PHẢI CHĂNG TPP ĐÃ VUỘT TẦM TAY CỦA MỸ?
Đào Như
Theo Voatiengviet.com, ông Trương Tấn Sang, Chủ Tịch Nước Việt Nam, hôm 8-8-2014 đã lên tiếng khẩn thiết kêu gọi Quốc Hội Hoa Kỳ thúc đẩy các mối quan hệ kinh tế đầu tư, thương mại song phương tạo điều kiện để Việt Nam gia nhập Hiệp Định Tự Do Thương Mại Xuyên Thái Bình Dương-TPP-và ủng hộ giải pháp ôn hòa cho Biển Đông. Đề nghị này được ông Sang nêu lên sau buổi họp hôm 5-8-2014 tại Hà Nội giữa ông và TNS Bob Corker, đại diện Tổng Thống Obama. TNS Bob Corker có cho Chủ Tịch Sang biết là Chính phủ Hoa kỳ quyết tâm kết thúc vòng đàm phán gia nhập TPP vào khoản 12-18 tháng 9-2014.
Sự kiện này làm nhớ lại hôm 7 tháng 10-2013, bên lề hội nghị APEC tại Bali-Indonesia-Bộ Trưởng Thương mại Hoa kỳ, Penny Pritzker cũng cho biết Tổng thống Obama kêu gọi 12 nước tham gia vòng đàm phán TPP hãy nỗ lực ký kết vòng đàm phán TPP vào cuối năm 2013.
Sau đó 45 ngày, tại vòng đàm phán Salt Lake City-UT- từ ngày 19-đến ngày 24-tháng 11-2013, sau những buổi họp cực nhọc đầy mâu thuẫn giữa Mỹ và những thành viên TPP, những vấn đề chủ yếu như Sở hữu Quyền lợi Trí Tuệ-IPR, Cải tổ định chế các Tập Đoàn Nhà Nước- SOEs- Xí Nghiệp Quốc Doanh và nhiều vấn đề gai góc khác nữa vẫn còn tù động, cần nhiều vòng đàm phán nữa mới hy vọng giải quyết xong. Do vậy, TPP đã một lần lỗi hẹn với sư mong đợi của Bạch Cung.
Hôm 24-4-2014 vòng đàm phán TPP lại được nhắc lại một lần nữa tại Tokyo, nhân chuyến công du Nhật của Tổng thống Obama. Trong buổi họp thượng đỉnh tại Tokyo giữa Tổng thống Hoa kỳ Barack Obama và Thủ tướng Nhật Shinzo Abe, Chính phủ Nhật dứt khoác từ chối không mở cửa thị trường cho những nông sản như Gạo, Đường, thịt bò, thịt heo, cùng các loại sản phẩm chế biến từ nông sản, từ sữa,từ ngũ cốc. Thật là bất ngờ, đến Tokyo Mỹ lại phải tiếp tục đối đầu vòng đàm phán Doha (Doha Rounds). Đành bấm bụng, Tổng thống Obama phải nhìn nhận rằng vòng đàm phán TPP còn nhiều phức tạp, không thể kết thúc trước cuối năm 2014.
Sau chuyến công du Nhật hồi tháng 4 vừa rồi, Tổng thống Obama và một số quan chức Hoakỳ lạc quan tuyên bố có được đột phá trong quan hệ kinh tế giữa Mỹ và Nhật. Nhưng Phó Thủ tướng Nhật lại nói rằng Nhật và Mỹ sẽ không đạt được thỏa thuận về kinh tế liên quan đến TPP cho đến trước mùa thu năm nay, nghĩa là trước kỳ bầu cử giữa nhiệm kỳ hai của Tổng thống Obama. Nghe chừng như có gì bẽ bàng trong quan hệ kinh tế giữa Mỹ và Nhật…Do vậy, rất có thể Vòng Đàm Phán TPP không thể nào kết thúc trước cuối năm 2014 như Tổng thống Obama mong đợi. Như vậy, TPP lại một lần nữa rất có thể sẽ lỗi hẹn với Bạch Cung.
Gần đây có một sự cố lớn lao chi phối ý nghĩa tồn vong của Hiệp Định Kinh tế Tư Do Xuyên Thái Bình Dương-TPP: Hôm 20/6/2014, đúng 45 ngày trước khi Bob Corker gặp Trương Tấn Sang tại Hà Nội. Theo nguồn tin AP, sau gần 3 thập niên các hãng xưỡng Mỹ dọn sang Trung Quốc để tiêu thụ nhân công rẻ mạt của nước này. Bây giờ dòng chảy ngược lại, các xí ngiệp doanh nghiệp của Trung Quốc đang lan tràn đổ bộ vào nước Mỹ để tiêu thụ nhân công Mỹ. Trung quốc đang chủ động tạo ra một số công ăn việc làm cho Mỹ. Điển hình, tại bang Alabama có mức thất nghiệp cao đang là gánh nặng tài chánh cho tiểu bang này. Tổ Hợp Golden Dragon Precise Copper Tube Group của TQ hồi tháng 5-2014 đã mở một nhà máy cỡ trung ở vùng Pine Hill-Alabama-và mướn 300 nhân công địa phương phục vụ sản xuất dài hạn…Đó là những gì đã và đang xảy ra tại vùng Pine Hill thuộc bang Alabama và cũng sẽ xảy ra tại các tiểu bang khác trên toàn thề nước Mỹ. Cụ thể: tại Moraine (Ohio), tại Lancaster County (S.Carolina), tại Gregory (Texas) TQ đã mở cửa và khai trương nhiều hãng xưởng thu nhận hàng trăm, hàng ngàn công nhân Mỹ.(1)
Sở dĩ có hiện tượng ngược chiều này vì từ lâu các nhà đầu tư, các nhà kinh tế Hoa Kỳ sắp hàng chào mừng các xí nghiệp, các nhà đầu tư TQ với bản hiệu quảng cáo: Hoa kỳ vùng đất đầu tư tốt nhất, với nền an ninh bảo đảm nhất, năng lực dồi dào nhất, lương bổng ít cách biệt, giá năng lượng và thi trường ít thay đổi. Đặc biệt các tiểu bang miền Nam lao động kỹ thuật cao lại rẻ, giá đất ở đây cũng rẻ…Do đó, theo bản nghiên cứu của Rhodin Group, năm 2013, các công ty TQ đầu tư vào Hoa kỳ số vốn kỷ lục $14 tỷ USD tiêu thụ ít nhất 70,000 nhân công Mỹ. Đây là con số không ai dám nghĩ đến cách đây 10 năm.
