...Obamacare sẽ tăng số người lãnh Medicaid lên ít nhất mười triệu người...
Với bài “Giấc Mộng Obamacare” mới đăng cách đây hai tuần, số điện thư gửi về tác giả nhiều hơn bình thường, hiển nhiên vì đây là vấn đề liên quan trực tiếp đến mỗi người, nhất là đối với dân tỵ nạn, là khối dân sức khỏe không tốt lắm, lại không phải đại gia nên bảo hiểm sức khỏe và chi phí y tế là những ưu tư lớn. Một số câu hỏi đã được nêu lên.
Một độc giả hỏi tóm lại thì ai có lợi, ai bị thiệt thòi? Dân tỵ nạn có lợi hay bị thiệt? Một độc giả khác nêu câu hỏi Obamacare có gì tốt, hay xấu hết? Một người hỏi có cách nào giữ y tế toàn dân nhưng cắt giảm chi phí không? Cũng có người thẳng thừng chê tác giả quá thiên kiến không nhìn thấy chỗ nào tốt hết.
Trước hết, tác giả chân thành đa tạ mọi góp ý, khen hay chê. Nhờ những góp ý này mà tác giả mới có thể đóng góp vào việc thông tin hữu hiệu hơn, và trình bày quan điểm đầy đủ hơn.
Để trả lời chung những độc giả về vấn đề Obamacare, phải nói ngay là vấn đề này cực kỳ phức tạp, không thể trong khuôn khổ một bài báo mà có thể bàn chi tiết về mọi khiá cạnh. Bộ luật này cho đến nay (chưa làm xong) có gần 20.000 điều lệ, dầy tới 20.000 trang giấy khổ lớn, là một tuyệt tác của bộ máy hành chánh thư lại. Thêm vào đó, luật Obamacare chưa soạn thảo xong và cũng chưa áp dụng trọn vẹn. Ngay cả sau khi áp dụng trọn vẹn thì cũng cần cả vài ba năm hay hơn nữa để nhìn thấy rõ tác động.
Với những giới hạn trên, bài viết này sẽ nhằm mục đích bổ túc cho những thiếu sót mà độc giả đã nêu lên.
Bàn về vấn đề ai lợi ai thiệt, thì rất khó trả lời một cách tổng quát vì mỗi người đều có những nhu cần khác biết. Chẳng hạn các đại gia không thắc mắc gì về chi phí mà chỉ cần biết chất lượng của nhà thương và khả năng của bác sĩ. Anh nghèo thì nhìn vào túi tiền kỹ hơn. Anh bị bệnh thì chỉ cần khỏi bệnh, không cần biết tốn kém hay bác sĩ nào.
Tuy vậy thì đại để, người ta cũng có thể thấy vài nét chính.
Trước hết phải nhắc lại mục đích chính của Obamacare: đó là
1. bảo đảm tất cả mọi người, nhất là những người đã có bệnh từ trước, đều được lo đầy đủ, có bảo hiểm và được chữa trị chu đáo.
2. cắt giảm chi phí y tế qua cao của Mỹ.
Với Obamacare thì mục đích đầu trên căn bản đã đạt được. Và đây là điểm “tốt” lớn nhất của Obamacare.
Trên thực tế, ở xứ Mỹ này, vẫn có cả triệu người không có tiền mua bảo hiểm, do đó không có cơ hội phòng bệnh và chữa bệnh, cũng có người bị bệnh nặng từ trước, không hãng bảo hiểm nào nhận. Đại cường Mỹ không thể nào tiếp tục để tình trạng này kéo dài. Ai cũng nhìn thấy nhu cầu cung cấp bảo hiểm y tế toàn dân.
Không phải chỉ có TT Obama hay đảng Dân Chủ mới muốn có bảo hiểm y tế toàn dân. Vị tổng thống đầu tiên muốn thiết lập một hệ thống bảo hiểm y tế toàn dân là TT Nixon của Cộng Hòa, từ đầu thập niên 70. Nhưng đề nghị của ông đã bị phe đối lập Dân Chủ chống phá mạnh, chỉ vì họ không chấp nhận một ông Cộng Hoà là cha đẻ bảo hiểm y tế toàn dân.
Cải tổ chế độ y tế một cách quy mô đòi hỏi nhiều điều kiện, nhưng quan trọng nhất là phải có sự thống nhất ý kiến trong nội bộ đảng, và đảng đó phải nắm quyền cả Hành Pháp lẫn Lập Pháp, với thế đa số áp đảo mà phe đối lập không vượt qua được. Cơ hội đó đã đến với TT Obama, và ông đã nhìn thấy rõ cơ hội một đời người một lần, và ông đã thực hiện ý định.
Với Obamacare, trên nguyên tắc, toàn dân được bảo hiểm và sẽ nhận được chữa trị đầy đủ. Đây là thành quả lớn nhất của Obamacare, và lịch sử sẽ ghi nhận công trạng của TT Obama.
