Hành động nhỏ, Tình yêu lớn
(Little Action, Great Love)
Đoàn Thanh Liêm
Bà chị ba của tôi thì lớn hơn tôi đến 15 tuổi, nên tôi được chị chăm sóc thương yêu đùm bọc hết mình. Chị tôi đã mất tại Mỹ vào năm 1993 cách nay đã trên 16 năm, lúc tôi còn đang bị giam giữ tại trại tù Hàm Tân. Một trong những kỷ niệm đáng ghi nhất về chị là có lần chị nói với tôi : “ Em xem đó, đứa trẻ nhỏ chỉ có thể lớn lên nhờ tình yêu thương bảo bọc của cha mẹ và anh chị em trong gia đình. Cái nôi êm ấm của gia đình mới ấp ủ nuôi dưỡng đứa con thành người đàng hoàng sau này cho xã hội.” Lúc chị tâm sự như thế, thì tôi cũng đã ngoài 30 tuổi và đã có vài cháu nhỏ cỡ 5-6 tuổi rồi.
Tôi có nhắc lại chuyện này với chị bạn người Bỉ là bác sĩ Olivette chuyên về bệnh tâm thần. Olivette nói với tôi : “Bà chị của anh tuy không hề có học gì về môn tâm lý trẻ con, nhưng chị ấy quả rất có kinh nghiệm thực tế sống động và phán đoán sự việc theo lương tri (common sense). Có đứa nhỏ bị bà mẹ bỏ bê rồi bị gửi vào nhà trẻ mồ côi, thì nó đã khóc liên tục suốt mấy ngày cho đến khi chết luôn đó…” Thành ra công việc thường ngày của một bà mẹ để chăm sóc, nuôi nấng và dậy dỗ cho lũ con, thì coi thấy nó nhỏ bé, đơn giản dễ dàng thôi. Nhưng mà những việc đó đã được làm với cái tình mẫu tử thật là lớn lao quý báu, với cả “tấm lòng bao la như biển Thái bình” ấy. Đúng như cha ông ta từ xưa vẫn thường nói : “Nhờ âm đức của ông bà, mà con cháu thành đạt” hay “Phúc đức tại mẫu”, tức là con cái được hưởng nhờ cái đức độ của bà mẹ hiền như thế đó.
1/ Đó là trong phạm vi một gia đình. Còn ngoài xã hội, thì môi trường sinh hoạt rộng lớn hơn. Tại khu tôi ở từ nhiều năm nay là thành phố Costa Mesa, thì có một nhóm mấy bà đã ở vào tuổi 60-70 với con cháu đày đàn rồi, nhưng các bà vẫn miệt mài rủ nhau đi “lượm lon”, bơi nhặt nơi các thùng rác để kiếm những chai lọ, lon đựng bia, nước ngọt, gom góp về tích lũy la liệt tại nhà, rồi tìm cách đem bán cho các cơ sở tái chế đồ phế thải. Các bà dậy rất sớm, cỡ 5-6 giờ sáng là đã rủ nhau ra ngoài đường rồi, trước khi vào nhà thờ dự thánh lễ. Họ làm như vậy liên tục, ngày này qua tháng khác. Mà chỉ nhằm có mỗi một mục đích : đó là để kiếm tiền đem về Việt nam tìm giúp đỡ những bệnh nhân trong các trại phong cùi ở rải rác miền cao nguyên hay các nơi hẻo lánh xa xôi, ít có khi được cơ quan từ thiện nào đến thăm viếng. Trung bình mỗi năm nhóm này thu được cỡ 4-5 ngàn dollar. Nhưng các bà lại phải xuất tiền túi ra để trả tiền máy bay và các chi phí sinh hoạt khác khi ở Việt nam, mỗi lần ít nhất cũng tốn phí cho một người đến cả vài ba ngàn nữa.
Việc hy sinh làm chuyện từ thiện nhân đạo như vậy của các bà đã có ảnh hưởng rất tốt đẹp cho lũ con cháu, giúp chúng phát triển thêm được về tấm lòng trắc ẩn trước nỗi khổ đau của những nạn nhân bất hạnh vì chứng bệnh nan y, mà bị cô lập trong các trại phong cùi. Đây rõ rệt là trường hợp “Tình yêu thương đồng loại gặp cảnh hẩm hiu xấu số đã được các bà truyền lại cho lớp con cháu, khiến cho tấm lòng nhân ái mỗi ngày một thêm nhân rộng ra nơi thế hệ trẻ, để xã hội có cơ được cải thiện tốt đẹp hoàn hảo hơn mãi.
