Hôm nay,  

Hành Trình Thuyền Nhân: Ghi Lại Một Thời Lịch Sử

28/12/201300:00:00(Xem: 12097)
Thuyền nhân -- dịch từ tiếng Anh là ‘boat people’, theo cách báo chí quốc tế mô tả về hiện tượng hàng loạt người dân Việt lên thuyền bỏ chạy khỏi quê hương sau năm 1975 để trốn khỏi một chế độ trị dân hung ác hơn cọp dữ, mà người xưa gọi là “hà chính mãnh ư hổ.” Hình ảnh này đang nhạt dần đi, một phần vì chính phủ Hà Nội xóa các biểu tượng liên hệ tới thuyền nhân, một phần vì chế độ cởi mở hơn, và một phần vì trí nhớ lúc nào cũng có khuynh hướng phai nhạt dần...

Năm 2005, chính phủ Hà Nội lặng lẽ vươn tay xa ngàn dặm, đấm vỡ các biểu tượng thuyền nhân: Nhật báo Jakarta Post, ấn bản ngày 20-6-2005, loan tin rằng chính ông Chủ Tịch Nước CSVN Trần Đức Lương xin Tổng Thống Indonesia đập vỡ tượng đài tưởng niệm thuyền nhân trên đảo Galang, và Indonesia đã cho thợ đập bể tượng đaì này, đặc biệt là khung chữ... Hình ảnh tượng đài thuyền nhân bị đập bể vẫn còn trên mạng https://images.google.com/ khi bạn gõ nhóm chữ “galang boat people memorial”... Tương tự, một tượng đài ở Mã Lai cũng bị xóa sổ theo ý muốn của nhà nước Hà Nội.

Nhưng ký ức về thuyền nhân vẫn lưu giữ trong tâm khảm của nhiều người, trong đó có nhà truyền thông Ngụy Vũ – trong những ngày cuối năm 2013, anh đã xuất bản 2 tuyển tập, tựa đề “Hành Trình Thuyền Nhân” cho bản Việt ngữ, và tựa đề “The Vietnamese Boat People” cho bản Anh ngữ. Những trang sách này không chỉ lưu giữ quá khứ, nhưng sẽ làm chúng ta hiêủ hơn về một thời mà người phải sợ người hơn là sợ những đợt sóng tử thần ngoài biển, và đặc biệt sẽ giúp chúng ta biết cách sống tử tế và yêu thương nhau hơn, khi đọc lại những cảm xúc từ phía những người thuyền nhân.

Những dòng chữ trong hai tuyển tập này hầu hết không mang tính hận thù, không kêu gọi trả thù... nhưng đọc kỹ và bạn sẽ thấy đây là những dòng nước mắt thuyền nhân đã khô, được ghi lại trên giấy để trút ra các gánh nặng tự tâm, để tự hòa giải với chính những ẩn sâu ký ức của người viết, và như một hình thức cầu siêu cho những người bạn thuyền nhân không tới được bến bờ nào...

Cuốn “Hành Trình Thuyền Nhân” dày 316 trang, gồm 23 bài viết từ thuyền nhân, một bài giới thiệu của nhà thơ Du Tử Lê, bản kẽ và lời ca khúc “Người Di Tản Buồn” của Nam Lộc, nhiều hình ảnh và thống kê.

Cuốn “The Vietnamese Boat People” dày 330 trang, gồm 25 bài viết Anh ngữ, bài Foreword của David Hideo Maruyama, bài Introduction của Ngụy Vũ, nhiều hình ảnh và thống kê.

