Hôm nay,  

Trang Sử Việt: Nguyễn Thị Lộ

16/01/201500:00:00(Xem: 4793)

Nguyễn Lộc Yên
(Lời tâm tình: Bài viết về “Sử Việt” chỉ khái quát, không đi sâu từng chi tiết của đề tài. Cuối mỗi bài viết, phần “Thiết nghĩ” nếu có chỉ là góp ý của tác giả, không ngoài mục đích làm sáng tỏ thêm về nội dung đã biên soạn. Trang Sử Việt luôn mong mỏi nhúm nhen tình tự dân tộc, niềm yêu thương quê hương và giữ gìn Việt ngữ cùng văn hóa Việt.
________________

NGUYỄN THỊ LỘ
(1400-1442)

Nguyễn Thị Lộ, quê làng Hải Triều, còn gọi là làng Hới (làng nghề dệt chiếu nổi tiếng), huyện Ngự Thiên (nay Thái Bình). Bà sinh trưởng trong một gia đình nhà nông và dệt chiếu, cha là ông Nguyễn Mỗ, bị giặc Minh bắt đi phu dịch khổ sở.

Ngoài nghề dệt chiếu, ông Nguyễn Mỗ còn có thêm nghề bốc thuốc, ông muốn truyền dạy nghề thuốc cho con, nên Nguyễn Thị Lộ học các sách kinh thư, y dược... Nhờ đó bà biết bốc thuốc, làm thơ. Sau khi cha chết, bà phải cùng mẹ tảo tần nuôi dạy các em, nên bà phải đem chiếu đi bán dạo. Tương truyền, một hôm Nguyễn Trãi gặp Nguyễn Thị Lộ đang đem chiếu đi bán trên đường. Thấy cô gái bán chiếu xinh đẹp, Nguyễn Trãi cao hứng ngâm mấy câu thơ ghẹo:

Ả ở nơi nào, bán chiếu gon?
Chẳng hay chiếu ấy hết hay còn?
Xuân xanh nay độ bao nhiêu tuổi?
Đã có chồng chưa, được mấy con?

Không ngờ cô bán chiếu liền họa và ngâm đáp lại:

Thiếp ở Tây Hồ bán chiếu gon,
Cớ chi ông hỏi hết hay còn?
Xuân xanh vừa độ trăng tròn lẻ
Chồng còn chưa có, có chi con!

Nguyễn Trãi yêu sắc mến tài, cho người hỏi thăm rồi cưới bà làm thiếp. Bà theo chồng vào Lam Sơn, bà là trợ thủ đắc lực của Nguyễn Trãi. Lúc ở Lam Sơn, bà đã làm thầy dạy con em các thủ lĩnh và nghĩa quân. Khi Lê Thái Tông làm vua, phong bà là Lễ nghi học sĩ, Bà đã đề nghị chấn chỉnh nhiều phong tục, từ trong triều đến ngoài dân, xin chỉ dụ vua mở mang học vấn cho dân, khuyến khích phụ nữ học chữ. Nguyễn Thị Lộ là một nhà thơ lưu loát, văn thơ của bà đã thất truyền, chỉ còn mấy vần thơ xướng hoạ khi gặp Nguyễn Trãi, nhưng tên tuổi của Bà đã gắn liền vào văn học sử nước nhà từ đấy.

Bà Nguyễn Thị Lộ là người duyên dáng, giỏi văn thơ, vua Lê Thái Tông yêu thích, khi bà làm Lễ nghi học sĩ thì ngày đêm hầu bên vua. Khi vua đi tuần ở Hải Dương, ghé nghỉ ở Lệ Chi Viên (Vườn Vải) của Nguyễn Trãi, tài liệu ghi rằng: “Ngày mồng 4 tháng 8 Nhâm Tuất (1442), ngự đạo về đến huyện Gia Định (nay Bắc Ninh), gặp trời tối phải nghỉ lại Lệ Chi viên... Đêm hôm ấy nhành hoa thược dược, được thắm nhuần cơn thuỵ vũ...”(*). Vua Lê Thái Tông thức suốt đêm với Thị Lộ rồi băng, các quan bí mật đưa thi thể vua về triều. Ngày mồng 6 về tới kinh, nửa đêm đem vào cung rồi phát tang. Tung tin rằng Nguyễn Thị Lộ giết vua. Dòng họ Nguyễn Trãi bị tru di tam tộc ngày 16 tháng 8 âm lịch (1442), trong đấy có Thị Lộ. Nguyên nhân Vua băng tới nay còn là một nghi vấn?! Có tài liệu ghi: Tuyên từ Hoàng Thái hậu Nguyễn Thị Anh, mẹ Lê Nhân Tông hạ độc vì tranh ngôi cho con.