Dĩ nhiên trong khuôn khổ Obamacare, những người đang có bệnh mà không có bảo hiểm là những người sẽ được hưởng lợi lớn nhất.
Đối với giới lợi tức thấp nhất, Obamacare không có ảnh hưởng gì đối với họ hết, vì trước sau thì họ cũng đã được Medicaid (hay MediCal ở Cali). Một số lớn dân tỵ nạn và dân HO nằm trong diện này. Và theo ước tính của TT Obama, một phần lớn mười mấy triệu di dân ở lậu, một khi được hợp thức hoá, sẽ rơi vào trong nhóm nhận Medicaid này.
Obamacare sẽ tăng số người lãnh Medicaid lên ít nhất mười triệu người. TĐ Romney khi tranh cử tố cáo TT Obama sẽ chuyển mấy trăm triệu từ ngân qũy Medicare của người già qua Medicaid. TT Obama đã phủ nhận chuyện này. Có nghiã là quỹ Medicaid vẫn như cũ, nhưng lại có thêm cả chục triệu người. Một miếng bánh nhiều người ăn hơn thì dĩ nhiên phần mỗi người sẽ nhỏ đi. Vừa nhỏ về số tiền trợ cấp, vừa phải xếp hàng chờ làm thủ tục, chờ lấy hẹn bác sĩ, nhà thương lâu hơn. Một độc giả cho rằng Obamacare lo cho dân nghèo là điều tốt. Thật ra dân nghèo lãnh Medicaid sẽ chẳng có lợi gì, mà chỉ thấy nguy cơ bị giảm trợ cấp thôi.
Obamacare sẽ cho thành phần trung lưu thấp nhất, sát lằn ranh “nghèo”, được trợ cấp tiền để mua bảo hiểm. Đây là khối người được hưởng lợi của Obamacare, nhưng chỉ là thiểu số. Mặt trái của vấn đề là tăng chi tiêu của Nhà Nước, tức là lại tăng thâm thủng ngân sách, tăng công nợ, để rồi cuối cùng, tất cả mọi người đều bị thiệt thòi, bị tăng thuế, chịu lạm phát, vật giá gia tăng đồng loạt.
Trên mức lợi tức thấp là thành phần trung lưu. Như đã trình bày trong bài viết trước, thành phần này sẽ lãnh đủ mọi gia tăng của chi phí bảo hiểm và dịch vụ y tế.
Hiển nhiên khi số người bảo hiểm tăng khoảng ba chục triệu, trong đó có cả triệu người từ trước đã bị bệnh nặng, cực kỳ tốn kém như ung thư, AIDS, các hãng bảo hiểm sẽ phải tăng bảo phí. Luật Obamacare cấm không cho các hãng bảo hiểm “kỳ thị” bắt những người bệnh nặng này trả bảo phí cao hơn, do đó, các hãng bảo hiểm sẽ phải tăng bảo phí đồng loạt tất cả mọi người. Khối trung lưu sẽ không trốn thoát được, và sẽ phải trả bảo phí cao hơn. Không trả sẽ bị phạt nặng. Đã vậy còn gặp nguy cơ mất việc vì tiền bảo phí cho nhân viên sẽ quá đắt cho các công ty và họ sẽ phải sa thải nhân viên để giảm chi phí.
Đại đa số dân Mỹ thuộc thành phần trung lưu bị thiệt thòi nặng nề, và đây chính là lý do tại sao 54% dân Mỹ chống Obamacare.
Đối với khối đại gia, tiền bảo phí có tăng, đối với họ cũng chẳng có gì đáng ưu tư. Họ dư dả tiền bạc để tự mua cho mình bảo hiểm và bác sĩ, nhà thương, thuốc men đắt tiền nhất. Obamacare hay không, chẳng tác hại hay lợi lộc gì.
Nếu phân định qua tuổi tác, thì những người lớn tuổi đang hay sẽ lãnh Medicare sẽ chẳng thấy ảnh hưởng gì của Obamacare vì đằng nào thì cũng đã lãnh Medicare rồi. Nhưng có thể như TĐ Romney tố giác, qũy Medicare sẽ bị cắt giảm để tài trợ Medicaid, đưa đến chuyện giảm phần trợ cấp Medicare, và các ông già bà lão cũng sẽ phải chờ dài người để lấy hẹn chữa bệnh.
Giới trẻ cũng là giới bị thiệt nặng. Họ khỏe mạnh, chưa ốm đau, không cần bảo hiểm, nhưng Nhà Nước cần họ để đóng bảo phí, chịu gánh nặng y tế cho những người già.Không đóngmua bảo hiểm sẽ bị phạt. Điều lệ cho các thanh niên được bảo hiểm cùng cha mẹ cho đến 26 tuổi, có vẻ tốt, nhưng thật sự là cách ép giới trẻ phải tham gia để đóng bảo hiểm cho người già. Trước đây, họ không đóng bảo hiểm, nhưng bây giờ có quyền được bảo hiểm cùng cha mẹ thì cha mẹ lo cho con dĩ nhiên sẽ ghi họ vào, và bảo phí sẽ tăng, mà họ không trốn được vì bị cha mẹ bắt phải tham gia. Một cách gián tiếp, TT Obama đã nhờ cha mẹ ép con mua bảo hiểm dùm ông.
