lê Niệm
Lê Niệm trung trinh, son sắt lòng!
Phò vua, giúp nước, giữ non sông
Đem quân dẹp giặc, yên bờ cõi
Lo lắng giống nòi, thơ phú thong!
Nguyễn Lộc Yên
Gửi ý kiến của bạn
