(LTS: Bài viết sau đây có nhan đề “Ảnh Hưởng Tiêu Cực Của Buổi Điều Trần ngày 12 tháng 3, 2008 Đối Với Sự Thành Công Của Dự Luật Nhân Quyền Cho Việt Nam 2007 Tại Thượng Viện” của Ủy Ban Tự Do Tôn Giáo Cho Việt Nam (CRFV), gửi từ Washington DC đề ngày 24 tháng 4, 2008, nói về một số khuyết điểm trong việc vận động chính giới Hoa Kỳ. Trong naỳ nêu lên thất vọng của CRFV về cách trả lời của 2 người đại diện cộng đồng Việt là ông Đỗ Hoàng Điềm và bà Janet Nguyễn. Việt Báo tuy không đồng ý với bài viết của CRFV, nhưng cũng đăng tải làm tài liệu cho độc giả có quan tâm về nhân quyền. Thực tế, cần thấy dù có điều trần gì thì cũng phần lớn là vô ích, vì Bộ Ngoaị Giao Mỹ đã có chủ định trước khi điều trần, khi tuyên bố rằng công an quản thúc hay đàn áp những người như Linh Mục Nguyễn Văn Lý, Hòa Thượng Thích Huyền Quang và Hòa Thượng Thích Quảng Độ, và hàng trăm tín đồ Tin Lành Tây Nguyên chỉ vì họ hoạt động chính trị... chứ không vì lý do tôn giáo. Việt Báo sẵn sàng đăng tải ý kiến phản biện của những người liên hệ về buổi điều trần này, nếu có. Nhan đề bài do VB đặt lại cho gọn.)
Ảnh Hưởng Tiêu Cực Của Buổi Điều Trần ngày 12 tháng 3, 2008 Đối Với Sự Thành Công Của Dự Luật Nhân Quyền Cho Việt Nam 2007 Tại Thượng Viện
Ủy Ban Tự Do Tôn Giáo Cho Việt Nam (CRFV)
Đến cuối năm 2007, chúng tôi khá lạc quan sau khi UB Tự Do Tôn Giáo Cho Việt Nam (TDTG/VN) cùng UB Cứu Người Vượt Biển (BPSOS) và các thân hữu gặp gỡ được 86 phụ tá các TNS và nhất là được sự hứa hẹn của phụ tá hai TNS Joseph Biden (Chủ tịch Ủy Ban Ngoại Giao Thượng Viện) và Richard Lugar (Phó Chủ Tịch UBNG/TV) rằng “cuộc điều trần về nhân quyền VN do TNS Barbara Boxer điều động sẽ giúp Thượng Viện hiểu rõ vấn đề nhân quyền và tự do tôn giáo tại VN hơn.” Như thế buổi điều trần sẽ giúp tăng triển vọng để Đạo Luật Nhân Quyền cho VN 2007 (ĐL/NQ) được thông qua tại Thượng Viện.
Khi tham dự buổi điều trần, chúng tôi hết sức thất vọng vì những khiếm khuyết trầm trọng và tai hại của hai nhân chứng người Việt. Cuộc vận động cho ĐL/NQ sẽ rất cam go và đòi hỏi cộng đồng dốc toàn bộ công sức để lật ngược lại thế cờ trong thời gian tới đây.
Cuộc điều trần diễn ra đã hơn một tháng nay. Ngay sau buổi điều trần, trong cộng đồng đã sôi nổi thái độ bất bình về câu trả lời của Ông Đỗ Hoàng Điềm, Chủ Tịch Đảng Việt Tân, với TNS Jim Webb về việc CS không còn phân biệt đối xử đối với cựu chiến sĩ QLVNCH. Câu trả lời này cho thấy sự chểnh mảng, thiếu nghiên cứu, vì ngay trong ngôn ngữ của đạo luật có điều khoản giải quyết định cư tị nạn chính trị cho cựu chiến sĩ QLVNCH. Điều khoản này do chính DB Christopher Smith, tác giả đạo luật, phối hợp với TS Nguyễn Đình Thắng, Giám Đốc Điều Hành UBCNVB, chủ ý cài vào.
Nhưng đây chỉ là một khuyết điểm nhỏ so với sự thiếu bản lãnh đến độ tai hại của “phe ta” tại buổi điều trần.
Trước hết, rõ ràng đã có một áp lực làm “loãng” đi trọng tâm của buổi điều trần. Thoạt tiên, khi bàn thảo với chúng tôi thì Uỷ Ban Ngoại Giao của Thượng Viện cho biết buổi điều trần sẽ mang chủ đề “Nhân Quyền Ở Việt Nam”. Tuy nhiên, mấy tháng sau, khi được chính thức công bố thì buổi điều trần lại mang tên là “Hoa Kỳ và Việt Nam: Xem Xét Mối Quan Hệ Song Phương”. Thành phần được mời điều trần gồm có:
- Khuynh hướng trung lập: Bà Ann Mills Griffith, GĐ Điều Hành Liên Đoàn Quốc Gia các gia đình POW và MIA, phát biểu về cuộc tìm kiếm người Mỹ mất tích và vấn đề nhận con nuôi ở Việt Nam.