Đối với mục tiêu thứ hai, việc giảm chi phí y tế chỉ là hứa hão, sẽ không xẩy ra, trái lại, chi phí y tế sẽ tăng đồng loạt, tác động lên tất cả mọi người, kể cả những người lãnh Medicaid và Medicare. Chi phí y tế của Mỹ, nổi tiếng là đắt đỏ, sẽ đắt đỏ hơn nữa.
Obamacare mang bảo hiểm và dịch vụ y tế đến cho toàn dân là điều tốt và cần, tổng thống nào cũng muốn làm, nhưng trong nửa thế kỷ qua chưa ai làm được, mà chỉ có TT Obama làm được. Lý do đầu tiên của sự thất bại là lý do chính trị, chưa đủ hậu thuẫn trong nội bội và trong quốc hội. Nhưng một lý do quan trọng không kém là cái giá phải trả quá đắt. Các vị tổng thống tiền nhiệm của TT Obama thất bại vì họ không dám trả cái giá đó. TT Obama thành công vì ông chấp nhận trả cái giá đắt đỏ đó.
Đặc biệt có một người hưởng lợi lớn nhất: đó là TT Obama, sẽ được tiếng là lo cho dân vì đại đa số dân không nhìn thấy hết hậu quả của Obamacare, sẽ được bầu lại, và sẽ đi vào lịch sử như cha đẻ của y tế toàn dân. Chính đó là những lý do TT Obama chấp nhận trả cái giá cực cao. Hay đúng hơn, TT Obama bắt thiên hạ trả giá cực cao để ông tái đắc cử và đi vào lịch sử.
Đi vào chi tiết hơn một chút, đặt câu hỏi trong Obamacare có gì chấp nhận được nữa, ta thấy có hai điểm “tốt” nữa.
Một là Medicaid sẽ bành trướng, nhiều người lợi tức thấp sẽ được trợ cấp Medicaid. Và một số người không có Medicaid thì được tài trợ để mua bảo hiểm. Nhưng đây mới là nguyên tắc. Trên thực tế, chưa ai rõ vì hơn một nửa các tiểu bang không chấp nhận nới rộng tiêu chuẩn Medicaid vì sẽ gây khó khăn tài chánh lớn cho họ.
Thứ hai là việc thành lập các trung tâm phối hợp –exchanges- giúp cho thiên hạ tìm được các hãng bảo hiểm thích hợp nhất và rẻ nhất. Nhưng ở đây, cũng vẫn là vấn đề nguyên tắc, vì thực tế, hơn một nửa các tiểu bang không chịu thành lập các trung tâm này, vì họ coi đây như là hình thức Nhà Nước can thiệp vào thị trường theo mô thức xã hội chủ nghiã, là bước đầu của bảo hiểm tập trung trong tay Nhà Nước, tạo méo mó thị trường, mất tính cạnh tranh, là nền tảng của kinh tế tư bản Mỹ.
Đến câu hỏi có cách nào cắt giảm chi phí không, thì phải nói dĩ nhiên là có, nhưng TT Obama đã không làm.
Chi phí y tế của Mỹ cao nhất thế giới và cũng là hoàn hảo nhất thế giới. Nói y tế Mỹ đắt hơn Âu Châu nhưng lại thua tiêu chuẩn Âu Châu là không đúng sự thật. Nếu “tiêu chuẩn” được hiểu theo nghiã số người được bảo hiểm và chữa trị thì đúng là Âu Châu hơn xa Mỹ. Nhưng nếu nói tiêu chuẩn là khả năng chữa bệnh thì Mỹ vẫn hơn xa Âu Châu. Chưa kể chuyện bên Âu Châu, bệnh nặng cần đi mổ, phải chờ có khi cả năm trời. Đi soi ruột chờ nửa năm là bình thường.
Nếu nói về phí tổn thì chưa chắc Mỹ và Âu Châu, ai hơn ai. Dân Âu Châu có bệnh đi chữa trị và mua thuốc, hầu như hoàn toàn miễn phí, Nhà Nước trả hết. Nhưng bù lại, người dân, tất cả mọi người có lợi tức dù nhiều dù ít, đều phải đóng thuế, phần lớn tới mức xấp xỉ 40%-50% lợi tức. Thậm chí dân giàu đóng tới thuế hơn 60% lợi tức, không kể TT Pháp đang đòi đánh thuế tới 75% lợi tức. Trong khi dân Mỹ đóng thuế trung bình chưa tới 20% (đại gia Obama năm ngoái với lợi tức hơn 650,000 đô, chỉ đóng thuế lợi tức có 18%) và 40% dân chẳng đóng một xu thuế nào.
