Hôm nay,  

Thay phiên là nhịp thở của nền dân chủ

19/10/201100:00:00(Xem: 4840)

Bùi Tín Viết Riêng Cho VOA, Thứ Hai, 17 Tháng 10 Năm 2011:

Thay phiên là nhịp thở của nền dân chủ

Bùi Tín

Tình hình chính trị nước Pháp vừa có một thay đổi quan trọng. Thượng viện Pháp do phái hữu nắm đa số và quyền lãnh đạo liên tục từ năm 1958 đến nay vừa thay đổi đa số và chủ tịch.

Ngày Chủ nhật 25-9 qua cuộc bầu cử gián tiếp thay một nửa số thượng nghị sĩ, phái tả do đảng Xã hội cầm đầu đã dành được đa số tuyệt đối 177 trên 348.

Ngày thứ Bảy 1-10 trong cuộc bầu chủ tịch Thượng viện, Thượng nghị sỹ Jean-Pierre Bel của đảng Xã hội đã trúng cử.

Đây là một sự kiện bất ngờ, không được dự báo trước, một điều bất lợi cho đảng UMP của Tổng thống Nicolas Sarkozy khi chỉ còn 7 tháng nữa sẽ diễn ra cuộc bầu tổng thống.

Trong diễn văn nhậm chức của chủ tịch Thượng viện mới được bầu J.P. Bel có một từ rất có ý nghĩa, được nhắc lại nhiều lần, ngay sau đó được các đài vô tuyến, phát thanh, báo chí Pháp và quốc tế bình luận rộng rãi.

Đó là từ «alternance», theo từ điển có nghĩa là sự thay phiên, đổi phiên, thay thế. Chủ tịch mới của Thượng viện Pháp xúc động đưa ra nhận định mở đầu: «Hôm nay diễn ra một sự kiện lịch sử: sự thay phiên ở tổ chức quyền lực cao quý này của đất nước. Sự thay phiên là nhịp thở của nền dân chủ”. Không có thay phiên thì nền dân chủ sẽ ngạt thở, sẽ chết.

Thay phiên là hiện tượng đảng này thay thế đảng kia, thay phiên nhau cầm quyền sau mỗi lần bầu cử dân chủ bằng lá phiếu của cử tri, mỗi phiên cầm quyền dài ngắn tùy theo quy định của luật pháp. Trong Thượng viện Pháp, cứ 3 năm lại bầu lại một nửa số thượng nghị sỹ, ngay sau đó bầu luôn chủ tịch Thượng viện. Chủ tịch Thượng viện điều khiển các phiên họp của Thượng viện, thay thế tổng thống khi tổng thống ốm nặng, từ trần hoặc xin từ chức.

“Alternance”, thay phiên, thay thế trong sứ mạng cầm quyền chỉ có thể thực hiện trong một chế độ dân chủ đa đảng.

Trong một chế độ dân chủ đa đảng, hiến pháp luôn luôn ghi rõ công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do lập hội…Để thực thi hiến pháp còn có một loạt luật bảo đảm tự do và nhân quyền của công dân, luật lập hội, luật bầu cử, luật báo chí…

Trong một chế độ một đảng, còn gọi là chế độ độc đảng, độc quyền đảng trị, không có cạnh tranh, ganh đua, kiểm soát nhau, không có thay phiên, thay thế nhau, một đảng cứ nắm giữ chặt quyền lãnh đạo, dù cho phạm sai lầm liên tiếp, dù cho sa sút rõ về phẩm chất cầm quyền, dù cho tha hóa thậm tệ về đạo đức xã hội. Trước tình trạng ù lỳ, không có thay phiên, thay thế, nhân dân phải gánh chịu hậu quả oan ức, không có sự lựa chọn nào khác là bị kẹt trong cảnh bất công phi lý kéo dài.

Chế độ một đảng duy nhất giống như chế độ phong kiến chỉ có một ông vua. Vua tài giỏi, thương dân, là minh quân thì dân nhờ. Vua bất tài, thất đức, vô đạo, độc ác thì dân phải chịu đựng, nếu không chịu thấu thì nổi dậy lật đổ bạo chúa. Trong chế độ một đảng, tự do công dân là hàng xa xỉ, của hiếm, còn cưỡng bách, áp chế là chuyện hàng ngày.