*- Thiết nghĩ: Bà Nguyễn Thị Lộ, có gây ra cái chết Lê Thái Tông hay không là một bí ẩn. Có tài liệu ghi rằng, do bà Nguyễn Thị Anh tranh giành ngôi báu cho con mà hạ độc. Than ôi! Cái chết vua đã gây cho 3 đời của Nguyễn Trãi bị chết oan. Thời phong kiến, vua lại có quyền chiếm lấy bất cứ thứ gì (cả vợ người khác) khi vua thích, là một việc làm xấu xa và bất công, ngày nay không thể chấp nhận được?!.

Cảm niệm: Nguyễn Thị Lộ(**)

Gia cảnh nghèo nàn, bán chiếu gon
Văn thơ lưu loát, tiếng tăm đồn
Lệ Chi, vụ án nhiều oan trái?!
Đột ngột vua băng, tai tiếng còn!
________________________

(*)- Tham khảo theo Việt Sử toàn thư, trang 389.

(**)- Có truyền thuyết kể rằng: Nguyễn Phi Khanh, cho học trò phát cỏ trong vườn. Đến đêm nằm mơ thấy một người đàn bà với bầy con dại tới xin ông cho thư thả ít hôm để dọn nhà vì con mọn. Sáng ra, ông lại được tin học trò phát cỏ đã giết chết một bầy rắn con, lúc đó ông mới hiểu ra ý nghĩa giấc mơ. Ông than thở, rồi cho chôn bầy rắn con vừa chết và cho học trò biết là loài rắn hay thù dai, thế nào cũng trả thù ông. Đêm sau, lúc ông đọc sách thì có con rắn bò trên xà nhà nhỏ một giọt máu vào chữ “tộc” (họ) thấm qua ba lớp giấy, ứng với việc gia tộc ông bị hại đến ba họ. Sau này, con rắn mẹ hóa ra bà Nguyễn Thị Lộ kết duyên cùng Nguyễn Trãi, hại ba đời nhà ông và biến thành rắn bò đi khi bà Nguyễn Thị Lộ bị dìm xuống sông. Tuy nhiên, đây chỉ là truyền thuyết của dân gian.