2/ Và đây là một trường hợp cụ thể khác nữa về sự thể hiện tấm lòng từ bi nhân hậu đối với bà con nơi các thôn xóm khó khăn túng quẫn ở quê nhà. Đó là một nhóm nữ phật tử chung nhau đi quyên góp trong số lũ con cháu trong gia đình các bạn hữu thân thiết, để kiếm phương tiện xây dựng các giếng nước ngọt trong lành cho các nơi thiếu thốn. Và nhất là giúp các sư cô mở những lớp học mẫu giáo hay xóa nạn mù chữ tại những vùng hẻo lánh. Việc làm âm thầm này đã tiếp tục từ nhiều năm nay tại California, hoàn toàn khiêm tốn nhỏ bé mà không hề bao giờ phải quảng cáo hay giới thiệu trên báo chí hoặc trên các đài truyền thanh, truyền hình. Đặc biệt là nhóm có những cộng tác viên tại các địa phương, nhất là ở mấy tỉnh miền Trung, gần với Huế, Đà nẵng. Nhờ vậy mà công tác xã hội nhân đạo này được tiến hành với năng suất rất cao, đáp ứng chính xác đối với nhu cầu cụ thể của mỗi địa phương. Đây rõ rệt là sự thể hiện cụ thể thiết thực của mối quan tâm đến hạnh phúc của số đông quần chúng ở những nơi xa xôi hẻo lánh. Tinh thần tự nguyện, tư giác này thường được phát triển nơi những tín đồ thuần thành, những con chiên ngoan đạo. Tại nước Mỹ, người ta gọi đây là loại “Hoạt động xã hội dựa trên một niềm tin tôn giáo” (Faith-based Social Action). Và thống kê về xã hội học ở Mỹ cho thấy là có đến hàng triệu những nhóm nhỏ (small groups) vẫn âm thầm hoạt động bên cạnh những tổ chức phi chánh phủ, bất vụ lợi (NGO) có quy mô lớn lao, mà ai cũng biết đến, điển hình như Ford, Rockefeller, Bill Gates Foundation v.v…
Hai trường hợp nói trên đây có thể coi như là một minh họa cho chủ trương “Đem Đạo vào Đời” của người tín đồ thuần thành, mà luôn luôn tìm cách biểu lộ tình yêu thương của mình đối với đồng loại bằng những hành động cụ thể thiết thực, điển hình như là : “Cho kẻ đói ăn, cho kẻ khát uống, cho kẻ rách rưới ăn mặc…” (trích từ kinh đọc của người công giáo). Nó chứng tỏ rằng : Tôn giáo vẫn có những đóng góp rất to lớn cho xã hội, không phải chỉ bằng các hoạt đông từ thiện nhân đạo, cứu giúp người gặp cảnh thiên tai hoạn nạn, điều mà chánh quyền nhà nước không bao giờ có thể bao biện làm cho hết được. Mà điều quan trọng nhất, đó là tôn giáo đã khơi động nơi tâm hồn con người cái ngọn lửa yêu thương đằm thắm, để mà tận tụy hy sinh chăm sóc lo lắng cho người đồng loại gặp cảnh bất hạnh, khó khăn ngặt nghèo. Mỗi người tín đồ tuy chỉ có thể thực hiện được những hành động khiêm tốn, đơn sơ nhỏ bé, không tên tuổi. Nhưng mà hàng triệu triệu con người cứ hàng hàng lớp lớp kiên trì làm việc như thế, ngày này qua ngày khác, xuyên qua những nhóm nhỏ tự phát không cần phải xin cơ quan nhà nước cho “miễn thuế” (tax-exempt), thì bộ mặt xã hội cũng được cải thiện rất khả quan tốt đẹp.
Đúng như chủ trương rất thiết thực của vị giáo sư khả kính Karl Popper của trường Đại học Kinh tế Luân Đôn (London School of Economics) đã nêu ra qua khẩu hiệu : “Cải thiện xã hội từng mảnh một” (Piecemeal Social Engineering). Chủ trương này đã được giáo sư ghi rõ trong cuốn sách thời danh xuất bản từ năm 1946 ngay sau khi chiến tranh thế giới kết thúc, đó là cuốn “ The Open Society and its enemies” (Xã hội mở và những kẻ thù của nó). Chủ trương này đã được một môn sinh của ông là nhà tài phiệt George Soros đem ra thực hiện, đặc biệt tại Đông Âu sau khi chế độ cộng sản sụp đổ năm 1989. Tổ chức này hiện đặt trụ sở tại New York, lấy tên là “ Open Society Institute = OSI), mà tôi đã có dịp thăm viếng và tham khảo với các chuyên gia về Đông Âu vào năm 2008 vừa qua. (Người viết sẽ trình bày chi tiết hơn về chuyện này trong một dịp khác).
Vài chục năm gần đây, giới trẻ ở Âu Mỹ rất tâm đắc với khẩu hiệu :” Think globally, Act locally” ( Suy nghĩ toàn cuộc, Hành động trong tầm tay). Riêng bản thân mình, thì tôi đề nghị nên bổ túc vào khẩu hiệu này bằng một vế thứ ba nữa, đó là : “Love totally” (Yêu thương trọn vẹn). Và tôi nghĩ chỉ có tôn giáo mới có thể giúp cho chúng ta thực hiện tốt đẹp nhất cái vế thứ ba này thôi. Các tín đồ cứ việc tiếp tục dấn thân nhập cuộc với xã hội bằng những việc làm nhỏ nhoi khiêm tốn, nhưng mà sâu thẳm trong tâm hồn, thì luôn luôn phải có cái ngọn lửa nồng nàn của tình yêu thương đối với mọi người trong nhân quần xã hội.
Chứ dứt khoát đó không phải là cái “ngọn lửa căm thù giai cấp” như người cộng sản cuồng tín đã khơi động gieo rắc nơi quần chúng trên thế giới từ hồi đầu thế kỷ XX./
California, Ngày 9 Tháng 11 Năm 2009
( Nhân kỷ niệm 20 năm Ngày “ Bức tường Berlin sụp đổ” 1989 – 2009)
Đoàn Thanh Liêm
Gửi ý kiến của bạn
