Hôm nay,  

Tra Tấn: Vấn Đề Cửa Ngõ Để Phát Triển Xã Hội Công Dân

12/11/201300:00:00(Xem: 4783)
Vì nhân quyền mang giá trị phổ cập, quốc tế tương đối sẵn sàng lên tiếng cho nhân quyền. Còn dân chủ mang tính cách tổ chức xã hội cục bộ nên khó khăn hơn để vận động quốc tế yểm trợ. Trước thực tế này, chúng ta cần chọn một vấn đề nhân quyền đang nóng, gọi là “vấn đề cửa ngõ”, để lôi kéo quốc tế nhập cuộc. Từ vấn đề cửa ngõ ấy, chúng ta mở “hành lang an toàn” mà hàng rào che chắn chính là sự chú ý của quốc tế để phát triển các yếu tố cần thiết cho sự hình thành xã hội công dân: (1) quần chúng có ý thức, dám, và biết cách bảo vệ quyền của mình, (2) đội ngũ tiên phong có khả năng huy động và hướng dẫn quần chúng, và (3) các tổ chức xã hội công dân để tập hợp và tổ chức quần chúng.

Trong 15 năm qua chúng tôi đã mở ra các hành lang an toàn như vậy qua 4 vấn đề cửa ngõ: tự do tôn giáo năm 1999, chống buôn người năm 2005, đòi tài sản năm 2010 và chống tra tấn năm 2011. Hiện nay một số vấn đề cửa ngõ khác đang được chuẩn bị.

Nói về chống tra tấn, ngày 7 tháng 11 vừa qua chính quyền Việt Nam đã ký Công Ước LHQ Về Chống Tra Tấn. Đó là kết quả của những áp lực quốc tế, nhất là từ Hoa Kỳ, trong những năm qua. Khung luật quốc tế này và sự giám sát chặt chẽ của quốc tế trong thi hành sẽ giúp tạo nên một hành lang an toàn.

Khi chính quyền Việt Nam ký công ước thì đó là một cam kết với thế giới mà họ phải tuân thủ. Trong thực tế họ tuân thủ đến đâu thì tuỳ vào sự giám sát và áp lực đến đâu từ quốc tế. Sự giám sát càng chặt chẽ và áp lực càng chồng chất thì hàng rào che chắn càng vững chắc. Trong khi cả đất nước là vùng cấm địa đối với các hoạt động xã hội công dân, thì hành lang ấy là khu vực để người dân tự mình đứng ra hoạt động và tập hợp nhau lại thành lực và thế để đẩy lùi nạn tra tấn dưới sự theo dõi và yểm trợ của quốc tế.

Muốn quốc tế vận hữu hiệu thì phải có thông tin bén nhạy và chính xác về tình hình trong nước, có những đường dây truyền thông nhanh chóng đến các cơ quan hữu trách của LHQ và một số chính quyền quan tâm, và có sự hậu thuẫn của các tổ chức nhân quyền khắp thế giới. Nghĩa là phải có một số tổ chức người Việt ở hải ngoại đi chuyên về lĩnh vực chống tra tấn. Những tổ chức này phải có khả năng theo dõi và lấy thông tin từ trong nước, có khả năng phối kiểm và tổng hợp thông tin thành các bản báo cáo đạt tiêu chuẩn quốc tế, và có đủ kinh nghiệm và uy tín để vận động quốc tế.

Đồng thời ở trong nước cần có những nhà hoạt động xã hội công dân chuyên về lĩnh vực này để:

- Thông tin và hướng dẫn cho người dân am tường thế nào là tra tấn, hiểu về Công Ước Chống Tra Tấn, và biết cách đối phó với tình trạng tra tấn.

- Phát triển khả năng của chính mình để theo dõi và thu thập thông tin về tra tấn và phúc trình với các cơ quan hữu quan của Liên Hiệp Quốc, các chính quyền có ảnh hưởng đến Việt Nam, và các tổ chức nhân quyền quốc tế.

