TỈNH HÀ TĨNH
Tỉnh Hà Tĩnh, diện tích 6.060 km vuông. Dân số năm 2011 là 1.306.400 người, mật độ 205 người/km vuông. Sắc dân: Kinh, Thái, Mường. Gồm có: thành phố Hà Tĩnh, thị xã Hồng Lĩnh và 10 huyện: Hương Sơn, Đức Thọ, Nghi Xuân, Can Lộc, Hương Khê, Lộc Hà, Thạch Hà, Cẩm Xuyên, Kỳ Anh, Vũ Quang. Tỉnh lỵ ở thành phố Hà Tĩnh. Tỉnh Hà Tĩnh, bắc giáp Nghệ An, tây giáp nước Lào, nam giáp Quảng Bình, đông giáp biển Đông (137 km), Hà Tĩnh có 14 sông lớn nhỏ. Nhiệt độ trung bình 23 độ C. Giữa Hà Tỉnh và Quảng Bình có Đèo Ngang làm ranh giới, do núi Hoành Sơn, từ Trường Sơn đâm ra sát biển tạo thành, phong cảnh tươi tốt, bên sóng nước dạt dào. Tỉnh Hà Tĩnh giao thông tiện lợi, thủy sản dồi dào, kinh tế tiến triển.
Lịch sử tỉnh Hà Tĩnh: Vùng đất Hà Tĩnh vào thời xưa (Hùng Vương) thuộc bộ Cửu Đức (tỉnh Hà Tĩnh hình thành giống tỉnh Nghệ An). Năm 1802, thời Gia Long gọi là Nghệ An trấn. Năm 1831, vua Minh Mạng chia Nghệ An thành 2 tỉnh: Nghệ An (phía bắc sông Lam); Hà Tĩnh (phía nam sông Lam). Năm 1976, sáp nhập hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh thành tỉnh Nghệ Tĩnh. Năm 1991, tỉnh Nghệ Tỉnh lại tách ra thành tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh như ngày nay.
Tỉnh Hà Tĩnh thuần phong mỹ tục được bảo tồn, có nhiều văn hoá lễ hội đặc sắc: Lễ hội Chùa Hương Tích ngày 18-2 (ÂL). Lễ hội Xuân Điển tưởng nhớ thần Tam Lang, có công trừ ngoại xâm, tổ chức từ ngày 4 đến ngày 8 tháng giêng (ÂL).
Di tích và đền Thờ: Đền Cả ở huyện Can Lộc, thờ Lý Nhật Quang (con Lý Thái Tổ), ông đã cùng Lý Đạo Thành, Lý Thái giúp dân chúng thành lập một số làng mạc ở đây. Mộ Phan Đình Phùng ở huyện Đức Thọ, ông là anh hùng chống Pháp. Đền Thờ Đặng Tất và Đặng Dung ở huyện Cam Lộc, ghi nhớ công ơn hai vị Tướng đã can trường chống quân Minh xâm lăng. Đền thờ Nguyễn Biểu ở huyện Đức Thọ, tưởng nhớ người anh hùng, khi đi sứ đã mắng tướng giặc Minh. Di tích lưu niệm Lê Hữu Trác ở huyện Hương Sơn. Di tích lưu niệm Nguyễn Du ở làng Tiên Điền. Di tích lưu niệm Nguyễn Công Trứ, làng Tuy Viễn.
Tỉnh Hà Tỉnh có chùa Hương Tích, Chân Tiên đều cổ kính. Đặc biệt Tượng Sơn Tự, trước mặt chùa có sông Ngàn Phố, sau lưng có núi Voi, chùa do hiền mẫu Lê Hữu Trác xây dựng vào thời Hậu Lê, chính điện thờ phật Thích Ca, bên trái thờ tổ tiên dòng họ ngoại, bên phải thờ tổ tiên dòng họ bên nội Lê Hữu Trác.