- Khuynh hướng không yểm trợ và bênh vực cho nhà cầm quyền CSVN:
- Ông Christopher Hill, phụ tá ngoại trưởng Hoa Kỳ đặc trách Đông Á và Thái Bình Dương, nhận xét rằng tuy gần đây Việt Nam bắt bớ một số thành phần hoạt động dân chủ nhưng nhìn về chiều dài lịch sử thì Việt Nam đã có những thay đổi tích cực, nhất là trong lãnh vực tự do tôn giáo.
- Ông Mathew Daley, Giám Đốc US-ASEAN Business Council, ca ngợi sự phát triển mậu dịch giữa hai quốc gia và khen Việt Nam về chính sách phòng chống nạn buôn người.
- Khuynh hướng yểm trợ ĐL/NQ:
- Bà Sophie Richardson, Giám đốc phân bộ Châu Á của Human Rights Watch
- Cô Janet Nguyễn, Giám Sát Viên, Quận Cam, California
- Ông Đỗ Hoàng Điềm, Chủ Tịch đảng Việt Tân
Ngoài bà Richardson, vốn có những dữ kiện chính xác và lập luận vững chắc, hai nhân chứng người Việt chỉ phát biểu chung chung và lập lại những sự kiện và sự việc mà mọi người đã biết qua báo chí hay internet. Họ không đủ sức đối đáp với khuynh hướng chống ĐL/NQ.
Hoa Kỳ có 2 đạo luật với điều khoản chế tài các quốc gia khác: đạo luật về tự do tôn giáo quốc tế (ban hành năm 1998 do DB Frank Wolf là tác giả) và đạo luật bảo vệ nạn nhân buôn người (ban hành năm 2000 do DB Christopher Smith là tác giả). Dựa vào hai điểm tựa pháp lý này, chúng ta có thể áp lực BNG đòi hỏi Việt Nam cải cách nếu muốn tránh bị chế tài. Phía chống ĐL/NQ đã khéo léo lách vấn đề ra khỏi hai đạo luật này.
Chẳng hạn, Phụ Tá Thứ Trưởng Hill phúc trình rằng Uỷ Ban Tôn Giáo của nhà nước Việt Nam đã tổ chức 3 ngàn khoá học và 10 ngàn hội xưởng (workshops) cho cán bộ, viên chức chính quyền, và một số lãnh đạo tôn giáo về Pháp Lệnh Về Tín Ngưỡng và Tôn Giáo (những con số này BNG Hoa Kỳ sau đó xác nhận là rút ra từ bản báo cáo của chính Uỷ Ban Tôn Giáo của nhà nước Việt Nam). Đây là một trong những lập luận BNG dùng để biện minh việc rút Việt Nam khỏi danh sách CPC. Thực ra, từ năm 2004 Việt Nam đã tổ chức 16 khoá huấn luyện cho cán bộ, 8 khoá huấn luyện cho giới chức tỉnh, và 70 hội xưởng cho các người theo đạo ở 17 tỉnh. Nội dung của khoá huấn luyện là cả một vấn đề; chẳng hạn khoá huấn luyện ở Kontum hướng dẫn cán bộ nhà nước cách phân biệt đối xử, qua biện pháp từ chối quyền và phúc lợi công dân, đối với những tín đồ Tin Lành.
Chẳng hạn, khi TNS Boxer, chủ toạ buổi điều trần, hỏi Ông Hill là tại sao LM Nguyễn Văn Lý; các Hoà Thượng Thích Huyền Quang và Thích Quảng Độ; các tu sĩ và tín đồ Hoà Hảo, Cao Đài, và Phật Giáo Khmer; cùng với hàng trăm tín đồ Tin Lành người dân tộc không nằm trong danh sách đáng quan tâm của BNG. Câu hỏi này xoay quanh việc BNG đã rút Việt Nam ra khỏi danh sách CPC dựa trên lập luận rằng Việt Nam đã trả tự do cho tất cả tù nhân tôn giáo. Ông Hill trả lời TNS Boxer rằng tuy những người kể trên mang bản chất tôn giáo nhưng họ bị giam hay quản chế do hoạt động chính trị. Ông ta đã khéo léo lùa vấn đề tôn giáo sang lãnh vực chính trị, nơi không có đạo luật chế tài.
Không một ai phản bác các lập luận sai trái và nguy hiểm này của BNG. [Điều cần lưu ý là Uỷ Hội Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế của Hoa Kỳ, với đầy đủ thông tin chính xác vì vừa quan sát tình hình Việt Nam về, đòi ra điều trần nhưng đã không được mời.]