Nhà Nước Mỹ cũng có thể trả hết chi phí y tế cho dân, nhưng dân có sẵn sàng đóng thuế từ một nửa đến hai phần ba lợi tức không?
Chi phí y tế của Mỹ cao ngút trời vì tất cả các nhà thương và bác sĩ Mỹ đều bắt bệnh nhân phải qua hàng loạt thử nghiệm khi chẩn bệnh. Theo tất cả các điều nghiên, phần lớn những thử nghiệm này hoàn toàn vô ích, không cần thiết cho việc chẩn hay chữa bệnh. Nhưng nhà thương và bác sĩ bắt bệnh nhân phải qua những thử nghiệm đó vì họ muốn có bằng chứng đầy đủ là họ đã rất kỹ lưỡng, để phòng khi bị thưa ra tòa vì chữa sai bệnh.
Đó có lẽ là lý do chính chi phí y tế cao: vì tiền bảo hiểm cực kỳ cao mà các nhà thương và bác sĩ phải mua để phòng tai nạn nghề nghiệp (malpractice insurance) bị nạn nhân thưa ra tòa.
Chuyện thưa ra tòa và bị bồi thường rất nặng đã là lý do khiến chi phí y tế Mỹ rất đắt, ai cũng biết rõ vấn đề này. Phe Cộng Hòa đã nhiều lần đề nghị ra luật giới hạn chuyện bồi thường cho nạn nhân, nhằm mục đích giảm tiền bồi thường, giảm tiền bảo hiểm chữa bệnh sai, giảm thử nghiệm vô ích, và giảm chi phí y tế nói chung. Nhưng khối các luật sư chuyên thưa kiện những vụ này (trial lawyers) lại là khối yểm trợ tài chánh mạnh nhất cho các dân cử của đảng Dân Chủ.
Trở lại câu hỏi có thể cắt giảm chi phí y tế được không, câu trả lời hiển nhiên là có thể, nếu các dân cử có can đảm ra luật giới hạn bồi thường chữa bệnh sai. Thiếu sót của Obamacare là đã hoàn toàn im lặng trước vấn đề then chốt này, không một điều khoản nào giới hạn chuyện bồi thường chữa bệnh sai hết.
Có độc giả đã nêu vấn đề các nguồn cung cấp dịch vụ y tế (healthcare providers) tức là nhà thương và bác sĩ, không chú tâm lắm về vấn đề sức khoẻ của bệnh nhân mà chỉ lo thu tiền, do đó đưa đến tình trạng bệnh nhân không vừa lòng, hay tệ hơn, phải đi chữa bệnh lại nhiều lần. Câu hỏi là phạt các bệnh viện trong những trường hợp này được không? Câu trả lời là bệnh khó chữa, phải chữa đi chữa lại là chuyện bình thường trong y học. Khó có thể chứng minh các bác sĩ và nhà thương đã không lo hết mình, nhất là với hàng loạt thử nghiệm mà họ bắt bệnh nhân phải trải qua. Do đó phạt vì nhập viện lại không có căn bản vững chắc, và sẽ khó thi hành được. Chuyện vừa lòng hay không lại càng khó định nghiã hơn.
Chuyện nhà thương và bác sĩ chỉ lo kiếm tiền mà lơ là bệnh nhân là một vấn đề liên quan đến nền tảng của kinh tế thị trường chạy theo tiền (chưa bàn đến khiá cạnh đạo đức). Nếu có gì sai trật thì cũng phải chữa trị bằng những phương cách của kinh tế thị trường, chẳng hạn như tìm cách gia tăng cạnh tranh giữa các nhà thương, chứ không thể chữa trị bằng cách thêm luật để Nhà Nước can thiệp, rồi phạt. Nhà Nước không thể nào phạt cả ngàn nhà thương và cả trăm ngàn bác sĩ.
Tóm lại, Obamacare trên căn bản là chuyện làm tốt, nhưng theo cách làm của TT Obama, cái giá phải trả quá lớn. Có ba nhóm người là thiểu số có lợi: những người có bệnh từ trước, khối di dân ở lậu sau khi được hợp thức hóa, và khối trung lưu thấp được tài trợ tiền mua bảo hiểm. Hai khối nghèo nhất và giàu nhất không bị ảnh hường gì. Khối đại đa số dân trung lưu sẽ lãnh đòn nặng nhất. Bù lại, chi phí y tế cho tất cả mọi người sẽ càng ngày càng cao, chất lượng dịch vụ y tế sẽ ngày càng xuống thấp.
Cái sai trong Obamacare không phải là nguyên tắc y tế toàn dân, mà là cách thực hiện. (05-05-13)
Vũ Linh
Quý độc giả có thể liên lạc với tác giả để góp ý qua email: Vulinh11@gmail.com. Bài của tác giả được đăng trên Việt Báo mỗi thứ Ba.