Cần ghi nhận rằng, cuốn “The Vietnamese Boat People” không phảỉ là bản dịch Anh ngữ của cuốn “Hành Trình Thuyền Nhân” – do vậy, nếu bạn quan tâm về thuyền nhân, muốn giữ một phần lịch sử và muốn cho thế hệ trẻ đọc về một phần ký ức đời bạn, hãy mua cả 2 tuyển tập này. Thí dụ, tác giả Dao Van Binh (có lẽ là nhà văn Đào Văn Bình ở San Jose?) viết bài Anh ngữ trang 195-212 tựa đề “Oh Ocean, Give Everything Back to Me” -- kể chuyện thuyền nhân trên đảo Bidong (Mã Lai), về bé gái Chi Mai, cùng ba mẹ vượt biên từ Cửa Bình Đại, tỉnh Kiến Hòa; ghe của họ gặp hải tặc Thái Lan, mẹ bé Chi Mai bị kéo lên taù hải tặc, ba của bé bị hải tặc tấn công, khi hấp hối trăn trối là bé Chi Mai đừng định cư nơi đâu một mình, phải chờ mẹ đã... Chuyện này còn thêm nhiều tình tiết trên đảo, tới vàng, tới nợ, tới đủ thứ tham sân si của lòng người... Truyện này không có bản Việt ngữ ở “Hành Trình Thuyền Nhân” – do vậy, những gia đình thuyền nhân rất nên có cả 2 tuyển tập.

resized-bia-hanh-trinh-thuyen-nhan-nguy-vu
Bìa 2 tuyển tập.

Bài “Ngụy Vũ, một chân dung khác” của Du Tử Lê nơi đầu cuốn “Hành Trình Thuyền Nhân” đã viết, có đoạn thi sĩ Du Tử Lê kể về khởi đầu hình thành tuyển tập, trích:

“...Năm 2003, tuyển tập “Hành Trình Thuyền Nhân” tức “Hành Trình Biển Đông,” tập 1, ra mắt. Khơi lại dòng lệ đau thương, bi đát của thân phận thuyền nhân Việt Nam, trên biển khổ... Một năm sau, ông cho ra mắt tuyển tập “Hành Trình Thuyền Nhân” tức “Hành Trình Biển Đông” 2 và, cũng trong năm 2004 này, bản dịch tiếng Đức, được giới thiệu với độc giả Germany. Không đầy hai năm sau, bản dịch Anh ngữ hoàn tất - Gửi biếu tất cả các vị dân cử ở Thượng cũng như Hạ Viện Hoa Kỳ. Như một nhắc nhở xin đừng quên những oan hồn thuyền nhân Việt nơi mồ sâu đáy đại dương và, xin hãy nhớ tại sao? Vì đâu?...

Được biết, hai tập sách “Hành Trình Thuyền Nhân,” từng được ghi nhận là “best seller,” và cũng là tác phẩm được giới thiệu, tìm đọc khắp nơi trên thế giới, đang được Ngụy Vũ tái bản, phát hành trong năm nay.

Ở đây, tôi thấy không cần thiết phải nhắc tới những việc làm ý nghĩa khác của Ngụy Vũ. Như: Năm 2003, ông tham gia phái đoàn truyền thông báo chí tới Philippines để tranh đấu cho hơn 2,000 thuyền nhân không bị trục xuất về VN. Giúp số thuyền nhân tuyệt vọng này, được ở lại Philippines, chờ chính phủ Mỹ cho phép định cư...”(hết trích)

Ngụy Vũ tất nhiên là một nhà truyền thông tài năng, nhưng các tuyển tập về thuyền nhân do ông chủ trương sẽ đưa ông vào một vị trí khó bị quên lãng trong lịch sử cộng đồng Việt tỵ nạn. Cộng đồng có nhiều nhà truyền thông tài năng, có thể tới vài chục nhà truyền thông tài năng khi chúng ta điểm danh ở Quận Cam, ở San Jose, ở San Diego, ở Houston, ở Seattle... nhưng chỉ có một Ngụy Vũ là người gom ký ức thuyền nhân về làm những tượng đài trên giấy mực.

Và càng đọc kỹ, chúng ta lại càng ngậm ngùi trước cõi mang mang thiên địa...