Ở nước ta hiện nay, nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn văn An, từng là ủy viên Bộ Chính trị đảng CS, phải thốt lên rằng “chế độ hiện nay là chế độ của 14 ông vua tập thể”, để nói lên tình trạng xã hội không có tự do, không có sự lựa chọn, không có sự thay phiên, thay thế.

Các chế độ độc đảng thường lạm dụng quá nhiều chữ tự do, dân chủ, chỉ là sự mỉa mai đáng hổ thẹn vì không có sự thay phiên, lựa chọn, không có đa nguyên, đa đảng thì tự do, dân chủ chỉ là bánh vẽ, là trò bịp chính trị.

Về kinh tế và đời sống, trong thời bao cấp, khi chỉ có một hình thức kinh tế quốc doanh bao trùm, người tiêu thụ chỉ có một thứ gạo mậu dịch quốc doanh, một thứ vải mậu dịch quốc doanh, một thứ xà phòng mậu dịch quốc doanh. Không có hàng nào khác để thay thế, để lựa chọn, người dân phải “tự do” mua gạo hẩm, gạo mốc, mua vải đen vải mộc, mua xà phòng chảy nước. Nay mọi người tha hồ chọn gạo tám thơm, gạo dự, gạo nếp hoa, gạo Thái Lan, hàng mấy chục thứ gạo, tha hồ chọn vải, lụa, len, gấm, dạ, nhung, đủ màu, đủ loại, mua xà phòng hàng trăm loại. Nhớ lại tình trạng thiếu lựa chọn ngày xưa mà kinh hãi, rùng mình.

Vậy mà về chính trị, ngày nay vẫn y như ngày xưa, lại còn tệ hơn xưa. Đảng cộng sản đã tỏ ra kém cỏi trong vai trò lãnh đạo, tệ và tội tham nhũng như bệnh hủi ăn sâu trong cơ thể đảng từ trên cao nhất, tài và đức của Bộ Chính trị và Trung ương đảng rõ ràng kém xa nhiều trí thức ngoài cơ quan lãnh đạo và ngoài quyền lực, nhưng không có biện pháp thay phiên, thay thế, đổi mới. Tất cả mọi sự gọi là “đổi mới” vẫn là chắp vá, cải lương, xoa dịu và hình thức.

Không có gì sai lầm, xấu xa và tệ hại hơn là sau khi “cướp” được chính quyền - xin nhớ chữ “cướp” là chữ được các người lãnh đạo đảng từ ông Hồ Chí Minh đến các ông Trường Chinh, Phạm Văn Đồng, Võ Nguyên Giáp, Lê Đức Thọ…vẫn thường dùng - đảng CS đã cho ghi vào hiến pháp vai trò không thời hạn của mình, để ở lỳ cầm quyền một mình mãi mãi, bất chấp thời hạn và thời gian, đi ngược lại nền nếp dân chủ là sự tín nhiệm bao giờ cũng phải có thời hạn. Đây là sự ăn gian khổng lồ.

Xưa nay, trên thế giới, chỉ có bọn phát xít, độc tài, bạo chúa…là tự cho mình cái quyền cai trị vĩnh viễn, suốt đời, không có thay phiên, thay thế.

Chỉ có các nhà dân chủ chân chính, ngay thật, lương thiện là chấp nhận những cuộc bầu cử định kỳ, để sẵn sàng chấp nhận sự kiểm tra, phê bình, ganh đua của các đảng đối lập xây dựng, trong một nền dân chủ lành mạnh, lấy nhân dân, cử tri làm trọng tài.

Hiện nay, về mặt chính trị, cứ như là nhân dân ta vẫn cứ phải ăn “gạo mốc”, dùng “vải thô”, mua “xà phòng chảy nước” của thời bao cấp vì không có sự lựa chọn, thay phiên.

Đây là sự khác nhau cơ bản giữa Việt Nam và các nước láng giềng, như Thái Lan, Philippines, Indonesia, Malaysia, cả Đài Loan, và Nam Triều Tiên hiện nay. Đây cũng là sự khác nhau cơ bản so với hơn 150 nước khác trong Liên Hiệp Quốc, những nước được xếp vào loại “dân chủ thuần thục”, hay “dân chủ từng phần” - partly democratic.