Với bài “Giấc Mộng Obamacare” mới đăng cách đây hai tuần, số điện thư gửi về tác giả nhiều hơn bình thường, hiển nhiên vì đây là vấn đề liên quan trực tiếp đến mỗi người, nhất là đối với dân tỵ nạn, là khối dân sức khỏe không tốt lắm, lại không phải đại gia nên bảo hiểm sức khỏe và chi phí y tế là những ưu tư lớn. Một số câu hỏi đã được nêu lên.
Một độc giả hỏi tóm lại thì ai có lợi, ai bị thiệt thòi? Dân tỵ nạn có lợi hay bị thiệt? Một độc giả khác nêu câu hỏi Obamacare có gì tốt, hay xấu hết? Một người hỏi có cách nào giữ y tế toàn dân nhưng cắt giảm chi phí không? Cũng có người thẳng thừng chê tác giả quá thiên kiến không nhìn thấy chỗ nào tốt hết.
Trước hết, tác giả chân thành đa tạ mọi góp ý, khen hay chê. Nhờ những góp ý này mà tác giả mới có thể đóng góp vào việc thông tin hữu hiệu hơn, và trình bày quan điểm đầy đủ hơn.
Để trả lời chung những độc giả về vấn đề Obamacare, phải nói ngay là vấn đề này cực kỳ phức tạp, không thể trong khuôn khổ một bài báo mà có thể bàn chi tiết về mọi khiá cạnh. Bộ luật này cho đến nay (chưa làm xong) có gần 20.000 điều lệ, dầy tới 20.000 trang giấy khổ lớn, là một tuyệt tác của bộ máy hành chánh thư lại. Thêm vào đó, luật Obamacare chưa soạn thảo xong và cũng chưa áp dụng trọn vẹn. Ngay cả sau khi áp dụng trọn vẹn thì cũng cần cả vài ba năm hay hơn nữa để nhìn thấy rõ tác động.
Với những giới hạn trên, bài viết này sẽ nhằm mục đích bổ túc cho những thiếu sót mà độc giả đã nêu lên.
Bàn về vấn đề ai lợi ai thiệt, thì rất khó trả lời một cách tổng quát vì mỗi người đều có những nhu cần khác biết. Chẳng hạn các đại gia không thắc mắc gì về chi phí mà chỉ cần biết chất lượng của nhà thương và khả năng của bác sĩ. Anh nghèo thì nhìn vào túi tiền kỹ hơn. Anh bị bệnh thì chỉ cần khỏi bệnh, không cần biết tốn kém hay bác sĩ nào.
Tuy vậy thì đại để, người ta cũng có thể thấy vài nét chính.
Trước hết phải nhắc lại mục đích chính của Obamacare: đó là
1. bảo đảm tất cả mọi người, nhất là những người đã có bệnh từ trước, đều được lo đầy đủ, có bảo hiểm và được chữa trị chu đáo.
2. cắt giảm chi phí y tế qua cao của Mỹ.
Với Obamacare thì mục đích đầu trên căn bản đã đạt được. Và đây là điểm “tốt” lớn nhất của Obamacare.
Trên thực tế, ở xứ Mỹ này, vẫn có cả triệu người không có tiền mua bảo hiểm, do đó không có cơ hội phòng bệnh và chữa bệnh, cũng có người bị bệnh nặng từ trước, không hãng bảo hiểm nào nhận. Đại cường Mỹ không thể nào tiếp tục để tình trạng này kéo dài. Ai cũng nhìn thấy nhu cầu cung cấp bảo hiểm y tế toàn dân.
Không phải chỉ có TT Obama hay đảng Dân Chủ mới muốn có bảo hiểm y tế toàn dân. Vị tổng thống đầu tiên muốn thiết lập một hệ thống bảo hiểm y tế toàn dân là TT Nixon của Cộng Hòa, từ đầu thập niên 70. Nhưng đề nghị của ông đã bị phe đối lập Dân Chủ chống phá mạnh, chỉ vì họ không chấp nhận một ông Cộng Hoà là cha đẻ bảo hiểm y tế toàn dân.
Cải tổ chế độ y tế một cách quy mô đòi hỏi nhiều điều kiện, nhưng quan trọng nhất là phải có sự thống nhất ý kiến trong nội bộ đảng, và đảng đó phải nắm quyền cả Hành Pháp lẫn Lập Pháp, với thế đa số áp đảo mà phe đối lập không vượt qua được. Cơ hội đó đã đến với TT Obama, và ông đã nhìn thấy rõ cơ hội một đời người một lần, và ông đã thực hiện ý định.
Với Obamacare, trên nguyên tắc, toàn dân được bảo hiểm và sẽ nhận được chữa trị đầy đủ. Đây là thành quả lớn nhất của Obamacare, và lịch sử sẽ ghi nhận công trạng của TT Obama.
Dĩ nhiên trong khuôn khổ Obamacare, những người đang có bệnh mà không có bảo hiểm là những người sẽ được hưởng lợi lớn nhất.