Thí dụ, như khi đọc hồi ký “Truyện Miên Viễn của Long Châu, các trang 252-275 trong “Hành Trình Thuyền Nhân.”

Thuyền chạy đã ba ngày, lúc đó tác giả nằm sau lái, thì một cô người Việt gốc Hoa mấy hôm nay nằm ôm con nhỏ trong cabin, bây giờ ra xin nằm bên tác giả vì, cô kể, cô sợ khi thấy trong mơ một người đàn bà tóc rũ, áo dài trắng bay lướt trên mặt nước, đưa tay chỉ vào mặt cô và nói bà đã nguyền rằng cô phải đi khỏi nơi đây để cứu con và mọi người trên ghe, và cô dặn tác giả là cho gửi đứa con tên là Mimi cho anh nuôi giùm... Rạng sáng hôm sau, mọi người hốt hoảng vì cô té xuống biển...

Tóm tắt hồi ký, chỉ vài lời. Nhưng đọc diễn biến, là cả một thảm cảnh... Những lời kể làm chúng ta tự hỏi, rằng có cõi nào bí ẩn nơi biển sâu không, hay nơi cõi trời nào thật cao không?

Độc giả quan tâm có thể liên lạc với Ngụy Vũ ở:

NV Foundation

6763 Wilson Blvd., Suite 5,

Falls Church, VA 22044

Phone: (703) 992-6100 – (703) 309-2953.