- Tạo phương tiện cho các tổ chức tôn giáo, các nhóm hoạt động để tự phát huy khả năng huy động và tổ chức quần chúng cho mục đích chống tra tấn và liên kết với các tổ chức chống tra tấn quốc tế cũng như các cơ quan LHQ và các quốc gia tự do.

Hành lang an toàn cung cấp môi trường và cơ hội để các nhà hoạt động sinh hoạt công khai ở trong nước và trên trường quốc tế, nhưng họ phải biết giữ mình trong phạm vi tương đối an toàn của hành lang. Nếu 364 ngày chống tra tấn, nhưng ngày thứ 365 bước ra khỏi hành lang để chống cái gì khác ở bên ngoài thì đấy sẽ là cái cớ cho sự đàn áp vì tránh được sự giám sát của quốc tế. Hơn nữa, muốn hoạt động hiệu quả, nhất là trong quốc tế vận, thì các nhà hoạt động ở trong cũng như ngoài nước cần “chuyên môn hoá” để tăng chiều sâu và nâng tầm cao của hoạt động thay vì cái gì cũng làm nhưng sơ sài, hời hợt, trải mỏng.

Khi Việt Nam đã là thành viên của Hội Đồng Nhân Quyền LHQ thì đó là một yếu tố thuận lợi để chiếu rọi sự giám sát quốc tế hơn nữa lên những vấn đề nhân quyền cửa ngõ và củng cố các hành lang an toàn đã thiết lập và mở ra thêm những hành lang an toàn mới cho sự hình thành xã hội công dân.

Bài liên quan:

Chống Tra Tấn: Một Mũi Nhọn Nhân Quyền
http://www.machsong.org/modules.php?name=News&file=article&sid=2723