Khu rừng Vũ Quang, có diện tích 56.000 ha, rừng có nhiều động vật quí hiếm. Nơi đây là chiến khu của Phan Đình Phùng chống Pháp khi xưa. Bãi biển Xuân Thành cát mịn màng, nhìn xa xa là núi Hồng Lĩnh, gồm có 99 ngọn núi trông thấp thoáng, ngày xưa đại thi hào Tố Như Nguyễn Du thường ngắm cảnh nơi đây.
Nước non Hà Tĩnh đẹp xinh
Danh nhân đông đúc, đượm tình núi sông
.
Cảm tác: Non nước Hà Tĩnh
Nước non Hà Tĩnh núi liền sông
Nam giáp Quảng Bình, thoai thoải đồng
Xứ Nghệ bao la, nơi hướng bắc
Biển khơi thăm thẳm, ở phương đông
.
Giao thông thủy bộ, dễ dàng đi
Thủy sản biển sông, chẳng thiếu gì
Kinh tế khó khăn, đang tiến triển
Thuần phong sáng sủa, được duy trì
.
Tượng Sơn Tự, cảnh sắc trong lành
Hiền mẫu Lãn Ông, xây dựng thành
Hải Thượng danh y, lừng lẫy đức
Tiếng tăm đạo hạnh, vẻ vang danh
.
Vũ Quang đẹp đẽ, lá chen hoa
Xưa chốn chiến khu giữ nước nhà
Động đậy, sương mai ngời lấp lánh
Xập xoè, cánh bướm lướt là đà
.
Núi san sát biển, tạo Đèo Ngang
Ấn tích khó quên giữa thế gian
Lảnh lót chim ca, vang góc núi
Rì rào sóng vỗ, vọng đầu hang
.
Xuân Thành bãi biển, rộng mênh mông
Xinh xắn biển khơi, bọt phập phồng
Hồng Lĩnh, Tố Như chan chứa ý
Nước non Hà Tĩnh, thiết tha lòng
Nguyễn Lộc Yên
Tỉnh Hà Tĩnh, diện tích 6.060 km vuông. Dân số năm 2011 là 1.306.400 người, mật độ 205 người/km vuông. Sắc dân: Kinh, Thái, Mường. Gồm có: thành phố Hà Tĩnh, thị xã Hồng Lĩnh và 10 huyện: Hương Sơn, Đức Thọ, Nghi Xuân, Can Lộc, Hương Khê, Lộc Hà, Thạch Hà, Cẩm Xuyên, Kỳ Anh, Vũ Quang. Tỉnh lỵ ở thành phố Hà Tĩnh. Tỉnh Hà Tĩnh, bắc giáp Nghệ An, tây giáp nước Lào, nam giáp Quảng Bình, đông giáp biển Đông (137 km), Hà Tĩnh có 14 sông lớn nhỏ. Nhiệt độ trung bình 23 độ C. Giữa Hà Tỉnh và Quảng Bình có Đèo Ngang làm ranh giới, do núi Hoành Sơn, từ Trường Sơn đâm ra sát biển tạo thành, phong cảnh tươi tốt, bên sóng nước dạt dào. Tỉnh Hà Tĩnh giao thông tiện lợi, thủy sản dồi dào, kinh tế tiến triển.
Lịch sử tỉnh Hà Tĩnh: Vùng đất Hà Tĩnh vào thời xưa (Hùng Vương) thuộc bộ Cửu Đức (tỉnh Hà Tĩnh hình thành giống tỉnh Nghệ An). Năm 1802, thời Gia Long gọi là Nghệ An trấn. Năm 1831, vua Minh Mạng chia Nghệ An thành 2 tỉnh: Nghệ An (phía bắc sông Lam); Hà Tĩnh (phía nam sông Lam). Năm 1976, sáp nhập hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh thành tỉnh Nghệ Tĩnh. Năm 1991, tỉnh Nghệ Tỉnh lại tách ra thành tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh như ngày nay.
