LÊ TƯ TỀ (? - 1438)
Lê Tư Tề là con trai lớn Lê Lợi, có công trong khởi nghĩa Lam Sơn. Tháng 6 năm 1427, được gia phong chức Tư đồ.
Tháng 11 năm 1427, Lê Lợi và Vương Thông trao đổi con tin. Vương Thông cử hai tướng Sơn Thọ, Mã Kỳ sang Lam Sơn. Lê Lợi đưa Lê Tư Tề và Lưu Nhân Chú vào thành Đông Quan. Đến tháng 12 cùng năm, trả con tin trở về. Năm 1428, Lê Lợi lên ngôi vua, ông được phong làm hữu tướng quốc, tước quận vương. Đến khi Lê Thái Tổ già yếu, sai Lê Vân, Lê Ngân và Lê Văn Linh mang kim sách lập Lê Tư Tề là Quốc vương để tạm coi việc nước, gọi là “Quốc vương điện hạ”. Khi nhà hậu Lê thành lập đã bắt đầu phe phái về việc chọn người kế vị. Phe ủng hộ Lê Tư Tề có Trần Nguyên Hãn, Phạm Văn xảo... Phe kia ủng hộ Lê Nguyên Long còn nhỏ tuổi, là con thứ Lê Thái Tổ, đứng đầu là Lê Sát.
Phe ủng hộ Nguyên Long thắng thế, vua nghe lời giết Trần Nguyên Hãn và Phạm Văn Xảo, đuổi Nguyễn Chích... Phao tin: “Lê Tư Tề mắc chứng điên cuồng, giết bừa các tỳ thiếp”. Năm 1433, Lê Thái Tổ còn phân vân việc chọn người nối ngôi, Thiếu uý Lê Khôi tâu: “Nên chọn Lê Nguyên Long”, Thái Tổ nghe theo. Tháng 8 năm 1433, Lê Tư Tề bị giáng xuống làm quận vương. Cuối tháng 8, Lê Thái Tổ băng hà, Lê Nguyên Long được lập lên ngôi vua, đế hiệu là Lê Thái Tông. Tư đồ Lê Sát nắm quyền phụ chính.
*- Thiết nghĩ: Hoàng tử Lê Tư Tề và Lê Nguyên Long, không khác chuyện Đinh Liễn và Đinh Hạng Lang của nhà Đinh. Con trưởng Đinh Liễn và Lê Tư Tề, nhọc nhằn đuổi giặc dựng nghiệp, có lúc phải nhẫn nhục làm con tin, nhưng cuối cùng ngôi vàng, vua cha đành đoạn trao cho đứa em còn ngây thơ!.
Cảm niệm: Lê Tư Tề
Lê Tư Tề diệt giặc, gian truân!
Trận mạc nguy nan, chẳng ngại ngần
Bình định giang sơn, hung hiểm mạng
Tranh giành ngôi báu, não nề thân!
Nguyễn Lộc Yên
Lê Tư Tề là con trai lớn Lê Lợi, có công trong khởi nghĩa Lam Sơn. Tháng 6 năm 1427, được gia phong chức Tư đồ.
Tháng 11 năm 1427, Lê Lợi và Vương Thông trao đổi con tin. Vương Thông cử hai tướng Sơn Thọ, Mã Kỳ sang Lam Sơn. Lê Lợi đưa Lê Tư Tề và Lưu Nhân Chú vào thành Đông Quan. Đến tháng 12 cùng năm, trả con tin trở về. Năm 1428, Lê Lợi lên ngôi vua, ông được phong làm hữu tướng quốc, tước quận vương. Đến khi Lê Thái Tổ già yếu, sai Lê Vân, Lê Ngân và Lê Văn Linh mang kim sách lập Lê Tư Tề là Quốc vương để tạm coi việc nước, gọi là “Quốc vương điện hạ”. Khi nhà hậu Lê thành lập đã bắt đầu phe phái về việc chọn người kế vị. Phe ủng hộ Lê Tư Tề có Trần Nguyên Hãn, Phạm Văn xảo... Phe kia ủng hộ Lê Nguyên Long còn nhỏ tuổi, là con thứ Lê Thái Tổ, đứng đầu là Lê Sát.
Phe ủng hộ Nguyên Long thắng thế, vua nghe lời giết Trần Nguyên Hãn và Phạm Văn Xảo, đuổi Nguyễn Chích... Phao tin: “Lê Tư Tề mắc chứng điên cuồng, giết bừa các tỳ thiếp”. Năm 1433, Lê Thái Tổ còn phân vân việc chọn người nối ngôi, Thiếu uý Lê Khôi tâu: “Nên chọn Lê Nguyên Long”, Thái Tổ nghe theo. Tháng 8 năm 1433, Lê Tư Tề bị giáng xuống làm quận vương. Cuối tháng 8, Lê Thái Tổ băng hà, Lê Nguyên Long được lập lên ngôi vua, đế hiệu là Lê Thái Tông. Tư đồ Lê Sát nắm quyền phụ chính.
*- Thiết nghĩ: Hoàng tử Lê Tư Tề và Lê Nguyên Long, không khác chuyện Đinh Liễn và Đinh Hạng Lang của nhà Đinh. Con trưởng Đinh Liễn và Lê Tư Tề, nhọc nhằn đuổi giặc dựng nghiệp, có lúc phải nhẫn nhục làm con tin, nhưng cuối cùng ngôi vàng, vua cha đành đoạn trao cho đứa em còn ngây thơ!.
Cảm niệm: Lê Tư Tề
Lê Tư Tề diệt giặc, gian truân!
Trận mạc nguy nan, chẳng ngại ngần
Bình định giang sơn, hung hiểm mạng
Tranh giành ngôi báu, não nề thân!
Nguyễn Lộc Yên
Gửi ý kiến của bạn
