NGUYỄN XÍ (1397-1465)
Nguyễn Lộc Yên
Nguyễn Xí quê Nghệ An. Năm 1418, Lê Lợi xưng Bình Định vương phát động khởi nghĩa Lam Sơn, Nguyễn Xí cùng tham gia, lúc đó ông 22 tuổi.
Tháng 8 năm 1426, sau khi Bình Định vương làm chủ từ Thanh Hoá đến Thuận Hoá, chia quân cho các tướng làm 3 cánh tấn công Bắc Hà. Phạm Văn Xảo, Đỗ Bí, Trịnh Khả, Lê Triện đem quân tiến về Tây bắc, Lưu Nhân Chú, Bùi Bị tiến về Đông bắc; Đinh Lễ, Nguyễn Xí đem quân đánh Đông Quan (Thăng Long). Khi nghe tin viện binh quân Minh ở Vân Nam sắp sang, thì Phạm Văn Xảo, Trịnh Khả đem quân ra chận đánh quân Minh, còn Lê Triện và Đỗ Bí hợp với quân Đinh Lễ, Nguyễn Xí đánh Đông Quan. Phạm Văn Xảo phá tan viện binh Vân Nam. Quân Minh chạy về cố thủ ở thành Xương Giang. Vua Minh lại sai Vương Thông mang quân sang tiếp viện. Lê Triện, Đỗ Bí đánh bại Mã Kỳ ở Từ Liêm, tiến đánh luôn cánh quân của Phương Chính. Hai tướng Minh thua chạy, về nhập với quân Vương Thông ở Cổ Sở.
Nguyễn Xí cùng Đinh Lễ phục binh ở Tốt Động, quân Vương Thông thua to. Trần Hiệp, Lý Lượng và 5 vạn quân bị giết, 1 vạn quân bị bắt sống.
Sau khi Lê Lợi lên ngôi, Nguyễn Xí được phong chức Long hổ tướng quân Suy trung bảo chính công thần.
Ngày 6 tháng 6 âm lịch, năm 1460, Nguyễn Xí phát động binh biến, chém bầy tôi thân cận của Nghi Dân là Phạm Đồn, Phan Ban ở nghị sự đường, nắm lấy cấm binh, đóng chặt cửa thành, sai Lê Ninh Thuận bắt vây cánh và phế vua Thiên Hưng làm Lệ Đức hầu, rước con út của Thái Tông là Lê Tư Thành lên ngôi, tức là vua Lê Thánh Tông. Nguyễn Xí được phong Thái phó Bình chương quân quốc trọng sự Á quận hầu, giúp việc chính sự. Năm 1463, lại được phong chức Thái uý.
Cảm phục: Nguyễn Xí
Nước nhà Bắc thuộc, dân lầm than!
Nguyễn Xí, xông pha cứu xóm làng
Giúp nước phò vua, luôn nhiệt huyết
Đồng bào no ấm, nước vinh quang!
Nguyễn Lộc Yên
Nguyễn Lộc Yên
Nguyễn Xí quê Nghệ An. Năm 1418, Lê Lợi xưng Bình Định vương phát động khởi nghĩa Lam Sơn, Nguyễn Xí cùng tham gia, lúc đó ông 22 tuổi.
Tháng 8 năm 1426, sau khi Bình Định vương làm chủ từ Thanh Hoá đến Thuận Hoá, chia quân cho các tướng làm 3 cánh tấn công Bắc Hà. Phạm Văn Xảo, Đỗ Bí, Trịnh Khả, Lê Triện đem quân tiến về Tây bắc, Lưu Nhân Chú, Bùi Bị tiến về Đông bắc; Đinh Lễ, Nguyễn Xí đem quân đánh Đông Quan (Thăng Long). Khi nghe tin viện binh quân Minh ở Vân Nam sắp sang, thì Phạm Văn Xảo, Trịnh Khả đem quân ra chận đánh quân Minh, còn Lê Triện và Đỗ Bí hợp với quân Đinh Lễ, Nguyễn Xí đánh Đông Quan. Phạm Văn Xảo phá tan viện binh Vân Nam. Quân Minh chạy về cố thủ ở thành Xương Giang. Vua Minh lại sai Vương Thông mang quân sang tiếp viện. Lê Triện, Đỗ Bí đánh bại Mã Kỳ ở Từ Liêm, tiến đánh luôn cánh quân của Phương Chính. Hai tướng Minh thua chạy, về nhập với quân Vương Thông ở Cổ Sở.
Nguyễn Xí cùng Đinh Lễ phục binh ở Tốt Động, quân Vương Thông thua to. Trần Hiệp, Lý Lượng và 5 vạn quân bị giết, 1 vạn quân bị bắt sống.
Sau khi Lê Lợi lên ngôi, Nguyễn Xí được phong chức Long hổ tướng quân Suy trung bảo chính công thần.
Ngày 6 tháng 6 âm lịch, năm 1460, Nguyễn Xí phát động binh biến, chém bầy tôi thân cận của Nghi Dân là Phạm Đồn, Phan Ban ở nghị sự đường, nắm lấy cấm binh, đóng chặt cửa thành, sai Lê Ninh Thuận bắt vây cánh và phế vua Thiên Hưng làm Lệ Đức hầu, rước con út của Thái Tông là Lê Tư Thành lên ngôi, tức là vua Lê Thánh Tông. Nguyễn Xí được phong Thái phó Bình chương quân quốc trọng sự Á quận hầu, giúp việc chính sự. Năm 1463, lại được phong chức Thái uý.
Cảm phục: Nguyễn Xí
Nước nhà Bắc thuộc, dân lầm than!
Nguyễn Xí, xông pha cứu xóm làng
Giúp nước phò vua, luôn nhiệt huyết
Đồng bào no ấm, nước vinh quang!
Nguyễn Lộc Yên
Gửi ý kiến của bạn