Việt Nam vẫn bị xếp vào loại lạc hậu nhất, yếu kém nhất về mặt chính trị, về tôn trọng nhân quyền, về thực thi tự do báo chí, trong số hơn một chục nước đèn đỏ độc đảng, độc đoán, bên cạnh Trung Quốc, Cuba, Bắc Triều Tiên, Somalia, Congo, Zimbabwe, Nigeria, Syria và Yemen.

Các nhà lãnh đạo và báo chí lề phải ở Việt Nam - những người rất thích nói đến «đẹp nhất», «to nhất» Đông Nam Á như tượng Bà Mẹ Anh Hùng - xin hãy quan tâm đến sự xếp hạng về chế độ chính trị trên đây, để mà giật mình, tỉnh ngộ, cùng nhân dân mình, dân tộc mình xây dựng nền dân chủ tiên tiến, có thay phiên, thay thế, có lựa chọn, bỏ phiếu tín nhiệm theo định kỳ như mọi nước dân chủ bình thường khác.

Vậy mà trong phiên họp Quốc hội sắp đến, các đạo luật cần nhất, cấp bách nhất là Luật về tổ chức, Luật tự do báo chí, Luật về đất đai...sẽ lại bị trì hoãn không biết đến bao giờ! Quốc hội độc đảng ngoan ngoãn thật!

Không có vấn đề nào cấp bách, quan trọng, then chốt cho tương lai và hạnh phúc của toàn dân hơn vấn đề dân chủ đa đảng và thay phiên, nhịp thở khỏe khoắn của nền dân chủ.