Theo lịch sử, thì Hoa kỳ xin gia nhập tổ chức Mâu dịch Tự do Pacific-4 ( tiền thân của TPP) vào tháng 9-2008, nghĩa là đúng 2 năm 4 tháng sau khi Tổ chức Pacific-4 do 4 nước Singapore, Chile, Brunei, New- Zealand thiết lập (2005) và có hiệu lực(2008). Qua tầm nhìn của HoaKỳ, Pacific-4 là một tổ chức mậu dịch đa dạng giống như nền kinh tế APEC. Hy vọng sẽ có nhiều quốc gia trên bờ biển Thái Bình Dương tham gia. Qua lăng kính màu hồng của Hoa kỳ, Pacific-4 hóa thân thành Trans-Pacific-Partnership-TPP. Chính phủ Obama coi đây là may mắn bất ngờ, một di sản từ Trời rơi xuống-Windfall. Liền sau đó, năm 2009. đại sứ Thương mại Hoa Kỳ, Demetrios Marantis, đơn phương thiết lập hàng loạt tiêu chuẩn đầy tham vọng dành cho những ai muốn gia nhập TPP. Một trong những tiêu chuẩn đầy tham vọng này được coi như là cứu cánh của TPP: “-Để phù hợp với hoàn cảnh hiện tại của doanh nghiệp Mỹ, xây dựng những doanh nghiệp và cỡ trung là cột trụ là xương sống của nền kinh tế TPP, nguồn chính yếu tạo ra Jobs cho Hoa kỳ nhầm giảm bớt nạn thất nghiệp đang gia tăng tại Mỹ. Nhờ đó TPP có thể qui tụ các nhà đầu tư xuất khẩu lớn của Hoa kỳ…”. (2)
Qua quá trình các hãng xưởng của Trung Quốc đổ bộ lan tràn vào nước Mỹ trong hai năm vừa qua, Trung Quốc chủ động tạo cả trăm ngàn lao động, giúp Mỹ giảm thiểu tỷ lệ thất nghiệp tăng lượng xuất khẩu, vô tình TQ thỏa đáng mục đích yêu cầu của Demetrios Marantis? Phải chăng, nhờ vào một loạt chiến thuật kinh tế tinh vi, Trung Quốc đã vượt qua những rào cản và lách mình xâm nhập vào nước Mỹ, và tước đoạt cứu cánh của TPP trên tay Mỹ ngay trên nước Mỹ với sự ghi ơn của cac tập đoàn kinh tế, đầu tư của Mỹ? Trung quốc sẽ trở thành siêu thành viên của TPP?
Dù sao đi nữa chúng ta cũng phải hiểu việc Chính phủ Hoakỳ gửi Evan Medeiros hôm 14/7, và Bob Corker hôm 5/8 sang Hà Nội nhầm thuyết phục VN cố gắng ‘sửa mình’ để sớm được gia nhâp TPP là những cố gắng của Bạch Cung nhầm phục hồi tiềm năng và sức mạnh của TPP, một trong những mũi nhọn quan trọng hỗ trợ cho Chiến lược Xoay Trục về châu Á Thái bình Dương của Mỹ ./.
Đào Như
BS Đào Trọng Thể
Oak park, Illinois, USA
Sept 2nd -2014
GHI CHÚ NGUỒN
(1) - Nhà máy, Doanh nghiệp Trung quốc bắt đầu lan tràn trên đất Mỹ
(2) - Hiệp Định TPP đang từng bước trở thành hiện thực
http://www.voatiengviet.com/content/hiep-dinh-tpp-dang-tung-buoc-tro-thanh-hien-thuc/1491835.html
BÀI ĐỀ NGHỊ ĐỌC THÊM
HIỆP ĐỊNH ĐỐI TÁC KINH TẾ XUYÊN THÁI BÌNH DƯƠNG ĐANG Ở ĐÂU? của cùng tác giả Đào Như
http://luatkhoavietnam.com/documents/DaonhunhandinhHiepdinhkinhtexuyenThaibinhduong.pdf
.
,
Gửi ý kiến của bạn