Đối với giới lợi tức thấp nhất, Obamacare không có ảnh hưởng gì đối với họ hết, vì trước sau thì họ cũng đã được Medicaid (hay MediCal ở Cali). Một số lớn dân tỵ nạn và dân HO nằm trong diện này. Và theo ước tính của TT Obama, một phần lớn mười mấy triệu di dân ở lậu, một khi được hợp thức hoá, sẽ rơi vào trong nhóm nhận Medicaid này.
Obamacare sẽ tăng số người lãnh Medicaid lên ít nhất mười triệu người. TĐ Romney khi tranh cử tố cáo TT Obama sẽ chuyển mấy trăm triệu từ ngân qũy Medicare của người già qua Medicaid. TT Obama đã phủ nhận chuyện này. Có nghiã là quỹ Medicaid vẫn như cũ, nhưng lại có thêm cả chục triệu người. Một miếng bánh nhiều người ăn hơn thì dĩ nhiên phần mỗi người sẽ nhỏ đi. Vừa nhỏ về số tiền trợ cấp, vừa phải xếp hàng chờ làm thủ tục, chờ lấy hẹn bác sĩ, nhà thương lâu hơn. Một độc giả cho rằng Obamacare lo cho dân nghèo là điều tốt. Thật ra dân nghèo lãnh Medicaid sẽ chẳng có lợi gì, mà chỉ thấy nguy cơ bị giảm trợ cấp thôi.
Obamacare sẽ cho thành phần trung lưu thấp nhất, sát lằn ranh “nghèo”, được trợ cấp tiền để mua bảo hiểm. Đây là khối người được hưởng lợi của Obamacare, nhưng chỉ là thiểu số. Mặt trái của vấn đề là tăng chi tiêu của Nhà Nước, tức là lại tăng thâm thủng ngân sách, tăng công nợ, để rồi cuối cùng, tất cả mọi người đều bị thiệt thòi, bị tăng thuế, chịu lạm phát, vật giá gia tăng đồng loạt.
Trên mức lợi tức thấp là thành phần trung lưu. Như đã trình bày trong bài viết trước, thành phần này sẽ lãnh đủ mọi gia tăng của chi phí bảo hiểm và dịch vụ y tế.
Hiển nhiên khi số người bảo hiểm tăng khoảng ba chục triệu, trong đó có cả triệu người từ trước đã bị bệnh nặng, cực kỳ tốn kém như ung thư, AIDS, các hãng bảo hiểm sẽ phải tăng bảo phí. Luật Obamacare cấm không cho các hãng bảo hiểm “kỳ thị” bắt những người bệnh nặng này trả bảo phí cao hơn, do đó, các hãng bảo hiểm sẽ phải tăng bảo phí đồng loạt tất cả mọi người. Khối trung lưu sẽ không trốn thoát được, và sẽ phải trả bảo phí cao hơn. Không trả sẽ bị phạt nặng. Đã vậy còn gặp nguy cơ mất việc vì tiền bảo phí cho nhân viên sẽ quá đắt cho các công ty và họ sẽ phải sa thải nhân viên để giảm chi phí.
Đại đa số dân Mỹ thuộc thành phần trung lưu bị thiệt thòi nặng nề, và đây chính là lý do tại sao 54% dân Mỹ chống Obamacare.
Đối với khối đại gia, tiền bảo phí có tăng, đối với họ cũng chẳng có gì đáng ưu tư. Họ dư dả tiền bạc để tự mua cho mình bảo hiểm và bác sĩ, nhà thương, thuốc men đắt tiền nhất. Obamacare hay không, chẳng tác hại hay lợi lộc gì.
Nếu phân định qua tuổi tác, thì những người lớn tuổi đang hay sẽ lãnh Medicare sẽ chẳng thấy ảnh hưởng gì của Obamacare vì đằng nào thì cũng đã lãnh Medicare rồi. Nhưng có thể như TĐ Romney tố giác, qũy Medicare sẽ bị cắt giảm để tài trợ Medicaid, đưa đến chuyện giảm phần trợ cấp Medicare, và các ông già bà lão cũng sẽ phải chờ dài người để lấy hẹn chữa bệnh.
Giới trẻ cũng là giới bị thiệt nặng. Họ khỏe mạnh, chưa ốm đau, không cần bảo hiểm, nhưng Nhà Nước cần họ để đóng bảo phí, chịu gánh nặng y tế cho những người già.Không đóngmua bảo hiểm sẽ bị phạt. Điều lệ cho các thanh niên được bảo hiểm cùng cha mẹ cho đến 26 tuổi, có vẻ tốt, nhưng thật sự là cách ép giới trẻ phải tham gia để đóng bảo hiểm cho người già. Trước đây, họ không đóng bảo hiểm, nhưng bây giờ có quyền được bảo hiểm cùng cha mẹ thì cha mẹ lo cho con dĩ nhiên sẽ ghi họ vào, và bảo phí sẽ tăng, mà họ không trốn được vì bị cha mẹ bắt phải tham gia. Một cách gián tiếp, TT Obama đã nhờ cha mẹ ép con mua bảo hiểm dùm ông.