Tỉnh Hà Tĩnh thuần phong mỹ tục được bảo tồn, có nhiều văn hoá lễ hội đặc sắc: Lễ hội Chùa Hương Tích ngày 18-2 (ÂL). Lễ hội Xuân Điển tưởng nhớ thần Tam Lang, có công trừ ngoại xâm, tổ chức từ ngày 4 đến ngày 8 tháng giêng (ÂL).
Di tích và đền Thờ: Đền Cả ở huyện Can Lộc, thờ Lý Nhật Quang (con Lý Thái Tổ), ông đã cùng Lý Đạo Thành, Lý Thái giúp dân chúng thành lập một số làng mạc ở đây. Mộ Phan Đình Phùng ở huyện Đức Thọ, ông là anh hùng chống Pháp. Đền Thờ Đặng Tất và Đặng Dung ở huyện Cam Lộc, ghi nhớ công ơn hai vị Tướng đã can trường chống quân Minh xâm lăng. Đền thờ Nguyễn Biểu ở huyện Đức Thọ, tưởng nhớ người anh hùng, khi đi sứ đã mắng tướng giặc Minh. Di tích lưu niệm Lê Hữu Trác ở huyện Hương Sơn. Di tích lưu niệm Nguyễn Du ở làng Tiên Điền. Di tích lưu niệm Nguyễn Công Trứ, làng Tuy Viễn.
Tỉnh Hà Tỉnh có chùa Hương Tích, Chân Tiên đều cổ kính. Đặc biệt Tượng Sơn Tự, trước mặt chùa có sông Ngàn Phố, sau lưng có núi Voi, chùa do hiền mẫu Lê Hữu Trác xây dựng vào thời Hậu Lê, chính điện thờ phật Thích Ca, bên trái thờ tổ tiên dòng họ ngoại, bên phải thờ tổ tiên dòng họ bên nội Lê Hữu Trác.
Khu rừng Vũ Quang, có diện tích 56.000 ha, rừng có nhiều động vật quí hiếm. Nơi đây là chiến khu của Phan Đình Phùng chống Pháp khi xưa. Bãi biển Xuân Thành cát mịn màng, nhìn xa xa là núi Hồng Lĩnh, gồm có 99 ngọn núi trông thấp thoáng, ngày xưa đại thi hào Tố Như Nguyễn Du thường ngắm cảnh nơi đây.
Nước non Hà Tĩnh đẹp xinh
Danh nhân đông đúc, đượm tình núi sông
.
Cảm tác: Non nước Hà Tĩnh
Nước non Hà Tĩnh núi liền sông
Nam giáp Quảng Bình, thoai thoải đồng
Xứ Nghệ bao la, nơi hướng bắc
Biển khơi thăm thẳm, ở phương đông
.
Giao thông thủy bộ, dễ dàng đi
Thủy sản biển sông, chẳng thiếu gì
Kinh tế khó khăn, đang tiến triển
Thuần phong sáng sủa, được duy trì
.
Tượng Sơn Tự, cảnh sắc trong lành
Hiền mẫu Lãn Ông, xây dựng thành
Hải Thượng danh y, lừng lẫy đức
Tiếng tăm đạo hạnh, vẻ vang danh
.
Vũ Quang đẹp đẽ, lá chen hoa
Xưa chốn chiến khu giữ nước nhà
Động đậy, sương mai ngời lấp lánh
Xập xoè, cánh bướm lướt là đà
.
Núi san sát biển, tạo Đèo Ngang
Ấn tích khó quên giữa thế gian
Lảnh lót chim ca, vang góc núi
Rì rào sóng vỗ, vọng đầu hang
.
Xuân Thành bãi biển, rộng mênh mông
Xinh xắn biển khơi, bọt phập phồng
Hồng Lĩnh, Tố Như chan chứa ý
Nước non Hà Tĩnh, thiết tha lòng
Nguyễn Lộc Yên
Gửi ý kiến của bạn