Bùi Tín

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Cận Tết năm Thìn, Marianne Brown (Guardian Weekly) có bài “Vietnam’s parents want a dragon son.” Trời! Tưởng gì, chớ cả Tầu lẫn Ta ai mà không muốn có con trai tuổi Rồng. Nhâm Thìn, tất nhiên, lại càng bảnh dữ nữa. Nam nhâm nữ quí thì sang mà lị. Theo tuviso.com: “Tuổi Nhâm Thìn có nhiều hy vọng tốt đẹp về vấn đề tình duyên và tương lai về cuộc sống, có phần tốt đẹp về tình cảm và tài lộc, vào trung vận và hậu vận thì được nhiều tốt đẹp về hạnh phúc, công danh có phần lên cao.”
Một quan điểm lạc quan đang dấy lên trong hàng ngũ Lãnh đạo đảng CSVN khi bước vào năm 2024, nhưng thực tế tiềm ẩn những khó khăn chưa lường trước được...
Nếu Donald Trump giành lại được Nhà Trắng vào tháng 11, năm nay có thể đánh dấu một bước ngoặt đối với quyền lực của Mỹ. Cuối cùng, nỗi sợ hãi về tình trạng suy tàn đã khiến cho người Mỹ bận tâm kể từ thời thuộc địa sẽ được biện minh. Hầu hết người Mỹ tin rằng, Hoa Kỳ trong tình trạng suy tàn, Donald Trump tuyên bố rằng ông có thể “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại”. Nhưng tiền đề của Trump đơn giản là sai, và các biện pháp trị liệu được ông đề xuất đặt ra mối đe dọa lớn nhất đối với nước Mỹ.
Đảng CSVN hay nói “Trí thức là “nguyên khí của quốc gia”, làm hưng thịnh đất nước, rạng rỡ dân tộc*; “Trí thức là vốn liếng quý báu của Dân tộc”; hay “Thanh niên là rường cột của nước nhà” , nhưng tại sao nhiều người vẫn ngại đứng vào hàng ngũ đảng? Lý do vì đảng chỉ muốn gom Trí thức và Thanh niên “vào chung một rọ để nắm tóc”...
Tây Bắc hay Tây Nguyên thì cũng chừng đó vấn đề thôi: đất đai, tôn giáo, chủng tộc… Cả ba đều bị nhũng nhiễu, lũng đoạn tới cùng, và bị áp chế dã man tàn bạo. Ở đâu giới quan chức cũng đều được dung dưỡng, bao che để tiếp tục lộng quyền (thay vì xét sử) nên bi kịch của Tây Nguyên (nói riêng) và Cao Nguyên (nói chung) e sẽ còn dài, nếu chế độ toàn trị hiện hành vẫn còn tồn tại...
Bữa rồi, nhà thơ Inra Sara tâm sự: “Non 30 năm sống đất Sài Gòn, tôi gặp vô số người được cho là thành công, thuộc nhiều ngành nghề, đủ lứa tuổi, thành phần. Lạ, nhìn sâu vào mắt họ, cứ ẩn hiện sự bất an, lo âu.” “Bất an” có lẽ không chỉ là tâm trạng của người Sài Gòn mà dường như là tâm cảm chung của toàn dân Việt – không phân biệt chủng tộc, giới tính hay giai cấp nào ráo trọi – nhất là những kẻ sắp từ giã cõi trần. Di Cảo của Chế Lan Viên và di bút (Đi Tìm Cái Tôi Đã Mất) của Nguyễn Khải, theo nhận xét của nhà phê bình văn học Vương Trí Nhàn, chỉ là những tác phẩm “cốt để xếp hàng cả hai cửa. Cửa cũ, các ông chẳng bao giờ từ. Còn nếu tình hình khác đi, có sự đánh giá khác đi, các ông đã có sẵn cục gạch của mình ở bên cửa mới (bạn đọc có sống ở Hà Nội thời bao cấp hẳn nhớ tâm trạng mỗi lần đi xếp hàng và không sao quên được những cục gạch mà có lần nào đó mình đã sử dụng).”
Tập Cận Bình tin rằng lịch sử đang dịch chuyển theo hướng có lợi cho mình. Trong chuyến thăm Vladimir Putin tại Matxcơva vào tháng 3 năm ngoái, nhà lãnh đạo Trung Quốc nói với Tổng thống Nga rằng “Ngay lúc này, chúng ta đang chứng kiến một sự thay đổi chưa từng thấy trong 100 năm qua, và chúng ta đang cùng nhau thúc đẩy sự thay đổi ấy.”
Sau 20 năm chiêu dụ Kiều bào về giúp nước không thành công, đảng CSVN lại tung ta Dự án “Phát huy nguồn lực của người Việt Nam ở nước ngoài phục vụ phát triển đất nước trong tình hình mới” vào dịp Tết Nguyên Đán Giáp Thìn 2024. Đây là lần thứ tư, từ khi có Nghị quyết 36-NQ/TW ngày 26 tháng 3 năm 2004, một Quyết định nhằm mưu tìm đầu tư, hợp tác khoa học, kỹ thuật và tổ chức các Hội, Đoàn người Việt ở nước ngoài, đặt dưới quyền lãnh đạo của đảng CSVN được tung ra...
Khi số lượng di dân vượt biên bất hợp pháp qua biên giới Hoa Kỳ-Mexico tăng cao kỷ lục, câu hỏi quan trọng được đặt ra là: Làm thế nào mà Hoa Kỳ lại rơi vào tình trạng này, và Hoa Kỳ có thể học hỏi những gì từ cách các quốc gia khác ứng phó với các vấn đề an ninh biên giới và nhập cư. Chào đón công dân nước ngoài đến với đất nước của mình là một việc khá quan trọng để giúp cải thiện tăng trưởng kinh tế, tiến bộ khoa học, nguồn cung ứng lao động và đa dạng văn hóa. Nhưng những di dân vào và ở lại Hoa Kỳ mà không có thị thực hoặc giấy tờ hợp lệ có thể gây ra nhiều vấn đề – cho chính bản thân họ và cho cả chính quyền địa phương bởi tình trạng quá tải không thể kịp thời giải quyết các trường hợp xin tị nạn tại tòa án nhập cư, hoặc cung cấp nơi ở tạm thời và các nhu cầu cơ bản khác. Mà tình trạng này hiện đang xảy ra ở rất nhiều nơi ở Hoa Kỳ.
Trên vai những pho tượng trắng trong vườn Lục Xâm Bảo, lá vàng đã bắt đầu rơi lất phất. Mùa Thu Paris thật lãng mạn. Henry Kissinger đi dạo quanh một hồ nhỏ ở ngoại ô gần Rambouillet. Nơi đây từng cặp tình nhân đang nắm tay nhau bên những cành cây la đà bóng hồ. Ông thấy lòng mình nao nao (melancholic) vì sắp tới phiên họp quan trọng nhất với ông Lê Đức Thọ.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.