Nguyễn Lộc Yên

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Một quan điểm lạc quan đang dấy lên trong hàng ngũ Lãnh đạo đảng CSVN khi bước vào năm 2024, nhưng thực tế tiềm ẩn những khó khăn chưa lường trước được...
Nếu Donald Trump giành lại được Nhà Trắng vào tháng 11, năm nay có thể đánh dấu một bước ngoặt đối với quyền lực của Mỹ. Cuối cùng, nỗi sợ hãi về tình trạng suy tàn đã khiến cho người Mỹ bận tâm kể từ thời thuộc địa sẽ được biện minh. Hầu hết người Mỹ tin rằng, Hoa Kỳ trong tình trạng suy tàn, Donald Trump tuyên bố rằng ông có thể “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại”. Nhưng tiền đề của Trump đơn giản là sai, và các biện pháp trị liệu được ông đề xuất đặt ra mối đe dọa lớn nhất đối với nước Mỹ.
Đảng CSVN hay nói “Trí thức là “nguyên khí của quốc gia”, làm hưng thịnh đất nước, rạng rỡ dân tộc*; “Trí thức là vốn liếng quý báu của Dân tộc”; hay “Thanh niên là rường cột của nước nhà” , nhưng tại sao nhiều người vẫn ngại đứng vào hàng ngũ đảng? Lý do vì đảng chỉ muốn gom Trí thức và Thanh niên “vào chung một rọ để nắm tóc”...
Tây Bắc hay Tây Nguyên thì cũng chừng đó vấn đề thôi: đất đai, tôn giáo, chủng tộc… Cả ba đều bị nhũng nhiễu, lũng đoạn tới cùng, và bị áp chế dã man tàn bạo. Ở đâu giới quan chức cũng đều được dung dưỡng, bao che để tiếp tục lộng quyền (thay vì xét sử) nên bi kịch của Tây Nguyên (nói riêng) và Cao Nguyên (nói chung) e sẽ còn dài, nếu chế độ toàn trị hiện hành vẫn còn tồn tại...
Bữa rồi, nhà thơ Inra Sara tâm sự: “Non 30 năm sống đất Sài Gòn, tôi gặp vô số người được cho là thành công, thuộc nhiều ngành nghề, đủ lứa tuổi, thành phần. Lạ, nhìn sâu vào mắt họ, cứ ẩn hiện sự bất an, lo âu.” “Bất an” có lẽ không chỉ là tâm trạng của người Sài Gòn mà dường như là tâm cảm chung của toàn dân Việt – không phân biệt chủng tộc, giới tính hay giai cấp nào ráo trọi – nhất là những kẻ sắp từ giã cõi trần. Di Cảo của Chế Lan Viên và di bút (Đi Tìm Cái Tôi Đã Mất) của Nguyễn Khải, theo nhận xét của nhà phê bình văn học Vương Trí Nhàn, chỉ là những tác phẩm “cốt để xếp hàng cả hai cửa. Cửa cũ, các ông chẳng bao giờ từ. Còn nếu tình hình khác đi, có sự đánh giá khác đi, các ông đã có sẵn cục gạch của mình ở bên cửa mới (bạn đọc có sống ở Hà Nội thời bao cấp hẳn nhớ tâm trạng mỗi lần đi xếp hàng và không sao quên được những cục gạch mà có lần nào đó mình đã sử dụng).”
Tập Cận Bình tin rằng lịch sử đang dịch chuyển theo hướng có lợi cho mình. Trong chuyến thăm Vladimir Putin tại Matxcơva vào tháng 3 năm ngoái, nhà lãnh đạo Trung Quốc nói với Tổng thống Nga rằng “Ngay lúc này, chúng ta đang chứng kiến một sự thay đổi chưa từng thấy trong 100 năm qua, và chúng ta đang cùng nhau thúc đẩy sự thay đổi ấy.”
Sau 20 năm chiêu dụ Kiều bào về giúp nước không thành công, đảng CSVN lại tung ta Dự án “Phát huy nguồn lực của người Việt Nam ở nước ngoài phục vụ phát triển đất nước trong tình hình mới” vào dịp Tết Nguyên Đán Giáp Thìn 2024. Đây là lần thứ tư, từ khi có Nghị quyết 36-NQ/TW ngày 26 tháng 3 năm 2004, một Quyết định nhằm mưu tìm đầu tư, hợp tác khoa học, kỹ thuật và tổ chức các Hội, Đoàn người Việt ở nước ngoài, đặt dưới quyền lãnh đạo của đảng CSVN được tung ra...
Khi số lượng di dân vượt biên bất hợp pháp qua biên giới Hoa Kỳ-Mexico tăng cao kỷ lục, câu hỏi quan trọng được đặt ra là: Làm thế nào mà Hoa Kỳ lại rơi vào tình trạng này, và Hoa Kỳ có thể học hỏi những gì từ cách các quốc gia khác ứng phó với các vấn đề an ninh biên giới và nhập cư. Chào đón công dân nước ngoài đến với đất nước của mình là một việc khá quan trọng để giúp cải thiện tăng trưởng kinh tế, tiến bộ khoa học, nguồn cung ứng lao động và đa dạng văn hóa. Nhưng những di dân vào và ở lại Hoa Kỳ mà không có thị thực hoặc giấy tờ hợp lệ có thể gây ra nhiều vấn đề – cho chính bản thân họ và cho cả chính quyền địa phương bởi tình trạng quá tải không thể kịp thời giải quyết các trường hợp xin tị nạn tại tòa án nhập cư, hoặc cung cấp nơi ở tạm thời và các nhu cầu cơ bản khác. Mà tình trạng này hiện đang xảy ra ở rất nhiều nơi ở Hoa Kỳ.
Trên vai những pho tượng trắng trong vườn Lục Xâm Bảo, lá vàng đã bắt đầu rơi lất phất. Mùa Thu Paris thật lãng mạn. Henry Kissinger đi dạo quanh một hồ nhỏ ở ngoại ô gần Rambouillet. Nơi đây từng cặp tình nhân đang nắm tay nhau bên những cành cây la đà bóng hồ. Ông thấy lòng mình nao nao (melancholic) vì sắp tới phiên họp quan trọng nhất với ông Lê Đức Thọ.
Tôi nghe nhiều người tỏ ý bi quan về hiện cảnh cũng như tương lai (đen tối) của Việt Nam. Dân tộc nào, số phận đó. Một đất nước có những người viết sử và làm luật (cỡ) như ông Dương Trung Quốc thì… đen là phải!
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.