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Một quan điểm lạc quan đang dấy lên trong hàng ngũ Lãnh đạo đảng CSVN khi bước vào năm 2024, nhưng thực tế tiềm ẩn những khó khăn chưa lường trước được...
Nếu Donald Trump giành lại được Nhà Trắng vào tháng 11, năm nay có thể đánh dấu một bước ngoặt đối với quyền lực của Mỹ. Cuối cùng, nỗi sợ hãi về tình trạng suy tàn đã khiến cho người Mỹ bận tâm kể từ thời thuộc địa sẽ được biện minh. Hầu hết người Mỹ tin rằng, Hoa Kỳ trong tình trạng suy tàn, Donald Trump tuyên bố rằng ông có thể “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại”. Nhưng tiền đề của Trump đơn giản là sai, và các biện pháp trị liệu được ông đề xuất đặt ra mối đe dọa lớn nhất đối với nước Mỹ.
Đảng CSVN hay nói “Trí thức là “nguyên khí của quốc gia”, làm hưng thịnh đất nước, rạng rỡ dân tộc*; “Trí thức là vốn liếng quý báu của Dân tộc”; hay “Thanh niên là rường cột của nước nhà” , nhưng tại sao nhiều người vẫn ngại đứng vào hàng ngũ đảng? Lý do vì đảng chỉ muốn gom Trí thức và Thanh niên “vào chung một rọ để nắm tóc”...
Tây Bắc hay Tây Nguyên thì cũng chừng đó vấn đề thôi: đất đai, tôn giáo, chủng tộc… Cả ba đều bị nhũng nhiễu, lũng đoạn tới cùng, và bị áp chế dã man tàn bạo. Ở đâu giới quan chức cũng đều được dung dưỡng, bao che để tiếp tục lộng quyền (thay vì xét sử) nên bi kịch của Tây Nguyên (nói riêng) và Cao Nguyên (nói chung) e sẽ còn dài, nếu chế độ toàn trị hiện hành vẫn còn tồn tại...
Bữa rồi, nhà thơ Inra Sara tâm sự: “Non 30 năm sống đất Sài Gòn, tôi gặp vô số người được cho là thành công, thuộc nhiều ngành nghề, đủ lứa tuổi, thành phần. Lạ, nhìn sâu vào mắt họ, cứ ẩn hiện sự bất an, lo âu.” “Bất an” có lẽ không chỉ là tâm trạng của người Sài Gòn mà dường như là tâm cảm chung của toàn dân Việt – không phân biệt chủng tộc, giới tính hay giai cấp nào ráo trọi – nhất là những kẻ sắp từ giã cõi trần. Di Cảo của Chế Lan Viên và di bút (Đi Tìm Cái Tôi Đã Mất) của Nguyễn Khải, theo nhận xét của nhà phê bình văn học Vương Trí Nhàn, chỉ là những tác phẩm “cốt để xếp hàng cả hai cửa. Cửa cũ, các ông chẳng bao giờ từ. Còn nếu tình hình khác đi, có sự đánh giá khác đi, các ông đã có sẵn cục gạch của mình ở bên cửa mới (bạn đọc có sống ở Hà Nội thời bao cấp hẳn nhớ tâm trạng mỗi lần đi xếp hàng và không sao quên được những cục gạch mà có lần nào đó mình đã sử dụng).”
Tập Cận Bình tin rằng lịch sử đang dịch chuyển theo hướng có lợi cho mình. Trong chuyến thăm Vladimir Putin tại Matxcơva vào tháng 3 năm ngoái, nhà lãnh đạo Trung Quốc nói với Tổng thống Nga rằng “Ngay lúc này, chúng ta đang chứng kiến một sự thay đổi chưa từng thấy trong 100 năm qua, và chúng ta đang cùng nhau thúc đẩy sự thay đổi ấy.”
Sau 20 năm chiêu dụ Kiều bào về giúp nước không thành công, đảng CSVN lại tung ta Dự án “Phát huy nguồn lực của người Việt Nam ở nước ngoài phục vụ phát triển đất nước trong tình hình mới” vào dịp Tết Nguyên Đán Giáp Thìn 2024. Đây là lần thứ tư, từ khi có Nghị quyết 36-NQ/TW ngày 26 tháng 3 năm 2004, một Quyết định nhằm mưu tìm đầu tư, hợp tác khoa học, kỹ thuật và tổ chức các Hội, Đoàn người Việt ở nước ngoài, đặt dưới quyền lãnh đạo của đảng CSVN được tung ra...
Khi số lượng di dân vượt biên bất hợp pháp qua biên giới Hoa Kỳ-Mexico tăng cao kỷ lục, câu hỏi quan trọng được đặt ra là: Làm thế nào mà Hoa Kỳ lại rơi vào tình trạng này, và Hoa Kỳ có thể học hỏi những gì từ cách các quốc gia khác ứng phó với các vấn đề an ninh biên giới và nhập cư. Chào đón công dân nước ngoài đến với đất nước của mình là một việc khá quan trọng để giúp cải thiện tăng trưởng kinh tế, tiến bộ khoa học, nguồn cung ứng lao động và đa dạng văn hóa. Nhưng những di dân vào và ở lại Hoa Kỳ mà không có thị thực hoặc giấy tờ hợp lệ có thể gây ra nhiều vấn đề – cho chính bản thân họ và cho cả chính quyền địa phương bởi tình trạng quá tải không thể kịp thời giải quyết các trường hợp xin tị nạn tại tòa án nhập cư, hoặc cung cấp nơi ở tạm thời và các nhu cầu cơ bản khác. Mà tình trạng này hiện đang xảy ra ở rất nhiều nơi ở Hoa Kỳ.
Trên vai những pho tượng trắng trong vườn Lục Xâm Bảo, lá vàng đã bắt đầu rơi lất phất. Mùa Thu Paris thật lãng mạn. Henry Kissinger đi dạo quanh một hồ nhỏ ở ngoại ô gần Rambouillet. Nơi đây từng cặp tình nhân đang nắm tay nhau bên những cành cây la đà bóng hồ. Ông thấy lòng mình nao nao (melancholic) vì sắp tới phiên họp quan trọng nhất với ông Lê Đức Thọ.
Tôi nghe nhiều người tỏ ý bi quan về hiện cảnh cũng như tương lai (đen tối) của Việt Nam. Dân tộc nào, số phận đó. Một đất nước có những người viết sử và làm luật (cỡ) như ông Dương Trung Quốc thì… đen là phải!
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.