Đối với mục tiêu thứ hai, việc giảm chi phí y tế chỉ là hứa hão, sẽ không xẩy ra, trái lại, chi phí y tế sẽ tăng đồng loạt, tác động lên tất cả mọi người, kể cả những người lãnh Medicaid và Medicare. Chi phí y tế của Mỹ, nổi tiếng là đắt đỏ, sẽ đắt đỏ hơn nữa.
Obamacare mang bảo hiểm và dịch vụ y tế đến cho toàn dân là điều tốt và cần, tổng thống nào cũng muốn làm, nhưng trong nửa thế kỷ qua chưa ai làm được, mà chỉ có TT Obama làm được. Lý do đầu tiên của sự thất bại là lý do chính trị, chưa đủ hậu thuẫn trong nội bội và trong quốc hội. Nhưng một lý do quan trọng không kém là cái giá phải trả quá đắt. Các vị tổng thống tiền nhiệm của TT Obama thất bại vì họ không dám trả cái giá đó. TT Obama thành công vì ông chấp nhận trả cái giá đắt đỏ đó.
Đặc biệt có một người hưởng lợi lớn nhất: đó là TT Obama, sẽ được tiếng là lo cho dân vì đại đa số dân không nhìn thấy hết hậu quả của Obamacare, sẽ được bầu lại, và sẽ đi vào lịch sử như cha đẻ của y tế toàn dân. Chính đó là những lý do TT Obama chấp nhận trả cái giá cực cao. Hay đúng hơn, TT Obama bắt thiên hạ trả giá cực cao để ông tái đắc cử và đi vào lịch sử.
Đi vào chi tiết hơn một chút, đặt câu hỏi trong Obamacare có gì chấp nhận được nữa, ta thấy có hai điểm “tốt” nữa.
Một là Medicaid sẽ bành trướng, nhiều người lợi tức thấp sẽ được trợ cấp Medicaid. Và một số người không có Medicaid thì được tài trợ để mua bảo hiểm. Nhưng đây mới là nguyên tắc. Trên thực tế, chưa ai rõ vì hơn một nửa các tiểu bang không chấp nhận nới rộng tiêu chuẩn Medicaid vì sẽ gây khó khăn tài chánh lớn cho họ.
Thứ hai là việc thành lập các trung tâm phối hợp –exchanges- giúp cho thiên hạ tìm được các hãng bảo hiểm thích hợp nhất và rẻ nhất. Nhưng ở đây, cũng vẫn là vấn đề nguyên tắc, vì thực tế, hơn một nửa các tiểu bang không chịu thành lập các trung tâm này, vì họ coi đây như là hình thức Nhà Nước can thiệp vào thị trường theo mô thức xã hội chủ nghiã, là bước đầu của bảo hiểm tập trung trong tay Nhà Nước, tạo méo mó thị trường, mất tính cạnh tranh, là nền tảng của kinh tế tư bản Mỹ.
Đến câu hỏi có cách nào cắt giảm chi phí không, thì phải nói dĩ nhiên là có, nhưng TT Obama đã không làm.
Chi phí y tế của Mỹ cao nhất thế giới và cũng là hoàn hảo nhất thế giới. Nói y tế Mỹ đắt hơn Âu Châu nhưng lại thua tiêu chuẩn Âu Châu là không đúng sự thật. Nếu “tiêu chuẩn” được hiểu theo nghiã số người được bảo hiểm và chữa trị thì đúng là Âu Châu hơn xa Mỹ. Nhưng nếu nói tiêu chuẩn là khả năng chữa bệnh thì Mỹ vẫn hơn xa Âu Châu. Chưa kể chuyện bên Âu Châu, bệnh nặng cần đi mổ, phải chờ có khi cả năm trời. Đi soi ruột chờ nửa năm là bình thường.
Nếu nói về phí tổn thì chưa chắc Mỹ và Âu Châu, ai hơn ai. Dân Âu Châu có bệnh đi chữa trị và mua thuốc, hầu như hoàn toàn miễn phí, Nhà Nước trả hết. Nhưng bù lại, người dân, tất cả mọi người có lợi tức dù nhiều dù ít, đều phải đóng thuế, phần lớn tới mức xấp xỉ 40%-50% lợi tức. Thậm chí dân giàu đóng tới thuế hơn 60% lợi tức, không kể TT Pháp đang đòi đánh thuế tới 75% lợi tức. Trong khi dân Mỹ đóng thuế trung bình chưa tới 20% (đại gia Obama năm ngoái với lợi tức hơn 650,000 đô, chỉ đóng thuế lợi tức có 18%) và 40% dân chẳng đóng một xu thuế nào.
Nhà Nước Mỹ cũng có thể trả hết chi phí y tế cho dân, nhưng dân có sẵn sàng đóng thuế từ một nửa đến hai phần ba lợi tức không?