Ông Daley, Giám Đốc tổ chức US-ASEAN Business Council, kết luận bài phát biểu với đầy lời lẽ ca ngợi bằng câu khẳng định rằng Việt Nam rất tích cực phòng chống nạn buôn người. Trong khi đó chúng ta đều biết tình trạng buôn bán phụ nữ, trẻ em và người lao động đã trở thành kỹ nghệ phát triển với sự tham gia của nhiều viên chức chính quyền từ cao đến thấp. Các vụ xẩy ra ở Jordan và ở Mã Lai mới đây là minh chứng hùng hồn.
Thế là Ông Daley, một giới chức BNG về hưu, đã dễ dàng lèo lái buổi điều trần thoát khỏi đạo luật về buôn người. Không một ai “chỉnh” ông ta.
Tai hại nhất là sự gán ép ý nghĩa sai với tinh thần của đạo luật. TNS Jim Webb bắt bẻ rằng điều khoản chế tài trong ĐL/NQ có phản tác dụng. Theo Ông, chế tài chỉ hiệu quả khi có sự phối hợp đồng loạt của nhiều quốc gia. Còn như Hoa Kỳ đơn phương chế tài thì sẽ chỉ đẩy Việt Nam vào quỹ đạo của những thế lực đối nghịch với quyền lợi của Hoa Kỳ, và khi ấy Hoa Kỳ sẽ không còn ảnh hưởng để khuyến khích Việt Nam thay đổi. Ông Đỗ Hoàng Điềm trả lời rằng có những trường hợp như Việt Nam thì phải áp dụng biện pháp chế tài. Trả lời như vậy là “lọt bẫy” vì ĐL/NQ không chế tài. Thực ra, ĐL/NQ giữ nguyên các khoản viện trợ, ngoại trừ viện trợ nhân đạo thì vẫn có thể gia tăng, cho đến khi Việt Nam cải thiện tình trạng nhân quyền và tự do tôn giáo. Điều khoản này như vậy là “thưởng” có điều kiện. Không ai giải toả sự diễn giải sai lệch này của TNS Webb về ĐL/NQ.
Bà Sophie Richardson không phải người VN và Bà phụ trách nhân quyền cho toàn Á Châu. Trong khi cô Janet Nguyễn và ông Đỗ Hoàng Điềm là đại diện cho cộng đồng người Việt hải ngoại trong buổi điều trần. Vì vậy chúng ta đã không quá bất công để đòi hỏi hai vị phải có một bài điều trần xứng đáng và thuyết phục hơn bà Richardson. Tiếc thay, họ đều đã không lên tiếng cải chính những lập luận sai lầm của nhóm không ủng hộ ĐL/NQ.
Chúng tôi vô cùng thất vọng về buổi điều trần nhưng nghĩ mình sẽ không viết lên những dòng này để tránh tình trạng phân hóa trong cộng dồng. Nhưng qua một tháng “chữa lửa” tại Thượng Viện chúng tôi nhận thấy chúng ta cần can đảm phân tích vấn đề để rút ra bài học kinh nghiệm.
Với kinh nghiệm đắng cay của buổi điều trần ngày 12-3-08, chúng tôi xin có một đề nghị cho những buổi điều trần trong tương lai để mọi người có thể đóng góp công sức tối đa cho công cuộc đem lại dân chủ và nhân quyền cho quê hương. Xin quan niệm rằng làm chứng nhân chuyên môn (expert witness) tại một cuộc điều trần tại Quốc Hội Hoa Kỳ, nhất là những cuộc điều trần quan trọng, không phải là vinh dự cho cá nhân hay tổ chức của mình mà đó là trọng trách phải hoàn thành cho cộng đồng và dân tộc. Nếu xét mình không đủ khả năng, kiến thức thì người được mời nên khiêm nhường từ chối và trân trọng đề nghị những người có khả năng thay mình để làm việc đó.
Người điều động buổi điều trần sẽ vô cùng cảm động và chắc chắn sẽ nhận lời đề nghị của vị khách mời để đưa một chứng nhân xứng đáng vào cuộc điều trần.
Không ai sửa được quá khứ. Tuy nhiên mọi người có thể xây đắp tốt đẹp cho tương lai. Ước mong từ đây, những nhà trí thức trước khi đồng ý tham dự các cuộc điều trần xin nghĩ đến lợi ích của đại cuộc hơn là tiếng tăm, danh vọng cho cá nhân hay đoàn thể, đảng phái của riêng mình.
Mặt khác, trong tình thế còn nước còn tát, chúng tôi kêu gọi đồng hương tiếp tục vận động ĐL/NQ tại Thượng Viện; nhất là UB/VĐ/ ĐLNQ tại Nam Cali, xin tiếp tục vận động mạnh TNS Boxer, trước khi tình thế trở thành quá trễ.
Riêng UBTDTG/VN và UBCNVB sẽ dùng hết mọi khả năng và sự quen biết tiếp tục vận động UB Ngoại Giao và các TNS để xoay chuyển tình thế.
Gửi ý kiến của bạn