nguyvu@nvradio.co

www.nvradio.co/

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chỉ ba tháng sau khi Việt Nam nâng cấp quan hệ với Mỹ lên cấp cao nhất trong hệ thống phân cấp ngoại giao trong chuyến thăm của Tổng thống Biden, người ta thấy Chủ tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc đã trở thành nhà lãnh đạo thế giới mới nhất tăng cường quan hệ với Việt Nam với chuyến thăm Hà Nội trong tuần này...
Chuyến thăm Việt Nam hai ngày của Tổng Bí thư Đảng, Chủ tịch nước Cộng sản Trung Quốc, Tập Cận Bình đã để lại nhiều hệ lụy cho nhân dân Việt Nam hơn bao giờ hết. Bằng chứng này được thể hiện trong Tuyên bố chung ngày 13/12/2023 theo đó họ Tập thay quan điểm “cộng đồng chung vận mệnh” bằng “xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai” cho hai nước...
Sự ra đi của nhà tư tưởng và thực hành xuất sắc về chính sách đối ngoại của Mỹ đánh dấu một kỷ nguyên kết thúc. Trong suốt sự nghiệp lâu dài và có ảnh hưởng phi thường của mình, Henry Kissinger đã xây dựng một di sản mà người Mỹ sẽ khôn ngoan chú ý trong kỷ nguyên mới của nền chính trị cường quốc và sự xáo trộn trong toàn cầu. Thật khó để tưởng tượng rằng thế giới mà không có Henry Kissinger, không chỉ đơn giản vì ông sống đến 100 tuổi, mà vì ông chiếm một vị trí có ảnh hưởng và đôi khi chế ngự trong chính sách đối ngoại và quan hệ quốc tế của Mỹ trong hơn nửa thế kỷ.
“Tham nhũng kinh tế” ở Việt Nam đã trở thành “quốc nạn”, nhưng “tham nhũng quyền lực” do chính đảng viên gây ra để thu tóm quyền cai trị mới khiến Đảng lo sợ. Đó là nội dung đang được phổ biến học tập để đề phòng và bảo vệ chế độ do Ban Nội chính Trung ương công bố...
“Trong năm 2023 còn nhiều vấn đề đáng lo ngại, gây bất an cho xã hội. Các tội phạm trên các lĩnh vực tiếp tục gia tăng toàn quốc xảy ra 48.100 vụ phạm tội và trật tự xã hội tăng 18%.”
Việt Nam đang thương lượng mua chiến đấu cơ F-16 của Mỹ để tăng cường bảo vệ an ninh trước đe dọa ngày một lên cao của Trung Quốc ở Biển Đông. Tin này được truyền miệng ở Hoa Thịnh Đốn, tiếp theo sau chuyến thăm Việt Nam 2 ngày 10-11 tháng 9/2023 của Tổng thống Joe Biden. Tuy nhiên, các viên chức thẩm quyền của đôi bên không tiết lộ số lượng F-16 mà Việt Nam có thể mua với giá 30 triệu dollars một chiếc...
Số năm tháng tôi nằm trong tù chắc ít hơn thời gian mà nhà thơ Nguyễn Chí Thiện ngồi trong nhà mét (W.C) và có lẽ cũng chỉ bằng thời gian ngủ trưa của nhà văn Vũ Thư Hiên, ở trại Bất Bạt, Sơn Tây. Bởi vậy, sau khi đọc tác phẩm Hỏa Lò và Đêm Giữa Ban Ngày của hai ông (rồi đọc thêm Chuyện Kể Năm 2000 của Bùi Ngọc Tấn, Thung Lũng Tử Thần của Vũ Ánh, và Trại Kiên Giam của Nguyễn Chí Thiệp) thì tôi tự hứa là không bao giờ viết lách gì vể chuyện nhà tù, trại tù hay người tù nào cả.
Càng gần đến Đại hội đảng toàn quốc khóa XIV (2026-2031), đảng Cộng sản Việt Nam (CSVN) càng ra sức kiên định 4 nguyên tắc được coi là “có ý nghĩa sống còn đối với chế độ.”
Trời mưa thì buồn. Trời nắng thì vui. Mưa nhiều quá gây lụt lội, trở thành thảm cảnh. Nắng quá độ gây khô hạn, cháy mùa màng, gây đói khổ. Gọi là thiên tai. Có nghĩa thảm họa do trời gây ra. Hoặc chữ “thiên” đại diện cho thiên nhiên. Nhưng gần đây, vấn nạn khí hậu biến đổi, gây ra nhiều “thiên tai” có thể gọi lại là “thiên nhân tai,” vì con người góp phần lớn tạo ra khốn khổ cho nhau. “Thiên nhân tai,” nghe lạ mà có đúng không? Nguyên nhân chính gây ra biến đổi khí hậu là hiệu ứng nhà kính. Một số loại khí trong bầu khí quyển bao quanh trái đất hoạt động hơi giống như gương kính trong nhà kính, giữ nhiệt của mặt trời và ngăn nó trở lại không gian, gây ra hiện tượng nóng lên cho toàn cầu. Nhiều loại khí nhà kính này xuất hiện một cách tự nhiên, nhưng các hoạt động của con người đang làm tăng nồng độ của một số loại khí này trong khí quyển, cụ thể là: Cacbon dioxit (CO2), khí mê-tan, nitơ oxit, khí florua
Tuy lịch sử không nói đến, nhưng nếu chịu khó lục lọi đây đó, người ta sẽ tìm ra một giai thoại khá thú vị về việc bản Tuyên ngôn Độc lập của Việt Nam được Hồ Chí Minh soạn thảo và đọc trong buổi lễ trước công chúng tại vườn hoa Ba Đình (nay là Quảng trường Ba Đình) ngày 2 tháng 9 năm 1945. Theo tường thuật của nhà báo Hồng Hà trên báo Cứu Quốc của Việt Minh, ông Nguyễn Hữu Đang là người đọc chương trình buổi lễ và giới thiệu Chính phủ Lâm thời cùng chủ tịch Chính phủ đọc Tuyên ngôn Độc lập. Ông Nguyễn Hữu Đang là Trưởng ban Tổ chức Lễ đài, ông chính là người đứng trước micro giới thiệu: “Thưa đồng bào... Đây là Chủ tịch Chính phủ Lâm thời Hồ Chí Minh.” Nói xong, ông lùi lại, nhường micro cho Hồ Chí Minh.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.