Chi phí y tế của Mỹ cao ngút trời vì tất cả các nhà thương và bác sĩ Mỹ đều bắt bệnh nhân phải qua hàng loạt thử nghiệm khi chẩn bệnh. Theo tất cả các điều nghiên, phần lớn những thử nghiệm này hoàn toàn vô ích, không cần thiết cho việc chẩn hay chữa bệnh. Nhưng nhà thương và bác sĩ bắt bệnh nhân phải qua những thử nghiệm đó vì họ muốn có bằng chứng đầy đủ là họ đã rất kỹ lưỡng, để phòng khi bị thưa ra tòa vì chữa sai bệnh.
Đó có lẽ là lý do chính chi phí y tế cao: vì tiền bảo hiểm cực kỳ cao mà các nhà thương và bác sĩ phải mua để phòng tai nạn nghề nghiệp (malpractice insurance) bị nạn nhân thưa ra tòa.
Chuyện thưa ra tòa và bị bồi thường rất nặng đã là lý do khiến chi phí y tế Mỹ rất đắt, ai cũng biết rõ vấn đề này. Phe Cộng Hòa đã nhiều lần đề nghị ra luật giới hạn chuyện bồi thường cho nạn nhân, nhằm mục đích giảm tiền bồi thường, giảm tiền bảo hiểm chữa bệnh sai, giảm thử nghiệm vô ích, và giảm chi phí y tế nói chung. Nhưng khối các luật sư chuyên thưa kiện những vụ này (trial lawyers) lại là khối yểm trợ tài chánh mạnh nhất cho các dân cử của đảng Dân Chủ.
Trở lại câu hỏi có thể cắt giảm chi phí y tế được không, câu trả lời hiển nhiên là có thể, nếu các dân cử có can đảm ra luật giới hạn bồi thường chữa bệnh sai. Thiếu sót của Obamacare là đã hoàn toàn im lặng trước vấn đề then chốt này, không một điều khoản nào giới hạn chuyện bồi thường chữa bệnh sai hết.
Có độc giả đã nêu vấn đề các nguồn cung cấp dịch vụ y tế (healthcare providers) tức là nhà thương và bác sĩ, không chú tâm lắm về vấn đề sức khoẻ của bệnh nhân mà chỉ lo thu tiền, do đó đưa đến tình trạng bệnh nhân không vừa lòng, hay tệ hơn, phải đi chữa bệnh lại nhiều lần. Câu hỏi là phạt các bệnh viện trong những trường hợp này được không? Câu trả lời là bệnh khó chữa, phải chữa đi chữa lại là chuyện bình thường trong y học. Khó có thể chứng minh các bác sĩ và nhà thương đã không lo hết mình, nhất là với hàng loạt thử nghiệm mà họ bắt bệnh nhân phải trải qua. Do đó phạt vì nhập viện lại không có căn bản vững chắc, và sẽ khó thi hành được. Chuyện vừa lòng hay không lại càng khó định nghiã hơn.
Chuyện nhà thương và bác sĩ chỉ lo kiếm tiền mà lơ là bệnh nhân là một vấn đề liên quan đến nền tảng của kinh tế thị trường chạy theo tiền (chưa bàn đến khiá cạnh đạo đức). Nếu có gì sai trật thì cũng phải chữa trị bằng những phương cách của kinh tế thị trường, chẳng hạn như tìm cách gia tăng cạnh tranh giữa các nhà thương, chứ không thể chữa trị bằng cách thêm luật để Nhà Nước can thiệp, rồi phạt. Nhà Nước không thể nào phạt cả ngàn nhà thương và cả trăm ngàn bác sĩ.
Tóm lại, Obamacare trên căn bản là chuyện làm tốt, nhưng theo cách làm của TT Obama, cái giá phải trả quá lớn. Có ba nhóm người là thiểu số có lợi: những người có bệnh từ trước, khối di dân ở lậu sau khi được hợp thức hóa, và khối trung lưu thấp được tài trợ tiền mua bảo hiểm. Hai khối nghèo nhất và giàu nhất không bị ảnh hường gì. Khối đại đa số dân trung lưu sẽ lãnh đòn nặng nhất. Bù lại, chi phí y tế cho tất cả mọi người sẽ càng ngày càng cao, chất lượng dịch vụ y tế sẽ ngày càng xuống thấp.
Cái sai trong Obamacare không phải là nguyên tắc y tế toàn dân, mà là cách thực hiện. (05-05-13)
Vũ Linh
Quý độc giả có thể liên lạc với tác giả để góp ý qua email: Vulinh11@gmail.com. Bài của tác giả được đăng trên Việt Báo mỗi thứ Ba.
Một bài viết không trung lập mà đầy ác ý với đảng dân chủ và TT. đương nhiệm thì đừng nên viết, chỉ làm cho độc giả nhìn thấy tư tưởng ấu trỉ và thiển cận của người bình luận. Người Việt ở Mỹ khác người Việt ở VN, không ngu.
Xin cám ơn một bài viết vô giá trị.